Türk dünyası

Sozcu.az xəbər verir ki, 2019-cu ildə İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsi seçkilərində Ekrem İmamoğluna söylədiyi “Ekrem ağabey, her şey çok güzel olacak” ifadəsi ilə bütün ölkənin yaddaşında iz buraxan və kampaniyanın simvoluna çevrilən Berkay Gezgin həbs edilib. 22 yaşlı universitet tələbəsi olan Berkay Gezgin, Saraçhanədə keçirilən etiraz aksiyaları zamanı saxlanılıb və daha sonra çıxarıldığı məhkəmə tərəfindən barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilərək cəzaevinə göndərilib. “Məni unutdurmayın” – Berkayın son sözləri Berkayın vəkili Cemil Çiçek sosial media hesabında verdiyi açıqlamada, müvəkkilinin həbsini təsdiqləyib və onun son sözlərini paylaşaraq ictimaiyyətə çağırış edib: “Her şey çok güzel olacak şüarının mimarı müvəkkilim Berkay Gezgin nə yazıq ki, həbs edildi. 22 yaşında bir gənc. Son cümləsi bu oldu: ‘Lütfen beni unutturmayın!’ Biz onu unutmayacağıq, unutturmayacağıq! Her şeye rağmen her şey çok güzel olacak!” Berkay: “Bu, siyasi bir davadır” Gənc fəal həbsi ilə bağlı etdiyi çıxışda aşağıdakı sözləri səsləndirib: “Bu dava siyasi. Karar ne olursa olsun biz suçsuzuz. Bizi burada əsassız saxlayıblar. Vətənini, millətini sevən, haqqını arayan 21-22 yaşındakı Türk gənclərini həbsə atırlar. Bu yaşadığımız tablo gülünç və qorxuncdur. Her şey çox güzel olacak – yalnız mübarizə aparsaq. Əgər sussaq, heç nə gözəl olmayacaq.”

Türkiyənin müxalif Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) sözçüsü Dəniz Yücel İstanbul şəhər bələdiyyəsinin sədri Əkrəm İmamoğlunun saxlanılması ilə bağlı açıqlama verib. Sozcu.az xəbər verir ki, o, bütün ölkə vətəndaşlarını CHP və İmamoğluna dəstək verməyə çağırıb. “İstanbul şəhər bələdiyyəsinin sədri Əkrəm İmamoğlu və yoldaşlarımıza edilən qanunsuzluğu böyük diqqətlə izləyirik. Demokratiyaya inanan, millətin suverenliyini və bu gözəl ölkənin gələcəyini qorumaq istəyən bütün vətəndaşlarımızı bu gün saat 14:00-da (Bakı vaxtı ilə 15:00 – red.) yaşadıqları şəhər və rayonlardakı CHP-nin təşkilat binalarına, Ankaradakı vətəndaşlarımızı isə CHP Baş Qərargahına dəvət edirik. Əkrəm İmamoğlu və yoldaşlarımızın yanındayıq. Saat 14:00-da ata evində görüşürük. Heç kim unutmamalıdır ki, heç bir güc millətin iradəsindən üstün deyil”, - Yücel bildirib

Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyi Krım yarımadasının qanunsuz ilhaqının 11-ci ildönümü ilə bağlı bəyanat yayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bəyanatda Rusiyanın Ukraynanın Krım yarımadasını ilhaq etməsi beynəlxalq hüququn pozulması kimi qiymətləndirilib. Sənəddə Ankaranın bu durumu qəbuledilməz hesab etdiyi, Ukraynanın ərazi bütövlüyünü, suverenliyini dəstəklədiyi qeyd olunub: “Krım tatar türklənin durumu başda olmaqda yarımadadakı vəziyyət yaxından izləyir və mövcud prosesləri beynəlxalq ictimaiyyətin gündəmində saxlamağa çalışırıq”.

