Hizbullah şimal cəbhəsindən İsrailə qarşı müharibəyə qoşulsa, İrana hücum edəcəyik. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri İsrailin iqtisadiyyat naziri Nir Barkat deyib. “Hizbullah yeni cəbhə açarsa, ilanın başını, İranı hədəf alıb, ayətullahları yer üzündən siləcəyik", - nazir xəbərdarlıq edib.

İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətib növbəti dəfə İsraillə münasibət quran və əlaqələrini normallaşdırmağa çalışan bölgə ölkələrini təhdid edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə İran mediası məlumat yayıb. O, HƏMAS-ın İsrailə qarşı hücumunu dəstəkləyib və bunun regional və qlobal səviyyədə ciddi strateji dəyişikliklərə səbəb olduğunu deyib: “Bölgə ölkələrinin İsraillə münasibət qurmaqda məqsədləri Amerikanın məmnunluğunu qazanmaqdır. Amma bunun artıq onlar üçün müsbət nəticəsi və bəhrəsi olmayacaq. HƏMAS-ın əməliyyatından sonra İsrail bir daha sülh və sabitlik üzü görməyəcək. Təl-Əviv və onun himayəçilərini ağır qısas gözləyir”.

Ukrayna müharibənin 606-cı günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 293 380 hərbçi, 5081 ədəd tank, 9631 ədəd zirehli döyüş maşını, 7032 ədəd artilleriya sistemi, 825 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 549 hava hücumundan müdafiə sistemi, 320 ədəd hərbi təyyarə, 324 ədəd helikopter, 9404 ədəd avtomobil texnikası, 5339 ədəd PUA, 1535 qanadlı raket, 20 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 991 xüsusi avadanlıq itirib.

1. Zənginlik yalnız bir dəfə hər bir insanın qapısını döyür, lakin insanlar tez-tez qonşu salonda oturur və heç bir tıqqıltı eşitmir. © Mark Tven 2. Ən böyük səhvimiz, çox tez təslim olmağımızdadır. Uğura gedən ən düzgün yol isə hər dəfə yenidən cəhd etməkdən keçir. © Tomas Edison 3. Şəxsən mən qaymaqlı çiyələyi sevirəm, balıq isə soxulcanı. Buna görə də balığa gedəndə nəyi sevdiyim haqda yox, balığın nə sevdiyi haqda düşünürəm. © Deyl Karnegi 4. Uğursuzluq - nələrisə yenidən, daha müdrik şəkildə başlamaq imkanıdır. © Henri Ford 5. Problem həll olunandırsa, ona görə narahatlıq keçirməyə dəyməz. Yox əgər problem həll olunmazdırsa, ona görə narahatlıq keçirmək mənasızdır. © Dalay Lama 6. Çox istedadlı olsanız da, var gücünüzü sərf etsəniz də bəzi nəticələr əldə etmək üçün vaxt lazımdır. © Uarren Buffett 7. Səhər oyananda nə edəcəyin haqda düşün. Axşam yatanda isə nə etdiyin haqda. © Pifaqor 8. Kasıb, yazıq, bədbəxt, uğursuz insanlar tez-tez “sabah” kəlməsini işlədir. © Robert Kiyosaki 9. Yaşlılar cavanlara həmişə qənaətcil olmağı tövsiyə edirlər. Bu, yaxşı məsləhət deyil. Pullarınızı özünüzə xərcləyin. © Henri Ford 10. Mən bunu istəyirəm. Deməli, bu olacaq. © Henri Ford 11. Mən məğlubiyyətə uğradım. Sadəcə işləməyən 10.000 yol tapdım. © Tomas Edison 12. Ağır iş - vaxtında etmədiyiniz yüngül işlərin cəmidir. © Con Maksvell 13. Əvvəllər deyirdim: “Hər şeyin bir gün dəyişəcəyinə ümid edirəm.” Sonra isə hər şeyi dəyişmənin bir yolu olduğunu anladım və özüm dəyişməli oldum. © Cim Ron 14. Bütün həyatım boyunca öyrəndiyim və həmişə əməl etdiyim dərs – hər zaman cəhd etmək, heç vaxt təslim olmamaqdır. © Riçard Brenson

