Redaktor seçimi

Azərbaycan Ordusunun sabiq Baş Qərargah rəisi general-polkovnik Nəcməddin Sadıqovla bağlı məlumat mediada yenidən intensivləşib. Generalın adı “Tərtər işi” məhkəməsində tez-tez hallandırdı. Sonuncu dəfə o məhkəmədə ifadə verməyə çağırılıb. “Tərtər işi” üzrə təqsirli bilinərək məhkum edilmiş general Bəkir Orucov və digər zabitlər – Ziya Kazımov, Ülvi Rəşidov, İntiqam Məmmədov və Rahib Məmmədovun şikayəti üzrə məhkəmə prosesində yenidən N.Sadıqovun adı çəkilib. Vəkillər onun məhkəmədə ifadə verməsi üçün vəsatət qaldırıblar.Buna rəğmən o, nə məhkəmərə ifadə verir, nə də istintaqa çağrılır. Nəcməddin Sadıqovu himayə edən qüvvə hansıdır? Rusiya, yoxsa başqa bir qüvvə? Mövzunu Globalinfo.az-a şərh edən Ağ Partiya başqanı Tural Abbaslı deyib ki, Nəcməddin Sadıqovun adı uzun müddətdir ki, müxtəlif cinayət işlərində, korrupsiya faktlarında, hətta “Tərtər işi” məhkəmələrində belə hallanır: “Maraqlıdır ki, bu qədər ciddi məsələlərə onun adı hallansa da həbsi reallaşmır. Məntiqlə bir proses gedirsə və o idarənin rəisi varsa, ən azından o məhkəməyə çağırılır və şahid qismində dindirilir. Amma hələlik Nəcməddin Sadıqovun hansısa məhkəməyə dəvət edilməsinin ya da dindirilməsinin şahidi olmamışıq. Hakimlər bu gün onun adı ilə bağlı qaldırılan bütün vəsatətləri görməzdən gəlir. Hansı ki, onun çağırılmasında heç bir problem yoxdur. Yəni əgər günahı yoxdursa, çağırışa riayət edib məhkəməyə gəlib ifadəsini verməlidir. Görünən odur ki, Nəcməddin Sadıqovu ciddi qüvvələr müdafiə edir. O, üç ildən artıqdır ki, vəzifəsindən uzaqlaşdırılıb. Yəni onun heç bir hərbi mükəlləfiyyəti yoxdur. O da sadə vətəndaşdır. O ki qaldı onu müdafiə edən qüvvələrə, böyük ehtimalla onu Rusiya müdafiə edir. Çünki rəsmi Moskva öz adamını atmaq, dolayı yolla özünü ifşa etmək istəmir. Əgər Rusiya Sadıqovu tək qoysa bu zaman daha heç kəs ona xidmət etmək istəməyəcək”.

Böyük Britaniya azərbaycanlı deputatın 39 milyon funt sterlinqlik əmlakını dondurub. Cümə axşamı London Ali Məhkəməsi azərbaycanlı deputat Cavanşir Feyziyevə və onun xanımına məxsus 22 daşınmaz əmlaka həbs qoyub. OCCRP-in (Korrupsiya və mütəşəkkil cinayətkarlığı Araşdırma Mərkəzi) dərc etdiyi sənədlərə görə, 39,5 milyon funt sterlinqdən (50 milyon ABŞ dolları) çox əmlak 2023-cü ilin iyun ayında dondurulub. Bütün bu müddətdə Feyziyev Londonda daşınmaz əmlakın alınması üçün vəsaitin qanuniliyi barədə sorğulara cavab verməyib. Ailənin vəkili əmlakın qanuni yolla əldə edildiyini iddia edərək hakim Naycela Pulu  əmlaka həbs qoyulması qərarını ləğv etməyə