Novruzda 11 gün qeyri-iş günü olacaq: əlavə 2 gün də...

Xəbər verdiyimiz kimi, 20-24 mart tarixləri Novruz bayramı günləridir. Sozcu.az xəbər verir ki, Əmək Məcəlləsinə əsasən, istirahət günləri bayram günləri üst-üstə düşərsə, həmin istirahət günləri bayram günündən sonrakı iş gününə keçirilir. 22-23 mart tarixləri şənbə və bazar gününə təsadüf edir, ona görə də 25-26 mart tarixləri də qeyri-iş günü olacaq. İki gün (27-28 mart – cümə axşamı və cümə günləri) iş gününün ardınca 29-39 mart - şənbə-bazar günləri gəlir. Bazar günü – 30 mart həm də Ramazan bayramının ilk günüdür. Belə ki, bu il Ramazan bayramı 30-31 mart tarixlərində qeyd ediləcək. Buna görə də 30 mart bazar günü 1 aprel tarixinə keçiriləcək və 29 mart-1 aprel günləri də qeyri-iş günü olacaq. Beləliklə, 20 martdan 1 aprelə qədər yalnız 27-28 mart iş günləridir. Qeyd edək ki, qeyri-iş günlərinin ardıcılığını təmin etmək üçün adətən Nazirlər Kabineti iş və istirahət günlərinin yerini dəyişdirir. Bu baxımdan 20 mart-1 aprel tarixlərinin ardıcıl qeyri-iş günü olacağı istisna edilmir.

Dələduzluqda təqsirləndirilən şəxs: "Saxta sənədlə prokurora da mobil nömrə satmışam"

Külli miqdarda dələduzluqda və sənədlərin saxtalaşdırılmasında təqsirləndirilən, əvvəllər məhkum olunan Rufan Qasımovun cinayət işi üzrə növbəti məhkəmə prosesi keçirilib. Sozcu.az Lent.az-a istinadla xəbər verir ki, Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində hakim Novruz Kərimovun sədrliyi ilə prosesdə zərərçəkmiş qismində tanınan Tural Zeynalov ifadə verib. Məlum olub ki, Rufan Qasımov ona saxta etibarnamə ilə bahalı mobil nömrələr satıb: "16 min manat verib iki ədəd "211" ilə başlayan "Azercell" nömrə almışam. Pulu yaxınlarım olan İlkin və Soltan adlı şəxslərlə göndərmişəm. Hər nömrəyə görə 500 manat da dövlətə rüsum keçirmişəm. Sonra hərəsini 11 min manata başqa şəxslərə satmışam. Bir müddətdən sonra məlum olub ki, mənə satılan mobil nömrələrin etibarnaməsi saxtadır. Etibarnamələr 6 saylı cəzaçəkmə müəssisəsindən Tahir Səfərəliyev adlı şəxsin adına verilib. Mən dəymiş ziyanı tələb edirəm". Məhkəmədə təqsirləndirilən şəxs Rufan Qasımov bir çox şəxslərə saxta etibarnamə ilə bahalı mobil nömrələr satdığını etiraf edib: "Xaçmazın prokuroruna da saxta sənədlə nömrə satmışam. Anam onkoloji xəstə idi, 21 gündən bir doqquz min manat xəstəliyinə pul lazım olurdu, haradan tapardım o qədər pulu?" Təqsirləndirilən şəxs Rufan Qasımov iki vəsatətlə məhkəməyə müraciət edib. Hakim isə vəsatətlərə baxılmasını növbəti məhkəmə prosesinə saxlayıb. Həmçinin, məhkəmə istintaqının gedişi zamanı məlum olub ki, Rufan Qasımov barədə Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsi və Suraxanı Rayon Məhkəməsində başqa cinayət işləri davam edir. Məhkəmə prosesi fevralın 12-nə kimi təxirə salınıb. Qeyd edək ki, cinayət işində üç nəfər və "Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı" ASC zərərçəkmiş şəxs qismində tanınıb. R.Qasımova qarşı Cinayət Məcəlləsinin 178.3.2 (külli miqdarda dələduzluq) və 320.1-ci (rəsmi dövlət sənədlərinin saxtalaşdırılması) maddələri ilə ittiham irəli sürülüb.

