Redaktor seçimi

Ukrayna MiQ-lərin tədarükünə görə tərəfdaşlarına minnətdardır, lakin daha müasir təyyarələrə də ehtiyac var. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Avropa İttifaqı liderlərinə videomüraciətində Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski bildirib. O, Ukraynaya MiQ döyüş təyyarələri verdiyi üçün Polşa və Slovakiyaya təşəkkür edib. Zelenski bildirib ki, bugünkü çatdırılma Ukrayna səmasının qorunmasını əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirəcək. Lakin o, Ukraynanın daha müasir təyyarələrə ehtiyacı olduğunu da vurğulayıb və bu barədə tərəfdaşlarla danışıqlar apardığını qeyd edib. Xatırladaq ki, bu gün Slovakiya Ukraynaya 4 ədəd MiQ-29 döyüş təyyarəsi verib.

“Tehran uranı 60%-dən yuxarı zənginləşdirsə, İsrail İrana zərbələr endirəcək”. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Axios” portalı yüksək rütbəli İsrail rəsmisinə istinadən məlumat yayıb. Qeyd olunub ki, İsrail Tehranın bu cür hərəkətlərinin Təl-Əvivi hərbi güc tətbiq etməyə təhrik edə biləcəyi barədə ABŞ və bir sıra Avropa ölkələrini xəbərdar edib. “Axios”un digər rəsmiyə istinadən verdiyi məlumata görə, İran bu məsələdə İsrailin mövqeyindən xəbərdardır.

Bir çox mənbələrin verdiyi məlumata əsasən, bu gün Manhettendə böyük jüridə(*izahatı sonda) səsvermə olacaq. Səsvermə predmeti prokuror Elvin Breqqin Trampa qarşı irəli sürdüyü ittihamlardır. Böyük jüridə ittihamlar səs çoxluğu toplasa(ittihamlar çox sadə, həm də mükəmməl hazırlanıb, bu səbəbdən böyük jürinin lehinə səs verəcəyinə şübhəm yoxdur), ABŞ-ın eks-prezidenti Donald Trampa qarşı rəsmi ittihamlar irəli sürüləcək(şəkilləri çəkiləcək, barmaq izləri götürüləcək, təsəvvür edin ki, dünyanın ən qüdrətli ölkənin sabiq prezidenti üçün bu nə dərəcədə utancverici səhnədir). Tramp maliyyə dələduzluqda ittiham olunur(porno aktrisaya ilə intim əlaqədə oluğuna görə, həmin aktrisaya susqunluğu əvəzinə Tramp 130 min$ ödəmişdi, bu pullar seçki kampaniyası zamanı ianələr hesabından verilib, bu isə cinayətdir). Nyu York ştatının qanunvericiliyinə əsasən bu cür cinayətlərə görə ittihamların irəli sürülməsi təqdirdə həbs qətimkan tədbiri olmur(məhkəməyə qədər). Yəni andlılar məhkəməsinə qədər Tramp azadlıqda olacaq, sonrası isə məhkəmənin qərarından asılı olacaq. Təbii ki, etirazlar olacaq, amma: -Etirazların miqyası o qədər də böyük olmayacaq; -Nyu York polisi bu gün fövqəladə(xüsusi avadanlıqlar və s) rejimdə fəaliyyət göstərəcək. Sizə bu barədə xəbər vermişdim, təkrarlamaq yerinə düşər, Trampa qarşı irəli sürülən ittihamlar və hətta həbs, ona seçki kampaniyasında və ya seçkilərdə iştirak etməyə mane olmayacaq. Nəzəri cəhətdən Tramp həbsxanada olarkən də, prezident seçilə bilər, qanunvericilik buna imkan verir(təbii ki bu baş verməyəcək, amma hüquqi yox, siyasi səbəblərdən). *ABŞ dünyada yeganə ölkədir hüquqşünaslıqda böyük jüri institutunu qoruyub saxlayıb. Böyük jüri bir növ istintaqın son mərhələsidir. İstintaq bitəndən, bütün materiallar hazırlanandan və ittihamlar əsaslandırılandan sonra, bütün bunlar böyük jüriyə təqdim olunur və ittihamların irəli sürülməsi ya da sürülməməsi böyük jürinin səsverməsindən asılı olur. Kamran Cəfərov 

