Desək ki, məsul olan şəxslər görməyiblər özümüzü aldatmış olarıq. Şəhidlərin anım günlərində, bir sıra rəsmi tədbirlərdə rayon rəhbərliyi səviyyəsində şəhər şəhidlər xiyabanı ziyarət olunur. Bununla bağlı bir neçə gün ərzində hazırlıq tədbirləri görülür, təmizlik, abadlıq işləri aparılır. Gözləri pərdələnmiş adamların xüsusi diqqət yetirəcəyi məqamlardan biri bu olmalıdır. Xüsusi olaraq xiyabanın girişi, yolun kənarı, gündəlik minlərlə nəqliyyat vasitələrinin keçdiyi( onların içərisində yüzlərlə dövlətin məsul şəxsləri də var ) bir yerdə bu utancverici görüntü insanı vicdani olaraq narahat etməməlidirmi ?  Axı şəhidlərin anım günlərində onların məzarı başında söylədiyiniz "dəbdəbəli" nitqlərdə onları baş tacı adlandırırsınız, ehtiram göstərirsiniz(görünür ki, sünidir), hətta söz demək haqqı olan canlı qəhrəmanları "iri" gövdələrinizin kölgəsində, gurultulu səsinizin altında elə sıxışdırırsınız ki, adam utandığından səssizcə çıxıb getmək məcburiyyətində qalır.  Sizi varsa, vicdanınızla baş-başa buraxıram! Ceyhun Nəbi

Qazaxıstanın şimalındakı Akmola vilayətində qarayara xəstəliyinin yayılması nəticəsində 15 nəfər xəstəxanaya yerləşdirilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Qazaxıstanın Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti məlumat yayıb. Məlumata görə, avqustun 26-da da Uşkarasu kəndində qarayara xəstəliyi qeydə alınıb, avqustun 31-də kənddə karantin elan edilib: “Xəstəlik xəstə heyvanlarla təmas, onların kəsimi, ətinin utilizasiya yerinə daşınması səbəbindən yayılıb”.

