Gündəm

09:49 Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 838 nəfərə çatıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə xarici media məlumat yayıb. Bildirilib ki, yeraltı təkanlar zamanı 1670 nəfər xəsarət alıb. *** Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1002-yə, yaralıların sayı isə 2376-ya çatıb. Bu barədə Türkiyə mediası məlumat yayıb. Qeyd edək ki, ötən gün Myanmada 7.7-7.9 bal gücündə zəlzələ baş verib. *** Zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1644-ə çatıb. Bu barədə Myanmanın Dövlət İdarə Şurası məlumat yayıb. Təbii fəlakət nəticəsində 3408 nəfər xəsarət alıb, 139 nəfər isə itkin hesab olunur. Dağıntı altında qalanların axtarış-xilasetmə işləri davam edir.

Son aylarda Çeçenistan rəhbəri Ramzan Kadırov ilə Rusiya prezidenti Vladimir Putin arasındakı münasibətlərdə ciddi gərginlik yaranıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "istories" nəşrinə Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FTX) keçmiş və hazırda fəaliyyət göstərən əməkdaşları, Şimali Qafqaz üzrə müxbirlər və hüquq müdafiəçiləri məlumat veriblər. Gərginliyin artmasına əsas səbəb kimi Kadırovun Kremlin xəbəri olmadan Yaxın Şərqdəki müsəlman monarxiyaları ilə öz ailəsinin təhlükəsizliyini və gələcəyini müzakirə etməsi göstərilir. FTX bu danışıqları qeydə alaraq birbaşa Putinə məruzə edib. Məlumata görə, uzun müddətdir səhhətində ciddi problemlər yaşayan Kadırov öz ailəsinin gələcəyindən narahatdır. O, böyrək və mədəaltı vəzi xəstəliklərindən əziyyət çəkir və vəziyyəti getdikcə pisləşir. Kadırov son aylarda ictimaiyyət qarşısında daha az görünür və yalnız əvvəlcədən lentə alınmış video-materialları paylaşır. Gərginliyin fonunda Kadırov öz ailə üzvlərini dövlət vəzifələrindən uzaqlaşdırmağa başlayıb. Yanvar ayında onun 26 yaşlı qızı Ayşat Kadırova Çeçenistanın baş nazirinin müavini vəzifəsindən azad edilib və ölkənin ən iri mineral su ixracatçısına rəhbərlik etməyə başlayıb. Mart ayında isə Ayşat və onun kiçik bacısı Təbariqin adları rəsmi hüquqi şəxslər reyestrindən çıxarılıb. Kadırovun yaxın silahdaşı və Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Adam Delimxanov da Kremlin diqqət mərkəzinə düşüb. 2025-ci ilin əvvəlindən etibarən o, hərbi və kriminal münaqişələrdə iştirakdan çəkinməyə başlayıb. Məlumatlara görə, Kreml Çeçenistan rəhbərliyinə “açıq fəaliyyət göstərməmək” barədə göstəriş verib. Delimxanov hazırda Moskvanın “Prezident-otel”ində yerləşib və orada Kadırovun nümayəndələri üçün qərargah kimi istifadə edilir. Kremlin və FTX-nin ona qarşı narazılığının əsas səbəbi isə razılaşdırılmamış kriminal fəaliyyətlərə rəhbərlik etməsi olub. Şimali Qafqazda çalışan müstəqil jurnalistlər və hüquq müdafiəçiləri bildirirlər ki, Kadırov və Kremlin münasibətlərindəki bu gərginlik artıq regionun siyasi və təhlükəsizlik balansına təsir göstərməyə başlayıb. Bu isə Çeçenistanın gələcəyi ilə bağlı ciddi suallar doğurur.

İmişli rayonunda 3.4 bal gücündə zəlzələ olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bununla bağlı Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzi məlumat yayıb. Qeyd edilib ki, zəlzələ Saatlı stansiyasından 11 km şimalında, İmişli rayonunda qeydə alınıb. Zəlzələ hiss olunmayıb.

