2024-cü il iyul ayı ərzində Kliniki Tibbi Mərkəzin (KTM) Toksikologiya Şöbəsinə zəhərlənmə səbəbi ilə 74 nəfər qəbul edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə KTM məlumat yayıb. Şöbəyə qəbul edilən xəstələrdən 32 nəfəri dərmandan, 22-si sirkə turşusundan, ikisi kimyəvi maddələrdən, ikisi fosfor üzvi birləşmələrindən, bir nəfər qidadan zəhərlənən şəxslərdir. Həmçinin, 7 nəfər allergik reaksiya, 6 nəfər ilan sancması, 2 nəfər anafilaksiya səbəbi ilə şöbəyə yerləşdirilib. Həkimlərin səylərinə baxmayaraq, zəhərlənən şəxslərdən beşi (dörd nəfər kişi cinsli, bir nəfər qadın cinsli) dünyasını dəyişib. Ölüm halları sirkə turşusu zəhərlənməsindən qeydə alınıb.

HƏMAS Siyasi Bürosunun rəhbəri İsmayıl Haniyənin öldürülməsi Qəzzada barışıq əldə etmək səylərinə töhfə vermədi. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Co Bayden deyib. “Bu, kömək etmədi”, - Bayden bildirib.

Müdafiə Nazirliyinin “Şlyapa Zahid” ləqəbli məşhur zabiti Zahid Niftəliyevin məhkəmə istintaqı başlayıb. Sozcu.az “Qafqazinfo”ya istinadla xəbər verir ki, Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində keçirilən iclasda əvvəlcə Niftəliyevin vəkili bir sıra vəsatətlə çıxış edib. Vəsatət aydın olsun deyə, qısa olaraq xatırladaq ki, Zahid Niftəliyev “AtaBank” ASC-yə saxta məlumatlar təqdim etməklə, 24 milyondan çox kredit götürüb. O, götürdüyü krediti təyinatı üzrə istifadə etməməklə banka xüsusilə külli miqdarda ziyan vurub. Müdafiə tərəfi hesab edir ki, bu cinayət işində əsas fiqur Müdafiə Nazirliyinin sabiq Baş Qərargah rəisi general-polkovnik Nəcməddin Sadıkovdur. Bu səbəbdən vəkil Sadıkovun məhkəməyə çağırılıb dindirilməsini istəyib: “Zahid Niftəliyevin burada oturmasının baş səbəbkarı Nəcməddin Sadıkovdur. Silah alınması ilə bağlı kiminsə adına şirkət açılmalı imiş, Nəcməddin Sadıkov da müvəkkilimdən istifadə edib. “Şahin Co” MMC onun adına açılıb. Şirkətin fəaliyyəti üçün də Baş Qərargah rəisi ilə mərhum vergilər naziri Fazil Məmmədov arasında razılaşma olub. 2017-ci ildə Fazil Məmmədov işdən çıxarıldı, ondan sonra da yavaş-yavaş hər şeyin üstü açıldı. Zahid Niftəliyevdə şirkətin nə möhürü, nə sənədi olub. Bütün bu məsələlərə aydınlıq gətirilməsi üçün Nəcməddin Sadıkov məhkəməyə gəlməlidir”. Vəkil Sadıkovdan başqa, “AtaBank” ASC-nin Müşahidə Şurasının sədri olmuş Dəyanət Quliyev və xəzinədar Barat Heydərova da suallarının olduğunu deyib, onların da məhkəməyə çağırılmasını xahiş edib. Müttəhim Niftəliyev şüşə qəfəs arxasından başını yelləyərək müdafiəçisinin dediklərini təsdiq edib. Məhkəmə hazırkı mərhələdə vəsatəti baxılmamış saxlayıb. Sədrlik edən hakim Novruz Kərimov bəyan edib ki, vəsatətlərə indiki vaxtda baxıla bilməz. Ona görə ki, qaldırılan məsələlər sübutların araşdırılması mərhələsinə aiddir. Zərərçəkmiş bankın nümayəndəsi isə “Şlyapa Zahid”ə qarşı mülki iddia qaldırıb. Nümayəndə banka dəymiş ziyana görə 24 milyon 234 min manat tələb edib. Mülki iddia icraata qəbul edilib. Prosesin davamında ilk baxış iclasının predmetinə uyğun olaraq ittiham aktı elan olunub. İttihamda deyilir ki, Zahid Niftəliyev məqsədyönlü şəkildə külli miqdarda kredit almaq məqsədilə “Şahin-CO” adlı şirkət yaradıb. O, şirkətin təsərrüfat və maliyyə vəziyyəti barədə “AtaBank” ASC-yə saxta məlumatlar təqdim etməklə 2016-cı ildə 12 ay müddətinə 42 milyon 470 min 885 manat manat kredit götürüb və təyinatı üzrə istifadə etməyib. Həmin kreditə dair çıxarılmış məhkəmə qətnaməsini qərəzli olaraq icra etməyib. Bu əməllərinə görə Zahid Niftəliyev Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti (DTX) tərəfindən cinayət məsuliyyətinə cəlb edilib. Hakim deyib ki, verilmiş ittihamlar məhkəmədə sübut olunarsa, təqsirləndirilən şəxsə 17 ilə kimi azadlıqdan məhrumetmə cəzası verilə bilər. Amma dəymiş ziyan ödənildiyi halda bu, yumşaldıcı hal hesab edilə bilər. “Şlapa Zahid” özünü təqsirli bilməyərək “mən təqsirli deyiləm, ittihamları da qəbul etmirəm”, - deyib. O, istintaq materialları ilə tam tanış olmaq üçün vaxt istəyib. Məhkəmə onun istəyini nəzərə alıb. Hakimlər əmək məzuniyyətinə getdiyi üçün növbəti proses sentyabrın 25-nə təyin edilib. Qeyd edək ki, Z.Niftəliyev ötən il başqa cinayət işi üzrə külli miqdarda rüşvət almaqda təqsirli bilinərək 8 il 6 ay azadlıqdan məhrum edilib. Yeni cinayət işinə görə o, hələ də istintaq təcridxanasında saxlanılır.