Hicama (qanalma) keçmişdə əsas müalicə metodlarından biri kimi bədənin müxtəlif nahiyələrinə tətbiq olunan, Yaxın Şərqdə çox geniş yayılmış müalicə üsuludur. Hazırda Azərbaycanda hicama ilə müalicə üsulunu seçənlərin sayı ötən illərlə müqayisədə daha çoxdur. Misirlilərdə hicama 3 min ildən çox əvvəl tətbiq edilsə də, Avropa ölkələrində  orta əsrlərdə istifadə edilib. 1400 il əvvəl Məhəmməd Peyğəmbər qanda dəmirin çoxluğunun zərərli olduğunu bildirərək onun hicama vasitəsilə qandan təmizlənməsini tövsiyə edib. Hicama keçmişdə ev şəraitində tətbiq edilirdisə, bu müalicə üsulu artıq ölkəmizdə bir çox klinikalarda gigiyenik qaydalarla insanlara tətbiq edilir. Hicamanın faydasını görənlər az deyil. Tibb alimləri hicamanın insan üçün 85-dən çox faydasını sadalasalar da, bəziləri bu üsulu cəhalətlə əlaqələndirir, insan orqanizminə heç bir faydası olmadığını deyirlər. Bir neçə gün öncə REAL FM-də qonaq olan tanınmış nevropatoloq Qalib Əsədovun da “bədəndən qan almanın heç bir xeyri yoxdur, bununla məşğul olanlar dələduzlardır, hicama cəfəngiyyatdır” deməsi geniş müzakirəyə səbəb olub. Həkimi tənqid edənlər bildiriblər ki, bu cür yanaşma həm də dinə kölgə salmaqdır, İslam Peyğəmbərinin tövsiyəsini cəfəngiyyat adlandırmaq doğru deyil...  Müzakirələrlə bağlı Pravda.az-a fikirlərini bölüşən ilahiyyatçı Tural İrfan deyib ki, İslam dini tibb elminə, təbii vasitələrlə müalicə üsuluna çox böyük önəm verən dindir.  “Hətta Məhəmməd Peyğəmbərin hədislərinin birində buyurulur ki, elm ikidir: birincisi tibb, ikincisi din elmidir. Tibbi dindən əvvələ salır. Bilirsiniz ki, İslam aləmində İbn Sina kimi böyük tibb alimləri yetişib. Bu gün Avropada da onun yazdığı qanun kitabından istifadə olunur. Şübhəsiz ki, İslamın təqdim etdiyi, ümumiyyətlə, Şərq aləmindəki tibb əsasən təbii vasitələrlə müalicə üsullarından ibarətdir. Buna el arasında “türkəçarə üsulları” deyirlər. Hicama, yaxud həcəmət də tibb elminin özəyində olan üsullardan biridir. Hicamaya qarşı çıxan həkimləri, ümumiyyətlə, həkim adlandırmıram. Onlar, yəqin ki, nə İbn Sinanın əsərlərini, nə də qədim Şərqin tibb mənbələrini oxumayıblar, xəbərləri yoxdur. Ancaq kimyəvi vasitələrlə insanları zəhərləməyi bilirlər. Hicama və bu kimi təbii vasitələrlə müalicə üsullarına qarşı çıxan “həkimlər” dərman mafiyalarının üzvləridir. Onlar bu cür təbii şeylərin qarşısını alırlar, insanları kimyəvi dərmanlarla zəhərləyib, özləri də varlanmaq istəyirlər. Bu, qəti və dəqiq belədir”, - ilahiyyatçı deyib. Tural İrfan bildirib ki, hicama təkcə ərəblərdə, müsəlmanlarda tətbiq edilməyib: “Romanın, Bizansın, Sasanilərin dövründəki tibb mənbələrini araşdırsınlar. Araşdırıblarmı, xəbərləri varmı? Görsünlər ki, həmin dövrlərdə hicamadan tibbi vasitə kimi necə istifadə olunub. O həkimə “həkim” demərəm. Mən tibb mütəxəssisi olmasam da, həkimlərlə bir çox söhbətlər aparmışam. İslam dinində peyğəmbərlərdən, əhli-beyt imamlarından gələn böyük hədislər, mənbələr, tibbi kitablar var. Məsələn, Loğman peyğəmbər həkimlərin ulusu hesab olunur... Hicama bu gün də tibbdə istifadə edilir. Bunu deyənlər heç müasir tibbi də bilməyən adamlardır. Dəfələrlə şahidi olmuşam ki, yüksək təzyiqlə insult keçirmək həddində olan adamdan qan alıblar. Hicama “qan almaq” deməkdir. İnsanın qanı tüğyan etdiyi, yaxud qan dövranının pozulduğu vaxtlarda edilir. İnsanlar bəs niyə qan verirlər? Hicama birinci növbədə dəri altına yığılmış qanın alınmasıdır. Şübhəsiz ki, qaraciyər və başqa orqanlar qanı tənzimləyir. Amma hicama dərinin altına yığılmış, zahirdə olan çirkli qanın təmizlənməsi üçündür. Hicamanı tənqid edən həkimlər hicama zamanı insandan təmizlənən qanı analiz etsinlər. Görsünlər ki, o qan təmizdir, yoxsa çirkli? Bundan sonra hökm vermək olar. Adlarını “həkim” qoyub, camaatı heyvan yerinə qoymaqla deyil ki. Çox təəssüf. Dərman mafiyaları ilə işləyən adamları vətən xaini qədər günahkar hesab edirəm. Çünki insanları zəhərləyirlər. İnsanları təbii yolla müalicə üsullarına cəlb etmək, sağlamlıqlarını qorumaq əvəzinə camaatın ümid yeri olan, şəfa tapdığı mənbələri inkar edib, beləcə anti-təbliğat aparmaqla insanları kimyəvi dərmanlara cəlb edir, onları dərman mafiyalarının qurbanına çevirməyə çalışırlar. Necə yəni? Həzrəti Peyğəmbərimizin hədislərində də var ki, xəstəlik üçdür, müalicəsi də üçdür, onlardan biri hicamadır. Bu, dədə-babadan bizdə olub. Faydası da var. İnsanlar faydasını görmədikləri şeyə heç vaxt yaxın getməzlər. Ola bilsin, hicamanı tənqid edən həkimlər paxıllıq hissi keçirirlər. Çünki insanlar hicamanın arxasınca gedir, bu müalicəni tətbiq edənlərə üz tutur, şəfa tapırlar, bunların isə qəbuluna gələn yoxdur. Ona görə də bunlar xəbis bir xislət ortaya qoyurlar. Bax, bu cür çirkin dövrə gəlib çıxmışıq”. İlahiyyatçı deyib ki, insanların sağlamlığı İslam dinində də çox önəmlidir: “Hicamanı “cəhalət” adlandıran Həzrəti Peyğəmbəri təhqir edib. Halbuki təhqirə bunu deyən adamın özü layiqdir. Peyğəmbərimiz özü son nəfəsinə kimi hicama etdirib. Məhəmməd Peyğəmbərin dövründə həkimə ehtiyac olmayıb. İslam dininin gətirdiyi tövsiyələrin, oruc tutmaq, namaz qılmağın təqva, iman tərəfi varsa, insanın sosial həyatında da böyük önəmi var. İnsanın gündə beş dəfə dəstəmaz alıb, namaz qılması onun qan dövranını yaxşlılaşdırır. Belə şeyləri açıqlasınlar, açılaya bilirlər? Məsələn, ilin müxtəlif ay və fəsillərində oruc tutmaq. Ramazan orucu hər il eyni vaxtda tutulmur, 11 gün dövr edir. Niyə? İnsan 40-50 illik həyatında oruc tutacaq, hər il eyni fəslə düşməsin. Peyğəmbərimizin gətirdiyi din bu cür olub. İslam dininin gətirdiyi şəriət qanunları, həyat tərzi, ibadətlər sayəsində Peyğəmbərimizin dövründə həkimə ehtiyac olmayıb. Hətta Peyğəmbərimizin hədislərində var ki, qan aldığınız alətləri dezinfeksiya edin, insanlara mikrob keçməsin. Gedib oxusunlar, araşdırsınlar. Hamısı mənbələrdə var. Hansı cəhalətdən söhbət gedə bilər? Əsl onların dedikləri cəfəngiyyatdır, boş söhbətdir. Əsl cahil özləridir. Həkim olsalar da, oxumaqla deyil ki. Adam var, üç universitet bitirib, yenə də savadı yoxdur. Bunlar heç mütəxəssis də deyillər. Adicə kəndlərimizdə yaşayan qoca babalar-nənələr türkəçarəni dərindən bilirlər. İnanın ki, onlar bizim dırnaqarası həkimlərimizin çoxundan yaxşı məlumatlıdırlar, savadları da çoxdur. Belə olmasaydı, bel yırtığına görə camaat Bakıdan durub Qusara, Lənkərana getməzdi. Deməli, oxumuş həkimlərimizin bisavadlığının, bu cür danışmalarının nəticəsidir ki, insanlarımız təbii vasitələrə üz tuturlar. Dünyadakı dərman mafiyaları imkan vermir, halbuki Şərqdə, Türk Dünyasında böyük təbii vasitələrlə müalicə üsulları var. Təəssüf ki, Azərbaycanda bu üsulu inkişaf etdirməyiblər. Hətta Azərbaycan Tibb Universitetində bu istiqamətdə şöbə ayrılmalıdır, akademiyada öyrənilməlidir. Əlbəttə ki, savadlı həkimlərimiz var. Onlar müəyyən xəstəliklərin müalicəsində təbii metodlarla - zəli, qara zirə, udi hindi, hicama, təbii bitkilərdən hazırlanmış dərmanlarla tövsiyələr verirlər, effekti olur. Heç olmasa Məhəmməd Yusif Şirvaninin “Tibbnamə” kitabını oxusunlar. AMEA tərəfindən geniş çap olunub. “Tibbnamə”də hicama və onun xüsusiyyətlərindən bəhs olunur. Belə adamların danışıqları məni hiddətləndirir. Çünki bunlar konkret olaraq insanlarımıza zülm etmək istəyirlər”. 

Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları Ali Hərbi Məktəbinin rəisi general-mayor İlqar Məmmədov vəzifədən azad edilib.  Sozcu.az Qafqazinfo-ya istinadla xəbər verir ki, bununla bağlı daxili işlər naziri general-polkovnik Vilayət Eyvazov müvafiq əmr imzalayıb.  İ.Məmmədovun yerinə hələlik təyinat yoxdur.  Qeyd edək ki, Prezidentin sərəncamı ilə 2014-cü ildə general-mayor rütbəsi verilən İ.Məmmədov elə həmin ildən Daxili Qoşunları Ali Hərbi Məktəbinin rəisi vəzifəsini tuturdu. 

Ukrayna müharibənin 560-cı günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 266 290 hərbçi, 4497 ədəd tank, 8682 ədəd zirehli döyüş maşını, 5685 ədəd artilleriya sistemi, 748 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 505 hava hücumundan müdafiə sistemi, 315 ədəd hərbi təyyarə, 316 ədəd helikopter, 8190 ədəd avtomobil texnikası, 4519 ədəd PUA, 1447 qanadlı raket, 19 gəmi/qayıq, 852 xüsusi avadanlıq itirib.

Rusiya ordusu Zaporojye vilayətinin Rabotino kəndindəki mövqelərini tərk edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Rusiya tərəfindən Zaporojye vilayətinin qubernatoru vəzifəsini icra edən Yevgeni Balitski deyib. Onun sözlərinə görə, kəndi saxlamaq mümkün olmadığı üçün ruslar oranı tərk edib: “Rus ordusu taktiki olaraq Rabotinonu tərk etdi, çünki tamamilə mövqe tutmaq imkanı olmayanda qalmaq uyğun görünmür. Buna görə də rus ordusu təpələrə çəkildi”. Qeyd edək ki, Ukrayna Müdafiə Nazirliyi Rabotino kəndinin azad olunduğunu hələ avqustun 28-də açıqlamışdı.

Türkiyənin daxili işlər naziri Əli Yerliqaya sabah Bakıya səfərə gəlir. Sozcu.az Report-a istinadən xəbər verir ki, türkiyəli nazir 6-8 sentyabrda Bakı şəhərində Azərbaycan Fövqəladə Hallar Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Türk Dövlətləri Təşkilatına (TDT) üzv və müşahidəçi ölkələrin Təbii Fəlakət və Fövqəladə Halların İdarəedilməsi üzrə Nazirlərinin ikinci iclasında iştirak edəcək. Həmçinin, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin daxili işlər naziri Dursun Oğuz da həmin tədbirdə iştirak etmək üçün Azərbaycana səfər edəcək. Xatırladaq ki, tədbir çərçivəsində “Bakı-2023” Beynəlxalq təliminin keçirilməsi planlaşdırılır. Təlimdə TDT-yə üzv dövlətlərin fövqəladə halların idarə edilməsi üzrə aidiyyəti qurumlarının xilasetmə qüvvələrinin iştirakı nəzərdə tutulur.

