Gündəm

Amerika Birləşmiş Ştatları artıq Ukraynanın NATO-ya üzv olmasına etiraz etmir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Le Monde” mənbəyə istinadən yazır. Nəşrin yazdığına görə, demokratların namizədi Kamala Harris prezident seçkilərində qalib gəlsə, ABŞ-ın hazırkı lideri Co Bayden keçid dövründə Ukraynanın NATO-ya dəvət olunması məsələsində aktiv fəaliyyət göstərəcək. Bununla belə, ekspertlərin fikrincə, Respublikaçı Donald Tramp qalib gələrsə, vəziyyəti dəyişə bilər. "Le Monde" məqaləsində qeyd edir ki, ABŞ-ın bu məsələ ilə bağlı qərarı Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünə qarşı çıxan Almaniyanı belə razı sala bilər. Lakin, gözlənilir ki, Türkiyə və Macarıstan Ukraynanın tez bir zamanda alyansa daxil olmasına qarşı çıxacaq. Hollandiyanın müdafiə naziri Ruben Brekelmansın sözlərinə görə, NATO-ya üzv ölkələr arasında bu məsələ ilə bağlı hələ də yekdil qərar yoxdur.

Göyçayda bir nəfərin ölümü ilə nəticələnən yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə gecə saatlarında, rayonun Ləkçıplaq kəndində qeydə alınıb. İlkin məlumata görə, hərəkətdə olan iki minik avtomobili toqquşub. Qəza nəticəsində sürücülərdən biri hadisə yerində ölüb.

1993-cü il aprelin 3-də Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilən Kəlbəcər rayonu işğal altında olan digər rayonlarımız kimi rəşadətli ordumuzun qəhramanlığı nəticəsində azad edildi.  Azərbaycan Ordusunun qarşısında tab gətirə bilməyən erməni işğalçıları, 10 noyabr 2020-ci ildə üç tərəfli bəyanətə uyğun olaraq 25 noyabrda Ermənistan Silahlı Birləşmələri Kəlbəcər rayonunu boşaldıb Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinə təhvil verdilər. Hazırda Kəlbəcər rayonunda quruculuq işləri gedir. Kəlbəcərlilər doğma yürdlarına qayıdacaqları günü səbirsizliklə gözləyirlər.   Milli Məclisin Kəlbəcər rayonundan olan sabiq deputatı Aqil Məmmədov mətbuata verdiyi müsahibəsində,  "Kəlbəcər vətəndaşlarının doğma ata-baba yurdlarına köçünə, inşallah bu yaxın günlərdə baş tutacaq. Dəqiq desək, bu ilin İyun ayında köç başlayacaq. Məcburi köçkünlər öz ata-baba yurdlarına qayıdacaqlar. Cənab prezindet Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərinə Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı qəbul edib. Bu proqrama əsasən də yenidənqurma işləri sürətli və keyfiyyətli şəkildə icra olunur" - deyərək, qayıdışla bağlı dəqiq vaxt bildirmişdir. Mətbuatda yayılan digər məlumatlarda da,  240 ailənin sentyabr ayında öz döğma yurdlarına köçəcəkləri haqqında məlumat verilmişdir. Buna baxmayaraq, kəlbəcərlilərin yürdlarına qayıdışı hansısa səbələrdən deyilən tarixlərdə baş tutmadı. Sozcu.az saytının əldə etdiyi məlumata görə, bu ilin noyabr ayında Kəlbəcərə ilk qayıdış baş tutacaq.  Əldə etdiyimiz məlumata görə, ikinci qayıdış dekabr ayında həyata keçiriləcək. Kəlbəcərlilər Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni İli öz doğma ocaqlarında qeyd edəcəklər.  Qeyd edək ki noyabrın 25-i Kəlbəcərin işğaldan azad edilməsi günü olaraq tarixə qızıl hərflərlə düşüb.  bu il 12534 nəfərin rayona köçürülməsi gözlənilir. Bunlardan 5268 nəfərin Kəlbəcər şəhərinin özündə tikilən evlərdə yerləşdirilməsi planlaşdırılır. Kəlbəcər rayonunda 2026-cı ilədək 3450 evin (1927 fərdi yaşayış evinin və 1523 mənzilin) tikilərək istismara verilməsi nəzərdə tutulur. 2024-cü ildə - 1115 evin, 2025-ci ildə - 725 evin, 2026-cı ildə  610 evin inşası həyata keçirəcəyi bildirilir. Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsindən bildirilib ki,  işğaldan azad edilmiş ərazilərə köç prosesi Qayıdışa Dair I Dövlət Proqramının icrası çərçivəsində 2024-cü il üzrə davam etdiriləcək. Həmçinin, Kəlbəcər rayonundan olan məcburi köçkünlərin mərhələli köçü planlaşdırılır. Qeyd etmək istərdik ki, ilin yekununadək  ağır şəraitdə yaşayan ailələrə üstünlük verilməsi şərti ilə növbəlilik prinsipi ilə köçə başlanılacaq.  Anar Rəsullu 