ABŞ-da Tiktokun fəaliyyəti dayandırıldı

Tiktok tətbiq olunan qadağa səbəbindən ABŞ-da fəaliyyətini dayandırıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə TASS məlumat yayıb. Məlumata görə, ABŞ-da mobil tətbiqə daxil olmaq istəyənlər müvafiq bildirişlə qarşılaşırlar: “ABŞ-da Tiktokun qadağan edilməsinə dair qanun qəbul edilib. Buna görə də Tiktokdan istifadə edə bilməzsiniz”. Məlumata görə, xidmət “Əpp Stor”da axtarış nəticələrində görünmür, “Quql Pley”də isə sosial şəbəkəni yükləmək mümkündür, lakin quraşdırıldıqdan sonra proqram işləmir. Qeyd edək ki, bir müddət öncə ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp Tiktok sosial şəbəkəsi ilə bağlı qərarı yaxın vaxtlarda verəcəyini açıqlamışdı.

Milanda küçədə siqaret çəkmək qadağan edildi

İtaliyanın dəb və maliyyə paytaxtı sayılan Milan şəhərində ictimai yerlərdə siqaret çəkmək qadağan edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, 2020-ci ildə qəbul edilmiş qərar yanvarın 1-dən qüvvəyə minib. Qərara əsasən, bütün ictimai yerlərdə, o cümlədən küçədə siqaret çəkmək qadağandır. Qərarda məqsəd havanın keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasıdır. Qərarda 2 istisna mövcuddur: Milanda yalnız xüsusi ayrılmış ərazilərdə, insanlar arasında minimum 10 metr məsafə gözlənilməklə siqaret çəkmək mümkündür. Elektron siqaretə isə əhalinin kütləvi toplaşdığı yerlər xaricində icazə verilir. Qanunu pozanları 40-240 avro arası cərimə gözləyir. İtaliya Avropada ən çox siqaret çəkilən ölkələrdəndir. Hər 5 italiyalıdan biri siqaret çəkir. Rəsmi statistikaya görə, 2023-cü ildə 93 000 italiyalı siqaretin səbəb olduğu xəstəlikdən ölüb.

Matəm günü ilə əlaqədar proqramlarda dəyişiklik olacaq

Azərbaycanda 26 dekabr matəm günü ilə əlaqədar televiziyaların proqramında dəyişiklik olacaq. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Audiovizual Şura məlumat yayıb. Bildirilib ki, “Media haqqında” Qanunun tələblərinə uyğun addımlar atılacaq. Həmçinin ictimaiyyətə əlavə məlumat veriləcəyi vurğulanıb.