Türkiyənin milli təhsil naziri Yusuf Tekin şagirdlərin telefondan istifadəsi ilə bağlı rəsmi qərarı açıqlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "Anadolu" yazıb. Nazirin sözlərinə görə, bundan sonra şagirdlər məktəbə gələndə dərslərə girmədən əvvəl telefonları müvafiq olaraq təhvil verməlidirlər. Dərs zamanı telefondan istifadə etmək olmaz. Tekin əlavə edib ki, şagirdlər pis nümunə olmamaq üçün bundan sonra müəllimlərin də sinfə mobil telefonla daxil olmasına son qoyulacaq.

Rusiyalı həkim-diyetoloq Yelena Solomatina buğda yarmasının qlikemik indeksinin yüksək olduğu üçün onun zərərli olduğunu bildirib. Solomatinanın sözlərinə görə, yarma sıyığının qlikemik indeksinin yüksək olması ilə yanaşı, o, həmçinin yüksək kalori dəyərinə malikdir. Üstəlik, onun tərkibində digər dənli bitkilərdə olan liflər də yoxdur. Diyetoloq xəbərdarlıq edib ki, yarma sıyığı qanda qlükozanın kəskin dərəcədə yüksəlməsinə, çəki artımına və diabetin inkişafına səbəb olur. Solomatina buğda yarmasını orqanizmə heç bir qida maddəsi verməyən ağ un və şəkərlə müqayisə edib ki, bunlar da, yalnız rasionumuzun gündəlik kalorisini artırır və qısa müddət ərzində daha enerjili olmağa kömək edir. Sonda o, insanları qida rasionlarına başqa, daha sağlam dənli bitkiləri əlavə etməyi tövsiyə edib. Mənbə: Lenta.ru

Fransalı Tanguy Ndombele və kolumbiyalı Davinson Sançesin “Qalatasaray”a keçidi rəsmiləşib. Bu barədə klubun sosial şəbəkə hesablarında məlumat verilib. Futbolçuların keçidinin maddi tərəfləri də bəlli olub. Məlumata görə, bir illik icarə əsasında İstanbul klubunda çıxış edəcək Ndombelenin cari mövsüm üçün məvacibi 3,1 milyon avro olacaq. Əgər komanda onu almaq istəsə, o zaman 15 milyon avro ödəmək məcburiyyətində qalacaq. Bu məbləğ beş il ərzində beş dəfəyə ödəniləcək. Sançesə gəlincə, futbolçu ilə 4+1 illik razılaşma imzalanıb. O, “sarı-qırmızılar”ın heyətində ildə 3,2 milyon avro qazanacaq. Qeyd olunur ki, kolumbiyalı Türkiyə nəhənginə 9,5 milyon avroya başa gəlib ki, bu məbləğ də öz növbəsində beş il ərzində beş dəfəyə ödəniləcək.

Türkiyənin Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus “F-4” qırıcısının bir hissəsi qoparaq Ankara şəhərinin küçələrindən birindəki dayanacağa düşüb.  Hələlik təyyarədə hansı nasazlığın baş verdiyi qeyd edilmir. İnsident nəticəsində dayanacaqda olan bir neçə maşına ciddi zərər deyib.  Təyyarə uğurlu şəkildə Eskişehirdə eniş edib. Ölən və ya xəsarət alan yoxdur.

Donbas separatçılarının generalı Yuri Afanasyevskiyə sui-qəsd edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Teleqram kanalları məlumat yayıb. Məlumata görə, partlayış generalın evində baş verib. Baş, boyun və sinəsindən yaralanan general ağır vəziyyətdə reanimasiyadadır. Partlayışın Ukrayna kəşfiyyatı tərəfindən törədildiyi ehtimal olunur. Qeyd edək ki, Afanasyevski Rusiya FTX-sinin general-mayoru və casusu qondarma “lxr”in rəhbəri Leonid Paseçnikin “maliyyəçi”si hesab olunur. Afanasyevski Ukraynaya qarşı vuruşan silahlı qruplaşmaları maliyyələşdirmək üçün pulların yuyulmasında iştirak edib. General AB, Böyük Britaniya, Kanada, İsveçrə, Yaponiyanın sanksiyaları altındadır.