Tanınmış ilahiyyatçı, Məşədi Dadaş məscidinin axundu Hacı Şahin Həsənlinin qəfildən dünyasını dəyişməsi ölkə müsəlmanlarını yasa boğdu. Sevənləri izdihamla yola saldıqları mərhum üçün uzun müddət yas tutdular. Hacı Şahinin ürəktutmasından dünyasını dəyişməsi Qafqaz Müsəlmanları İdarəsində də müəyyən problemlərə yol açıb. QMİ sədri Hacı Allahşükür Paşazadə Hacı Şahini əvəzləyəcək şəxsi tapmağa çətinlik çəkir. Hacı Şahinin vəfatından sonra onu ilk əvəzləyən şəxs yetirməsi Hacı Elbrus Kərimov oldu. Martın 10-da möminlər Məşədi Dadaş məscidində onun imaməti ilə cümə namazı qıldılar. O vaxt şiə cameəsinin sevdiyi və hörmət etdiyi gənc və savadlı ilahiyyatçı Hacı Elbrus Kərimovun Hacı Şahini əvəzləyəcəyi, Məşədi Dadaş məscidinə onun yerinə axund təyin olunacağı ilə bağlı məlumatlar yayıldı. Azərbaycan dili ilə yanaşı rus, ərəb və fars dillərini də yüksək səviyyədə bilməsi, Hacı Şahinin sağlığında tez-tez onun yaxın ətrafında görünməsi, mərhumun ən sevimli yetirmələrindən biri olması bu ehtimalı daha da artırdı. Amma QMİ martın 17-də cümə namazını ona deyil, Hacı Şahinin başqa bir yetirməsinə – Kərbəlayi Elmir Vəliyevə həvalə etdi. Təbii ki, bu qərar birmənalı qarşılanmadı və dindar çevrələrdə müzakirələrə yol açdı. Hazırda martın 24-də Hacı Şahini hansı ilahiyyatçının əvəzləməsi böyük maraq doğurur. “Yeni Sabah”ın əldə etdiyi məlumata görə, bununla bağlı QMİ rəhbərliyi arasında qeyri-müəyyənlik hökm sürür. Başda QMİ sədri Hacı Allahşükür Paşazadə olmaqla İdarənin rəhbər şəxsləri Hacı Şahini əvəzləyəcək şəxsin kimliyi barədə qəti qərar verməyə çətinlik çəkirlər. Həm Hacı Elbrus Kərimovun, həm də Kərbəlayi Elmir Vəliyevin Məşədi Dadaş məscidinin axundu olmayacağı dəqiqləşsə də, Hacı Şahini əvəzləyəcək şəxsin kimliyi hələ ki bəli deyil. QMİ əməkdaşlarından biri saytımıza açıqlamasında deyib ki, hazırda bu məsələ rəhbərlik tərəfindən ciddi müzakirə olunur. Onun sözlərinə görə, Hacı Şahinin “40” mərasimindən sonra Məşədi Dadaş məscidinə yeni axund yerinə təyin olunacaq.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Uşaq Fondunun (UNICEF) icraçı direktoru Ketrin Rassel Əfqanıstana nəzarət edən “Taliban”ı qızların orta məktəblərdə oxumasına icazə verməyə çağırıb. Bu barədə “Report” “İnterfaks”a istinadən xəbər verir. "Əfqanıstanın de-fakto hakimiyyətinin qızların orta məktəbə getməsinə növbəti dəfə mane olması dərin məyusedicidir. Bu əsassız və qeyri-uzaqgörən qərar bir milyondan çox qızın ümid və arzularını puça çıxarır və bütün ölkədə qızların və qadınların hüquqlarının pisləşməsinin davam etməsində daha bir qaranlıq mərhələdir”, - Rassel BMT-nin saytında bildirib. Qeyd edək ki, bir gün əvvəl Əfqanıstan rəsmi olaraq yeni tədris ilinin başlandığını elan edib. Hesabatda qeyd olunur ki, “Taliban” liderləri dəfələrlə, o cümlədən BMT nümayəndələrinə qızların və qadınların təhsilinə mane olmayacaqlarına dair söz veriblər. Amma bir neçə ildir ki, oxumaq hüququndan məhrum ediliblər. UNICEF rəhbəri hesab edir ki, təhsil almaq imkanlarının olmaması uşaqların psixi sağlamlığına və rifahına, eləcə də bütövlükdə ölkənin gələcəyinə böyük ziyan vurur. "Qız və yeniyetmələrin, o cümlədən imkanları məhdud olanların təhsil almaq hüququ var. Qızların təhsil almaq imkanından məhrum edilməsi ölkənin iqtisadiyyatı və səhiyyə sistemi üçün çox böyük fəsadlar törədəcək", - o vurğulayıb. Əfqanıstan dünyada qızların təhsil ala bilmədiyi yeganə ölkədir. 2021-ci ilin avqustunda “Taliban” Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra orta məktəblərdə qızların təhsili dayandırılıb.