Günün qoroskopu: Səhvləri düzəldə və itirilmiş əlaqələri bərpa edə biləcəksiniz

Sozcu.az 22 dekabr, 2024-cü il tarixi üçün ulduz falını təqdim edir: Qoç Qlobal nailiyyətlər üçün əla vaxtdır. Hər şey sizin üçün uğurlu olacaq; Xarici tərəfdaşlarla əlaqələr qurmaq üçün əlverişli gündür. Öyrənməklə və ya bacarıqlarını təkmilləşdirməklə məşğul olan Qoçlar çoxlu yeni material öyrənə və ən mürəkkəb məsələləri başa düşə biləcəklər. Bununla belə, günün ortalarında mühüm insanlarla münasibətlərdə xüsusilə diqqətli olmalısınız. Xırda məsələlərlə bağlı şəxsi toqquşmaları və mübahisələri aradan qaldırın, o zaman bir sıra çətinliklərdən qaça biləcəksiniz. Buğa Vaxtınızı ayırsanız yaxşı gün sizi gözləyir. Eyni zamanda, əlverişli fürsətləri əldən verməməlisiniz. Bir çox Buğalar iş prosesini yaxşılaşdırmaq üçün dəyərli təkliflər verə biləcəklər. Həmkarlar və işgüzar tərəfdaşlarla münasibətləri yaxşılaşdırmaq, uzun müddətdir ki, sizin tərəfinizdə olan bəzi rəqibləri məğlub etmək mümkün olacaq. Bu, sponsorlar və ya himayədarlar axtarmaq üçün doğru zamandır; Günün sonunda ünsiyyəti məhdudlaşdırmağa dəyər. Duyğuların öhdəsindən gəlmək və diqqətinizi vacib şeylərə cəmləməkdə çətinlik çəkəcəksiniz. Yaxınlarınızla söhbətlərdə mübahisəli mövzulardan çəkinin. Əkizlər Müsbət münasibət və möhkəmlik istənilən sürprizlərin öhdəsindən gəlməyə kömək edəcək. Bir şey planlaşdırıldığı kimi getməsə belə, sizi çıxılmaz vəziyyətə salmayacaq. Bir çox Əkizlər işgüzar tərəfdaşlarla perspektivli əlaqələr qura biləcəklər. Nüfuzlu himayədarlar əldə edə və ya rəhbərlərinizin gözündə müsbət mövqe tuta biləcəksiniz. Daşınmaz əmlak və təmirlə bağlı məsələlərin həlli üçün yaxşı gündür. Yaxın insanlar işlərinizə qarışmağa cəhd edə bilərlər, lakin onların iştirakı daha çox müsbət olacaq. Xüsusilə onlara sizə necə kömək edə biləcəklərini dəqiq desəniz. Xərçəng Özünüzə yüksək tələblər qoymayın. Günün əvvəlində fikirləri toplamaq, iş əhval-ruhiyyəsinə düşmək asan olmayacaq. Həmkarlar və tərəfdaşlarla ünsiyyət həmişəkindən daha çətin olacaq. Bir-birini başa düşmək, mübahisələrdən və fikir ayrılıqlarından qaçmaq həmişə mümkün olmur. Əksər Xərçənglər irimiqyaslı layihələrə başlamamalıdırlar; Həddindən artıq toxunma sevdiyiniz insanla münasibətinizi çətinləşdirəcək. Bununla belə, əgər siz öz şübhələrinizi dəf edə bilsəniz, nəinki mübahisə etmək üçün heç bir səbəbiniz olmadığını görəcək, həm də dəstək və diqqət alacaqsınız. Şir Gözləntiləriniz doğrulacaq. Pozitiv münasibət və emosional yüksəliş gün boyu sizi müşayiət edəcək. Bütün planlaşdırılan işlərin öhdəsindən gələ və ən mürəkkəb məsələləri belə həll edə biləcəksiniz. Bir çox Şirlər təcrübəli müttəfiqlərin məsləhətlərindən faydalanacaqlar. Müxtəlif insanlarla qarşılıqlı anlaşmaya nail olmaq asan olacaq. Əlverişli perspektivləri qaçırmayın. Axşam çölə çıxmaq, mədəni tədbirlərdə iştirak etmək və dostların əhatəsində dincəlmək üçün əlverişlidir. Uzun müddətdir tanıdığınız biri ilə romantik münasibətə başlaya biləcəksiniz. Qız Gün yaxşı keçəcək, amma yenə də ondan çox şey gözləməməlisiniz. Fikirləriniz konstruktiv olacaq və başqaları tərəfindən minnətdarlıqla qəbul ediləcək. Qırılmış münasibətləri bərpa etmək və yeni əlaqələr qurmaq üçün doğru andır. Bəzi Qızlar rəhbərliyin gözündə nüfuz qazana və perspektivli karyera təklifi ala biləcəklər. Günün ikinci yarısı hər cür iqtisadi problemlərin həlli üçün əlverişlidir. Qırılanı düzəltməyin, işləri qaydasına salmağın və lazımsız şeylərdən qurtulmağın