Xaçmaz Rayon Polis Şöbəsinin Xudat Polis Bölməsinin əməkdaşları tərəfindən son 1 həftə ərzində narkotiklərlə bağlı keçirilən əməliyyatlar zamanı narkotik vasitələrin əldə edilməsi, daşınması, qanunsuz dövriyyəsi və satışı ilə məşğul olan ümumilikdə 5 nəfər saxlanılıb. Daxili İşlər Nazirliyindən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, onlar rayon sakinləri Natiq Eyvazov, Xatinə Səfərəliyeva, Samir Mirzəyev, Vasif Əlimirzəyev və Quba rayon sakini Rahib Ramazanovdur. Həmin şəxslərin üzərlərinə və yaşdıqları evlərə baxış keçirilən zaman külli miqdarda narkotik vasitə olan heroin aşkar olunaraq götürülüb. Bütün faktlarla bağlı cinayət işi başlanılıb və məhkəmənin qərarı ilə iki nəfərin barəsində həbs qətimkan tədbiri, digər üç nəfərin barəsində isə polisin nəzarəti altına vermə qətimkan tədbiri seçilib.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev sentyabrın 5-də Rusiya Federasiyasının Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşdırılması üzrə xüsusi nümayəndəsi İqor Xovayevi qəbul edib. Sozcu.az xəbər verir ki, görüşdə regionda vəziyyət, Ağdam-Xankəndi və Laçın-Xankəndi yollarının açılması barədə müzakirələr aparılıb. Dövlət başçısı Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin erməni əhalisinin nümayəndələrinin reinteqrasiya məsələləri ilə bağlı müzakirələrin aparılması üçün paytaxt Bakıya və ölkəmizin digər şəhərlərinə dəvət olunmasına baxmayaraq, onların bundan imtina etdiklərini diqqətə çatdırıb. İqor Xovayev Rusiyanın Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılması və regionda davamlı sülhün təmin olunması üçün səylərini bundan sonra da davam etdirəcəyini bildirib.

Qondarma rejimin “rəhbəri” Araik Arutyunyanın “istefa” verməsindən sonra tanınmamış “DQR”də “prezident seçkiləri”nin birinci turu sentyabrın 9-da “parlament”in növbədənkənar sessiyasında keçiriləcək.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Hraparak” məlumat yayıb.  Erməni nəşri yazır ki, “namizədlər”in irəli sürülməsi dünən başlayıb və ayın 7-də başa çatacaq:  “Dünən heç bir “fraksiya” “namizəd” irəli sürmədi, lakin sentyabrın 8-də “milli məclis”in “sədr”i Davit İşxanyan irəli sürülmüş “namizədlər”i açıqlayacaq. Daha sonra isə üç gün ərzində “seçki” keçiriləcək. Birinci mərhələdə “namizəd”liyini irəli sürən şəxs “parlament”dəki “deputat”ların 2/3-nin - 22-sinin səsini toplamalıdır”.  Qəzet iddia edir ki, hər şey qaydasında getsə, separatçı rejimin “təhlükəsizlik şurası”nın “katib”i Samvel Şahramanyanın birinci turda “prezident” seçiləcəyi istisna edilmir:  “Amma o, “parlament”dəki “müxalifət”i nəzərə almalı və onun seçilməsi müqabilində müəyyən rıçaqlardan imtina etməlidir. Yeri gəlmişkən, yaxın günlərdə “müxalif qüvvələr”də həm komandadaxili, həm də partiyadaxili məsləhətləşmələrin raundu elan olunub. Beləliklə də ikinci turda sadə səs çoxluğu kifayət hesab olunacaq”.  “Hraparak” onu da əlavə edib ki, Ermənistan hökuməti Araik Arutyunyanın “istefa”sında Ruben Vardanyanın böyük rol oynadığına əmindir. Məlumata görə hakim “Vətəndaş müqaviləsi” partiyasının deputatları bu barədə bəyanatlar verib, Vardanyanın əvvəlki “vəzifə”sinə qayıtması ilə bağlı şayiələr yaysalar da, Xankəndidəki separatçı xuntaya məxsus “rəsmilər” əmin edib ki, Vardanyan yeni qurulan “hökumət”də vəzifə tutmayacaq. Qondarma “DQR”də Araik Arutyunyanın qohumlarından birinin “dövlət naziri” təyin ediləcəyi də istisna edilməyib. 