Avqustun 2-də gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, Bakıda və Abşeron yarımadasında hava şəraitinin yağmursuz keçəcəyi gözlənilir. Şimal-qərb küləyi səhər şimal-şərq küləyi ilə əvəz olunacaq. Havanın temperaturu gecə 21-26° isti, gündüz 30-35° isti olacaq. Atmosfer təzyiqi 758 mm civə sütunundan 755 mm civə sütununa enəcək. Nisbi rütubət gecə 65-75 %, gündüz 45-55 % olacaq. Azərbaycanın rayonlarında bəzi yerlərdə arabir yağış yağacağı, şimşək çaxacağı gözlənilir.Əsasən dağlıq və dağətəyi rayonlarda leysan xarakterli intensiv və güclü olacağı, dolu düşəcəyi ehtimalı var. Gecə və səhər arabir duman olacaq. Şərq küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək. Havanın temperaturu gecə 20-24° isti, gündüz 30-35° isti, dağlarda gecə 10-15° isti, gündüz 15-20° isti olacaq.

Rusiya qüvvələri son sutkada Ukrayna ərazisində daha 1100 hərbçisini itirib. Sozcu.az UNIAN-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı məlumat yayıb. Bildirilib ki, bununla da Rusiya tərəfinin müharibə başlayandan bəri ümumi itkilərinin sayı 580 590 nəfərə çatıb. Həmçinin son sutka ərzində Rusiyaya məxsus 3 tank, 8 zirehli döyüş maşını, 42 artilleriya sistemi Ukrayna ordusu tərəfindən sıradan çıxarılıb. Xatırladaq ki, 2022-ci ilin 24 fevralında Rusiyanın Ukraynaya hücumu nəticəsində başlayan müharibə davam edir. Rusiya Ukraynanın Xerson və Zaporojye vilayətlərini, habelə qondarma "Donetsk XR" və "Luqansk XR" separatçı qurumlarını birtərəfli qaydada ilhaq etdiyini açıqlayıb. Krım isə 2014-cü ildə ilhaq olunub.

Sumqayıt Ağır Cinayətlər Məhkəməsində mənimsəmə, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə, rüşvət alma, rüşvətə təhrik etmə və vəzifə saxtakarlığında təqsirləndirilən Nizami Babayevin (soyadı şərti) cinayət işi üzrə məhkəmə iclası başa çatıb. Pravda.az-ın etdiyi məlumata görə, hakim Hafiz Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə hökm oxunub. Məhkəmənin hökmü ilə ona şərti cəza verilib. İttihama görə, Nizami Babayev 2016-cı ildən 2022-ci ilədək Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyəti yanında MənzilKommunal Təsərrüfatı İstehsalat Birliyinin 5 nömrəli Mənzil kommunal istismar sahəsində rəis vəzifəsində işləyib. O, işlədiyi müddət ərzində rəhbərlik etdiyi fəhlələrdən və süpürgəçilərdən rüşvət alıb və onların pullarını mənibsəyib. İstintaq dövründə Nizami Babayevin barəsində ev dustaqlığı qətimkan tədbiri seçilmişdi. 

Xəbər verdiyimiz kimi, tanınmış kriminal avtoritet Oleq Krapivin (Oleq Bakinski) Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin (BMCMİ) əməkdaşları tərəfindən Bakıda həbs edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, Oleq Krapivin 1960-cı il sentyabrın 29-da Şamaxı rayonunun Şəhriyar qəsəbəsində anadan olub. 1966-cı ildə ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçüb. Bakıxanov qəsəbəsindəki idman təmayüllü internat məktəbində oxuyub. Sərbəst güləş üzrə ondördqat (!) Azərbaycan çempionudur. 2007-ci ildə o, Türkiyənin İstanbul şəhərində veteranlar arasında keçirilən yarışda sərbəst güləş üzrə dünya çempionu adını qazanıb. 1989-cu ildən Kiyev şəhərində yaşayırdı. 4 övladı var. Olduqca zəngin adam olan Krapivinin Kiyevdə çoxsaylı ticarət mərkəzləri, mülkləri mövcuddur. “Forbes”in məlumatına görə, Oleq Ukraynanın 100 ən varlı adamı siyahısında 84 milyon dollar varidatla 98-ci yerdədir. “Bakinski” həm də uzun müddət Ukraynadakı Azərbaycan diasporuna ciddi dəstək verməsi ilə məşhurdur. Hətta açıqlamalarının birində “Mən öz avtoritetimdən Ukraynada yaşayan azərbaycanlıların müdafiəsi naminə istifadə etmişəm və edəcəm də. Bu mənim bir azərbaycanlı, şamaxılı kimi borcumdur” demişdi. Oleq Krapivin diaspor fəaliyyətinə görə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən “Tərəqqi” medalına da layiq görülmüşdü. Son illər Ukraynaya girişi qadağan edilmişdi və Bakıda yaşayırdı.axar)

Bizim millət adımız türk, ana dilimizin adı türk dilidir. Böyük coğrafiyada müxtəlif şivələrdə danışan, dil şirinliyini və doğmalığını daşıyan böyük bir toplumuq. Yaşadığımız böyük coğrafiyada tarix boyu ayrıseçkiliyə, təzyiqlərə, amansız zülmlərə məruz qalmışıq. Bu gedişatda dilimiz təsirlərə məruz qalmış, xüsusilə Rus imperiyasının çirkin məqsədləri əsasında sıradan çıxarılmağa, unutdurulmağa çalışılıb. Məqsəd bizi ana özül olan dilimizlə parçalamağa, yadlaşmağa, yadlaşdırılmağa yönəlib. Məktəblərimiz, dövlət idarələrimiz rus təsirlərinin altında özümüzü unutmağa, köləliyə zəmin hazırlayıb. Milli intilgensiyanın sağlam iradəsi, məqsədyönlü hədəfləri millət adımızı, dilimizin həqiqi adını qorumaq üçün dayanmadan qanlı mübarizə aparıb.  Bizdə bu amallara sadiq qalaraq millət adımız, mənsub olduğumuz millətin dil adını qorumalı gələcək varislərə sağlam və məsuliyyətli şəkildə ötürməliyik ! Ceyhun Nəbi 

Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü azərbaycanlıların milli kimliyi, milli birgəlik, milli özünü ifadə baxımından çox əlamətdar gündür. Azərbaycan dili Şərqin, ümumiyyətlə dünyanın ən inkişaf etmiş dillərindən biridir. Baxmayaraq ki, il ərzində beş dəfə əlifba dəyişikliyi olub. Müxtəlif dövrlərdə əlifba dəyişikliyi, dilimizin inkişafına xeyli dərəcədə mane olub. Amma indi müstəqillik dövründə Azərbaycan dövləti bu məsələni həll edib. Azərbaycan dilinin işləkliyi ən yüksək səviyyədədir. Bu dildə saysız-hesabsız media qurumları var. Ana dili dövlət dilidir. Dövlət dili haqqında xüsusi qanun var. Dilin qorunması ilə bağlı tələblər var". Sozcu.az xəbər verir ki, bu  fikirləri Demokrat.az-a açıqlamasında professor, əməkdar jurnalist Qulu Məhərrəmli deyib. O bildirib ki, istənilən xalqların, istənilən toplumun, millətin əsas göstəricilərindən biri onun ana dilidir: “Azərbaycan dili Şərqin, ümumiyyətlə dünyanın ən inkişaf etmiş dillərindən biridir. Baxmayaraq ki, il ərzində beş dəfə əlifba dəyişikliyi olub. Müxtəlif dövrlərdə əlifba dəyişikliyi, dilimizin inkişafına xeyli dərəcədə mane olub. Amma indi müstəqillik dövründə Azərbaycan dövləti bu məsələni həll edib. Azərbaycan dilinin işləkliyi ən yüksək səviyyədədir. Bu dildə saysız-hesabsız media qurumları var. Ana dili dövlət dilidir. Dövlət dili haqqında xüsusi qanun var. Dilin qorunması ilə bağlı tələblər var”. Professor onu da qeyd edib ki, hazırda Azərbaycan dilinin işlənməsi, normalarının gözlənilməsi qaydalarına əməl olunması dilin statusu və sair. bunlarla bağlı iyirmidən çox dövlət sənədi var: “İşləkliyi hazırda qənaətbəxş səviyyədədir. Əlbəttə, problemlər var. Həmişə olub. Bu, birinci növbədə dilin statusunun qorunması ilə bağlıdır. Dil daşıyıcılarının bu dilə münasibəti ilə bağlıdır. Ədəbi dil normaları ilə bağlıdır. Mətbuat dili televiziya, radio, verilişlərin dilidir. Bunlarla bağlı həmişə problemlər olub və bu gün də o problemlər daha qabarıq şəkildə hiss olunur. Ona görə də dil daşıyıcıları tərəfindən Azərbaycan dilinin statusuna lazım olan hörmət göstərilmir”. Q.Məhərrəmli əlavə edib ki, ailələrdə rus dilində danışılması sadəcə biabırçılıqdır: “İctimai yerlərdə bəzən bu yolverilməz bir həddə gəlib çatıb, özlərinə ziyalı demək istəyənlər özgə dillərdə danışmağa üstünlük verir. Əlbəttə ki, bu çox məyusedici məqamlardır. Yəni biz bu dilin daşıyıcıları olaraq o dilin şərəfini qorumalıyıq. Biz o dilin statusunu qorumalıyıq. Biz bu dilin daşıyıcıları kimi bu dilə sevgi, məhəbbət, ehtiramımızı əsirgəməməliyik”.

“Ümumiyyətlə qəzaların səbəbi olmur, onun yarıdıcı faktoru olur. Bu yaradıcı faktor 3 sistemdən ibarətdir: Yol, mühit və insan”. Bu sözləri Moderator.az-a “Yol qəzalarına daha çox səbəb olan hallar hansılardır?” sualımızı  cavablayarkən nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Anar Əsədov danışdı. Ekspert qəzaya səbəb olacaq bütün halları öz açıqlamasında qeyd etdi: “Bunlar qəzaların, müyyən problemlərin yaranmasında mühim şərtləndirən faktorlardır. Misal üçün insan faktoru burada ən başlıca, vacib bir elementdir. Yol yaxşı ola bilər, onun elementi yaxşı ola bilər, amma idarə edən şəxs, sürücü müəyyən qaydalara riyayət etməz, idarəetməni itirər və qəza baş verər. Bu kimi hallar yolverilməzdir, xüsusi bir ağır çəkiyə malikdir, yəni yol-nəqiliyyat hadisələrinin başlıca səbəbi budur. Digər bir məsələ isə Azərbaycan mühitində təbii ki, nəqliyyatın parametrləri də üstünlük təşkil edir. Misal üçün ola bilər ki, yol kefiyyətlidir, daha da yaxşı olmağı istiqamətində də işlər görülür, amma məsələn səhər vaxtıdır insan yağışlı, şaxtalı havada maşın sürür, qaranlıqda işğının biri yanmır , yağışlı havada şüşəsiləni işləmir və s. Bu kimi hallar  sürücü nə qədər peşəkar, qayda-qanunlara riyayət edən biri olsa belə qəza hallarının yaranmağına səbəb olur. Bu kimi amilləri də nəzərə almaq mütləqdir. Digər faktorlar isə tədricən yoluna düşəcək”.