vaxtıdır. Tərəzi Müxtəlif insanlarla çox ünsiyyət qurmalı olacaqsınız. Hər kəsə bir yanaşma tapmalı olacaqsınız və bu işin öhdəsindən uğurla gələcəksiniz. Bəzi Tərəzilər çoxdan gözlənilən xoş xəbər alacaqlar. Etibar etdiyiniz insanların məsləhətlərinə qulaq asmaq zərər vermir. Onlar qeyri-müəyyən vəziyyətdə düzgün həll yolu təklif edəcəklər və ya sizə düzgün fikirlər verəcəklər. Vacib məsələlərin müzakirəsi ən yaxşı şəkildə qeyri-rəsmi şəraitdə aparılır. Bu yolla siz dincələ, etibarlı atmosfer yarada və hər şeylə tez razılaşa bilərsiniz. Axşam üçün ciddi bir şey planlaşdırmayın. Yorğunluq və qıcıqlanma yığılacaq, buna görə də dincəlmək və özünü bərpa etmək üçün vaxt ayırmağa dəyər. Əqrəb Gün sakit və ölçülü şəkildə başlayacaq. Adi işlərlə məşğul olun, xırda-xırda şeylərə diqqətinizi yayındırmayın. Öz əlinizlə öhdəsindən gələ biləcəyiniz vəzifələrə diqqət yetirməyə dəyər. Bir çox Əqrəblər günortadan sonra sərfəli sövdələşmələr edə biləcəklər. Çölə çıxmaq və ictimai tədbirlərdə iştirak etmək üçün əlverişli andır. Son dərəcə cəlbedici olacaqsınız və bəzi faydalı əlaqələr qura biləcəksiniz. Axşam saatlarında ev işlərinin öhdəsindən gəlməli olacaqsınız. Ailə üzvləri işlərinizə müdaxilə etməyə çalışa bilər, lakin onların köməyi həmişə məqsədəuyğun olmaya bilər. Oxatan Siz optimist olacaqsınız, bu da istənilən sürprizlərin öhdəsindən gəlməyə kömək edəcək. Emosional yüksəliş ətrafınızda əlverişli emosional atmosfer yaradacaq. Bir çox Oxatan qətiyyət və təşəbbüs göstərəcək. Peşəkar ambisiya artacaq, buna görə də biznesdə təsirli uğur qazana biləcəksiniz. Ətrafınızdakı hər şeyi idarə etməyə çalışmayın. Nəticə üçün sizdən asılı olan işlərə diqqət yetirin və çox iş yükü götürməyin, əks halda tükənmə ilə üzləşəcəksiniz. Sevilən birinin dəstəyi daxili narahatlığın öhdəsindən gəlməyə kömək edəcək. Oğlaq Çox güman ki, səhərlər əsəbi olacaqsınız. Ətrafınızdakı vəziyyət də rahatlıq əlavə etməyəcək. İşlərinizdə konsentrasiyanıza mane olacaq təlaş, təlaş və qarışıqlıq ola bilər. Başqalarının köməyinə güvənməməlisiniz. Planlaşdırılmış işlərin öhdəsindən daha tez gələcəksiniz. Daşınmaz əmlakla bağlı məsələlərin həlli üçün yaxşı gün deyil. Günün ikinci yarısı əksər Oğlaqlar üçün kifayət qədər əlverişli olacaq. Siz həmkarlarınız və tərəfdaşlarınızla qarşılıqlı anlaşma əldə edə, yaxşı fürsətləri müşahidə edə və onları əldən verməməyə nail olacaqsınız. Dolça Günün əvvəlində vacib işləri planlaşdırmayın. Emosiyaların öhdəsindən gəlmək və yaxşı əhval-ruhiyyə saxlamaq asan olmayacaq. Bəzi Dolçalar həddindən artıq həssas və təəssürat verici olacaqlar ki, bu da onların iş üzərində cəmləşməsinə mane olacaq. Başqaları ilə münaqişələrə girməməlisiniz, münasibətləri bərpa etmək uzun və çətin vaxt aparacaq. Tələsik qərarlardan çəkinin, onların doğru olma ehtimalı azdır. Yavaş-yavaş emosiyalarınızın öhdəsindən gələ və konstruktiv əhval-ruhiyyəyə girə biləcəksiniz. Səhvləri düzəldə və itirilmiş əlaqələri bərpa edə biləcəksiniz. Balıq Öz emosiyalarınızın öhdəsindən gələ bilsəniz, gün yaxşı keçəcək. Səhər ev işləri işinizə qarışa bilər ki, bu da performansınıza yaxşı təsir göstərməyəcək. Ancaq istəsəniz, bir çox Balıqlar düzgün əhval-ruhiyyəyə uyğunlaşacaq və bütün lazımi məsələləri həll edəcəklər. Günün ilk yarısında mühüm qərarlar qəbul etməməlisiniz. Zamanla enerji səviyyəniz artacaq. Çox cəhd edənlər yaxın gələcəkdə təsirli uğur qazana biləcəklər. Axşam saatlarında aktivliyi azaltmalı, sevdiyiniz insanla vaxt keçirməlisiniz.