Ali və tam orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə sənəd verənlərin sayında artım olub. Bunu Dövlət İmtahan Mərkəzinin Direktorlar Şurasının sədri Məleykə Abbaszadə ali təhsil müəssisələrinə sənəd qəbulunun başa çatması və buraxılış imtahanlarına həsr olunmuş mətbuat konfransında deyib. O bildirib ki, bu il 107188 abituriyent ali və ya orta ixtisas təhsili müəssisəsinə qəbul olmaq üçün öz ərizəsini təsdiq edib: "Ötən il bu rəqəm 99538 nəfər idi. 83717 abituriyent ərizəsində həm ali, həm də tam orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul olmaq istədiklərini qeyd edib. Bu il ərizə qəbulunda iştirak edən abituriyentlərdən 84159 nəfər cari ilin, 23029 nəfər isə əvvəlki illərin məzunlarıdır. 98119 nəfər Azərbaycan bölməsi, 9069 nəfər isə rus bölməsi üzrə sənəd verib. Bu il buraxılış imtahanlarında (3 fənn üzrə) iştirak edən, lakin müxtəlif səbəblərdən 1-15 mart tarixlərində keçirilən ərizə qəbulunda iştirak etməyən cari ilin məzunlarına da yenidən imkan yaradılacağı qeyd olunub. Onlar 15 aprel – 5 may tarixləri arasında aparılacaq sənəd qəbulunda iştirak edə biləcəklər". Martın 5-də və 12-də keçirilən buraxılış imtahanları haqqında məlumat verən Məleykə Abbaszadə bu il məzunların sayının daha çox olmasını diqqətə çatdırıb: "11-ci sinfi bitirən imtahan iştirakçılarının sayı bu il 98616 nəfər olub. 2790 nəfər isə peşə liseylərini bitirir. Ötən il müvafiq rəqəm 91067 və 2614 nəfər olub".