Bu ilin I yarısında Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Maliyyə Nəzarəti Xidmətinin (Xidmət) mərkəzi aparatı və onun regional maliyyə müfəttişlikləri 48 təşkilatda (nəzarət obyektləri) apardığı yoxlamalarla ümumilikdə 3 milyon 102 min manat artıq və əsassız ödənişlər aşkar edib. Sozcu.az xəbər verir ki, yanvar-iyun aylarında Dövlət Xidmətinin fəaliyyətinin əsas hissəsini Baş Prokurorluqdan daxil olmuş məktub və qərarların icrası ilə əlaqədar nəzarət tədbirlərinin aparılması təşkil edib. Prokurorluq orqanlarının məktublarına və qərarlarına əsasən, 23 təşkilatda yoxlamalar aparılmış, bu yoxlamalarla 1 milyon 990,8 min manat məbləğində artıq və əsassız ödənişlər aşkar edilib, yoxlama materialları nöqsanlara hüquqi qiymət verilməsi üçün aidiyyəti üzrə prokurorluq orqanlarına göndərilib. onlayn aptek İş planına əsasən isə, Dövlət Xidməti 21 təşkilatda apardığı yoxlamalarla 1 milyon 106,8 min manat məbləğində artıq və əsassız ödənişlər aşkar edib və bu məbləği təqsirkar şəxslərin tərəfindən bərpa etməsi təmin olunub. Bundan başqa, Dövlət Xidməti vətəndaş müraciətlərinə əsasən 4 təşkilatda göstərilənləri yoxlayıb, cəmi 4,4 min manat məbləğində artıq və əsassız ödənişlərə yol verildiyini aşkar edib və yoxlamalarla aşkar edilmiş nöqsanlara hüquqi qiymət verilməsi üçün yoxlamaların nəticələri üzrə tərtib edilmiş sənədlər Baş Prokurorluğa göndərilib.

Şəhidin dul arvadı (əri) yeni nikaha daxil olduqda sosial ödənişlər dayandırılır. Sozcu.az xəbər verir ki, bu, Nazirlər Kabinetinin təsdiqlədiyi yeni “Sosial ödənişlərin təyin edilməsi, ödənilməsi, ödənişinin dayandırılması və sosial ödəniş işlərinin mühafizəsi Qaydası”nda əksini tapıb. Qərara əsasən, şəhidin, o cümlədən vəfat etmiş Azərbaycan Respublikasının “Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı” və ya “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adı verilmiş şəxsin dul arvadı (əri) yeni nikaha daxil olduqda sosial ödənişlərin ödənilməsi dayandırılır.

Qərbi Azərbaycan əyalətinin mərkəzi Urmiya şəhərində 44 yaşlı ictimai fəal Yusif Ziyayi həbs edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə insan haqları fəalları məlumat yayıb. O, təhlükəsizlik məmurları tərəfindən saxlanılıb və naməlum yerə aparılıb. Yusif Ziyayinin ittihamı və həbs səbəbləri barədə açıqlama verilməyib.

HƏMAS-ın Siyasi Bürosunun rəhbəri İsmayıl Haniyə İsrailin raket zərbələri nəticəsində deyil, Tehranda qonaq olduğu evə yerləşdirilən bombanın işə düşməsi nəticəsində həlak olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Nyu York Tayms” məlumat yayıb. Bildirilib ki, bu məlumatı amerikalı jurnalistlərə Yaxın Şərqdən olan 7 mənbə verib. Belə ki, partlayıcı qurğu təxminən 2 ay öncə binadan gizlədilib. Eyni zamanda Haniyənin olduğu ev SEPAH-ın nəzarəti və mühafizəsi altında olub. Bu, Tehranın yüksək səviyyəli ərazisində yerləşən böyük Nəşat kompleksinin bir hissəsidir. Haniyənin otağında olduğu təsdiqləndikdən sonra bomba uzaqdan partladılıb. Partlayışda bir cangüdən də həlak olub. Partlayış o qədər güclü olub ki, binanın pəncərələri sınıb, xarici divar qismən uçub. Haniyə əvvəllər Tehrana səfər edərkən bir neçə dəfə bu evdə qalıb.

Azərbaycanın rayonlarında avqustun 2-4-də əsasən dağlıq və dağətəyi rayonlarda fasilələrlə yağış yağacağı, şimşək çaxacağı gözlənilir.  Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib.  Bildirilib ki, ayrı-ayrı yerlərdə (Qarabağ və Şərqi Zəngəzur, Qazax-Gəncə, Balakən-Şəki, Quba-Qusar) leysan xarakterli intensiv və güclü olacağı, dolu düşəcəyi ehtimalı var.  dirnaq modelleri Çaylarda sululuğun artacağı, Böyük və Kiçik Qafqazın bəzi dağ çaylarından qısamüddətli daşqın və sel keçəcəyi ehtimalı var. 

Aparıcı Saleh Bağırov Nabranda yerləşən "MaralGöl" istirahət mərkəzindən şikayətçidir.  Sozcu.az xəbər verir ki, aparıcı bu barədə sosial media hesabında yazıb. O, məkanda çay dəstgahının qiymətinin baha olduğunu və sifarişi yalnız yemək yeyildiyi halda verildiyini bildirib:  "Milli turizm inciləri... Nabranda yerləşən "Maralgöl"ə ayağınızı basmayın. Biabırçılıq, yiyəsizlik, özbaşınalıq və rəzillik... Müştəriyə davramış mədəniyyəti sıfır, xidmət sıfırın altında. Yemək yemirsənsə, çay içmək qadağandır. Təkid edirsənsə, 20 manat dəyəri olmayan dəstgahı 50 manatdan aşağı olmamaqla götürməyə məcbursan. Hünərin var etiraz elə. Rəhbərlik nazla, istəmədən yaxınlaşır və izahı "mövsümdür, qazanmalıyıq". Deyəndə ki, müştərilərinin hesabına guya ad çıxarmısan, bu nə münasibətdir. Söyləyir ki, indi yemək yemək istəyən olsa, deyim ki, çay içən var? Bax, beləcə bu bəziyyətdədir sözügedən obyekt. Çoxları da eyni gündədir. Özünə hörmət edən belə rəzil məkana ayaq basmaz. Sizin hesabınıza ciblərini doldurub, sizi bəyənməyəm bu kimi məkanları baykot etmək zamanı çoxdan yetişib". axşam.az)