Gələn şənbə və bazar tam iş günüdür

Azərbaycanda iş və istirahət günlərinin yerləri dəyişdirildiyindən təqvim yenilənib. Sozcu.az xəbər verir ki, ardıcıllığı təmin etmək məqsədilə 2024-cü il 30 dekabr və 2025-ci il 3 yanvar iş günləri ilə müvafiq olaraq 2024-cü il 28 və 29 dekabr istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib. 28 və 29 dekabr tarixlərində istirahət günləri olmasına baxmayaraq, tam iş günü olacaq. Yeni ildə ardıcıl 7 gün iş olmayacaq: 30-31 dekabr, 1- 5 yanvar tarixləri qeyri-iş günü olacaq.  Yeni ilin ilk iş günü yanvarın 6-sına təsadüf edir.

2025-ci ilin qeyri-iş günləri açıqlandı

Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Kollegiyasının Qərarı ilə 2025-ci il üçün iş vaxtı norması və istehsalat təqvimi təsdiq edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi məlumat yayıb. 2025-ci il üçün iş vaxtı normasına əsasən gələn ilin aşağıdakı günləri iş günü hesab edilmir: 1, 2 yanvar–Yeni il bayramı; 20 Yanvar–Ümumxalq Hüzn Günü; 8 Mart–Qadınlar Günü; 20, 21, 22, 23, 24 mart–Novruz bayramı; 30, 31 mart –Ramazan bayramı; 9 May –Faşizm üzərində Qələbə günü; 28 May–Müstəqillik Günü; 6, 7 iyun–Qurban bayramı; 15 İyun–Azərbaycan xalqının Milli Qurtuluş Günü; 26 İyun–Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri Günü; 8 Noyabr–Zəfər Günü; 9 Noyabr– Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı Günü; 31 Dekabr–Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü. Əmək Məcəlləsinə və Nazirlər Kabinetinin qərarlarına uyğun olaraq 2025-ci ildə beşgünlük iş həftəsində 3 yanvar, 10, 25 və 26 mart, 1 aprel, 9, 16 iyun, 10 və 11 noyabr tarixləri, altıgünlük iş həftəsində 25 mart, 1 aprel, 16 iyun və 10 noyabr tarixləri istirahət günləridir. 2025-ci ilin fevral ayı 28 təqvim günündən, il isə 365 təqvim günündən ibarətdir. 2025-ci ildə beşgünlük iş həftəsində 239 iş günü (onlardan, 8-i bayramqabağı və 1-bələdiyyə seçkiləri günü qabağı), iş günü hesab edilməyən 105 istirahət günü (onlardan, 8-i iş günü hesab edilməyən bayram günləri ilə üst-üstə düşməsinə görə müəyyən edilən, 1-i 2024-cü ildən yerdəyişmə ilə keçirilən), iş günü hesab edilməyən 19 bayram, 1 Bələdiyyə seçkiləri günü və 1 Ümumxalq Hüzn Günü vardır. Ölkəmizdə gündəlik normal iş vaxtının müddəti 8 saatdan, gündəlik normal iş vaxtına uyğun olan həftəlik normal iş vaxtının müddəti isə 40 saatdan artıq ola bilməz. Bir qayda olaraq, iki istirahət günü olan beşgünlük iş həftəsi müəyyən edilir. 2025-ci ilin iş vaxtı norması 40 saatlıq beşgünlük iş həftəsi üzrə 8 saatlıq iş günü hesabından müəyyən edilir və bu zaman iş günü hesab edilməyən bayramqabağı, səsvermə, habelə Ümumxalq Hüzn Günü qabağı iş günlərində həftəlik iş günlərinin müddəti bir saat qısaldılır. 2025-ci il üçün 40 saatlıq iş həftəsində iş vaxtının illik norması 1903 saatdır. Altıgünlük iş həftəsi olan iş yerlərində 40 saatlıq iş həftəsində çalışan işçilər üçün 2025-ci ildə beşgünlük iş həftəsi üzrə hesablanmış 1903 saatlıq illik iş vaxtı norması tətbiq edilməlidir. Hər il üçün təsdiq edilən iş vaxtı norması və istehsalat təqvimləri Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin rəsmi internet saytının “İstehsalat təqvimləri” altbölməsində (https://sosial.gov.az/faydali/istehsalat-teqvimi/2025-ci-ilin-istehsalat-teqvimi) yerləşdirilib.