Suriyada hökumət qüvvələri ilə keçmiş rejim lideri Bəşər Əsədə bağlı olan qüvvələr arasında Latakiya və Tartus şəhərlərində baş verən silahlı qarşıdurmaların şiddətlənməsi beynəlxalq narahatlığa səbəb olub. Döyüşlərin məzhəb zəmnində getdiyi bildirilir. ABŞ və Rusiya məsələ ilə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurasında 10 mart tarixində qapalı iclas çağırıb. Türkiyə, ABŞ, İran, Fransa, Rusiya və Çin hadisələrə münasibət bildirib, döyüşlər və mülki itkilər barədə narahatlıqlarını ifadə ediblər. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Suriya ərazisində baş verən terror və zorakılığı sərt şəkildə pisləyib: “Türkiyə olaraq Suriyanın birliyini, sabitliyini və sosial sülhünü hədəf alan hər cür hücumu lənətləyirik” O, müvəqqəti hökumətin hadisələri böyük ölçüdə nəzarət altına aldığını, lakin vəziyyətin hələ də həssas olduğunu bildirib. Ərdoğan ələvilərin siyasi manipulyasiya vasitəsinə çevrilməsinə icazə verməyəcəklərini də vurğulayıb. Suriyada 6 martda başlayan toqquşmalarda 1 500-dən çox insanın həlak olduğu bildirilir. Ölənlər arasında mülki şəxslər də var. Suriya Müvəqqəti Hökumətinin lideri Əhməd Əş-Şərra 10 martda təhlükəsizliyin bərpası barədə açıqlama verib. O, mülki əhaliyə qarşı zorakılıq iddialarının araşdırılması üçün müstəqil komissiyanın yaradılacağını bildirib. Hadisələrə beynəlxalq təşkilatlar da reaksiya verib. BMT İnsan Haqları Komissarı Volker Türk məzhəb zəmnində edam hallarına dair məlumatlar aldıqlarını bildirib. ABŞ Dövlət Katibi Marko Rubio isə Suriyadakı etnik və dini azlıqlara dəstək verdiklərini bəyan edib. O, radikal döyüşçülərin bölgədə zorakılıq törətdiyini və məsuliyyətə cəlb olunmalı olduqlarını vurğulayıb. İran və Rusiya isə məsələyə fərqli yanaşıblar. İran Xarici İşlər Nazirliyi hadisələrdə Tehran hökumətinin hər hansı rolu olduğunu qətiyyətlə rədd edib. Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov isə Rusiyanın Suriyada davam edən qarşıdurmalardan dərin narahatlıq duyduğunu bildirib. Çin Xarici İşlər Nazirliyi də məsələ ilə bağlı açıqlama yayaraq, tərəfləri silahlı münaqişəni dayandırmağa və Suriyanın gələcəyi üçün siyasi həll yolu tapmağa çağırıb. Məsələ ilə bağlı Modern.az-a danışan Türkiyə Böyük Millət Məclisinin(TBMM) hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasından olan deputatı Şamil Ayrım bildirib ki, Türkiyə Suriyanın birliyinə tərəfdar olan ölkələrdən biridir: "Oradakı bütün qüvvələrin birlikdə idarəetmədə olmağını istəyirik. Əvvəldən verilən açıqlamalar da bu istiqamətdə olub. Hazırki Prezident bu mövzuda lazımi tədbirləri görür. Lakin təəssüf ki, bəziləri bu vəziyyəti bəyənmir və qarışıqlıq yaradır. Türkiyə olaraq, bunu uyğun görmürük. Tərəfləri sülhə çağırır, bərabər şəkildə məsələləri ortaq konstitusiya çərçivəsində çıxarılmasına və bütün qrupların orada təmsil olunmasını istəyən tərəfik". Ş.Ayrım vurğulayıb ki, Türkiyənin oraya silahlı müdaxiləsi ola bilməz: "Bizim üçün bu gün əhəmiyyətli olan öz sərhədlərimizin təhlükəsizliyidir. Suriyanın sahibi özləridir. Oradakı bütün qruplar bir araya gəlib birlik-bərabərlik qurmalıdırlar. Xaricdən müdaxilə olduğu üçün vəziyyət bu yerə gəlib çatıb. Biz səbrlə prosesləri gözləyirik. Əvvəldən bəri, təbii ki, Türkiyə mövcud quruluşu dəstəkləyir. Xarici işlər nazirmiz Suriyaya getdi. Prezidentimizin açıqlamaları, Əhməd Şaaranın Türkiyəyə gəlməsi bunu sübut edir. Türkiyə mövcud sistemin içərisində olmayan qrupların da bura daxil olmağını arzu edir".