HƏMAS Siyasi Bürosunun rəhbəri Yəhya Sinvar Qəzza zolağının Rəfah şəhərində İsrail hərbçiləri ilə toqquşmada öldürülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Dubaydan yayımlanan “Skay Nyus Arabia” adı açıqlanmayan mənbəyə istinadən məlumat paylaşıb. Qeyd edək ki, bundan öncə Y.Sinvarın öldüyünü əks etdirən fotolar yayılmışdı.

Körfəz Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələr və Avropa Brliyi İranı körfəzdəki Böyük Tunb, Kiçik Tunb və Əbu Musa adalarının işğalına son qoymağa çağırıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə adı çəkilən qurumların birgə bəyanatında deyilib. Bəyanatda İranın bu adalara nəzarət etməsi Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin ərazi bütövlüyünün və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin prinsiplərinin pozulması adlandırılıb. Qeyd edək ki, bundan əvvəl İranın tərəfdaşları - Rusiya və Çin də adı çəkilən adaların Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə məxsus olduğunu bildiriblər.

Şəhid atası Mənəfov Azad Mursel oğlu “Kapital Bank”dan şikayətçidir. O iddia edir ki, ödəyə bilmədiyi kredit səbəbindən bank onu məhkəməyə verib. Qax rayon Məhkəməsinin hakimi Taleh Kərimov isə onun kreditin ödənməmiş hissəsini faizi və komissiya haqqı ilə birlikdə ödəməsi ilə bağlı qərar çıxarıb. Azad Mənəfov Bakupost/az -a deyib ki, maddi vəziyyətində, iş yerində sıxıntılar başalayana qədər borcu vaxtı-vaxtında ödəyib: ““Kapital Bank”dan 3500 manat krtedit götürdüm. Faizi ilə birlikdə 5200 manat ödəməli idim. Hazırda təxminən 2600 manat borcum qalıb. Sıxıntılara düşdüm, çətinliklər çəkdim, ödəyə bilmədim. Fəhlə işləyirəm, bir gün iş olur, beş gün olmur. Vaxtlı-vaxtında ödəyə bilmirəm deyə “Kapital Bank” məni məhkəməyə verib”. Şikayətlə bağlı “Kapital Bank”la əlaqə saxladıq. Məsələni araşdırıb cavab verəcəklərini dedilər. Qeyd edək ki, Azad Mənəfovun oğlu Nicat Mənəfov Vətən Müharibəsinin iştirakçısıdır. 4 noyabr 2020-ci ildə Şuşanın alınması uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olub. Ölümündən sonra "Vətən uğrunda, “Füzulinin azad olunmasına görə”, “Cəsur döyüşçü” və “Xocavəndin azad olunmasına görə” medalları, 3-cü dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilib. Ətraflı BTV-nin süjetində:

11:35 Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun atası Ağakərim İbrahimovun səhhətində ciddi problemlər yaranıb. Sozcu.az Bakupost.az-a istinadən xəbər verir ki, o, təcili olaraq Biləsuvar Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına yerləşdirilib. Onun vəziyyətinin ağır olduğu bildirilir. *** Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun atası Ağakərim İbrahimov vəfat edib. Bu barədə APA-ya Milli Qəhrəmanın qardaşı Rəşad İbrahimov məlumat verib. Onun bu gün vəfat etdiyi vurğulanıb.