Bu avtomobilləri alanlara bəd xəbər: YOLDA QALA BİLƏRSİNİZ

Elektrikli avtomobillər son illərdə texnologiya və avtomobil sənayesində ən sürətlə inkişaf edən sahələrdən biridir. Onlar daxili yanma mühərrikləri ilə işləyən avtomobillərdən fərqli olaraq, enerji mənbəyi kimi elektrik akkumulyatorlarından istifadə edir. Elektrikli avtomobillər karbon emissiyasını azaldır, çünki onlar birbaşa olaraq yanacaq yandırmır. Bu, havanın çirklənməsinin və qlobal istiləşmənin qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Bu cəhətdən faydalı sayılan elektromobillərin zərərli tərəfinin olduğu da iddia edilir. Bu səbəbdən elektromobil almaq istəyənlər üçün sözügedən məsələ sual doğurur. Bəs bu avtomobillərin mənfi cəhətləri nədir? Nəqliyyat eksperti Elməddin Muradlı mövzunu “Yeni Sabah”a şərh edərkən bir sıra məqamları diqqətə çatdırıb: “Elektrikli avtomobillərlə bağlı dünyada müxtəlif proseslər gedir. Əsas üstünlük alıcılardadır. Onlar həmişə qənaət rejiminə üstünlük verir, daha az xərcləmək istəyirlər. Ancaq bir müddət keçdikdən sonra elektrikli avtomobillərin elə bir detalı sıradan çıxır ki, onu tapmaq, almaq, təmir etdirmək müşkülə çevrilir. Bu cür maşın alan adam artıq suallarla yaşamalı olur.  Çünki elektromobillər yenilikdir. Onların yaxşı cəhətləri ilə yanaşı, mənfiləri də mövcuddur. Belə ki, bu avtomobillərdə alışma riski var, ehtiyat hissələri bahadır, servis, usta xidməti tapmaq çətindir. Elektromobillərin ustası hər yerdə tapılmır. Alıcılar fikirləşməsin ki, ucqar bir yerdə, dağ başında avtomobilə nə isə olarsa, ona dərhal usta tapılsın”. Ekspert elektromobillərin digər bir problemindən də söz açıb: “Elektromobillər tam şarj olunduğu təqdirdə 400 kilometr yol getməlidir. Soyuq havalarda isə bu rəqəm 200 kilometrə qədər enir. Bu cür risklər var və insanlar buna hazır olmalıdır. Sözügedən problem keçən il ölkəmizdə özünü büruzə verdi. Çünki bu vasitələrdən istifadə edən dostlarımız həmin məsələdən şikayətlənirdilər. Bu cür durumlara öyrəşməliyik, çünki illər lazımdır ki, həmin avtomobillərlə bağlı bütün detallar yerinə otursun”. E.Muradlı qeyd edib ki, bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, ənənəvi avtomobillərdən elektromobillərə keçid də lazımdır: “Biz dünyamızı qorumalıyıq, ətraf mühitin qayğısına qalmalıyıq. Qlobal istiləşmə ilə bağlı problemlər artıq qapımızdadır. Bu avtomobillərin yayılmasından danışmaq daha yaxşıdır. Ancaq reallıq baxımından da qüsurları gözardı etmək mümkün deyil”.