razı salmağa çalışıb. Qeyd edək ki, bundan əvvəl Feyziyevin ailəsi Böyük Britaniyanın Cinayətkarlıqla Mübarizə üzrə Milli Agentliyinin (NCA) sanksiyalarına məruz qalıb. Britaniya hakimiyyəti hesab edib ki, Feyziyevin və onun ailə üzvlərinin bank hesablarındakı milyonlarla funt sterlinq "2017-ci ildə OCCRP-nin açıqladığı və "Azərbaycan camaşırxanası" kimi tanınan beynəlxalq çirkli pulların yuyulması sxemindən gəlir. 2022-ci ildə Böyük Britaniya həmin vəsaitdən 5,6 milyon funt sterlinqi (7,56 milyon ABŞ dolları) Feyziyevin xanımı, böyük oğlu Orxanın və qardaşı oğlu Elman Cavanşirin hesablarından müsadirə edib. Feyziyevin və xanımının daşınmaz əmlakının dondurulması barədə qərar   çirkli pulların yuyulması yolu ilə əldə edildiklərinə dair "ciddi sübutlar" səbəbindən onları satmağa və ya kiməsə verməyə yol vermir. Dondurulmuş əmlaklar arasında ən bahalı əmlak eksklüziv Chelsea Barracks kompleksində dəyəri 26 milyon funt sterlinqdən  (33,4 milyon dollar) çox olan iki rezidensiyadır.  Feyziyev onları 2020-ci ildə alıb. Hələ o vaxtlar Britaniya hakimiyyəti çirkli pulların yuyulması faktlarını araşdırırdı. Dondurulmuş digər əmlaklar arasında Ricents- parka mənzərəsi olan mənzil, həmçinin Londonun şimal-qərbindəki yaşayış kompleksində 19 mənzil var. Feyziyev bu əmlakı 2008-2018-ci illərdə 10  milyon funt sterlinqdən (13,7 milyon dollar) çox qiymətə alıb. NCA-nın məlumatına görə, ümumilikdə dondurulmuş əmlak 50 milyon funt sterlinqdən (63 milyon ABŞ dolları) çox qiymətləndirilir. Feyziyev parlamentlərarası əlaqələr üzrə Azərbaycan-Britaniya işçi qrupuna rəhbərlik edib və 2022-ci ilə qədər Avropa İttifaqı- Azərbaycan parlament əməkdaşlıq Komitəsinin həmsədri olub. Britaniya məhkəməsi onun qohumlarına məxsus 5,6 milyon funt sterlinqdən çox vəsaiti müsadirə etdikdən bir neçə ay sonra o bu vəzifələrdən kənarlaşıb. Vəkilin mətbuata verdiyi açıqlamaya görə, ailə əmlakın müsadirə edilməsindən məyus olub, lakin NCA-nın tələb etdiyi kimi, 15,4 milyon funt sterlinqin yox,  5,6  milyon funt sterlinqin  götürülməsindən “razı qalıb”. 2017-ci ildə OCCRP-nin "Azərbaycan landromatı" adlı araşdırması Böyük Britaniyada qeydiyyatdan keçmiş dörd saxta şirkət vasitəsilə ölkədən çıxarılan təxminən 2,9 milyard dollarlıq mürəkkəb yuyulma sxemini ortaya qoyub. Cavanşir Feyziyev əmlakının həbsilə bağlı London məhkəməsinin qərarının şərhinə dair Turan agentliyinin sorğusuna cavab olaraq bunları deyib: “Məhkəmənin müsadirə ilə bağlı hələ hər hansı qərarı yoxdur. "Hazırda məhkəmədə mənim qaldırdığım iddiaya baxılır".