Azərbaycanda səhiyyənin rəqəmsallaşdırılması tədbirləri çərçivəsində nəzərdə tutulan Elektron Resept sistemi hələ də aktivləşdirilməyib. Bu il mayın 1-dən tətbiq ediləcəyi vəd olunan, yüz min manatlarla dəyəri olan layihənin adı olsa da, özündən xəbər yoxdur. Qeyd edək ki, E-Resept sistemi Azərbaycanın tibb müəssisələrində vətəndaşlara verilən reseptlərin elektron qeydiyyatını və bir mərkəzdən idarəsini nəzərdə tutur. Elektron resept sistemi Nazirlər Kabinetinin 14 aprel 2023-cü il tarixli 318 saylı Sərəncamına əsasən, 2024-cü ilin yanvar ayından etibarən ölkə üzrə dövlət və özəl tibb müəssisələrində başlanılmalıydı. Lakin nə poliklinikalar, nə dövlət və özəl xəstəxanalar, nə həkimlər, nə də apteklər bu sistemin necə işlədiyini bilmirlər. Xəstəxanalarda hələ də köhnə qaydada kağız reseptlər yazılır. Bakupost.az -ın məsələ ilə bağlı apardığı araşdırma zamanı bir çox xəstəxanaların ümumiyyətlə, E-Resept sistemindən, onun necə işlədiyindən xəbərsiz olduğu ortaya çıxıb. Əməkdaşımızın əlaqə saxladığı əksər apteklərdən hələ ki, elektron resept görmədiklərini, o reseptə harda və necə baxıb dərman satacaqlarını bilmirlər. TƏBİB-in tərkibində olan və İcbari Tibbi Sığorta sistemi ilə hər gün yüzlərlə xəstə qəbul edən əsas xəstəxanalardan aldığımız cavablar da elektron reseptdən səs-səmir olmadığını göstərir. Klinik Tibb Mərkəzdən bildirdilər ki, hələ Elektron Resept sisteminə keçməyiblər. Bu mərkəzin həkimləri qəbullarında olanlara kağız resept təqdim edirlər. 19 saylı poliklinikadan da köhnə qaydada resept yazdıqlarını və yaxın aylarda dəyişiklik gözlənmədiyini bildirdilər. Özəl klinikalar arasında da sorğu keçirdik. "Baku Medikal Plaza"da ümumiyyətlə, Elektron Respet sistemindən xəbərsiz olduqlarını dedilər. "MedEra" klinikasında da elektron resept sistemindən istifadə olunmur. "İstanbul NS" klinikasından da təəssüf ki, hələ də köhnə qayda ilə işlədiklərini dedilər. "Yeni Klinika"dan da eyni cavabı aldıq. Xəstələrə elektron resept təyin olunmadığını vurğuladılar və bununla bağlı TƏBİB-ə müraciət etməyimizi məsləhət gördülər.. Məsələ ilə bağlı TƏBİB-in sorğumuza cavabı da qısa oldu: "Elektron Resept sistemi TƏBİB-ə adi deyil. Bununla bağlı Səhiyyə Nazirliyinə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur". Səhiyyə Nazirliyindən aldğımız cavabdan isə Elektron Resept sisteminin niyə işləmədiyinin pərdəarxası məqamları üzə çıxdı: “Nazirlər Kabinetinin 14 aprel 2023-cü il tarixli 318 saylı Sərəncamına əsasən, cari ilin yanvar ayından etibarən ölkə üzrə dövlət və özəl tibb müəssisələrində Elektron Resept Sisteminin tətbiqinə başlanılıb. Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyində olan bütün tibb müəssisələrində artıq reseptlər pasiyentlərə yalnız elektron formada təqdim edilir. Digər səhiyyə qurumları və tibb müəssisələrinə isə Elektron Resept sistemindən istifadənin vacibliyi və Elektron Resept sisteminə keçidin təmin edilməsi ilə bağlı sirkulyar məktublar göndərilib. Azərbaycan hökumətinin prioritet hesab etdiyi ölkənin sosial-iqtisadi sferasının rəqəmsallaşdırılmasının bir istiqaməti olan Elektron Resept sisteminə tam keçidin reallaşdırılmasına tibb müəssisələrinin rəhbərliyi təşəbbüs göstərməlidir. Hər bir vətəndaş müalicəni təyin edən həkimdən Elektron Resept yazılmasını tələb etmək hüququna malikdir. Müalicəni təyin edən həkimlər isə Elektron Resept sistemini tətbiq etməyə təşəbbüs göstərməli və resepti pasiyentə elektron qaydada təqdim etməlidir. Həkimlər Elektron Resept yazmaqdan, apteklər isə dərman vasitələrini Elektron Resept əsasında buraxmaqdan imtina etdikləri təqdirdə, vətəndaşlar Səhiyyənin İnformasiyalaşdırma Mərkəzinin nəzdində fəaliyyət göstərən “Qaynar Xətt” nömrələri ilə (+994 12 431 38 28; +994 55 531 38 28 (“WhatsApp”) əlaqə saxlaya bilərlər. Elektron Resept sistemindən istifadəni asanlaşdırmaq məqsədilə, Səhiyyənin İnformasiyalaşdırılması Mərkəzinin mütəxəssisləri tərəfindən mütəmadi olaraq tibb işçiləri üçün təlim və vebinarlar təşkil edilir. Eyni zamanda Elektron Reseptin tətbiqi ilə bağlı tibb müəssisələrində mütəmadi olaraq monitorinqlər aparılır. Bundan başqa, Elektron Resept sistemi (reseptim.az) ilə bağlı əhali və tibb işçiləri arasında maarifləndirmənin daha da genişləndirilməsi, istifadəsinin əlçatanlığının təmin olunması üçün Səhiyyə Nazirliyinin rəsmi internet resursu olan sehiyye.gov.az portalında xüsusi link yaradılıb. Linkdə pasiyentlər və həkimlər üçün Elektron Resept sistemi ilə bağlı videotəlimatlar yerləşdirilib. Bu videotəlimatlar vasitəsilə həkim və pasiyentlər rahat, tam aydın tərzdə Elektron Reseptdən yararlanma qaydaları ilə tanış ola bilərlər. Həmçinin, linkdə yerləşdirilən QR kodlar vasitəsi ilə mobil cihazlardan istifadə edərək Elektron Resept sisteminə daxil olmaq mümkündür (reseptim.az)”. Göründüyü kimi, nazirliyin nəzdində olan bir neçə tibb müəssisəsində, - onların sayı çox azdır, – elektron resept yazılır. Amma apteklər Elektron Reseptin necə işlədiyini bilmirsə, bəs bu reseptlə xəstələr hansı aptekdən dərman alır? Ölkənin tibb müəssisələrinin 90 faizi TƏBİB-in tabeliyində olduğu üçün görünür, bu xəstəxanalar və onların rəhbərləri Səhiyyə Nazirliyinin məktublarını ya oxumur, da Elektron Reseptə keçməkdə hansısa maneələr var. Hökumətin yüz min manatlarla vəsaitlər xərclədiyi Elektron Resept layihəsinə keçidə tibbi qurumlar və aiddiyatlı şəxslər niyə təşəbbüs göstərmir? Mövzu ilə bağlı Bakupost.az -a açıqlama verən alqoloq Zülfüqar Yusifov Elektron Resept sisteminə keçidin müsbət hadisə olduğunu bildirdi: "Bu sistemin tətbiqi ilə ölkədə vətəndaşlara yazılan bütün reseptlər mərkəzləşmiş qaydada bir yerə toplanır. Digər tərəfdən, müxtəlif ixtisaslı həkimlərin öz ixtisaslarına, sahələrinə uyğun, öz profilində xəstələrə resept yazıb-yazmadığına nəzarət etmək mümkün olacaq. Bu da həkim-firma münasibətlərinə nəzarət etməyə imkan verəcək". Z.Yusifov deyir ki, İcbari Tibbi Sığorta getdikcə dərman ödəmələrini də təmin etməyə başlayacaq, bu da reseptə ciddi nəzarətin olmasını tələb edir: "Bu, sadə məsələ deyil. Bütün həkim cameəsinin bu sistemi öyrənməsi lazımdır. Bununla bağlı nazirlik tərəfindən onlayn maarifləndirici tədbirlər davamlı aparılır. Amma bu ləngiməyə səbəb böyük həkim ordusunun prosesə qoşula bilməməsidir. Getdikcə bütövlükdə səhiyyənin elektron səhiyyə formasına keçidi nəzərdə tutulduğundan resept də bu işin parçasıdır və proses qaçılmazdır. Yaxın aylarda bu proses sürətlənəcək. Xəstələr yaşı və sosial durumundan asılı olaraq, apteklərdə müəyyən çətinliklərlə üzləşə bilərlər. Bu barədə maarifləndirici təlimatlar olmalıdır”. Beləliklə, araşdırma zamanı məlum olur ki, Elektron Resept sistemi qarşısında əsas maneə həkimlər və dərman monopoliyasıdır. Yəni nə həkimlər, nə də dərman bazarında hegemonluq edən şirkətlər bu sistemin tətbiqində maraqlı deyillər. Çünki hələ ilin əvvəlində Səhiyyə nazirinin müşaviri Rüfət Hacıəlibəyov Elektron Reseptlə dərman satışı sahəsində aparılan əməliyyatlara nəzarətin gücləndirilməsi, o cümlədən saxta məhsulların yayılmasının qarşısının alınmasının mümkün olacağını demişdi: "Dərman vasitələrinin yenilənmiş reyestri ölkə miqyasında makroanaliz üçün əsas olacaq. Belə ki, dərman vasitələrinin mövcudluğu və tələbat, dərman preparatlarını kimə və hansı diaqnoz üçün təyin etmiş həkimlər barədə dolğun məlumat olacaq. Bu, həm də dərman satışı sahəsində aparılan əməliyyatlara nəzarətin gücləndirilməsi, o cümlədən saxta məhsulların yayılmasının qarşısının alınması nəticəsində əlavə iqtisadi effekt yaradacaq". Deməli, bu sistemə keçdikdə həkimlər ona aid olmayan xəstəyə firma dərmanları, qida əlavələri və ya çox sayda yanaşı dərman yaza bilməyəcək. Həkimlərin yazdıqları reseptlərə sistemdə göz gəzdirmək kifayət edəcək ki, onun hansı şirkət, firma ilə əməkdaşlıq etdiyi görünsün. Üstəlik xəstənin diaqnozuna uyğun olmayan dərmanların yazılması da çətinləşəcək. Amma görünür, bu sistem Azərbaycan səhiyyə reallıqları ilə hələ ki, üst-üstə düşmür. Sadəcə, Nazirlər Kabinetinin qərarı havada qalmasın və dövlət başçısına Azərbaycan səhiyyəsi rəqəmsallaşdığı barədə məruzə olunsun deyə layihələrə vəsaitlər xərclənir, təqdimatlar həyata keçirilir...