Əgər getdiyiniz yolda çətinlik və maneələr yoxdursa, bilin ki, o yol sizi heç yerə çatdırmaz. Yanılmaq insanca, bağışlamaq müqəddəscə bir işdir. – Aleksandr Pop Bilirsən…Ürəyin çox dolanda, günəşin batmasına tamaşa etmək yaxşı olur… Ey eşq! Sən elə bir hissən ki, dünya toxları, sənin aclarındır.- Şəms Təbrizi. .- Şəms Təbrizi. Tale bəhanələr qəbul etmir. – Ziqmund Freyd Həyatı yaşamanın iki yolu var. Biri heç bir şey möcüzə deyilmiş kimi yaşamaq… Digəri hər şey möcüzəymiş kimi yaşamaq. Bir insanın necə güldüyündən tərbiyəsini, nəyə güldüyündən ağıl səviyyəsini anlarsan. – Mövlana Oxuyaraq öyrənəcəksən amma, sevərək anlayacaqsan –  Şəms Təbrizi. Hər kəsi qınamaq və hər kəsi tərifləmək, ağılsızların edəcəyi şeylərdir. – Bencamin Franklin  Nitqi çox bəzəsən, məqsəddən uzaq düşərsən. – Mövlana Cəlaləddin Rumi Qadından mələklik gözləyirsənsə, Ona cənnətini sunmalısan . – Can Yücəl Məhəbbət teleskopdan, paxıllıq isə mikroskopdan baxır.   -H.Şou Düşdüyümüz quyular sandığımız qədər dibsiz deyil əslində, yapışmağa çalışdığımız iplər çox qısadır. – Çarlz Bukovski Faktlar çoxdur, həqiqətsə – bir. – R. Taqor Hər kəsi qınamaq və hər kəsi tərifləmək, ağılsızların edəcəyi şeylərdir. – Bencamin Franklin Nadan xoşbəxtliyi uzaqlarda axtarır,   müdrik isə onu öz yanında yetişdirir. – C.Oppenheym Oxuduğuna əməl etməyən alim məşəl gəzdirən kora bənzər. – Sədi Şirazi Qarının toxluğu müvəqqəti, gözün toxluğu daimidir.  -Əbu Turxan Məntiq sübut alətidir, intuisiya – kəşf aləti.  -Puankare  Dünyada hər pislik daim cəhalətdən doğar. – Alber Kamyu  Həyata yenidən başlasaydım, saniyələrin nəbzini tutardım. – Dostoyevski Qalib gələcəkmi cahanda kamal?!  -Səməd Vurğun Dünya bir qonaq otağıdır. Bu otaqdan hamı ilə vidalaşıb, borclarını ödəyib, layiqincə, nəzakətlə ayrılmağı bacarmaq lazımdır. – Aleksandr Düma

“Bəzi qeyri-regional dövlətlərin Cənubi Qafqaza öz keçmiş və indiki müstəmləkə təcrübəsini tətbiq etmək və regionda ksenofob siyasəti genişləndirmək cəhdləri, o cümlədən Ermənistanı silahlandırması və onun nifrət təbliğatını dəstəkləməsi sülhə xidmət etmir”. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Respublikasının BMT Təhlükəsizlik Şurasında daimi nümayəndəsinin müavini Tofiq Musayev "Dialoq vasitəsilə sülh: regional, subregional və ikitərəfli sazişlərin mübahisələrin qarşısının alınmasına və sülh yolu ilə həllinə töhfəsi" mövzusunda açıq debatdakı bəyanatında bildirib. Tofiq Musayev qeyd edib ki, BMT Nizamnaməsinin, beynəlxalq hüququn və BMT Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnamələrinin açıq şəkildə pozuntusu kimi suveren Azərbaycan ərazilərinin qonşu Ermənistan tərəfindən təxminən otuz il müddətində işğal edilməsini göstərmək olar. Bu da beynəlxalq hüququn yanlış təfsirinə qarşı mübarizə, dövlətlərin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq üçün regional və beynəlxalq səviyyədə daha çox iş görməyin lazım olduğunu göstərir. T.Musayev bu kritik mərhələdə beynəlxalq ictimaiyyətin Ermənistanı öz beynəlxalq öhdəliklərinə ciddi şəkildə əməl etməyə çağıracağına ümid etdiyini bildirib.

“Qarabağ” Futbol Klubunun baş məşqçisi Qurban Qurbanova Macarıstanda beynəlxalq mükafat təqdim olunub. Sozcu.az Oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, o, Beynəlxalq Feyr Pley Komitəsi tərəfindən karyerası ərzində daim “ədalətli oyun” prinsiplərinə sədaqətinə görə, dünyanın ən nüfuzlu Feyr Pley mükafatı – “Joao Barotra” diplomuna layiq görülüb. Beynəlxalq qurumun Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə bu gün keçirilən təntənəli mərasimində Feyr Pley mükafatı Q.Qurbanova təqdim olunub. Xatırladaq ki, Q.Qurbanovun bu mükafata təqdimatını Azərbaycan İdman Jurnalistləri Assosiasiyası edib.

Somalinin paytaxtının kənarındakı hərbi obyektdə bomba yüklü avtomobil partladılıb.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə bomba yüklü avtomobilin partlaması nəticəsində 4-ü əsgər olmaqla, azı 6 nəfər həlak olub. Beşi əsgər olmaqla daha doqquz nəfər yaralanıb. Məsuliyyəti “Əş-Şəbab” ekstremist qruplaşması öz üzərinə götürüb.

