Güney

İranda ölüm hökmünün ləğvi üçün kampaniya keçirilir. Bu barədə “Azad İran” “Telegram” kanalı məlumat verib.   Kampaniya çərçivəsində “Dini hökumətə yox, xalqın hakimiyyətinə hə”, “Məcburi dinə, məcburi hicaba, məcburi hakimiyyətə yox!” şüarları əks olunub.

İranda cəsusluqda ittiham olunan 27 yaşlı azərbaycanlı tələbə Fərid Səfərlinin anası Dilarə Əsgərova Prezindent İlham Əliyevə və Birinci-vitse prezident Mehriban Əliyevaya müraciət ünvanlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, D.Əsgərova oğlunun İranda müdafiəsiz ittiham olduğunu bildirib. “Üç aydır ki , İrana dostunu görməyə getmiş oğlum Səfərli Fəriddən xəbər ala bilmirəm. Dünən Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mənə ünvanladığı məktubda oğlumun İranda casusluq maddəsi ilə saxlanıldığı bildirilir. Mən bu ittihamı rədd edirəm. Fərid öz üzərində daim çalışan, ana dilindən başqa 3 dildə sərbəst danışa bilən, kifayət qədər dünyagorüşü olan bir gəncdir. Onu tanıyan hər kəs - dostları, qonşular, qohumlar bunu təsdiq edə bilərlər. Almaniyada “Data Analizi” sahəsində ixtisaslaşmışdı və Leypsiq şəhərində bir şirkətdən iş təklifi almışdı. Bu ilin aprel ayından həmin şirkətdə işə başlayacaqdı. Belə bir insanın kiminsə təsiri altına düşüb casusluq etməsi absurddur. O, İrana, sadəcə, dostunu görməyə getmişdi. İranda casusluqda ittiham olunanların necə ağır cəzalandırıldıqlarını Fərid yaxşı bilir və onun indi nələr düşündüyünü təsəvvür edəndə içim yanır. Bir qarışqanı belə incitməyə ürəyi gəlməyən balamın saxta ittihamla, təmamilə təcrid olunmuş halda zindanda nələr yaşadığını ağlıma belə gətirmək istəmirəm. Fərid İranda müdafiəsiz ittiham olunur. Sizdən çox xahiş edirəm, Fəridin vəkillə təmin olunmasına, mənim onunla görüşməyimə imkan yaradılmasına tapşırıq verəsiniz. Mən onun üçün çox darıxıam, onu görmək, bağrıma basmaq istəyirəm, ona mudafiə olunacağını, hər şeyin yaxşı olacağını demək istəyirəm. Mən inanıram ki, Siz Azərbaycan dövləti adına Fəridi müdafiə edəcəksiniz və ailəsinə qovuşmasına nail olacaqsınız”, - D.Əsgərova bildirib.

Təbrizdə yaşayan güneyli milli fəallar Hüseyn Amani, Əlirza Səbri və Cavad Əhmədzadə Təbriz həbsxanasına köçürülüblər. Bu barədə milli fəalların yaxınları məlumat verib. Bundan əvvəl təhlükəsizlik idarəsinin istintaq təcridxanasından həbsxanaya köçürülən Məhəmmədrza Amani (Araz) isə yenidən təcridxanaya geri qaytarılıb. 22 may qiyamının ildönümü öncəsi saxlanılan fəalların nədə ittiham olunduğu barədə açıqlama verilməyib.

İyunun 9-dan 24-ə kimi İstanbulda güney azərbaycanlı rəssam Reyhan Cabbarinin 35 əsərindən ibarət rəsm sərgisi keçiriləcək. Bu barədə "Anadolu" xəbər agentliyi məlumat yayıb. Qeyd edək ki, Reyhan Cabbari karyerasını təkmilləşdirmək üçün 2015-ci ildə İstanbula gəlib. Hazırda o, rəssamlıqlaş məşğul olur, həmçinin fotoqrafiya, memarlıq və dizayn kimi sənət sahələrində çalışır.