Ağsuda yerləşən bütün iynəyarpaqlı şam ağacları qısa vaxt ərzində kütləvi şəkildə qurumağa başlayıb! Sanki məhz həmin ağaclara zərərverici bir xəstəlik yayılıb. Biz media olaraq həyəcan təbili çalaraq bütün media həmkarlarımızı, təbiətşünas alimlərimizi, mütəxəssisləri, aidiyyəti qurumları, ekoloqları təcili olaraq Ağsuya getməyə çağırırıq. Məsələni yerində öz gözlərinizlə görməyinizi təklif edirik. Həmişəyaşıl ağaclar kütləvi olaraq rayonun hər yerində quruyub. Bu susuzluq və ya kimlərinsə obyekt yeri açsın deyə bilərəkdən qurutması kimi görülən məsələ deyil. Şam ağacları hər yerdə kütləvi olaraq məhv olur.  5 ilin cavan şam ağacı və ya 50 ilin qoca şam ağacı fərq etmir, ucdantutma hamısı quruyur. Hanı çaya, suya gedən maşınları güdüb yerli-yersiz cərimələyən Regional Ekologiya İdarəsinin səlahiyyətli "ataman" işçiləri? Niyə bu strateji məsələ barədə Ekologiya Nazirliyinə rəsmi qaydada müraciət edib tədbir üçün mütəxəssis dəvət etmirsiniz? Ağsu RİH, niyə susursunuz? Rayonun nəfəsi kəsilir, niyə heç kimin səsi çıxmır?! Ağsuda yaşayan düşüncəli, aktiv həmyerlilərimizə səslənirik. Rəsmi olaraq ərizə ilə bütün yuxarı orqanlara məktublar göndərin. Bu hava hamının nəfəsidir. Özünüzün, övladınızın, kasıbın, varlının, vəzifəlinin, işsizin nəfəsidir. Laqeyd olmayın. Hərə bacardığı yolla kiməsə səsini çatdırsın. Hərəyə bir ağac əkək deməklə bitmir bu işlər, gərək əkilən o ağacları hər bir təhlükədən qoruya da biləsən. Mənbə, Ağsudan Xəbər