Azərbaycanın son günlər bir neçə ərazisində zəlzələ təkanları qeydə alınıb. Ardıcıl olaraq, Ağdam, Saatlı, Kürdəmir rayonlarında baş verən zəlzələlərin 5-5.2 maqnitudalı olduğu haqqında Seysmoloji Xidmət Mərkəzindən məlumat verilib. Qeydə alınan zəlzələlər digərlərinə nisbətdə daha yüksək ballı hesab olunur. Ölkənin digər ərazilərində də güclü zəlzələlər gözlənilir? Bəs ölkədə tektonik baxımdan ən təhlükəli zonalar hansı ərazilərdir? Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin Zəlzələlərin Tədqiqatı Bürosunun rəisi Səidə İsmayılova Referans.az-a bildirib ki, ardıcıl şəkildə təkanların bir neçə dəfə, saat fərqi ilə hiss olunmasının səbəbi “avtoşok”lardır. “Zəlzələdən əvvəl “foreşok” müşahidə olunur, bunun ardınca isə “avtoşok”lar qeydə alınır. Kürdəmir zəlzələsindən sonra 5 avtoşok qeydə alınıb və onlardan ın güclü maqnitudalı zəlzələ 3 bal gücündə olub. Güclü təkanlar hər zaman Azərbaycanda gözlənilə bilər, lakin hazırda Kürdəmirdə enerjinin boşalması prosesi getməsi səbəbindən, elə də güclü təkanın olmayacağını düşünürəm. Kürdəmir ərazisində yenə də avtoşoklar ola bilər. Lakin bütün Azərbaycanda elə də güclü zəlzələ gözlənilmir. 2023-cü ildə ümumi Azərbaycan ərazisində maqnitudası 3-dən böyük olan 57 təkan qeydə alınıb. Bunlardan 27-si hiss olunan təkanlar olub. Hazırda isə Şamaxı, İsmayıllı, Aşağı Kür ovalığı, Xəzər akvatoriası, Talış bölgəsi aktiv zonalar sayılır. Lakin zəlzələ haqqında əvvəlcədən dəqiq proqnoz vermək deyil”. Ekoloq, seysmoloq Ənvər Əliyev isə qeyd edib ki, Azərbaycan ərazisi zəlzələyönümlü ərazi olduğuna görə əhali artıq belə təkanlara öyrəşməli və hazırlıqlı olmalıdır, təşvişə düşməyə gərək yoxdur. “Kür-Araz ovalığı, Dağlıq Qarabağ hissəsi digər ərazilərə nisbətən daha az zəlzələyönümlü olsa da, bura daxil olan Kürdəmir, İmişli ərazilərinda ballar daha yüksəkdir, bu ərazilərdə güclü zəlzələlər ola bilər. Azərbaycan seysmik zonada yerləşir, buna görə də hər an zəlzələlər baş verə bilər. Sadəcə zəlzələlərin baş vermə ballarına görə ərazilər üzrə tikinti işləri apararkən daha diqqətli olmaq lazımdır. İnşaat işləri həmin əraziain bal göstəricisi əsasında aparılmalıdır. Zəlzələnin zamanını və məkanının əvvəlcədən demək qeyri-mümkündür. Lakin Azərbaycan ərazisində zəlzələlərin olması labüddür, bu, planetin Azərbaycan yerləşdiyi hissəsinə xas olan bir xarakterdir”. Ənvər Əliyev son olaraq qeyd edib ki, biz sadəcə güclü təkanlar baş verərsə, zəlzələdən minimum ziyanla çıxmaq üçün indidən əlimizdən gələni etməliyik. Bunun üçün də tikinti sektoruna xüsusi diqqət və nəzarət ayırmalıyıq.

“Mən yanımda tarixi şəxsiyyət yox, həyat yoldaşımı istəyirəm”.  Sozcu.az  xəbər verir ki, bunu Ukraynanın birinci xanımı Yelena Zelenskaya BBC-yə müsahibəsində deyib. O bildirib ki, ailəsi ilə birlikdə vaxt keçirə bilmir: “Amma biz gücümüzü qoruyuruq. Həm emosional, həm də fiziki gücümüzü”. Y.Zelenskaya deyib ki, müharibə başlayanda uşaqları ilə birlikdə aylarla gizli yerlərdə qalıb: “Müharibə başlayandan bəri daimi adrenalin yaşayıram. Zaman keçdikcə anlayıram ki, sakitləşmək, mövcud şəraitə uyğunlaşmaq lazımdır”. Ukraynanın birinci xanımı həyat yoldaşı ilə birlikdə yaşamadığını bildirib: “Bizim bir-birimizi görmək imkanımız var, lakin istədiyimiz qədər yox. Oğlum atası üçün darıxır. Qızımın 19 yaşı var. Səyahət etmək istəyir, planları var. Amma indi arzularını reallaşdırmaq üçün imkanı yoxdur. Bu, məni narahat edir”. Bundan başqa, Y.Zelenskaya həyat yoldaşı Volodimir Zelenskiyə inamını ifadə edib: “Mən ona inanıram və onu dəstəkləyirəm. Bilirəm ki, onun kifayət qədər gücü var. Onun gücünə hazırda hamımızın ehtiyacı var. Mən tanıdığım hər bir insan üçün bu vəziyyətin daha çətin olacağını düşünürəm. O, həqiqətən çox güclü və möhkəm insandır. Və bu möhkəmlik hazırda hamımızın ehtiyac duyduğu şeydir. Qələbəyə böyük ümidimiz var, amma bunun nə vaxt olacağını bilmirik”. Qeyd edək ki, Rusiya ilə Ukrayna arasında genişmiqyaslı müharibə ötən il fevralın 24-də başlayıb. Məlumata görə, V. Zelenskinin həyat yoldaşı və uşaqları hazırda Ukraynada deyil. Amma onların harada qaldıqları açıqlanmır.