Bəşəriyyətin 50 il əvvəl qurulmuş nizamı əvəz edəcək “yeni dünya nizamı”na ehtiyacı var. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ prezidenti Co Bayden deyib. “Düşünürəm ki, əgər biz kifayət qədər cəsarətli və inamlı olsaq, dünyanı heç vaxt görülməmiş şəkildə birləşdirmək üçün real imkanımız ola bilər. Müharibədən sonrakı 50 il keçirdik, bu nizam çox yaxşı işləyirdi. Çox yaxşı işlədi, amma indi hər şey dəyişdi. Buna görə də bizim fərqli, yeni dünya düzəninə ehtiyacımız var”, - deyə Bayden vurğulayıb. Baydenin sözlərinə görə, yaxın dörd-beş ildə qəbul edilən qərarlar yaxın bir neçə onillikdə baş verəcək hadisələri müəyyən edəcək.  ABŞ prezidenti gələn il yeni müddətə yenidən seçilmək niyyətində olduğunu da təsdiqləyib, o, vitse-prezidenti Kamala Harrislə birlikdə seçkiyə getmək niyyətindədir.

Paris və İrəvan bazar günü Fransa silahlarının alınmasına dair razılaşmaları rəsmiləşdirəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Fransanın müdafiə naziri Sebastyan Lekornu Senatda bildirib. “Ermənistana imkan vermək lazımdır ki, öz mülki əhalisini qorusun və sərhədlərinin mühafizəsini təmin etsin. Sabah biz Ermənistanın fransız istehsalçılarından müəyyən sayda silah almasını rəsmiləşdirəcəyik”, - nazir bildirib. Qeyd edilib ki, İrəvana xüsusilə hava hücumuna qarşı müdafiə vasitələri veriləcək.

ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken Livanın Baş nazir əvəzi Nəcib Mikati ilə telefon danışığı aparıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Dövlət Departamenti məlumat yayıb. Blinken telefon danışığında Beyrutun Fələstin-İsrail münaqişəsinə qarışacağı təqdirdə Livan xalqının zərər çəkəcəyini deyib. O, ABŞ-ın Livanın sabitliyi və ərazi bütövlüyünün yeganə qanuni təminatçısı olan Livanın Silahlı Qüvvələri və Daxili Təhlükəsizlik Qüvvələrinə dəstəyini davam etdirdiyini qeyd edib.

İtaliyanın Baş naziri Corciya Meloni İsrailə səfər edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə İsrailin baş nazirinin ofisi məlumat yayıb. Məlumata görə, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu Təl-Əvivdəki Kyria kompleksində Meloni ilə qapalı görüş keçirib.

Fransa Ermənistanı hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə təmin edəcək. Bu açıqlama ilə Fransa Müdafiə Nazirliyinin rəhbəri Sebastian Lekornu çıxış edib. O qeyd edib ki, Paris və İrəvan oktyabrın 22-də hava hücumundan müdafiə sahəsində Fransa silahlarının tədarükü ilə bağlı sazişə imza atacaqlar. Fransa müdafiə naziri əlavə edib ki, Fransanın Ermənistana tədarük edəcəyi sistemlər Ermənistanın təhlükəsizliyini təmin etmək üçün nəzərdə tutulub. Mənbə: “RİA Novosti” “Telegram” kanalı

Bu gündən etibarən 24 saat ərzində atəşkəs əldə olunmasa, hücumlar dayanmasa, Türkiyə tez bir zamanda araya girməli, tarixi, humanitar və dini vəzifələrinin tələb etdiyi hər şeyi etməlidir. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Türkiyə MHP sədri Dövlət Baxçalı deyib. “Lazım olanı, etməli olduğumuzu millətimlə açıq şəkildə paylaşıram. Qəzzanı qorumaq missiyasını öz üzərimizə götürmək bizim tarixi mirasımızdır. Türkiyə Cümhuriyyəti Qəzzanı xoşbəxt uşaqlar və qardaşlarımızın əmin-amanlıq içində yaşayacağı İslam diyarına çevirməyə hazırdır və and olsun ki, buna qadirdir”, - Baxçalı bildirib.

HƏMAS-ın hərbi qanadının yüksək rütbəli komandirlərindən olan Təlal əl-Hindi Qəzzada öldürülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Fələstin mənbələri məlumat yayıb. Məlumata görə, İsrail ordusuna məxsus raket komandirin Qəzzanın mərkəzindəki evinə düşüb.

Fələstinin HƏMAS radikal hərəkatı İsrailin Təl-Əviv şəhərini yenidən atəşə tutub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə HƏMAS-ın sosial şəbəkə hesablarında məlumat yayılıb. Məlumata görə, onlar axşam saatlarından Təl-Əvivi yenidən bombalamağa başlayıblar.

Tovuzda bədbəxt hadisə baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, 5 nəfər su kanalına düşüb. Hadisə rayonun Düz Cırdaxan kəndində qeydə alınıb. Sakinlər kanalın üstündə olan bənddən keçən zaman su kanalına düşüblər. Onlar xəstəxanaya yerləşdiriliblər. Hazırda kimlikləri dəqiqləşdirilir.