Naxçıvan Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun və yaxın ətrafının başı üzərindəki “qara bulud”lar hələ çəkilməyib. Ötən il dekabrın 21-də könüllü şəkildə vəzifəsindən istefa verən Naxçıvan “xan”ı onu və ailə üzvlərini gözləyən təhlükəni tam dəf edə bilməyib. Vasif Talıbov mandatını və azadlığını qoruya bilsə də, ailə üzvləri bu təhlükədən tam olaraq sığortalanmayıblar. Atasından əvvəl tutduğu vəzifədən könüllü şəkildə imtina edən Seymur Talıbovun həbs təhlükəsi ilə üzləşdiyi bildirildi. Qeyd edək ki, Talıbovların süqutuna kimi Naxçıvan Dövlət Universitetində beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektor postunu tutan Seymur Talıbov bir müddət əvvəl ölkəni tərk edib. Sabiq prorektorun Dubayda olduğuna dair məlumatlar var. Yaxın ətrafı gənc Talıbovun ailə biznesini idarə etmək üçün Dubaya yollandığını bildirsə də, bunun əksini iddia edənlər də var.  Vasif Talıbovun “vurulmasından” sonra ailənin düşdüyü situasiyanı göz önündə canlandıran bəzi müşahidəçilər Seymur Talıbovun Dubaya işgüzar məqsədlə səfər etdiyinə inanmırlar. Onların qənaətinə görə Talıbovların sonbeşiyi olan Seymur gələcək təhlükədən yayınmaq üçün Dubaya qaçmaq məcburiyyətində qalıb. Xatırladaq ki, Hesablama Palatası martın 14-də Naxçıvan Dövlət Universitetində yoxlamalara başlayıb. Qurumun ciddi pozuntular aşkarlayacağı heç kimdə şübhə doğurmur. Naxçıvan hakimiyyətində təmsil olunan vəzifəli şəxslərdən biri saytımıza açıqlamasında deyib ki, universitetdə yoxlamaların aparılacağı ilə bağlı Seymur Talıbovdan əvvəldən məlumat olub. Hesablama Palatası onun bir çox qanunsuz əməllərinin üstünü açacağını başa düşən keçmiş prorektor vəziyyətdən çıxış yolunu ölkəni tərk etməkdə görüb. Mənbə Seymur Talıbovun taleyi ilə bağlı qərarın yoxlamalar başa çatdıqdan sonra veriləcəyini bildirib.(yeni sabah)

“Mənzil oğurluğu ilə məşğul olanların öz “peşəkarlıqları” olur. Hansı evə girmək niyyətləri varsa, bəzən ülgücü ortadan bölüb qapıya qoyurlar, bəzən kibrit çöpü, yaxud dəftərxanada işlədilən “skrepka”. Oğruların “kəşfiyyat xarakterli” soyğunları çox olur. Özləri üçün qapıya nişanlar qoyurlar. İki gün sonra gəlib görürlər  ki, həmin nişana toxunulmayıb. Deməli, evdə heç kim yoxdur". Sozcu.az Pravda-ya istinadla xəbər verir ki, bunu “Polisə dəstək” İctimai Birliyinin sədri, hüquqşünas Şəmsəddin Əliyev deyib. O əlavə edib: "Eynilə mənzillərin qapısında yığılıb alan qəbzlər də soyğunçular üçün bir işarədir. Bu, ev yiyəsinin mənzildə olmamasından xəbər verir. Təbii ki, belə “eyhamlar” vətəndaşın əmlakının talan edilməsinə şərait yaradır. Sərhədlərin delimitasiyası kimi, bu da delimitasiyanın olmasıdır - “evdə heç kim yoxdur” nişanıdır. Belə halda oğrular sərbəst şəkildə qapıdan mənzilə daxil ola bilirlər. Birinci mərtəbədirsə, pəncərədəki barmaqlıqları dağıdaraq da mənzilə keçmələri mümkündür. Ona görə də kommunalla bağlı qəbzlərin qapıya gəlməsi düzgün deyil. Buna birdəfəlik son qoymaq lazımdır”. Ş. Əliyev bildirib ki, bəzi binalarda blokun qapısı kodlaşdırılıb: “Lakin kimsə aidiyyəti qurumların işçiləri üçün qapını açır. Bina sakinləri onların binaya necə daxil olduqlarını bilmirlər. Bütün bu şübhələrin qarşısını almaq üçün onlayn qaydaya keçmək, prosesi asanlaşdırmaq lazımdır. Bu şəkildə qapını döymək, vətəndaşlarla sıx təmasda olmaq korrupsiya əlamətləridir və qarşısı alınmalıdır. Ümumiyyətlə, bu, sovetdən qalma adət-ənənədir. Artıq dünya inkişaf edir, innovasiya sahəsində müəyyən yeniliklər var. Kommunal ödənişlərin bu səpgidə həyata keçirilməsi qüsurludur. Su, qaz, işıqla bağlı qapıdan asılan qəbzlər sonradan itə bilər və vətəndaşa müvafiq qaydada cərimələr gələ bilər. Belə halda vətəndaş çıxılmaz vəziyyətdə qalır. Məhkəmə təcrübəsində də belə hallara rast gəlinib. Ona görə də bir az xaotik mənzərə yaranır. Əvvəllər hətta mənzil istimar idarələri qapı-qapı düşüb, su pulu, qaz pulu yığırdılar. Bəzən çek də verilmirdi. Amma bu qədər problem də yaşanmırdı. İndi artıq vəziyyət o qədər qəlizləşib ki, aidiyyəti qurumlar öz səlahiyyətlərini müəyyən mənada yenə də köhnə qayda ilə həyata keçirirlər. Bu da kifayət qədər dövlət büdcəsinə daxilolmaların qarşısını alır. Ona görə də bu, konstitusion vəzifəyə çevrilməlidir. Konstistusiyada bu barədə qeyd olunub. Vəzifəni icra edən şəxs kiminsə qapısını döyüb, “supulu” istəməli deyil. Mərkəzləşmiş, onlayn qayda olmalıdır. Bu prosedur qaydaları bütün dünyada həyata keçirilir”.

