Güney

Bu gün Qərbi Azərbaycan əyalətinin mərkəzi Urmu şəhərində Əmir İbrahimlu və Soheyl Dəiyri adlı iki milli fəal həbs edilib. Bu barədə insan haqları fəalları məlumat yayıb. Adı çəkilən şəxlərin həbs səbəbi və hara aparıldıqları barədə məlumat yoxdur. Əmir İbrahimlu bundan əvvəl də dinc fəaliyyətlərinə görə həbs edilib. Qeyd edək ki, fəalların martın 22-də Urmiyada kürdlərin Qərbi Azərbaycan əyalətinə torpaq iddialarına qarşı keçirilən etiraz aksiyasına görə saxlanıldıqları ehtimal olunur.

Urmiyada keçirilən əzadarlıq mərasimində iğtişaş yaradıb və irqçi şüarlar səsləndirərək İran xalqları arasında fitnə salan şəxslər aşkarlanıb və cəzalandırılacaq. Bu SEPAH-ın Qərbi Azərbaycan əyalətindəki təhlükəsizlik və kəşfiyyat bölməsinin yaydığı bəyanatda bildirilib. Qeyd edək ki, kürdlərin Qərbi Azərbaycan əyaləti və Urmu şəhərinə torpaq iddialarına qarşı martın 22-də Urmuda izdihamlı mitinq keçirilib. Mitinq, İmam Əlinin vəfat gününə təsadüf etdiyinə görə, yerli hökumət rəsmiləri və hökumət mollaları milli şüarlar səsləndirən Azərbaycan türklərinin cəzalandırılmasını tələb ediblər.

Kürd terror qruplaşmalarının tərəfdarlarının siyasi toplantısına cavab olaraq Urmu xalqının etiraz eyləmində iştirak edən xanım Ulduz Qasimi və Əmir Səttari İran rejiminin təhlükəsizlik agentləri tərəfindən həbs edilib. Bu azərbaycanlı milli fəallar 2025-cü il martın 2-i şənbə günü bu mitinqə qatılmaq üçün Təbrizdən Urmiyəyə getmişdilər. Onlar evlərinə qayıdan zaman rejimin təhlükəsizlik agentləri tərəfindən nəzarət-buraxılış məntəqələrinin birində həbs edilərək naməlum bir yerə aparılıblar. İran rejimi açıq şəkildə kürd terror qruplarına dəstək verməklə, kürdlərə təşviq paketləri paylamaqla, o cümlədən pulsuz qaçaqmalçılıq yolu ilə gəlir əldə etmələrinə imkan yaratmaq və Qərbi Azərbaycanda əsas postları kürdlərə verməklə, Qərbi Azərbaycanı kürdləşdirmək, Güney Azərbaycan türkləri ilə Türkiyə və Azərbaycan cümhuriyətləri arasında sədd yaratmağa çalışır.

Bu gün, 22 mart 2025-cü il, şənbə günü Urmiyədə kürd terror qruplaşmalarının tərəfdarlarının siyasi mitinqinə cavab olaraq keçirilən nümayişdə türk qadınları fəal iştirak ediblər. Urmu küçələrində kişilərlə yanaşı görünən türk qadınlar  “Azərbaycan var olsun istəmiyən kor olsun”, “Azərbaycan Yurdumuz, Urmiya Boz qurdumuz”, “Başqaları yalandır, Urmu Azərbaycandır”, “Azərbaycan oyaqdır, Kürdlər bizə qonaqdır” kimi şüarlar səsləndiriblər. Bəzi urmulu qadınların əllərində “Urmunun türk kimliyi müzakirə oluna bilməz” yazılmış plakatlar olub.

Qərbi Azərbaycan əyalətinin mərkəzi Urmiya şəhərində keçirilməsi nəzərdə tutulan bayram şənliyi mərasiminə icazə verilməyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə yerli mənbələr məlumat yayıb. Bildirilib ki, mərasimdə tonqal qalanması, “Cilman”, “Saray”, “Sarıtel” və “İlqar” incəsənət və musiqi qruplarının ifası, sayaçı və təkəmçilərin çıxışları nəzərdə tutulubmuş. Qəribədir ki, azərbaycanlıların bayram mərasiminə icazə verilmədiyi halda bölgədə yaşayan kürdlərin martın 18-də (İlaxır çərşənbədə) geniş bayram proqramı barədəki müraciətləri müsbət cavablandırılıb.

İranın Fars əyalətinin mərkəzi Şiraz şəhərində qaşqay türkləri etiraz aksiyası keçiriblər. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə onlar sosial mediada paylaşım ediblər. Etiraza səbəb İran Mədəni İrs Nazirliyinin qaşqayların milli geyim və başqa mədəni atributlarının lor xalqı adına qeydiyyata alması olub. Öz milli geyimlərində əyalət valiliyi binası qarşısına toplaşan qaşqaylar “Qaşqayının libası, qaşqayının olası”, “Azərbaycan var olsun, qaşqayı sağ olsun” və başqa şüarları səsləndiriblər. Sosial media fəallarının yaydığı məlumata görə, aksiya yerinə gələn Fars əyalətinin polis rəisi Rəhambəxş Həbibi narazı qaşqayları təhdid və təhqir edib.

Ərdəbildə şəxsi mənzillərdən birində bayram şənliklərində istifadə etmək üçün partlayıcı maddələrin hazırlanması zamanı güclü partlayış olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə yerli media məlumat yayıb. Məlumata görə, alışdırıcı maddələrin partlaması nəticəsində 45 yaşlı ana və onun 15 yaşlı oğlu ağır yaralanıb. Ağır vəziyyətdə xəstəxanaya çatdırılan yeniyetmənin ötən gün axşam həyatını itirdiyi bildirilib.