Günəşdə 31 dəqiqə davam edən böyük partlayış qeydə alındı

Alimlər Günəşdə X sinfinə yaxın güclü partlayış qeydə alıblar. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Tətbiqi Geofizika İnstitutundan məlumat verilib. “Noyabrın 10-da saat 15:06-da (Bakı vaxtı ilə 16:06) 3889 (S07E26) Günəş ləkələri qrupunda rentgen diapazonunda 31 dəqiqə davam edən M9.5 partlayışı aşkar edilib”, - məlumatda qeyd olunub.

Ən təhlükəli elektron siqaretlər hansılardır?

Kanadanın McGill Universitetinin alimləri tədqiqat qrupunun bir hissəsi olaraq müəyyən ediblər ki, giləmeyvə dadı və ətri olan elektron siqaretlər ağciyərlərin təbii müdafiəsini zəiflədə bilər və orqanizmin infeksiyalara qarşı mübarizəsini çətinləşdirir. Tədqiqatın nəticələri PNAS-da (Proceedings of the National Academy of Sciences) dərc edilib. Sozcu.az lent.az-a istinadən xəbər verir ki, tədqiqatçılar bir neçə gün ərzində siçanları elektron siqaret buxarına məruz qoyub və gəmiricilərin ağciyərlərində immun hüceyrələrini müşahidə etmək üçün real vaxt rejimində kompüter görüntülərindən istifadə ediblər. Təcrübə həm ətirli vapların, həm də klassik elektron siqaretlərin təsirlərini qiymətləndirib. Nəticələr göstərib ki, giləmeyvə ətirli vapes tərəfindən buraxılan bəzi kimyəvi maddələr ağciyərlərdə immun hüceyrələrini iflic edir. Xüsusilə, zərərli hissəcikləri çıxarmaqdan məsul olan alveolyar makrofaqlar adlanan hüceyrə populyasiyası mənfi təsir göstərir. Alimlər izah ediblər ki, bu təsir orqanizmin tənəffüs yolu infeksiyalarına qarşı həssaslığını artırır. Alimlər həmçinin ləzzətsiz vapların eyni təsirə malik olmadığını müəyyən ediblər. Bununla belə, onları sağlamlıq üçün təhlükəsiz hesab etmək olmaz.