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan HƏMAS Siyasi Bürosunun sədri İsmayıl Haniyə ilə telefonla danışıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə TRT məlumat yayıb. Məlumata görə, Ərdoğan telefon danışığı zamanı Türkiyənin humanitar yardımının Qəzzaya çatması və lazım gəldikdə yaralıların Türkiyədə müalicə oluna bilməsi və bölgədə atəşkəsə nail olmaq üçün səy göstərdiyini bildirib. Ərdoğan həmçinin Türkiyənin daimi sülh üçün beynəlxalq mübarizəyə davam edəcəyini qeyd edib.

İsrail ordusu Qəzza zolağında Nuseyrat mərkəzi bazarına hava zərbəsi endirib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Fələstin Daxili İşlər Nazirliyi məlumat yayıb. Məlumata görə, hücum nəticəsində çox sayda ölü və yaralı var.

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski İsveçdə keçirilən Birgə Ekspedisiya Qüvvələri Sammitində çıxışı zamanı Gürcüstanı itirilmiş əraziləri qaytarmağa çağırıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “European Pravda” nəşri yazıb. Zelenski qeyd edib ki, bu, onların ümumi təhlükəsizlik potensialını gücləndirəcək: “Xüsusən də müdafiəmiz sayəsində Gürcüstan üçün ərazi bütövlüyünü bərpa etmək üçün yeni perspektivlər açılacaq”. Zelenski xüsusi olaraq Gürcüstanı Rusiyanın işğal etdiyi əraziləri hərbi yolla azad etməyə çağırıb. Ukrayna prezidentinin sözlərinə görə, bu cür hərəkətlər Avropada ümumi təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə töhfə verəcək və tarixi kontekstdə son dərəcə əhəmiyyətli olacaq.

"Maşa yəhudiləri o qədər də xoşlamır, İsraildən isə zəhləsi gedir, bunu heç gizlətmir də..." "Uzaqgörən və strateji düşüncəyə malik olan Satanovskinin bu çıxışı Kreml ilə XİN arasında fikir ayrılığından, bütövlükdə isə Rusiyada siyasi dəyişikliklərdən xəbər verə bilər..." "Yevgeni Yanoviçlə peşəkar ünsiyyəti davam etməyi mümkün hesab etmirəm..." Rusiyalı politoloq, Yaxın Şərq problemləri üzrə ekspert və "Solovyov LIVE" telekanalının aparıcısı Yevgeni Satanovski Rusiya XİN rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarovanın İsrail əleyhinə fikirlərini müzakirə edərkən emosiyalarına hakim kəsilə bilməyib. Moderator.az xəbır verir ki, bu barədə "news.obozrevatel.com" nəşri məlumat yayıb. "Solovyov LIVE" kanalının aparıcısı Yevgeni Satanovski Rusiya XİN rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarovanı "İsrail əleyhinə fikirlərinə görə" "içki düşkünü olan fahişə" adlandırıb. Yeri gəlmişkən, bu gün Solovyovun doğum günüdür və əyləncə gecəsində ona bunu xatırlatmaq olar. "Baxın, Maşa Zaxarova prinsipcə yəhudiləri o qədər də xoşlamır, İsraildən isə zəhləsi gedir, bunu heç gizlətmir də, daha bir içki düşkünü olan fahişədir, buna baxmayaraq, o, Xarici İşlər Nazirliyimizin spikeridir", - Satanovski deyib. Milliyətcə yəhudi olan siyasətçini qıcıqlandıran Rusiya XİN-in bütövlükdə və o cümlədən Zaxarovanın mövqeləri olub. Belə ki, bu günlər Rusiya diplomatiyasının rəsmi nümayəndəsi İsrailin Qəzza bölgəsindəki "Əl-Əhli" xəstəxanasına, guya, zərbə endirən yəhudi dövlətini hərbi cinayətlərdə və "qeyri-insani davranışda" ittiham edib. İsrail Müdafiə Ordusunun apardığı təsqiqat dəlillərlə sübut edib ki, xəstəxanadakı partlayış "İslami-Cihad" qruplaşmasının uğursuz raket buraxılışı səbəbindən baş verib. Zaxarova bunu belə şərh edib: "Sadəcə, KİV-lərdə və sosial şəbəkələrdə şərh etmək deyil, faktları tədqim etmək lazımdır". Rusiyada bir çoxları qeyd edir ki, Kremlyönlü ideoloqlar və, sadəcə, Satanovskinin də aid olduğu Putin rejiminə loyal olan funksionerlər adətən hətta bu və ya digər məsələlərdə fərqli mövqelər olanda belə ixtilaflar barədə açıq danışmaqdan yan keçir. Uzaqgörən və strateji düşüncəyə malik olan Satanovskinin Zaxarova kimi nüfuzlu fiqura qarşı  çıxışı Rusiyada siyasi dəyişikliklərdən, məsələn, Kreml ilə XİN arasında kəskin fikir ayrılıqlarından xəbər verə bilər. Yeri gəlmişkən, bəziləri güman edir ki, Satanovskinin bu veriliş zamanı hansısa səbəbdən bir qədər özündə olmayıb və ona məxsus soyuqqanlıqdan məhrum olub. Bu arada isə bəlli olub ki, Solovyov Satanovskini öz kanalından xaric edib. "Mən Rusiya XİN, fövqəladə və səlahiyyətli səfirlər, cənab Boqdanov və xanım Zaxarovadan kanalımızın əməkdaşı Yevgeni Yanoviç Satanovski tərəfindən yol verilmiş məzmunca tamamilə ədalətsiz və formaca yolverilməz ifadələrə görə üzrxahlıq edirəm", - Solovyov "Teleqram-kanal"ında dərc edilən videomüraciətində bəyan edib. Solovyov əlavə edib ki, "Yevgeni Yanoviçlə peşəkar ünsiyyəti davam etməyi mümkün hesab etmir". Rusiya XİN bəyan edib ki, Solovyova üzrxahlıq etməyə dəyməz. "Başqasının günahını öz üzərinizə götürməyiniz Sizin insani keyfiyyətlərinizi göstərir, işləməkdə davam edəcəyik", - nazirlik Solovyovun üzrxahlığına münasibət bildirib. Satanovski öz çıxışında həmçinin Boqdanovu sərxoşluqda ittiham edib və Rusiya XİN rəhbəri müavinin ərəblərdən pul aldığına eyham vurub. Yevgeni Satanovski şərqşünas alim və iqtisadçıdır, Rusiya Yəhudi Konqresinin sabiq prezidentidir. O, təbliğatçı Solovyovun efirlərində tez-tez qonaq qismində çıxışlar edir.