Ermənistan Azərbaycandan sülh müqaviləsi ilə bağlı yeni təkliflər alıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan parlamentin iclasında deyib. O bildirib ki, müzakirələrin dördüncü mərhələsi başlayıb: “Biz yaxın gələcəkdə öz mövqeyimizi təqdim edəcəyik. Biz sülh perspektivinə sadiqik”.

Martın 5-də və 12-də keçirilən buraxılış imtahanlarından sonra cəmiyyət iki yerə bölünüb. Hazırda test üsulunun ləğv edilməsini tələb edənlərlə yanaşı, bunun ciddi fəsadlara səbəb olacağını düşünənlər arasında mübarizə gedir. Birincilər hesab edirlər ki, testin tətbiqi əzbərçiliyə gətirib çıxarır və nəticədə şagirdlər fundamental biliklərə yiyələnə bilmirlər.  İkincilər isə test üsulunun ləğv edilməsinin təhsildə rüşvətxorluğun yayılmasına səbəb olacağından narahatdırlar.  Vəziyyətdən çıxış yolu nədir? Ənənəvi qaydada davam edək, yoxsa sovet dövründəki proseduru tətbiq edək?  Yenisabah.az-a açıqlamasında tanınmış rejissor, “SOY Production”ın rəhbəri Oqtay Əliyev deyib ki, bu gün nə sovet dövrünü tətbiq etmək, nə də hazırkı test üsulunda qalmaq lazımdır: “Çünki test üsulunda daha çox əzbərçilik var. Onlar bir müddət nə var əzbərliyirlər, ikinci-üçüncü kursdan sonra isə 80-85% tələbə hamısını unudur. Abituriyentlər sadəcə olaraq sualın cavabını bilir, lakin məsələnin mahiyyətinə enmir. Onlar sadəcə qısa-qısa ensiklopedik savad əldə edirlər”. Onun sözlərinə görə, uşaqların belə ensiklopedik savadla da çox şeydən xəbərləri olmur:  “Təbii ki, savadlı uşaqlarımız var, amma bu gün biz savavsızlığa doğru gedirik. O ki qaldı sovet dövründəki partiya və katib uşaqlarının istədiyi ixtisasa qəbul olmasına, nəzərinizə çatdırım ki, sovet dövründə hüquq fakültəsinə vəzifəli şəxslərin uşaqlarının qəbul olması qəti qadağan idi. Yaxud Xalq Təsərrüfatı İnstitutuna da, həmçinin... Sadəcə olaraq, bu ixtisaslara fəhlə, kəndli və kolxozçuların uşaqlarıı qəbul oluna bilərdi. Katib uşaqları tarix fakültəsinə girəndən sonra tarixdən çıxıb milisdə işləyirdilər. Amma hüquq fakültəsi və xalq təsərrüfatına qəti qadağa qoyulmuşdu”.  Onun fikrincə, sovet dövrünün də mənfi cəhətləri var idi:  “Orada da rüşvət və tapşırıqlar mövcud idi. Anarın bir əsəri var: “Şəhərin yay günləri”. Orada görürük ki, o-bu gəlir qapısına, rüşvət verir ki, uşağı qəbul olsun.  Bunun ortaq bir çıxış yolunu tapmaq lazımdır. Məsələn, bu gün Asan Xidməti görürük. İmtahan sistemində də Asan Xidmət kimi bir strategiya olmalıdır. İndi Asan Xidmətdəki pəncərələrin hamısı vaxtilə bir rüşvət yuvası və pəncərəsi idi. Adicə şəxsiyyət vəsiqəsi, pasport, çıxarış alanda da pul istəyirdilər. İndi bunların biri də yoxdur. Deməli, təhsildə də alternativ nələr isə etmək olar”.  “O ki qaldı imtahanların suallarına, tanış-biliş deyir ki, elə suallar qoyublar ki, hələ uşaqlar onu keçməyib. Mart ayında mayda uşağa keçirilməsi planlaşdırılan hansısa bir fənnin sualını qoymaq o deməkdir ki, bu uşaq sualın cavabını bilməsin və kəsilsin. Məsələn, aprel ayında Mirzə Fətəli Axundovu keçirlər. Bu uşağa isə qəbulda o haqda sual düşüb, hansı ki, bu adam onu oxumayıb və keçməyib”, - əlavə edib.  “Ona görə də belə nüansları aradan qaldırmaq lazımdır. Məndən olsa, institutların qapısını taybatay açmaq lazımdır ki, hamı oxusun. Sadəcə təhsili elə etmək lazımdır ki, yanvar semestrində artıq orada sadəcə savadlılar qalsın, bacarmayanlar da getsin. Heyfim ona gəlir ki, 680-700 bal yığan uşaqlar universitetə girəndən sonra hamısını unudur. Özləri də özlərinə heyfslənir ki, mən bu boyda əziyyəti axı nəyə çəkdim? Biz universitetlərdəki təhsildən başlamalıyıq. Onsuz da universitetlərdə keçirilən təhsilin səviyyəsini də bilirik. Bunları dəyişməliyik”, - yekunlaşdırıb. 