Uzun müddətdir müğənni Afət Fərmanqızı ilə qalmaqal yaşayıb onu məhkəməyə verən Xalq artisti Flora Kərimova sükutu pozub. Yenisabah.az xəbər verir ki, 83 yaşlı sənətçi haqqında səsləndirilən iddialara ümumi açıqlama verib: "Bəziləri qarşı tərəfi situasiyadan çıxarmaq üçün deyir ki, mənə bu yaraşmır. Bəziləri məni istəyərək deyir ki, sən əsəbini, səhhətini belə şeylərə xərcləmə.  Ancaq mənim yerimə siz cavab vermirsiniz. Mənim yerimə siz əsəbləşmirsiniz, ailəmin namusunu qorumursunuz, övladlarımın gələcəyini düşünmürsünüz, mənim əvəzimə oğlumun namusundan nigaran deyilsiniz, sizə bunu demək asandır.  Mən anayam! Məndən başqa burada heç kəs yoxdur ki, ağzını açıb bir söz desin. Bilirsiniz ki, qanunlar da burada çox vaxt işləmir. Burada "tapşırıq" hökm sürür. O qədər canlarını qorxu alır ki, bir tapşırığa yox deyə bilmirlər.  Mənim işlərim həmin tapşırıqlarla idarə olunur. Demirəm meydanda tək qalmışam, göydə Allah, onun mənə verdiyi iradə, ağıl və sizlərin mənə olan dayağı bəsimdir!" Xalq artisti müğənni Afət Fərmanqızına səslənib və onu hədələyib: "Afət, yəni mən o qədər savadsızam ki, bilmirəm məhkəmənin qərarı çıxmadan mülklərə həbs qoyulmur? Mən bunu bilərəkdən elədim, onu sən başa düşmədin. Mənə lazım idi biləm ki, sənin nəyin var, nəyin yoxdur. Bunu da bildim.  Afət, deyirsən ki, ekspertizaya imtina etdi, sən bir sənədlərə bax! İnsanın dili başını daşdan-daşa vura bilər, öz qədərimizi özümüz yaradırıq. Yalan danışmaq insan xislətidir. Öz uydurmalarına inanmaq isə bir başqa bədbəxlikdir. Vicdanı olmayanın onurğası olmaz, qüruru olmaz, mənliyi olmaz! Varlığımı həzm edə bilməyib, çeynənmiş yalanlarınızı bir-birinizin ağzına tüpürməyiniz isə acizliyinizin göstəricisidir. Hikkənlə öz cəsarətinin çatmadığı, başqa səhifələrdə sifarişlə bölüşdüyün həqarətlərinin, söyüş-təhqirlərinin, hər yalan ittiham və böhtanlarının hesabını verəcəksən!"

Bakı şəhəri yaxınlığındakı Xırdalan qəsəbəsinin ərazisində dalbadal, 3 yeniyetmə intiharı güclü ictimai narahatlıq yaradıb. Xüsusilə də o 16, 15 və 13 yaşlı yeniyetmələrin deyildiyinə görə eyni binanın hündür mərtəbələrindən atılması, eyni hazırlıq müəlliminin yanına getməsi və hər 3-ü qız olması insanlarda böyük şübhələr doğurub.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu haqda kriminalist ekspert İlqar Altay deyib. Onun fikrincə, həm kriminal, həm də ictimai cəhətdən yanaşmada ağır və faciəvi hadisədir bunlar: “Və qanunla bu işi prokurorluq araşdırmalı və polis də əməliyyat tədbirləri aparmalıdır. İlk növbədə məsələnin  ağır tərəfləri: maniakal pedofiliya, ya, digər motivlə qəsdən adamöldürmə, sonra özünü öldürməyə vadar etmə variantları səhih yoxlanılıb araşdırılmalıdır. Bu halların, əməllərin olması halında cinayət işi və təqibi başlanmalı, cinayətkarlar tapılıb ən sərt cəzalarını almalıdır.  Əgər tam yəqin edilərsə sadəcə intihar aktıdır, qeyri-kriminal məişət, sosial, fərdi və s. səbəbi araşdırılmalıdır ki, qarşısı alınıb təkrarlanmasın. Bu halda səbəb nə ola bilər? Fikirlərim belədir. Ümumiyyətlə əksər ölkələrdə son dövrlər uşaq, yeniyetmə (13-21 yaş) intihar-ölümü çox artıb. Və 2-ci yerdədir, bədbəxt hadisə, avtoqəza və s. müxtəlif ölümlərin cəmindən sonra...  İntiharları motivinə görə ümumiyyətlə 3 tipə bölmək olur. 1. Təbii intihar-emosional gərginliyin yaratdığı depressiya, ya əhvalın sıxıntısının, çətinliklərin yaratdığı, öz həyatından, yaşamaqdan bezmə.  2. Nümayişkəranə intihar-ölmək həvəsi deyil, daha çox, öz problemlərinə diqqət cəlb etmə, haqsızlığa qarşı etiraz, köməyə çağırış motivli.  3. Qeyri-təbii, yanakı intihar-ekstremal və riskli hərəkətlərlə özünü fərqli, üstün göstərmə kimi davranışla, (məsələn maşınla fokuslar çıxarma) bilərək də ki, bu onun həyatına son qoya bilər.  Bizim bu konkret 3 yeniyetmə hadisəsində isə (əgər kriminal yoxdursa!) düşünürəm ki, Verter Effekti adlanan, biri o birinə baxıb, təkrarlayan intihar yayımı silsiləsi ola bilər. Təcrübədə belə hallar çox olur, çox rast gəlmişik. Eyni məhəllə, mühitdə yaşayıb, eyni tərzdə həyat sürən və ya təhsil alan yeniyetmələrin silsiləvi intiharına. Və bu halda, testlərə hazırlıq, yüksək gərginliyinin zərif yeniyetmələrə depressiv təsiri də ola bilər. Üstəlik, kəsilmə qorxu, həyəcanı, "biabırçılığı!".  Ümumiyyətlə, bizim Azərbaycanda yarış, bəhsə girmə, xüsusən də ki, ali məktəblərə daxil olma ərəfəsi xeyli üzücü, emosional gərginlik yaradır ailələrdə, uşaqlarda. Birinin uşağı qəbul olmur, kəsilirsə o evdə elə bil faciə, matəm olur. Çünki qohum-qonşu sanki valideyni hədəfə götürüb, dəstək əvəzinə, mənəvi sıxır, depressiyaya salır, valideyn də uşağını sıxır, lap depressiyaya salır! Digər tərəfdən, hazırlıq müəllimləri də həddən çox yükləyirlər uşağı, düşünmədən ki, bu cəmi 16 yaşlı kövrək uşaqdır, yükə davam gətirməz! Niyə yükləyir, öz prestiji və testlərin çətinliyinə görə. İmtahan testləri də nədənsə hər ili-ildən lazımsız, bəzən mənasız suallarla çətinləşdirilir. Və bütün bu, cəmiyyət, valideyn, müəllim və testin yükü, 16-17 yaşlı kövrək uşağın belinə yüklənir, həm fiziki, həm psixoloji.  Almaniyada, Avropada isə yalnız, 19-20 yaşlı yetişmiş yekə oğlanlar, qızlar ali təhsilə başlayırlar. Təhsil ilə paralel, övladın sağlıqla da təmini lazımdır axı. Ali təhsil testi ərəfəsi yeniyetmə intiharı sayını hesablasaq, bu analizim yəqin təsdiqini tapar. Yenə qayıdıram bu fikrə ki, məsələnin ilk əvvəl kriminal tərəfləri ciddi obyektiv araşdırılmalıdır. Özüm də ixtisaslı kimi məsələnin cinayət tərəfi təhqiqinin gedişatını çalışıb müşahidə edəcəyəm”.