"Qarabağ" bu mövsüm Premyer Liqanın, yaxud ölkə kubokunun bir neçə oyununu Xankəndində keçirəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu haqda Sportinfo.az-a mötəbər mənbələrdən məlumat daxil olub. Redaksiyamıza verilən informasiyaya görə, Ağdam klubu dövlət qurumlarının bununla bağlı müvafiq təklifini müsbət cavablandırıb. "Köhlən atlılar" bəzi ev matçılarının Xankəndində təşkili ilə əlaqəli tədbirlər planı hazırlayacaq və onu müvafiq instansiyalara təqdim edəcək. "Qarabağ" rəhbərliyi dünəndən bər Xankəndindədir. Klubun direktoru Əmrah Çəlikəl, baş menecer Asif Əsgərov hüquq-mühafizə orqanlarının xüsusi nəzarəti altında Qarabağın bu bölgəsinə yollanıb. Onlar sentyabrın ikinci yarısında qeyri-qanuni xunta rejiminin əlindən geri alınan və Azərbaycan dövlətinin idarəçiliyinə keçən şəhərdə yerləşən stadiona baş çəkib, buranın vəziyyəti ilə yaxından tanış olub. Sözügedən arenanın tutumu 15 min nəfərdir. Təbi qazonlu idman qurğusu ötən əsrin ikinci yarısında tikilib. Əldə etdiyimiz informasiyasına görə, Ağdam təmsilçisinin nümayəndələrinin hələ 1 gün də orada qalmaları planlaşdırılır. Səfər birbaşa "Qarabağ"la əlaqədardır və bu məkanla tanışlıq xarakteri daşıyır. Gəlinən ilk rəydan məlumatlıyıq. Belə ki, klub funksionerləri stadionun ciddi təmirə ehtiyacı olması barədə dövlət qurumunun nümayəndələrinə məruz edib. Uzun müddət istifadə olunmadığı üçün burada yenidənqurma işlərinin aparılması zəruridir. Qazonla səliqəyə salınmalı, tribunaların oturacaqları dəyişdirilməlidir. Çünki plastik skamyalar qondarma rejimin "bayrağ"ının rənglərindədir. Hakimlər və paltardəyişmə otaqlarına "əl gəzdirilməlidir". Stadionun ərazisində ümumiyyətlə tör-töküntü çoxdur və onların da təmizlənməsi mütləqdir.