Türkiyənin Kayseri şəhərinin Qocasinan rayonunda sürətli qatar xəttinin tikintisi sahəsinə qaya parçaları uçub. Sozcu.az Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, hadisə zamanı 1 işçi ölüb, 1 nəfər isə xəsarət alıb. Ərazidə işləyən 5 işçi isə xilas ola bilib. Hadisə yerinə polis əməkdaşları və təcili tibbi yardım briqadası cəlb edilib. Faktla bağlı araşdırma aparılır.

Türkiyənin Çorum şəhərində 35 yaşlı H.C. qəhvəxanaya silahlı basqın edib. Bu barədə “Report” yerli mətbuata istinadən xəbər verir. Məlumata görə, hadisə ötən gün yerli vaxtla saat 22:00 radələrində baş verib. Qeyd edilir ki, silahlı şəxsin ov tüfəngindən açdığı atəş nəticəsində 2-si ağır olmaqla 5 nəfər yaralanıb. Hadisə yerinə polis əməkdaşları, təcili tibbi yardım cəlb edilib. Yaralılar şəhərin ayrı-ayrı xəstəxanalarına çatdırılıb. Onlardan ikisinin vəziyyətinin ağır olduğu bildirilir. Polis silahlı hücumu həyata keçirən şəxsin saxlanılması üçün geniş miqyaslı əməliyyata başlayıb. Hadisə ilə bağlı araşdırma aparılır.

Türkiyənin Xarici İşlər Naziri Hakan Fidan İranın regional siyasətini tənqid edib. Sozcu.az-ın məlumatına görə, bu barədə Fidan "Əl-Cəzirə" kanalına müsahibəsində danışıb. Fidan İranın bölgədə milislər vasitəsilə apardığı xarici siyasətin böyük risklər daşıdığını bildirib. Onun sözlərinə görə, Tehran bu siyasət nəticəsində müəyyən qazanc əldə etsə də, həmin qazancı qorumaq üçün daha çox itki verməli olub. Nazir İran rəsmilərinə, o cümlədən ABŞ tərəfindən öldürülən general Qasım Süleymaniyə bu siyasətin uzunmüddətli perspektivdə ölkə və region üçün ağır nəticələr doğuracağını söylədiyini qeyd edib. O vurğulayıb ki, artıq bölgədə hökmranlıq etmək dövrü bitməlidir və bütün ölkələr əməkdaşlığa əsaslanan siyasət yürütməlidir. Türkiyə XİN başçısı, həmçinin bir ölkənin başqa dövlətlərdəki silahlı qrupları dəstəkləyərək üstünlük qazanmağa çalışmasının əks təsir yaradacağını bildirib: "Əgər siz başqasına daş atırsınızsa, unutmayın ki, sizə də daş ata bilərlər." Fidan İranın İraq və Suriya siyasətinə də toxunub, Tehran rəhbərliyindəki ağıllı şəxslərin bu məsələyə sadəcə qazanc və itki prizmasından baxmayacaqlarına inandığını söyləyib. O, bölgədə sabitliyin yalnız birgə əməkdaşlıqla mümkün olduğunu vurğulayıb və köhnə hegemonluq düşüncələrinin tərk edilməsinin vacibliyini qeyd edib. Qeyd edək ki, Fidanın açıqlamaları İranın siyasi dairələrində ciddi narazılıq yaradıb. Öncə İran XİN sözçüsü İsmayıl Bəqai məsələyə münasibət bildirib. O qeyd edib ki, bəzi türk tərəfdaşlar öz siyasətlərinin nəticələri haqqında daha dərindən düşünməlidirlər.  “Tehran hesab edir ki, region ölkələrinin prioriteti öz xalqlarının maraqlarına xidmət edən təhlükəsizlik sistemi yaratmaq olmalıdır”, - o bildirib. Baqai həmçinin vurğulayıb ki, mövcud fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, İran Türkiyə ilə əlaqələrə böyük əhəmiyyət verir və Ankara ilə bir sıra ortaq maraqlara malikdir. Ötən gün isə İran xarici işlər nazirinin müavini Mahmud Heydəri Türkiyə Cümhuriyyətinin Tehrandakı səfiri Hicabi Kırlanğıç ilə görüşüb. Martın 3-ü axşam saatlarında keçirilən görüşdə Türkiyə xarici işlər nazirinin son bəyanatlarına istinad edən Heydəri vurğulayıb: “İki ölkənin ortaq maraqları və regional şərtlərin həssaslığı ikitərəfli münasibətlərdə fikir ayrılıqlarına və gərginliyə səbəb ola biləcək yanlış şərhlər və qeyri-real təhlillərin aparılmamasını tələb edir”.