“Melissa Group”un rəsmi internet səhifəsinin fəaliyyətində problem yaranıb, hazırda sayt giriş mümkün deyil. Şirkətdən Teleqraf-ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, hazırda texniki problemlərdən dolayı şirkətin internet səhifələri fəaliyyət göstərmir. Qeyd olunub ki, problem həll olunduqdan sonra saytlar aktivləşəcək. “Sayt neçə gündür fəaliyyətini dayandırıb və bu Alatavadakı hadisə ilə bağlı ola bilərmi?” sualına isə cavab belə oldu: “Bu barədə danışa bilmərik. Qeyd etdiyim kimi, texniki problem həll olunduqdan sonra sayt işə başlayacaq”. Qeyd edək ki, ötən gün saat 11 radələrində “Melissa Group” şirkətinin əməkdaşları Yasamal rayonu, Alatava ərazisində yaşayış evini içərisində sakinlərin olmasına baxmayaraq, qanunsuz şəkildə sökməyə cəhd ediblər. Hadisə nəticəsində üç nəfər xəsarət alıb. Faktla bağlı söküntü işləri aparan şirkətin rəhbəri, iş icraçısı və ekskavator sürücüsü saxlanılıb, cinayət işi açılıb.

Ukraynada yaşayan azərbaycanlı gənc Ramil Ağabəyov yeni vəzifəyə seçilib. Sozcu.az xəbər verir ki, o, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin rəhbərlik etdiyi hakim “Xalqın xidmətçisi” partiyasının Nikolayev (ukraynaca: Mykolayiv) şəhər şurası üzrə fraksiya sədri olub. Ramil Ağabəyov əslən Azərbaycanın Salyan rayonundandır. O, Ukrayna Azərbaycanlıları Radasının Nikolayev vilayəti üzrə təmsilçisi olan Zaur Ağabəyovun oğludur. Ramil Ağabəyov indiyədək Nikolayev şəhər şurasının deputatı kimi fəaliyyət göstərib. Eyni zamanda, partiyanın vilayət üzrə gənclər qolunun rəhbəri və Nikolayev rayonu hərbi administrasiyasının başçısıdır. Yeni təyinat fraksiyanın geniş iclasında elan olunub. Tədbirdə Ukrayna Ali Radasının deputatları, yerli idarəetmə orqanlarının nümayəndələri və Nikolayev vilayət hərbi administrasiyasının rəhbəri Vitali Kim də iştirak ediblər. Qeyd edək ki, partiyanın şəhər fraksiyasına rəhbərlik edən Tatyana Dombrovska ailə vəziyyəti ilə əlaqədar istefa verdikdən sonra bu vəzifəyə seçkilər keçirilib və Ramil Ağabəyov yeni fraksiya sədri olub. Bu təyinat Ukraynada fəaliyyət göstərən azərbaycanlı diasporunun cəmiyyətə inteqrasiyası və ictimai-siyasi həyatda fəallığının nümunəsi kimi qiymətləndirilir.

Cümhuriyyət Xalq Partiyasının sədri Özgür Özəl CNN International-dan sonra BBC-yə müsahibə verib. Sozcu.az xəbər verir ki, o, Əkrəm İmamoğlunun diplomu ləğv edildikdən bir gün sonra “korrupsiya” və “şəhər konsensusu” ittihamları ilə saxlanılmasını, Böyük Britaniyanın hakim İşçi Partiyasının da bu əməliyyat zamanı səssiz qalmasını tənqid edib. BBC Türkcənin sosial media hesabında paylaşdığı videoya görə, Baş nazir və İşçi Partiyasının lideri Keir Starmeri tənqid edən Özgür Özəl "Bu necə dostluqdur?" – deyə soruşub. Bir çox Avropa ölkəsindən reaksiya olduğunu, lakin İşçi Partiyasının səssiz qaldığını bildirən Özgür Özəl: "Bunun hansı əsaslandırması və ya səbəbi var? Bütün Avropa reaksiya verir, amma İşçi Partiyası və Starmerin niyə bu barədə heç nə demədiyini anlaya bilmirəm" deyib. Bu susqunluqdan incidiklərini ifadə edən Özgür Özəl bunları bildirib: "İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsinin sədrini aparıb həbsə atırlar, bir yerdə səsimizi kəsmirik. Bu necə dostluq, qardaşlıqdır? Qardaş partiyamız Leyboristlər Partiyası, demokratiyanın beşiyi olan İngiltərə buna necə reaksiya verməsin? Biz həqiqətən incidik".