İsrail İranla 8 cəbhədə müharibəyə hazırlaşır. Sozcu.az xəbər verir ki, dünən İsrail Prezidentinin Bakıya gəlişi ilə eyni vaxtda İsrail ordusu İran və onun təsiri altında olan formal dövlətlərlə müharibəyə hazırlaşmaq üçün iki həftəlik irimiqyaslı təlimlərə başlayıb. Eyni zamanda 8 cəbhədə hərbi əməliyyatlar kontekstində müdafiə və hücum əməliyyatlarının işlənməsi planlaşdırılır. Birbaşa İran və onun havadarlıq etdiyi terror qruplarına qarşı İraq, Livan, Suriya, Yəmən, İordan çayının qərb sahilində, Qəzza zolağında, həm də Qırmızı dənizdə hücum əməliyyatları hazırlanır. Hərbi Hava Qüvvələrinin əməliyyatlarına xüsusi diqqət yetiriləcək. Bundan əlavə, “Hizbullah” hərbi-siyasi təşkilatının (Valla, Maariv) Radvan komandosunun xüsusi təyinatlıları tərəfindən Livandan İsrail ərazisinə müdaxilə ediləcəyi təqdirdə tədbirlər hazırlanacaq. Radvan mayın 21-də sərhədi yarmaq və İsrail yaşayış məntəqələrini ələ keçirmək üçün təlimlər keçirib və iki gün sonra Livanın cənubundakı qalalarını sərhədə yaxınlaşdırmaq əmri alıb.

İran-Azərbaycan sərhədində əməliyyat keçirilib, saxlanılanlar var. Bu barədə Sozcu.az-a Dövlət Sərhəd Xidmətinin (DSX) Mətbuat Mərkəzindən məlumat verilib. Bildirilib ki, may ayının 28-də saat 04 radələrində DSX-nin Sərhəd Qoşunlarının “Horadiz” sərhəd dəstəsinin əməkdaşları tərəfindən Beyləqan rayonunun 1-ci Şahsevən kəndi yaxınlığında yerləşən sərhəd zastavasının xidməti ərazisində İrandan narkotik vasitələri qaçaqmalçılıq yolu ilə gətirmək məqsədilə Azərbaycandan İran istiqamətinə dövlət sərhədini pozmağa cəhd göstərən Beyləqan rayonu 1-ci Şahsevən kənd sakinləri - Quliyev İbrahim Teymur oğlu və Əhmədov Ceyhun Rza oğlu saxlanılmış, üzərlərinə baxış keçirilən zaman snayper silahları üçün nəzərdə tutulan 1 ədəd universal termal nişangahı aşkar edilərək götürülüb. Bundan başqa, may ayının 29-da saat 03:50-də “Horadiz” sərhəd dəstəsinin əməkdaşları tərəfindən Beyləqan rayonunun 2-ci Şahsevən kəndi yaxınlığında yerləşən sərhəd zastavasının xidməti ərazisində, narkotik vasitələri qanunsuz olaraq İrandan Azərbaycan istiqamətinə gətirmək məqsədilə dövlət sərhədini pozan Tərtər rayon sakini Tanrıverdiyev Kamil Firuddin oğlu və Samux rayon sakini İbrahimli Ramiz Akif oğlu saxlanılıb. Saxlanılan şəxslərin üzərlərinə baxış keçirilən zaman ümumi çəkisi 9 kiloqram 842 qram narkotik vasitə (9 kiloqram 812 qram marixuana və 30 qram tiryək) aşkar olunaraq götürülüb. Qeyd olunan faktlar üzrə əməliyyаt-istintaq tədbirləri dаvаm еtdirilir.