Rusiyalı ermənipərəst siyasətçidən və azərbaycanlı polkovnikdən ilginc açıqlamalar. “Azərbaycan bir məsələ üzərində düşünməlidir ki, erməni əhalisinin Qarabağa qayıtması üçün mövcud şərait o qədər də rahat deyil. Rusiya sülhməramlılarının Qarabağdakı missiyasını davam etdirmək üçün əsaslar var”.   Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının ermənipərəst deputatı Konstantin Zatulin belə deyib. O qeyd edib ki, Rusiya sülhməramlılarının olması Qarabağda yaşayan ermənilərə tarixi və mədəni irsin qorunması ilə bağlı müəyyən təminat verəcək. Rusiyalı siyasətçi bildirir ki, Rusiya sülhməramlılarını bölgədən çıxarmaq lazım deyil. O, həmçinin deyib ki, Qarabağ erməniləri geri qayıtmaq istəmir, çünki onlar Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməli olacaqlar. Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etsələr, gələcəkdə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi olarsa, Ermənistana qarşı döyüşməli olacaqları qorxusu var, çünki Azərbaycan Ordusuna çağırılacaqlar. Zatulin onu da bildirib ki, geri qayıtma şəraiti rahat olarsa, Qarabağın erməni əhalisinin müəyyən hissəsi geri qayıda bilər. Buna ümidlər var. Qeyd edək ki, son bir neçə həftədə Rusiyanın müxtəlif ranqlı siyasətçiləri tərəfindən sülhməramlıların Azərbaycan ərazisində qalmasının vacibliyi haqda fikirlər səsləndirilməyə başlayıb. Erməni əhalisi amili sıradan çıxdığı üçün indi də Qarabağdakı erməni “tarixi” və dini abidələrinin mühafizəsi məsələsini gündəmə gətirirlər.  Bu, artıq rusların da ermənilərin geri qayıtmaq istəmədiklərinə əmin olmağa başlamaları sayıla bilərmi? Ermənilərin qayıdacağı halda çağırışçı yaşda olanların Azərbaycan Ordusunda xidmətə cəlb olunması realdırmı?  Hərbi ekspert, polkovnik Rövşən Məhərrəmov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycan ərazisində qalma müddəti sona yaxınlaşdıqca, müddətin uzadılması üçün Rusiyanın ən müxtəlif variantlar axtarması müşahidə olunur və qarşıdakı zaman kəsiyində bu tendensiya daha da kəskin şəkil alacaq. Bu isə müəyyən gərginliklər meydana gətirəcək: “2024-cü il başlanandan bəri diqqət edirsinizsə, Rusiyanın Xarici İşlər Nazirliyi rəsmiləri, Dövlət Dumasının bəzi üzvləri, bir sıra siyasi ekspertləri tərəfindən sülhməramlıların Qarabağda qalmasının zəruriliyini əsaslandırmağa yönəlik bəyanatlar verilir. Bu bəyanatlar həmin şəxslərin şəxsi mövqeyi deyil. Onlara Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin mövqeyinin ictimailəşdirilməsi göstərişinin verildiyi şübhəsizdir. Rusiya çalışır ki, 2-3 min nəfər olsa belə, erməninin Xankəndinə qayıtmasına nail olsun. Ancaq rusiyalı siyasətçilərin son günlər açıqlamalarından belə qənaətə gələ bilərik ki, bu çalışmalar nəticə vermir, yəni ermənilər geri qayıtmaq istəmirlər. Ona görə də Rusiya indi başqa variantı ortaya atıb. Görürlər ki, ermənilərin Azərbaycan pasportunu qəbul etmək və geri qayıtmaq fikirləri yoxdur, indi də Qarabağdakı erməni "mədəni, dini abidələri"nin mühafizəsi məsələsini dövriyyəyə buraxmağa başlayıblar. Son bir ayda Rusiyadan verilən açıqlamalarda məhz bu məsələnin üzərində dayanma meylləri müşahidə olunur. Rusiya Qarabağda sülhməramlı kontingentinin qalma müddətinin uzadılması üçün “erməni mədəni irsi, dini abidələri”ni