Ölkənin aparıcı şirkətlərindən olan “Gəmiqaya Holdinq”ə bağlı “Gəmiqaya Avtonəqliyyat” MMC-dən (VÖEN - 0201375131) ayrılma olub. “Gəmiqaya Avtonəqliyyat” MMC tərkibindən "Ofis Hold-75" MMC-nin ayrılması nəticəsində yenidən təşkil olunduğunu elan edib. Məlumat üçün bildirək ki, son zamanlar “Gəmiqaya Holdinq”ə bağlı şirkətlərdə nizamnamə kapitalının dəyişikliyi və çoxsaylı parçalanmalar həyata keçirilib. Qeyd edək ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sabiq sədri Vasif Talıbovun ailə üzvlərinə məxsus olan “Gəmiqaya Holdinq”in adı bir müddət əvvəl dəyişdirilərək “Arkoz Holdinq” olub. “Arkoz Holdinq” türkiyəli iş adamı Emin Uçara məxsusdur. Emin Uçar eyni zamanda “Gəmiqaya Holdinq”in İdarə Heyətinin sədri olub. Hazırda Naxçıvanda və Azərbaycanın digər bölgələrində həm “Gəmiqaya”, həm də “Arkoz” adlı onlarla şirkət mövcuddur. Qeyd edək ki, Emin Uçara məxsus “Arkoz” şirkəti Türkiyədə də bir çox sahələrdə fəaliyyət göstərir.(yeniavaz.com)

Ədliyyə Nazirliyi Penitensiar xidmətin əməliyyat aparatının həyata keçirdiyi əməliyyat-axtarış tədbirləri nəticəsində Bakı İstintaq Təcridxanasına narkotik maddənin keçirilməsi cəhdinin qarşısı alınıb. Bu barədə Penitensiar xidmətdən məlumat verilib. Bildirilib ki, narkotik vasitələrin və psixatrop maddələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə əlaqədar həbs edilən şəxsin anası tərəfindən gətirilən sovqata baxış keçirilən zaman orada olan gödəkçənin cibində xüsusi üsulla gizlədilmiş ümumi çəkisi 0,323 qram olan narkotik maddə - heroin aşkar edilib. Faktla bağlı araşdırma aparılır.