Bolşeviklərin xatirə ədəbiyyatında Nəsib bəy Yusifbəyli adına bir çox yerdə rast gəlmək olar. Əslində bu mövzunun özü geniş bir tədqiqat və araşdırma mövzusudur. Azərbaycan istiqlal fikrinin ilk dəfə nəzəri əsaslarını müəyyən etmiş və bu istiqamətdə əməli işlərə başlamış Nəsib bəy Yusifbəyli bolşeviklərin gözündə əsas tənqid hədəfində olmaqla, həmçinin bolşevizmin sarsılması istiqamətində real işlər həyata keçirirdi. Bu səbəbdəndir ki, bolşeviklərin xatirə ədəbiyyatında Nəsib bəyə qarşı dərin nifrət duyğuları nəzərə çarpır. Milli dövlət konsepsiyasından çıxış edən və hər zaman istiqlal fikrini əsasa alan Nəsib bəy Yusifbəyli istiqlaliyyətimizin əldə edilməsi və qorunması yolundakı 4 illik səmərəli fəaliyyətinin bədəlini öz canı ilə ödəmişdir.  Bolşevik Həmid Sultanov " Oktyabr Azərbaycanda" adlı xatirəsində qeyd edir ki, Qafqaz Müsəlmanlarının Qurultayının (  1917-ci il aprelin 15-20-də Bakıda keçirilib)  əsas məsələsi öz müqəddəratını tə’yin etmək məsələsi idi. Qurultay tələb edirdi ki, müstəqil dövlət  yaradılsın, həm də onların proqramı Qafqazı, Krımı və qismən Volqaboyunu əhatə edirdi. Nümayəndələrdən biri, Nəsib  bəy Yusifbəyov, üzərində yaşıl ləkələr olan etnoqrafik xəritəni gözü yaşarmış halda, ağzı köpüklənə-köpüklənə  toplaşanlara göstərərək izah edirdi ki, yaşıl ləkələr müsəlmanların məskun olduğu yerlərdir. O, təşkil olunmuş «Türk  ocağı»( Türk Ədəmi Mərkəziyyət Partiyasını nəzərdə tutur)adından deyirdi ki, müsəlmanlar Rusiyadan ayrılmaq istəyirlər; o, hamını yaşıl bayraq altına toplaşmağa çağırırdı. Bu zaman Nəriman Nərimanov tribunaya qalxaraq, aşağıdakı sözlərlə qurultaya müraciət etdi: «Zəhmətkeş  müsəlmanların nicatı qırmızı bolşevik bayrağı ətrafında toplaşmaqdadır. Proletar inqilabından və onun bayrağından başqa  heç bir yaşıl ləkə heç kəsi xilas edə bilməz». Bu sözlərdən sonra qurultayda bərk səs-küy qopdu.  Bolşevik xatirə ədəbiyyatında digər bolşevik nəşrlərə xas aşağılayıcı sözlərə geniş yer verilir. Bunun səbəbi bolşevik liderlərin söz bazasının kasadlığı ilə yanaşı, nifrət "duyğularından" doğurdu. Amma Nəsib bəyə və onunla birlikdə Azərbaycan istiqlaliyyəti uğrunda mübarizə aparan simalara qarşı aşağılayıcı, əks fikirlərlə yanaşı bir sıra məqamlar düşmənlərin dili ilə ifadə olunsada, Nəsib bəyin dövri hiss və duyğularına, müdafiə etdiyi fikirlərdəki prinsipiallığına, məqsəd və məramındakı səmimiyyətə işıq salır. Həmid Sultanov öz xatirəsində qeyd edir ki, Nəsib bəy Qurultayda etnoqrafik xəritəni gözü yaşarmış təqdim edirdi. Əlbəttə bunu Nəsib bəyin dostlarından, mübarizə yoldaşlarından biri yazsa idi, düşünülərdi ki, şişirdir. Amma bu sətirlər Nəsib bəyə və onun məfkurəsinə düşmən kəsilmiş Həmid Sultanova məxsusdur. Həmid Sultanova aid bu sətirlərdən məlum olur ki, Nəsib bəy Qurultayda Rusiya müsəlmanlarından danışarkən, onların yaşadığı yerləri göstərərkən gözləri yaşarıbmış, həmçinin qeyd edir ki, Rusiyadan ayrılmaq istəyirlər.  Həmid Sultanov yenə qeyd edir: Biz fəhlə məsələsinin ört-basdır edilməsi əleyhinə e’tiraz edərkən, o zaman hazırkı müsavatçıların adından Nəsib bəy  tribunaya qalxdı, Qafqaz etnoqrafik xəritəsini əlində tutub bağıra-bağıra yaşıl ləkələri göstərərək dedi: «Siz burada... hansı  məsələləri qaldırırsınız. Əvvəlcə millətin məsələsini həll etməliyik, öz dövlətimiz, öz özünüidarəmiz olduqdan sonra isə  öz evimizdə fəhlə məsələsini də həll edərik...». Həmçinin buradan aydın olur ki, Nəsib bəy bolşeviklərin sinfi tələblərinə qarşı, millət mənafeyindən çıxış edir, sinfi məsələləri arxa plana keçirir. Dövlət olaq, özünüidarəmiz olsun, digər məsələləri sonra həll edərik - deyir.  Yuxarıda Həmid Sultanovun xatirəsindən qeyd olunan Nəriman Nərimanovun «Zəhmətkeş  müsəlmanların nicatı qırmızı bolşevik bayrağı ətrafında toplaşmaqdadır. Proletar inqilabından və onun bayrağından başqa  heç bir yaşıl ləkə heç kəsi xilas edə bilməz» yanaşmasına qarşı Nəsib bəy öz qətiyyətli duruşu və mudafiə etdiyi fikirlərlə onunla üz-üzə dayanmışdı. Cümhuriyyət zamanında da bu qarşıdurma davam etmişdi. Nərimanovun Nəsib bəyə göndərdiyi hədələrlə dolu məktub bunun əsaslı sübutudur. Həmid Sultanov yenə öz xatirəsində qeyd edir ki, nəticə e’tibarı ilə burjuaziya müsavatçıların, eserlərin və menşeviklərin köməyi ilə qurultayda həmin məsələyə dair öz bəyannaməsini keçirdi.  