Yanvarın 18-dən İran həbsxanasından azad edilən azərbaycanlı tələbə Fərid Səfərli Almaniyaya gedib. Sozcu.az Musavat.com-a istinadən xəbər verir ki, Fərid Səfərli karyerasını davam etdirməsi üçün yenidən Almaniyaya qayıdıb: “Fərid iş fəaliyyətinə başlamadan öncə Bakıda TƏBİB-in həkimləri tərəfindən müayinə olundu, ona orta ağır dərəcəli depressiya diaqnozu qoyuldu. Hazırda müalicəsi davam edir. Eyni zamanda, o data analizi mütəxəssisi kimi işini davam etdirəcək”. O ki qaldı Fəridin təhsilinin davam etdirib-etdirməyəcəyinə, yaxınları yaxın vaxtlar üçün belə bir qərarın verilmədiyini deyiblər. Xatırladaq ki, Azərbaycan vətəndaşı, Almaniyanın Yena Universitetinin tələbəsi Fərid Səfərlinin 2023-cü il fevralın 20-də İrana səfərə getdiyi, lakin martın 4-dən ondan xəbər alınmaması ilə bağlı müraciət Xarici İşlər Nazirliyinə martın 9-da daxil olub. Fərid Səfərli İrana səfərindən bir müddət əvvəl Almaniyanın Yena şəhərinə praktika üçün gəlmiş İran vətəndaşı olan bir qadınla tanış olub. O, praktikası başa çatdıqdan sonra İrana qayıdıb. Buna baxmayaraq, onlar arasında telefon əlaqəsi olub. Onlar qərarlaşıblar ki, İstanbulda görüşsünlər. Fərid İstanbula gedib və bu zaman onun tanış olduğu qadının vizası düzəlməyib. Bundan sonra Fərid İstanbuldan İrana gedib. Uzun müddət Fərid Səfərlinin taleyindən məlumat almaq mümkün olmayıb. Yalnız 2023-cü il iyunun 1-də onun İranda casusluq ittihamı ilə həbs edildiyi məlum olub. Sonradan ona qarşı irəli sürülmüş “casusluq” ittihamı “casusluq etmək niyyəti” ittihamı ilə əvəz olunub. Məhkəmə Fərid Səfərli barəsində 2 il həbs hökmü çıxarıb. Fərid Səfərli məhkəmədə ittihamı və hökmü qəbul etmədiyini bildirib. Fərid Səfərli beynəlxalq hüquqi əməkdaşlıq və qarşılıqlı prosedur çərçivəsində yanvarın 18-də İran İslam Respublikasından təhvil alınaraq Azərbaycana qaytarılıb.

Dünən gecə saatlarında İranın Sistan və Bəlucistan əyalətinin Xaş şəhərində polis zabiti güllələnərək öldürülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bəlucların silahlı qruplaşması olan "Ceyş əl-Ədl" silahlı hücumun məsuliyyətini öz üzərinə götürüb.

İran Prezidenti Məsud Pezeşkianın X hesabında Şəhriyarın “Heydərbabaya salam” poemasından bir bənd paylaşması etirazla qarşılaşıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə yerli sosial mediada məlumatlar yayılıb. "Fəcr Film Festivalı təşkilatçıları və sənətçilərlə görüşümdə Şəhriiyarın ”Heydərbabaya salam” poemasından “Heydərbaba, göylər bütün dumandı, Günlərimiz bir-birindən yamandı, Bir-birizdən ayrılmayın amandı!” bəndini oxudum. Bununla demək istədim ki, bu gün daha çox birliyə ehtiyacımız var və aramızda dağınıqlıq yaradılmasına icazə verməməliyik", - Pezeşkian yazıb. Azərbaycanlı sosial media fəalları Pezeşkianı seçkiqabağı Azərbaycan dili ilə bağlı verdiyi vədləri ört-basdır etməkdə günahlandırıblar: "Cənab Pezeşkian! Türkcə şeir paylaşmaq yaxşıdır, ancaq bu, heç bir dərdə dərman deyil Yaxşı olardı ki, Konstitusiyanın 15-ci maddəsinin icrası və Urmiya gölünün bərpası ilə bağlı verdiyiniz vədləri yerinə yetirəsiniz".

Şərqi Azərbaycan əyalətinin Binab rayonunda iki fərqli yerdə baş verən ailə münaqişəsi zəminində 5 nəfər öldürülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə yerli media məlumat yayıb. Məlumata görə, Binab şəhərində 40 yaşlı ailə başçısı həyat yoldaşını, 15 yaşlı qızını və 11 yaşlı oğlunu qətlə yetirdikdən sonra inthar edib. Bununla eyni vaxtda Binabın başqa bölgəsində 33 yaşlı şəxs ov tüfəngindən atəş açaraq 35 yaşlı qardaşını öldürüb. Hər iki hadisənin ailə münaqişəsi zəminində baş verdiyi bildirilib.

Güney Azərbaycanın Urmiya şəhərindəki “Durnalar Yuvası” idman kompleksində milli şüarlar səsləndirilib. Sozcu.az xəbər verir ki, “Urmu” voleybol klubu öz meydanında “Sircan Fulad” komandasını qəbul edib. Azarkeşlər tribunalarda “Təbriz, Bakı, Ankara - Biz hara, farslar hara!” şüarları səsləndiriblər.