İsrailin Qəzzanı bombalaması nəticəsində 11 nəfər həlak olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “AL Jazeera” telekanalı məlumat yayıb. Ölənlərdən 5-nin uşaq olduğu bildirilir.  İsrail Ordusu Cəbəliyyə, Beyt Lahiya, Xan Yunis, Rəfah şəhərlərinə və Əl-Bureyc qaçqın düşərgəsinə aviasiya, dron və artilleriyadan istifadə etməklə zərbələr endirib. Qeyd edək ki, martın 18-də İsrail ordusu Qəzza zolağında hərbi əməliyyatları bərpa edərək kütləvi hücumlar həyata keçirib və bununla da bu ilin yanvarında əldə olunmuş atəşkəs rejimi pozulub.

"Ağcabədidə 13 yaşlı qızın 24 yaşlı bir pedofildən dünyaya uşaq gətirməsi ictimai müzakirələrə səbəb olub. Bu vəziyyət bir neçə ciddi hüquqi və sosial məsələnin gündəmə gəlməsinə yol açıb". Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "Azərbaycan Uşaqları" İctimai Birliyinin sədri Kəmalə Ağazadə "Facebook"da yazıb.   O bildirib ki, məhkəmənin hökmü ilə, cinayətə görə pedofil altı il azadlıqdan məhrum edilib, lakin o, şərti cəza çəkməklə sınaq müddətinə azadlığa buraxılıb: "Bu gün həmin şəxs 13 yaşlı qızla bir evdə yaşayır və qız 18 yaşa çatdıqdan sonra onunla evlənməyi gözləyir. Bu vəziyyətin ortaya çıxardığı sual isə qanunun və cəzanın nə dərəcədə tətbiq olunduğudur. Qızın ailəsi ondan imtina edib. Ailə niyə uşağının hüquqlarını müdafiə etmir? Həmin ailə mütləq şəkildə icra hakimiyyətinə müraciət etməli və uşağın reabilitasiyasını təmin etməlidir. Bu şəraitdə qızın müdafiəsi necə təmin olunur, hüquqları necə qorunur?". Birliyin rəhbəri onu da əlavə edib ki, qızın təhsil aldığı məktəbin direktoru uşağın hamiləlik vəziyyətinə nəzarət etmədiyinə görə işdən çıxarılıb. Amma bu, dərsə gəlməmə məsələsinin təhsil məsələsi olduğunu göstərir: "Məktəb direktoru, uşaq üçün təhlükəli vəziyyətin qarşısını almaqda necə məsuliyyət daşımır? Bu məsələlər daha geniş təhsil siyasətinin zəif tərəflərini göstərir. Sonunda isə bir daha sual yaranır: Regionlarda qanun işləmir, yoxsa əxlaq və ənənələr qanunu təhrif edərək, ört-basdır edir? Bu cür məsələlərdə qanunu pozan məmurlar və qeyri-kafi müdaxilələr ciddi narahatlıq doğurur. Bu vəziyyət, erkən evliliklərin qarşısını almaq üçün edilən qanun dəyişikliyinə qarşı bir təhdid yaradır. Çünki qanunlar artıq pozulub və hər şeyin yavaş-yavaş normal qəbul edildiyi bir mühitə çevrilib".