Dadaş Bünyadzadə "Mübarizə illəri" adlı xatirələrində qeyd edir ki - "O vaxtlar Azərbaycanda inqilab hərəkatı xeyli çox inkişaf etmişdi. Azərbaycan qəzalarında çoxlu partiya təşviqatçılarımız və rəhbərlərimiz var idi, onlar polis tərəfindən bərk tə’qib edilir və həbsə alınırdılar, lakin bu hal zəhmətkeşlər və kəndlilər arasında inqilabi ruhun daha da artmasına səbəb olurdu. «Qığılcımdan alov əmələ gəlirdi». Qazax qəzasının inqilabçı kəndliləri ilə təşkilatımızın ilk görüşü Qazax Şəhərində oldu; Ağamalıoğlu, Pepinov,  Əbilov və başqaları başda olmaqla burada Hümmətçilər konfrans çağırmışdılar. Bizim bolşevik təşkilatımızın qərarı ilə V.Naneyşvili, Rəhim Hüseynov, Ağababa Yusifzadə, Ə.H.Qarayev yoldaşlar  və mən oraya getmişdik. Yadımdadır, Pepinov beynəlxalq vəziyyət haqqında mə’ruzə, Qarayev əlavə mə’ruzə etdilər,  Ağamalıoğlu torpaq məsələsinə dair mə’ruzə etdi, mən əlavə mə’ruzə etdim. Demək lazımdır ki, bütün məsələlərdə  nümayəndələrin nəzəri və diqqəti bizdə idi və bizim qətnaməmiz qəbul olundu. Aşağıdakı əhvalatı qeyd etmək maraqlıdır:  o zamankı baş nazir Nəsib bəy Usubbəyov Qazax polisinə teleqrafla əmr vermişdi ki, konfransı qovsun, bizi, bolşevik  nümayəndələri isə tutub Bakıya göndərsin. Lakin bunu etmək onlara müyəssər olmadı, çünki konfransın silahlı  nümayəndələri bizi müvhafizə etdilər və konfransın qadağan olunmasına yol vermədilər".  Buradan aydın olur ki, hökümət rəhbəri Nəsib bəy Yusifbəyli bolşeviklərə qarşı mübarizəyə şəxsən özü rəhbərlik edirdi.  Əliheydər Qarayev "Vahid təşkilatın gücü" adlı xatirələrində qeyd edir ki - "Partiya tərəfindən rayonlarda fəhlələrdən döyüş dəstələri təşkil edilmişdi, Qəzalara məs’ul rəhbərlər göndərilmişdi ki, yerlərdə  döyüşçü dəstələrinə rəhbərlik göstərilməsini təşkil etsinlər. Əsgərlər arasında da geniş kampaniya başlanmışdı. Lakin düşmən də mürgüləmirdi. Daşnaqlar və müsavatçılar bütün vasitələri işə salaraq tələsirlər, qanlı qırğınlara hazırlaşırlar.  Bizim «Azərbaycan füqərası» qəzetimiz fevral ayında Azərbaycan zəhmətkeşlərini xəbərdar edirdi ki, Qarabağda qırğın  hazırlanır. Müsavatçı Yusifbəyovun əmri ilə bizim qəzetimiz bağlanır. Bizi öz mətbuat orqanımızdan məhrum edirlər. Lakin bu partiyanı ruhdan salmadı, əksinə, təşviqat işi gücləndirildi".  Buradan isə aydın olur ki, bolşeviklər silahlı dəstələr təşkil etməklə yanaşı, mətbu orqanları vasitəsilə təxribatçı mahiyyətdə təbliğat işi aparırdılar.  Önəmli məlumatlardan biridə Qazax  qəzasında inqalabi kəndli hərəkatının tanınmış simalarından biri Məmmədqara Məmmədovun "Qırmızı partizanlar" adlı xatirələrdir. Məmmədqara Məmmədov qeyd edir ki - " 1919-cu ilin mayında gizli partiya təşkilatının tapşırığı ilə qırmızı partizan M.C.Məmmədov Tovuz stansiyasından müsavat hökumətinə ultimatum teleqramı göndərib geri alınmış torpaqların qaytarılmasını tələb etdi və hədələyərək bildirdi ki, əks təqdirdə kəndlilər son damla qanlarınadək mübarizə edəcəklər, hətta musavatçılar xarici müdaxiləçilərdən yardım alsalar da mübarizəni davam etdirəcəklər. Müsavat hökuməti bu teleqramı aldıqdan sonra (ertəsi gün həmin teleqram bolşevik mətbuatında çap edilmişdi),  həmin gecə iclas etdi və ertəsi gün özünün xüsusi nümayəndəsini, ziraət naziri Hidayət bəy Sultanovu Gəncəyə göndərdi.  O Tovuz gizli bolşevik təşkilatının nümayəndələri Məmmədqara Məmmədovu, Əmirxan Kərimovu, Kazım Qasımovu, Əli Həsənovu və Məmmədəli Vəliyevi dindirməyə başladı. Müsavat ziraət naziri istintaqdan sonra həmin qırmızı  partizanları həbs etdi və mühafizə dəstəsinin müşayiəti ilə həbsxanaya göndərdi, lakin RK(b)P Gəncə gizli mahal  komitəsinin işə qarışması sayəsində onlar həbsxanaya gedən yolda keşikçiləri tərksilah edib qaçmağa müvəffəq oldular. Tiflisə gedən müsavat hökumətinin baş naziri Yusifbəyov və onu müşayiət edən şəxslər Bakıdan Tovuz stansiyasına  gəldikdə qırmızı qvardiyaçı partizanlar baş nazirin qatarını da yandırdılar, onun vaqonunu qatardan açdılar.  Qırmızı partizanlar gizli partiya təşkilatının tapşırığı ilə hərəkət edirdilər. Baş nazir vəziyyətin çıxılmaz olduğunu  gördükdə, qırmızı partizanların tələbini yerinə yetirməyə məcbur oldu, o torpaqların kəndlilərdə saxlanması haqqında öz yerli orqanlarına göstəriş verdi. Yalnız bundan sonra baş naziri aparan qatar öz yoluna davam edə bildi. Əlbəttə, bu baş nazir tərəfindən bir manevr idi və kəndlilər torpağa ancaq Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra sahib oldular". Azərbaycan Cümhuriyyəti elan edilməmişdən öncə də bolşevik təxribatçı ünsürləri kəndliləri qızışdıraraq mülkədarların, bəylərin üzərinə salmış, onlara qarşı qətliamlar təşkil etmişdilər. Bunların sırasında Allahyar bəy Zülqədərliyə, onun xanımına, ailəsinə qarşı təşkil edilmiş qətliam ən yadda qalanlardandır. Bununla yanaşı bir çox Zülqədərli, Qarabəyov, Şamxoriski, Sultanov və digər mülkədar bəylərə qarşı təşkil edilmiş qətllər bunun tərkib hissəsidir. Azərbaycan Cümhuriyyəti dönəmində isə hətta qanuni hakimiyyətə qarşı dahada çirkin təxribatlara əl atan bolşevik siyasi çevrələr fəhlə sinfinin simasında hakimiyyəti qəsb etmək yolunu tutmuşdular.  Ceyhun Nəbi - Cümhuriyyət Siyasi Düşüncə Mərkəzinin sədri 