Nazirlər Kabineti “Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29), Kioto Protokolunun Tərəflər Görüşünün 19-cu sessiyasının və Paris Sazişinin Tərəflər Görüşünün 6-cı sessiyasının keçiriləcəyi dövrdə Azərbaycan Respublikasının ərazisində fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələrinin fəaliyyətinin təşkilinə dair əlavə tədbirlər barədə” qərar verib. Sozcu.az xəbər verir ki, qərara əsasən, Azərbaycan Respublikasının ərazisində fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələrində (xüsusi təhsil müəssisələri istisna olmaqla) təhsilin pillələri üzrə tədris və təlim-tərbiyə prosesinin aşağıdakı qaydada təşkili təmin ediləcək: - ümumi təhsil pilləsi üzrə -2024-cü il noyabrın 12-dən 22-dək payız tətili; - peşə, orta ixtisas və ali təhsil pillələri üzrə - Bakı və Sumqayıt şəhərlərində, Abşeron rayonunda 2024-cü il noyabrın 12-dən 22-dək distant (məsafədən) formada təhsil. Elm və təhsil Nazirliyi yuxarıda qeyd edilənlər nəzərə alınmaqla təhsil proqramlarının təhsil alanlar tərəfindən tam mənimsənilməsini təmin etmək məqsədilə müvafiq tədbirlər həyata keçirməlidir.

Son günlər hava şəraitinin qeyri-sabit keçməsi kənd təsərrüfatına ciddi ziyan vurub. Hazırda sahələrdə yığımı aparılan məhsullar yağış, sel, dolu səbəbindən yarasız vəziyyətə düşüb. Əlverişsiz hava şəraiti məhsuldarlığı aşağı salıb ki, nəticədə bazarlarda qıtlıq və qiymət artımı müşahidə olunur. Bəs payızlıq məhsullarla bağlı vəziyyət necədir? Məsələ ilə bağlı Bakupost.az -a danışan kənd təsərrüfatı üzrə mütəxəssis Vahid Məhərrəmov deyir ki, soğan, kartof və bəzi tərəvəzlər yağışlı havalara çox həssas olur. Onun sözlərinə görə, belə havalarda xüsusən göbələk xəstəlikləri geniş yayılmağa başlayır: "Bəzən bunun qarşısını almaq mümkünsüz olur. Bizim fermerlər, kəndlilər aqrotexniki qaydalara əməl etməlidirlər ki, belə hallar baş verməsin. Yəni bitki xəstəliyə, zərərvericilərə qarşı dözümlü olmalıdır. Bunun üçün bitkinin immuniteti artırılmalıdır. Çalışmaq lazımdır ki, zəruri elementlər qədərində, normaya uyğun olsun. Əgər normadan aşağı olursa, o zaman bitkinin immun sistemi zəif olur və belə yağışlar yağanda göbələk xəstəliyi asanlıqla ona ziyan vura bilir. Bu məsələdə yalnız havanı, iqlim dəyişikliyini günahlandırmaq olmaz. Özümüzdə də günah var”. Mütəxəssis bildirib ki, təklifin azalması mütləq şəkildə qiymətə təsir edir: “Hazırda ölkədə pomidorun qiyməti kəskin şəkildə, iki dəfədən çox bahalaşıb. Bu, ona görə baş verdi ki, açıq torpaqlarda yetişdirilən pomidor tələbatı ödəyəcək həcmdə olmadı. Keçən ilə nisbətən istehsal azaldı. Bu işlə məşğul olan, açıq torpaqda pomidor yetişdirən fermerlər, kəndlilər şikayətlənir ki, göbələk xəstəliyi geniş yayıldı, zərərvericilərin təsiri oldu. Yəni onlar da hava şəraitindən şikayənlənirlər. Deyirlər ki əlverişsiz hava səbbəbindən həm istehsal azaldı, həm də məhsulun keyfiyyəti aşağı düşdü. Yaranmış bu vəziyyətdən qazanclı çıxan isə qapalı yerlərdə, istixanalarda məhsul becərənlər oldu. Onlar yaranmış vəziyyətdən istifadə edib məhsullarının qiymətini ikiqat qaldırdılar. Gördülər ki, təklif yetərincə deyil və digər ölkələrdən pomidor idxal etmək asan başa gəlmir. Ona görə də yetişdirdikləri məhsulun qiymətini iki dəfədən də çox qaldırdılar. Situasiya əksər hallarda qiymət məsələsini həll edir”. Vahid Məhərrəmovun dediyinə görə, payız aylarının əvəllərində kartof və soğana olan ehtiyac, tələbat ödənilməsə, təklif yetərincə olmasa, qiymətlər bahalaşacaq: “Ölkəyə kartof idxalı payızın ortalarından başlayır. Əksər ölkələrdə, məsələn, Rusiyada kartof payız mövsümündə yetişir. Yəni sentyabr və oktyabr aylarında yığılır. Amma bizə bir az gec gəlib çatır. Hesab edirəm ki, bu ərəfədə kartofun qiyməti bahalaşacaq. Eləcə də soğanın. Soğanın saxlanması ilə bağlı bizim çox ciddi problemlərimiz var. Soğanın əsas hissəsi elə anbarlarda çürüyüb, xarab olur. Anbarların çoxu müasir standartlara cavab vermir. Çünki onlar soyuducu anbarlar deyillər. Saxlanma şəraitinin olmaması ucbatından məhsulun məhv olması, istehsalda azalma soğan və kartofun qiymətinə öz təsirini göstərəcək. İndiki halda hökumət nə etməlidir? Bəzi ölkələr, məsələn, İran, Türkiyə, Gürcüstanda faraş kartof istehsal olunur və onlar sözügedən kartofun ixracı ilə məşğuldular. Əgər mümkündürsə, sözügedən ölkələrdən kartof idxal etmək olar. Bu sahədə monopoliya aradan götürülməlidir. Sahibkarlar gedib asanlıqla digər ölkələrdən həmin məhsulları gətirməlidir ki, məhsul qıtlığı qiymət artımına səbəb olmasın. Qeyd edim ki, qiymət artımı tək məhsulun az olması ilə bağlı deyil. Bu sahədə idxalda monopoliyanın olması ilə bağlıdır. Monopoliya olmasa, digər ölkələrdən daha ucuz məhsul alıb gətirmək və bununla da ölkə bazarında qiyməti stabil diapozonda saxlamaq mümkün olar”.