Oktyabrın 13-ü gecə saatlarında paytaxtın Sabunçu rayonu Maştağa qəsəbəsi ərazisində 1987-ci il təvəllüdlü Səid Əhmədova kəsici alətlə xəsarətlər yetirilməsi və aldığı xəsarətlərdən yerləşdirildiyi tibb müəssisəsində ölməsi barədə polisə məlumat daxil olub. DİN-in Mətbuat Xidmətindən Sozcu.az-a bildirilib ki, polis əməkdaşlarının keçirdikləri tədbirlərlə cinayəti törətməkdə şübhəli bilinən 2003-cü il təvəllüdlü Məhəmmədəli Əmirxanov müəyyən olunaraq saxlanılıb. Araşdırma aparılır.

Ukrayna müharibənin 963-cü günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 668 930 hərbçi, 8 971 ədəd tank, 17 876 ədəd zirehli döyüş maşını, 19 410 ədəd artilleriya sistemi, 1 231 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 978 hava hücumundan müdafiə sistemi, 369 ədəd hərbi təyyarə, 329 ədəd helikopter, 26 584 ədəd avtomobil texnikası, 16 992 ədəd PUA, 2 619 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 435 xüsusi avadanlıq itirib.

Mingəçevirdə kişi öldürülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Mingəçevir şəhər prokurorluğundan məlumat verilib. Bildirilib ki, oktyabrın 12-də saat 13 radələrində Mingəçevir şəhəri, Sahil küçəsi ünvanında 1960-cı il təvəllüdlü Heydər Nəbiyevin üzərində xəsarətlər olan meyitinin aşkar edilməsi barədə şəhər prokurorluğuna məlumat daxil olub. vakansiya 2023 Araşdırma zamanı 1992-ci il təvəllüdlü Vüsal Nəbiyevin oktyabrın 11-də axşam saatlarında atası Heydər Nəbiyevi döyərək müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri yetirməsi nəticəsində sonuncunun almış olduğu xəsarətlərdən ölməsinə əsaslı şübhələr müəyyən edilib. Faktla bağlı Mingəçevir şəhər prokurorluğunda Cinayət Məcəlləsinin 126.3-cü (qəsdən sağlamlığa ağır zərər vurma ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin ölümünə səbəb olduqda) maddəsi ilə cinayət işi başlanaraq istintaq aparılır. Vüsal Nəbiyev iş üzrə şübhəli şəxs qismində tutulub.

Ukrayna PUA-ları Luqansk vilayətinin Rovenki şəhərində (Rusiyanın işğalındadır – red.) neft anbarına hücum edib, nəticədə yanğın baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, Rusiya mediası məlumat yayıb. “Bu gecə 10 pilotsuz təyyarə Rovenkidəki neft anbarına hücum etdi, onlardan 8-i hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vuruldu, yalnız ikisi hədəfə çatdı. Təxminən səhər saat 7.00-da (Moskva vaxtı ilə) yanğın söndürülüb”, - məlumatda deyilir.