Azərbaycanda 300-ə yaxın ömürlük məhbus var - AÇIQLAMA

1998-ci ilin fevralında Azərbaycanda ölüm hökmü ləğv olunub. 2000-ci ildə qəbul edilən Cinayət Məcəlləsində güllələnmə ömürlük həbs cəzası ilə əvəzlənib. Bundan sonra Milli Məclisin qərarı ilə əvvəllər ölüm hökmü verilən şəxslərin hamısının cəzası avtomatik şəkildə ömürlük həbsə dəyişdirilib. Həmçinin, 2024-cü ildə bir neçə iş üzrə məhkəmələrdə ömürlük həbs qərarı çıxarılıb. Məsələn, Milli Məclisin deputatı Fazil Mustafaya qarşı sui-qəsd edənə, 20 yaşlı həyat yoldaşı və 9 aylıq körpəsini öldürən şəxsə ömürlük həbs cəzası verilib. 2024-cü illə bağlı statistik rəqəmlər açıqlanmasa da, əvvəlki illərdə ömürlük həbs edilənlərin sayı məlumdur. Modern.az-ın Dövlət Statistika Komitəsindən əldə etdiyi məlumata görə, 1998-2023-cü illər ərzində 297 nəfər barədə ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası verilib. Ancaq bu müddət ərzində onlardan bəziləri əfv edilib. Ölüm hökmünün ləğvindən sonra cəzası ömürlük həbsə çevrilənləri və əfv edilənləri nəzərə alsaq, qeyd edə bilərik ki, Azərbaycanda təxminən 300-ə yaxın ömürlük həbs cəzası çəkən var. Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının üzvü Cavanşir Qasımzadə deyib ki, ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzası tarixdə ilk dəfə Roma İmperiyası dövründə tətbiq olunmağa başlayıb: "Romada ağır cinayət törədən şəxslərə ölüm cəzası və ya ömürboyu icbari əmək cəzası verilirdi. Bu cəza sistemi cinayətkarları cəmiyyətdən təcrid etmək məqsədi daşımaqla hazırkı qanunvericiliklərdə mövcud olan ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzasının əsasını qoymuşdur. Ancaq müasir dünyada istifadə edilən ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzası Avropada XVIII əsrdən etibarən tətbiq edilməyə başlamışdır. Bu dövrdə bir çox ölkə edam cəzasına alternativ olaraq bu cəzanın tətbiqinə keçmişdir. Xüsusilə İngiltərədə ölüm cəzası əvəzinə ömürlük həbs cəzası vermək meyli XIX əsrin sonlarında geniş yayılmışdır". Vəkilin sözlərinə görə, ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzası cəza növlərindən biri kimi Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 42-ci maddəsində öz əksini tapıb: "Həmin Məcəllənin 57.1-ci maddəsinə əsasən, ömürlük azadlıqdan məhrum etmə yalnız sülh və insanlıq əleyhinə, müharibə cinayətləri ilə əlaqədar, şəxsiyyət, ictimai təhlükəsizlik və ictimai qayda və dövlət hakimiyyəti əleyhinə törədilmiş xüsusilə ağır cinayətlərə görə müəyyən edilir". C.Qasımzadə qeyd edib ki, sözügedən cəza hər kateqoriya cinayət əməlinə görə yox, yalnız törədilən cinayət əməli yuxarıdakı kateqoriya cinayətlərə aid olduqda tətbiq edilir: "Sülh və insanlıq əleyhinə törədilən cinayətlər isə CM-in 16-cı fəslində, müharibə cinayətləri 17-ci fəslində, şəxsiyyət əleyhinə olan cinayətlər 18-ci fəslində, ictimai təhlükəsizlik və ictimai qayda əleyhinə cinayətlər 19-cu fəslində, dövlət hakimiyyəti əleyhinə törədilmiş cinayətlər isə 20-ci fəslində yer alır. Bir daha qeyd etmək istərdim ki, bu cinayətləri törətmiş şəxslərə o halda ömürlük azadlıqdan məhrum etmə cəzası tətbiq edilir ki, törədilən cinayət xüsusilə ağır cinayətlər kateqoriyasına (Cinayət Məcəlləsi ilə qəsdən törədilməsinə görə on iki ildən artıq azadlıqdan məhrum etmə cəzası və ya daha ağır cəza nəzərdə tutulmuş əməllər xüsusilə ağır cinayətlər hesab olunur) aid olsun".