Bu gün Ümumdünya qəzetçilər günüdür. Həyatımızda müsbət nə varsa bu işdə qəzetlərin rolu ölçüyə gəlməz dərəcədədir. İrandan, Səudiyyə Ərəbistanından və digər geriçiliyin hakim olduğu cəmiyyətlərdən fərqimizi zamanında qəzetlər, jurnallar yaradıb. Qəzet və jurnallar vasitəsi ilə bizlər məlumatlanmış, informasiya əldə etmiş mütərəqqi cəmiyyətlərin dəyər və düşüncələrindən xəbərdar olmuşuq. Geriçiliyin hakim olduğu cəmiyyətimizdə, hansı ki, Çar Rusiyasınında bunu davamlı şəkildə qorumağa çalışdığı bu geriçilik mühitində bizlər, Rusiya əsirliyində olan müsəlmanlar Həsən bəy Zərdabinin, Ünsizadə qardaşlarının, İsmayıl bəy Qaspıralının, Əlimərdan bəy Topçubaşinin, Fəxrəddin Rizaəddin Əfəndinin, Fatih Kəriminin, Əbdürrəşid İbrahiminin, Əhməd bəy Ağaoğlunun, Əli bəy Hüseynzadənin, Cəlil Məmmədquluzadənin, Məhəmməd Ağa Şahtaxtlının və digərlərinin simasında geriçiliyi mütərəqqi dəyərlərlə əvəzləmək üçün oyanışın ilkin təməllərinin atılmasına başlandı. Bizim qəzetçilik ənənəmiz belə bir ağır durumda, basqı, təzyiq, senzura və nəzarət altında yol almış və dayanmadan həqiqətləri yazmaq, öz cəsarət dəsti-xəttini qorumaq üçün savaşmışdı. Bu dəsti-xətti qorumaqla milli mətbuatımız Ağamalı Sadiq Əfəndinin, Nəcəf Nəcəfovun və onların qələm yoldaşlarının simasında yenidən təşkilatlanma yolu götürmüşdü. Azadlıq, Müxalifət və onlar kimi bir neçə mətbuat orqanı Həsən bəy Zərdabi, Qaspıralı, Ağaoğlu qəzetçilinin səmimiyyətini, dürüstlüyünü, həqiqətləri yazmaq və ifadə etmək cəsarətini özündə daşımışdır. Bu yolda Elmar Hüseynov kimi cəsarətli qələm sahibini mətbuatımız itirmişdi. Qəzetçilik işinin ölməz imzalarını hörmətlə xatırlayır, bu gündə layiqli formada bu işi davam etdirən qələm sahiblərinə isə can sağlığı arzu edirik ! Ceyhun Nəbi - Cümhuriyyət Siyasi Düşüncə Mərkəzinin sədri