Ukrayna ordusu Zaporojye vilayətinin qərb hissəsində Rusiyanın tank əleyhinə xəndəklər və “əjdaha dişləri” müdafiə xətlərinin arxasındakı mövqelərə doğru irəliləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ-ın Müharibənin Öyrənilməsi İnstitutu məlumat yayıb. “Ukrayna qoşunlarının Rusiyanın bu müdafiə xəttini dağıdıb keçdiyini qiymətləndirmək çətindir, çünki bu ərazilərdə Ukraynanın ağır texnikası yoxdur. Sentyabrın 4-də yayımlanan görüntülərə əsasən, Ukrayna qüvvələri Rusiya tank əleyhinə xəndəklərinin şərqindəki mövqelərə, eləcə də Verbovedən dərhal qərbə doğru əsas müdafiənin bir hissəsini təşkil edən "əjdaha dişləri" maneələrinə doğru irəliləyib. Bundan əlavə, Ukrayna ordusu Robotin və Novoprokopovka arasındakı Rusiyanın müdafiə mövqelərinə doğru da irəliləyib”, - məlumatda deyilib. Qeyd olunub ki, Ukrayna ordusu Rusiyanın müdafiə xəttlərindən birində yaratdıqları boşluğu genişləndirir və bu xəttin taktiki arxa bölgələrinə daha çox texnika, şəxsi heyət daşıyır.

İranın məşhur "İntihab" xəbər saytının fəaliyyətinə qadağa qoyulub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "Etimad" qəzeti məlumat yayıb. Bildirilib ki, sayt İranın xarici siyasətinin zəifliyi, milli valyutanın dəyərdən düşməsi ilə bağlı material yaydıqdan sonra media haqqında qanunu pozmaq ittihamı ilə qapadılıb. Qeyd edək ki, İran Prezidenti İbrahim Rəisi bir neçə gün əvvəl media barədə çıxış edib. O, mediaya nəzarətin gücləndirilməsini, vətəndaşlarda məyusluq və ümidsizlik aşılayan media orqanlarına qarşı tərdbirlər görülməsini tələb edib.

Mən Azərbaycanı, Gürcüstanı və Ermənistanı 2024-cü ildə NATO-da görmək istəyirəm. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu NATO-nun Avropa İnkişaf Komitəsinin sədri Günter Fehlinger X səhifəsində yazıb. Qeyd edək ki, Fehlinger dünən Ermənistanı NATO-ya üzv olmağa çağırmışdı.

Quba rayonunda ölümlə nəticələnən yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə rayonun İkinci Nügədi kəndi ərazisində qeydə alınıb. Belə ki, "Hunday" markalı nəqliyyat vasitəsi idarəetməni itirərək, Qaraçay çayına düşüb. Qəza nəticəsində maşındakı Göyçay sakini olan qadın sərnişin dünyasını dəyişib. Sürücü və başqa bir sərnişin isə müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri ilə Quba Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına yerləşdirilib. Faktla bağlı araşdırmalar davam etdirilir.

Dünya birjalarında neft bahalaşmaqda davam edir. Sozcu.az xəbər verir ki, hazırda “Brent” markalı neftin bir barreli 88,91 dollara, yüngül neftin bir barreli isə 85,90 dollara satılır.