Təbrizdən olan azərbaycanlı valideynlər dörd aylıq mübarizə apardıqdan sonra əkiz qızları "Urmu" və "Yağış"a şəxsiyyət vəsiqəsi almağa nail olublar. Bu barədə əkizlərin atası Vəhid Baqirpur özünün sosial media hesabında paylaşım edərək övladlarına türk adı seçdiyi üçün İran Qeydiyyat İdarəsi tərəfindən incidildiyini yazıb. "İranda və hakimiyyətdə çox dəyişikliklər olsa da, bir şey dəyişilməz qalb. O da, İranda hakim rejimin İranda yaşayan xalqlara, xüsusilə azərbaycanlılara sistemli faşist münasibətidir",- Baqirpur bildirib. Qeyd edək ki, bu, İranda ilk hal deyil. Dəfələrlə valideynlər övladlarına türk mənşəli ad qoyduqları üçün kimlik vəsiqəsi ala bilmədiklərini bildiriblər. İran Qeydiyyat İdarəsinin azərbaycanlı uşaqlara türk adlarına görə kimlik vəsiqəsi verməməsi valideynlərin etirazları ilə qarşılanır. Onlar məsələni sosial mediada ictimailəşdirməyə məcbur olurlar. 

Güney Azərbaycan milli hərəkatının milli fəalları Ruhullah Əhmədinejad və Həmzə Vəlizadə saxlanılaraq istintaq edildikdən sonra müvəqqəti sərbəst buraxılıblar. Milli fəalların mayın 18-də təhlükəsizlik məmurları tərəfindən həbs edildiyi bildirilir. Lakin onlara qarşı hansı ittihamların irəli sürüldüyü barədə məlumat verilməyib. Qeyd edək ki, eyni gündə adı çəkilənlərdən başqa daha bir neçə milli fəal saxlanılıb. Ehtimal olunur ki, onlar 22 may qiyamının ildönümündə aksiyaların keçirilməsinin qarşısını almaq məqsədi ilə təcrid edilib.

Azərbaycanın güney hissəsində əsgərlik yaşı çatmış gənclərimiz Bəlucistanda və İranın şimali-şərqində kürdlərin yaşadığı yerlərdə güdaza verilir. İran azərbaycanlı əsgərləri öz siyasətinə alət edir. Bu sözləri Axar.az-a güneyli milli fəal və siyasi şərhçi Rəhim Sulduzlu İranda daxili qarşıdurmaları yatıran güneyli gənc hərbçilərin öldürülməsindən danışarkən deyib. O, molla rejiminin millətlər və məzhəblərarası ixtilaf üzərində siyasətini formalaşdırdığını bildirib: “Təəssüf ki, hər ikisindən Azərbaycan türkləri öz nəsibini alıb. Bəluclar məzhəb etibarı ilə sünnidirlər. Onlara qarşı dini ayrı-seçkilik edilir və qırğına verilir. Bu qırğınları isə guya azərbaycanlı əsgərlərin etdikləri görüntüsünü yaratmağa çalışırlar. Bununla da bəluc və Azərbaycan xalqının arasını vururlar. Gənclərimiz bu münaqişələrin qurbanına çevrilir. Eyni siyasət həm də ərəb və lorlar arasında aparılır. Başqa qeyri-fars millətlər də üz-üzə qoyulur. Onlar arasında da nifaq salınır. Burada da düşmənçilik toxumu səpilir. Meyvəsini özü yeyir, xalqları da bir-birinə düşmən etməklə, ömrünü uzadır”. Sulduzlunun sözlərinə görə, İranın mərkəz bölgələri sayılan ərazilərində xidmət edənlərin əksəriyyəti farslardan ibarət olur: “Güney Azərbaycan gəncləri orada yaşayan digər xalqlar kimi hərbi xidmət keçməyə məcburdur. Onların başqa çarələri yoxdur. Amma İranın mərkəz bölgələrində xidmət edən əsgərlərin bir çoxu farslardır. Farslar hakimiyyətin dəyişməsinin tərəfdarı olsalar da, İran adlanan ölkənin bölünməsini istəmədikləri üçün qorxulu sayılmırlar. Odur ki, İranın mərkəzi yerlərində hərbi xidmət edirlər”. Qeyd edək ki, Bəlucistan vilayətində baş verən münaqişələri gənc azərbaycanlı əsgərlərin əli ilə yatırırlar. Sarvan münaqişələrində ölənlərin çoxu Azərbaycan və Xorasan türkləridir. Bu isə sosial şəbəkələrdə azərbaycanlıların narazılığına səbəb olub.