Bir çox təbiət hadisələri əvvəlcədən bilinsə də, zəlzələləri öncədən proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Zəlzələlərin “proqnozlaşdırılması”nın elmi tərifi verilməlidir.  Sozcu.az xəbər verir ki, elmi ictimaiyyətin fikrincə, qabaqcadan bilmək müəyyən müddət ərzində, müəyyən bir ərazidə və müəyyən bal gücündə baş verəcək zəlzələ haqqında əvvəlcədən bilmək deməkdir. Başqa sözlə desək, uzun müddət sükutdan sonra bəzi foreşoklar baş verdikdə və ya anomaliyalar aşkar edildikdə, bu, tezliklə dağıdıcı zəlzələnin baş verəcəyi xəbərdarlığıdır.  Daha aydın desək, zəlzələnin baş verəcəyini elan edən şəxs və ya təşkilat zəlzələnin episentrinin koordinatlarını +/-10 km, baş vermə vaxtını +/-4 saat və onun maqnitudasını +/-1 xəta həddində bildirməlidir. Bu səhv limitləri fərqli qəbul edilə bilər. Burada misal olaraq verilmişdir. Zəlzələnin proqnozlaşdırılması müəyyən və qəbul edilmiş xəta hədləri daxilində zəlzələnin yerini, vaxtını və miqyasını bilmək hesab edilir. vakansiya 2023 Zaman baxımından 15-20 gün sonra zəlzələ olacağını söyləmək zəlzələləri proqnozlaşdırmaq sayıla bilməz.  Zəlzələlərin proqnozlaşdırılması məsələsini yaxından araşdırmağa çalışaq: Müəyyən maqnitudada zəlzələnin nə vaxt baş verəcəyini proqnozlaşdırmaq çox çətindir. Lakin burada çətinlik bu zəlzələnin baş vermə vaxtı və bu cür prekursorların görünməyə başladığı zaman periyodudur (vaxt pəncərəsi).  "Zəlzələ nə qədər dəyişiklikdən sonra baş verəcək?" sual ağla gəlir. Zəlzələdən sonra belə suallara cavab vermək çox asandır. Elmi məlumatların köməyi ilə zəlzələni proqnozlaşdırmaq mümkün görünsə də, heç də həmişə etibarlı deyil. 1976-cı ildə Tangshan (Çin) zəlzələsində 650-750 min adam həlak olduqdan sonra məlum oldu ki, zəlzələləri əvvəlcədən bilmək kifayət etməyəcək.  Digər tərəfdən, can itkisinin qarşısını almaq üçün bütün şəhərləri boşaltmaq, insanları illərlə, aylarla, hətta həftələrlə çadırlarda yaşatmaq mümkün deyil. Bu səbəbdən elm adamları zəlzələləri 1 və ya 2 gün əvvəldən təsbit etməyin yollarını axtarırlar.  Zəlzələlərin və onların sələflərinin proqnozlaşdırılması və müşahidələr (yeraltı su səviyyəsinin dəyişməsi, radon qazı, maqnit, elektrik, əyilmə, sürünmə, deformasiya, P dalğasının sürətinin dəyişməsi, kimyəvi dəyişikliklər, iqlim dəyişiklikləri, canlılarda anormal davranış) hələ tamamlanmamışdır. Tək bir zəlzələ prekursorundan istifadə edərək zəlzələni proqnozlaşdırmaq çox çətindir. Zəlzələ prekursorları qırılma mexanizmindən, gərginlik nümunələrindən, qırılmaların həndəsi xüsusiyyətlərindən, qonşu bölgələrdə nisbi hərəkətdən, fokus dərinliyindən və ölçüsündən asılıdır.  Çinli seysmoloqların uğurları ilə yanaşı, onların zəlzələ ilə bağlı aldadıcı proqnoz proqramlarını da qeyd etmək lazımdır. Məsələn, 1976-cı ilin avqustunda Quançjou və Honq-Konq yaxınlığında edilən xəbərdarlıq bir çox insanı çöldə yatmağa inandırdı, lakin heç bir zəlzələ baş vermədi. Digər tərəfdən, heç bir xəbərdarlıq edilmədən kifayət qədər dağıdıcı zəlzələlər baş verib. Məsələn, 27 iyul 1976-cı ildə Pekindən 150 km şərqdə, 1 milyon əhalisi olan sənaye şəhəri Tanşanda çox faciəli zəlzələ baş verdi . Son 20-30 ildə zəlzələləri proqnozlaşdırmaq üçün getdikcə intensivləşən araşdırmalar heç bir konkret nəticə əldə etməyib. Bunun bir səbəbi də böyük zəlzələlərin təkrarlanma intervallarının ən azı 70-150 il olmasıdır. Zəlzələ prekursorlarının monitorinqi üzrə tədqiqatların ən azı zəlzələnin təkrarlanma dövrünə bərabər olan müddətdən sonra (ən azı 30 il əvvəl) nəticə verəcəyi gözlənilməlidir. Görünür, ən azı növbəti əsrin ortalarına qədər zəlzələlərin proqnozlaşdırılması ilə bağlı konkret nəticə əldə edilməyəcək. yenisabah)