"İrəvanla Bakı arasında münasibətlər normallaşdıqdan sonra Türkiyə Ermənistanla sərhədi aça bilər". Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan “Sabah” qəzetinə deyib. "Azərbaycanla Ermənistan arasında danışıqlar davam edir. Müsbət nəticə olacağı təqdirdə ssenari hazırlamalıyıq və bu istiqamətdə iş gedir. Normallaşma prosesi başa çatsa, müsbət ssenarini aktivləşdirəcəyik, yəni sərhəddəki qapıları aça bilərik”, - deyə o qeyd edib. İki ölkənin xüsusi nümayəndələri Serdar Kılıç və Ruben Rubinyan iyulun 30-da sərhəddə görüşərək normallaşma prosesini ilkin şərt olmadan davam etdirmək niyyətlərini təsdiqləyiblər.

2024-cü il sentyabrın 15-dən dekabrın 15-dək Ermənistanda ehtiyatda olan hərbçilər üçün təlim-məşq toplanışları keçiriləcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin məlumatında bildirilib. Təlimlərə sıravi əsgərlər, sıravi zabitlər və birinci və ikinci kateqoriyalar üzrə qeydiyyatdan keçmiş birinci qrup ehtiyatda olan zabitlər cəlb olunacaq. Məlumata görə, təlim-məşq toplanışlarının keçirilməsi hərbi vərdişlərin təkmilləşdirilməsi, ehtiyatda olan hərbi qulluqçuların sıradan, gizir və ehtiyatda olan birinci qrupa daxil olan zabitlərin yenidən hazırlanması zərurəti ilə əlaqədardır.

Ukrayna müharibənin 890-cı günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 579 490 hərbçi, 8 399 ədəd tank, 16 203 ədəd zirehli döyüş maşını, 16 119 ədəd artilleriya sistemi, 1 132 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 907 hava hücumundan müdafiə sistemi, 363 ədəd hərbi təyyarə, 326 ədəd helikopter, 21 816 ədəd avtomobil texnikası, 12 968 ədəd PUA, 2407 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 2 713 xüsusi avadanlıq itirib.

Avqust ayında sağlamlıq üçün çox təhlükəli ola biləcək bir neçə maqnit qasırğası gözlənilir.  Günəş aktivliyinin artması Yerdə geomaqnit qasırğalarına səbəb ola bilər.  Ay maqnit qasırğası ilə başlayacaq. Avqustun 1-dən 3-dək günəş aktivliyinin artması gözlənilir. 1-də tufanın gücü 6 bal, yaxın iki gündə isə 4 bala qədər azalacaq. onlayn aptek Növbəti zəif maqnit qasırğası ayın ortalarında - avqustun 13-dən 16-dək proqnozlaşdırılır. 13-də fırtınanın gücü 5 bala çatacaq, sonra 4 bala düşəcək. Avqustun 22 və 23-də günəş aktivliyində qısamüddətli artım müşahidə olunacaq. Ayın sonu avqustun 25-dən 28-dək güclü maqnit qasırğası ilə əlamətdar olacaq. 25 və 26-da günəş aktivliyi çox yüksək olacaq və yalnız bundan sonra azalmağa başlayacaq. Nəzərə alın ki, bu proqnoz dəqiq deyil və günəş aktivliyini proqnozlaşdırmaq çətin olduğundan zamanlar dəyişə bilər. Maqnit qasırğalarının sağlamlığa təsiri: Maqnit qasırğalarının mənfi təsirini ən çox meteohəssas və yaşlı insanlar, hamilə qadınlar və xroniki xəstəlikləri olanlar hiss edirlər. Belə insanlarda yüksək günəş aktivliyi günləri sağlamlıqlarının pis olması ilə əlamətdardır. Maqnit qasırğasının ən çox görülən əlamətləri: Başgicəllənmə; Baş ağrısı; Ürəkbulanma; Yüksək və ya aşağı qan təzyiqi; Yuxusuzluq; Oynaqlarda və əzələlərdə ağrı; Halsızlıq; Xroniki xəstəliklərin kəskinləşməsi. Onu da nəzərinizə çatdıraq ki, insanların çoxu fırtınalı günləri heç bir sağlamlıq problemi olmadan keçirir. Özünüzü maqnit qasırğalarından necə qorumalısınız? Maqnit fırtınaları zamanı sağlam həyat tərzi qaydalarına əməl etməyinizə əmin olun: Daha çox göyərti, qoz-fındıq, balıq, mövsümi tərəvəz və meyvələr yeyin. Ədviyyatlı, yağlı, qızardılmış yeməklərdən və fast fooddan uzaq durun. Alkoqol, qəhvə, enerji içkiləri və tütün istehlakınızı məhdudlaşdırın. Açıq havada daha çox vaxt keçirin və otağı mütəmadi olaraq havalandırın. Fiziki fəaliyyətinizi artırın, məşqlər edin və daha çox gəzin. Stress və münaqişə vəziyyətlərindən qaçmağa çalışın, işdə həddindən artıq işləməyin. Səhhətiniz əhəmiyyətli dərəcədə pisləşibsə, həkimə müraciət etmək və mümkünsə xəstəlik məzuniyyəti almaq tövsiyə olunur./BAKU.WS