İran İslam Respublikasının rəhbərliyi növbəti dəfə İsraili təhdid edib. İranın nüvə obyektlərinə hücum böyük bir müharibə demək olacaq və bunun üçün İsrail məsuliyyət daşıyacaq. Axar.az xəbər verir ki, bu barədə "Əl-Cəzirə" telekanalı yüksək rütbəli iranlı mənbəyə istinadla məlumat yayıb. “İsrailin İranı nüvə obyektlərinə hücumla hədələməsi rəsmi terrordur və beynəlxalq ictimaiyyət buna heç bir reaksiya vermir. İran müharibəyə can atmır, lakin dünya anlamalıdır ki, İsrailə cavab vermək üçün Tehranın “qırmızı xətləri” yoxdur”, - mənbə vurğulayıb. Qeyd edək ki, İsrail ordusunun Baş Qərargah rəisi Herzi Halevi İranın uranı rekord sürətlə zənginləşdirdiyini, bunun İsrailin cavabına səbəb ola biləcəyini deyib.

Güney Azərbaycanın Əhər şəhərindən olan milli-mədəni fəal Saleh Molla Abbasi mayın 22-də saxlanılaraq prokurorluğa aparılıb. Məlumata görə, ona qarşı Əhər şəhəri prokurorluğunun 3-cü bölməsində "yalan məlumatlar yaymaq" ittihamı irəli sürülüb. Bir neçə saat dindirildikdən sonra Saleh Molla Abbasi 120 milyon tümən girov qarşılığında müvəqqəti olaraq sərbəst buraxılıb. Xatırladaq ki, milli fəal Saleh Molla Abbasi 2022-ci il oktyabrın 9-da təhlükəsizlik məmurları tərəfindən həbs edilib. Milli fəal noyabrın 9-da 1 milyard 200 milyon tümən girov qarşılığında müvəqqəti olaraq məhkəməyə qədər Təbriz zindanından sərbəst buraxılıb.

Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının lideri Əhməd Obalının vəziyyəti orta ağırdır.  Bunu Modern.az-a açıqlamasında Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Cəbhəsinin (CAMAC) İdarə Heyətinin üzvü Sadiq İsabəyli bildirib. “Əhməd Obalı və oğlu Dənizə qarşı terror hücumu onun Azərbaycandan Amerikaya qayıtmasından sonra baş verib. İlkin məlumata görə, onlara 6 nəfər hücum edib. Amerika polisi həmin şəxsləri tutub. Hücumda məqsəd Əhməd Obalını öldürmək olub. Əhməd bəyin sağ qolu və barmaqları qırılıb. Boynunu qırmağa çalışıblar. Həkimlər onun vəziyyətini orta ağır kimi qiymətləndirirlər”. Sadiq İsabəyli hücumun arxasında İran və erməni terror dəstələrinin olduğunu düşünür: “Bu hadisənin terror aktı olduğunu deyə bilərik. Əhməd bəyə hücumun arxasında terror dövləti dayanır. İlkin versiya kimi, İranla erməni terror dəstələrinin işbirliyini qeyd edə bilərik. Ümid edirik ki, qısa zamanda cinayətin sifarişçiləri üzə çıxacaq. Əlbəttə, belə hadisə Əhməd bəy və onunla eyni düşüncədə olan insanların susdurulmasına hesablanıb. Lakin niyyətlərinə çata bilməyəcəklər". Qeyd edək ki, Əhməd Obalı və oğlu Dəniz ABŞ-da döyülüb. Hadisə onun Azərbaycandan Amerikaya qayıtmasından sonra baş tutub. Əhməd Obalının yaxınları onun ən ağır durumda dediyi bir neçə dəqiqəlik ifadəni lentə alıblar: "Bu günə qədər alnıaçıq yaşadım, Vətən və millət yolunda fəaliyyət göstərdim. Hər zaman fikirlərimi açıq şəkildə bildirdim. 2 gün əvvəl isə hücuma məruz qaldım".