Ukrayna ordusu martın əvvəlində ciddi itki verərək Rusiyanın Kursk vilayətindəki mövqelərinin əksər hissəsindən geri çəkilsə də, sərhədyanı zonada əməliyyatları davam etdirir. Rusiya mənbələri Ukrayna bölmələrinin daxil olduğu Belqorod vilayətində döyüşlərin getdiyini bildirir. Məlumatlara görə, Ukrayna Silahlı Qüvvələri kiçik piyada dəstələrdə qruplaşaraq Rusiyanın içərilərinə doğru 10 kilometrdən çox irəliləyərək, bəzi məskunlaşmış əraziləri nəzarətə götürüb. Rusiya hakimiyyəti bir neçə sərhəd kəndinin əhalisini təxliyə edib. Belqorod vilayətinin bəzi sakinləri döyüşlərin şahidi olaraq, təxliyə əmrini gözləmədən evlərini tərk ediblər. “Kursk əməliyyatı”ndan fərqli olaraq, Belqorodda Ukrayna ordusu əsasən texnikasız, kiçik piyada dəstələri və təxribat-kəşfiyyat bölmələrindən istifadə etməklə hərəkət edir. Belqorodda Ukrayna ordusu əsasən texnikasız, kiçik piyada dəstələri və təxribat-kəşfiyyat bölmələrindən istifadə etməklə fəaliyyət göstərir. Xatırladaq ki, Rusiya hərbi müxbirləri ilk dəfə martın 18-də Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bölmələrinin Belqorod vilayətinin Krasnoyarsk yaşayış məntəqəsi istiqamətində Rusiya dövlət sərhədini keçməsi barədə məlumat yayıblar. Daha sonra Rusiya Müdafiə Nazirliyi bəyanat yayaraq, “təxribatda” 200-ə qədər ukraynalı diversantın və 29 hərbi texnikanın, o cümlədən 16 zirehli döyüş maşını və beş tankın iştirak etdiyini bildirib. Nazirlik həmçinin qeyd edib ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bütün hücumları dəf edilib, dövlət sərhədi keçilməyib. Ukraynanın xüsusi əməliyyat qüvvələri isə Belqorod vilayətində uğurlu hücum həyata keçirdiklərini və bu reyd zamanı bölgənin dərinliklərində yerləşən Rusiya ordusunun helikopter aerodromunun vurulduğunu bildirib. Lakin Müdafiə Nazirliyindən fərqli olaraq, Rusiya hərbi müxbirləri Ukrayna qüvvələrinin nəinki dövlət sərhədini keçdiyini, həm də Belqorod vilayətinə 12 kilometr dərinliyə qədər irəlilədiklərini bildiriblər. Sonrakı günlərdə onlar dərinliyi 2-10 kilometr, eni isə təxminən 15 kilometr olan zolağı nəzarətə götürbülər. Rusiya ərazisinə hücumun Ukraynanın Sumı vilayətindən həyata keçirildiyi qeyd edilir. Məlumata görə, Ukrayna bölmələri sərhəddən 10-12 kilometr aralıda yerləşən Demidovka kəndinə daxil olub. Rusiya hərbi mənbələri bildirirlər ki, ukraynalı diversantlar kəndin mərkəzində döyüşür və onlara kamikadze pilotsuz uçan aparatlarla havadan dəstək verilir. Sumı vilayəti ərazisindən Ukrayna ordusu HİMARS reaktiv reaktiv sistemləri və artilleriya qurğularından istifadə edərək hücumları genişləndirir.

Korrupsiya istintaqı çərçivəsində həbs edilən İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə sədri Əkrəm İmamoğlu qərardan sonra diqqətçəkən mesaj paylaşıb. Sozcu.az xəbər verir ki, o, bu barədə X hesabında paylaşım edib. “Qorxunun əcələ faydası yoxdur. Hər cür uduzacaqsınız. Haqlılığımıza, mərdliyimizə, təvazökarlığımıza, gülər üzümüzə məğlub olacaqsınız! Əziz millətim, heç vaxt kədərlənməyin, ümidinizi itirməyin. Əl-ələ verib demokratiyamıza vurulan bu zərbənin, qara ləkənin kökünü kəsəcəyik. Prosesi idarə edən insanların həm dünyada, həm də axirətdə hesab verəcəyi gün yaxındır”. O, həmçinin vətəndaşlara səslənib: “Sizi seçki qutusuna getməyə, demokratiya və ədalət uğrunda mübarizəmizi bütün dünyaya elan etməyə dəvət edirəm. Heç vaxt əyilməyəcəm, hər şey gözəl olacaq”.

ABŞ-nın Nyu Meksiko ştatının Las Kruses şəhərindəki Yanq Parkda atışma olub. Sozcu.az “CBS News”a istinadən xəbər verir ki, bu barədə yerli polis departamentindən bildirilib. Məlumata görə, silahlı insident nəticəsində azı bir nəfər ölüb, bir neçə nəfər isə güllə yarası alıb. Hadisə yerində təcili yardım xidmətləri işləyir. Məsələnin təfərrüatları araşdırılır, atəş açan şəxsin axtarışları davam edir.

ABŞ Prezidenti Donald Tramp İlon Maskın Tesla avtomobillərini sabotaj edənlərə ciddi xəbərdarlıq edib. Sozcu.az xəbər verir ki, dövlət başçısı bu barədə sosial şəbəkə hesabında yazıb. O, hüquq-mühafizə orqanlarının günahkarları və onların maliyyələşdirənlərini axtardığını, bu şəxslərin uzunmüddətli həbs cəzasına məhkum ediləcəyini bildirib. “Teslanı sabotaj edən şəxslər, böyük ehtimalla, iyirmi ilə qədər həbs cəzası alacaqlar, o cümlədən onları maliyyələşdirənlər də. Biz sizi axtarırıq, - deyə Tramp vurğulayıb.