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan Xocalı soyqırımı ilə bağlı paylaşım edib. Nazir bu barədə "X" sosial media hesabında yazıb. "Uzun illər keçməsinə baxmayaraq, ağrısını qəlbimizin dərinliklərində hiss etdiyimiz Xocalı soyqırımının 33-cü ildönümündə həyatını itirən azərbaycanlı qardaşlarımızın xatirəsini ehtiramla yad edirəm. Türkiyə həmişə olduğu kimi sevimli Azərbaycanımızın yanındadır", - paylaşımda qeyd olunub.

İstanbul Böyük Şəhər Bələdiyyəsinin bələdiyyə sədri Əkrəm İmamoğlu Cümhuriyyət Xalq Partiyasında (CHP) ilkin seçki ilə müəyyənləşəcək olan ölkə prezidentliyinə namizədlik üçün ərizəsini təqdim edib. Sozcu.az xəbər verir ki, Əkrəm İmamoğlu petisiyaya imza atdığı anları sosial media hesabında paylaşıb. “Bu gün yeni başlanğıcın ilk addımını atdım və üzvü olmaqdan şərəf duyduğum Cümhuriyyət Xalq Partiyasının prezidentliyə namizədi olmaq üçün rəsmi ərizəmi verdim”, - o, paylaşımda yazıb.

Türkiyənin paytaxtı Ankarada saxta alkoqollu içkidən ölənlərin sayı 63-ə çatıb. Sozcu.az Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, daha 36 nəfər reanimasiyadadır, onların müalicəsi davam etdirilir. Qeyd edilib ki, Ankara Prokurorluğu tərəfindən aparılan istintaq çərçivəsində 28 nəfər barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib, 25 nəfər isə şəhəri tərk etməməklə bağlı iltizamnamənin alınmasından sonra sərbəst buraxılıb.

İstanbulu Avropa və Asiya hissələrinə ayıran İstanbul boğazında hərəkət qatı duman səbəbindən müvəqqəti olaraq bağlanıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə Nəqliyyat Nazirliyinin Dənizçilik İdarəsi məlumat yayıb. “Yerli vaxtla saat 03:10-da sıx duman səbəbindən gəmilərin hərəkəti hər iki istiqamətdə dayandırılıb”, - məlumatda qeyd olunub.

Egey dənizində 5,2 bal gücündə zəlzələ baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə AFAD məlumat yayıb. Bildirilib ki, zəlzələ yerin 7 km dərinliyində baş verib. Məlumata görə, yeraltı təkanlar İzmirdə hiss olunub.