qorumaq bəhanəsini ortaya atır. Guya hərbi kontingentinin qalması üçün əsas olduğunu iddia edirlər. Konstantin Zatulinin son açıqlamasından da bu, açıq-aydın görünür". Ekspert vurğuladı ki, Azərbaycan ərazisində istənilən millətə məxsus mədəni irsin, abidələrin qorunmasını Azərbaycan dövləti həyata keçirir. Bu, Azərbaycanın daxili işidir: “Azərbaycan tolerant ölkədir və heç bir millətin mədəni irsinə bizim ölkəmizdə hörmətsizlik edilmir. Eləcə də Qarabağda ermənilərin heç də qədim tarixi olmayan hansısa mədəni irsi, mədəni-dini abidələri varsa, Azərbaycan dövləti, onun müvafiq strukturları onların mühafizəsini təşkil edir. Burada heç bir problem yoxdur. Hətta müharibənin getdiyi dövrdə belə Azərbaycan hərbçiləri heç bir mədəni, dini abidəyə zərbə endirməyib, heç bir mədəni, dini abidə zərər görməyib. Bunu Rusiya sülhməramlı kontingenti də yaxşı bilir.  Azərbaycan dövləti ən yüksək səviyyədə dəfələrlə bəyan edib ki, nəinki mədəni dini abidələrin təhlükəsizliyinə təminat veririk, hətta vətəndaşımız olan erməni əhalinin də geri qayıdıb təhlükəsiz şəraitdə yaşamalarına şərait yaradırıq. Yəni bu həm də o deməkdir ki, ermənilər geri qayıdarlarsa belə, onların da təhlükəsizliyini hansısa kənar dövlətin hərbi kontingentinin qorumasına ehtiyac yoxdur, təhlükəsizliyi Azərbaycan dövləti, dövlətimizin müvafiq orqanları qoruyacaqlar. Digər vətəndaşlarımıza verilən hüquqlar erməni vətəndaşlarımıza da veriləcək. Odur ki, Rusiyanın sülhməramlı qüvvələrinin istər ermənilər geri qaytısa, istərsə də  qayıtmasa, 2025-ci ildən sonra Azərbaycan ərazisində qalmalarına ehtiyac yoxdur. Əslində hətta bu gün də onlara ehtiyac qalmayıb. Sadəcə olaraq, Azərbaycan dövləti öz imzasına hörmət edən dövlət kimi 10 noyabr üçtərəfli bəyanatının şərtinə əməl edir və bu gün sülhməramlıların çıxması məsələsini qaldırmır. Zatulinin və onun kimi danışan rusiyalı siyasətçilərin o cür açıqlamaları Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmaqdır. Azərbaycan dövləti onlara bu haqqı tanımayıb".  Ekspert qeyd etdi ki, əgər ermənilər Azərbaycan dövlətinin vətəndaşı olmağı qəbul etsələr, onlara Azərbaycan vətəndaşının şəxsiyyət vəsiqəsi və pasportu veriləcək: "Bundan sonra isə həmin vətəndaşlar dövlətimizin verdiyi hüquqlardan istifadə edəcəklər, həm də vətəndaş olaraq üzərlərinə məsuliyyətlər də düşəcək. Necə ki, digər vətəndaşlarımız milli mənsubiyyətindən asılı olmayaraq o məsuliyyətlərdən biri olan hərbi xidməti keçirlər, həqiqi hərbi xidmətə yaşı çatmış erməni vətəndaşlar da  bir müddət sonra hərbi xidmət keçməli olacaqlar. Lakin bu tez bir zamanda olmayacaq. Məlum hadisələrə görə uzun müddət adaptasiya prosesi gedəcək. Ona görə də ermənilər uzun müddət hərbi xidmətə cəlb edilməyəcəklər. Uzun bir zaman kəsiyindən sonra hərbi qulluq edəcəklər. Hansısa proqram qəbul oluna bilər ki, onlar bir müddət əsas döyüşən hərbi hissələrin sırasında xidmət keçməsinlər”. R.Məhərrəmov daha bir məsələyə də diqqəti cəlb etdi: “Rusiya, Fransa və bəzi başqa dövlətlərin təmsilçiləri açıqlamalarında yenə də Xankəndi şəhərini mərkəz kimi təqdim edirlər. Bu da yolverilməzdir. Çünki Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti mövcud deyil və avtomatik olaraq onun mərkəzi də ola bilməz. Xankəndi də Ağdərə, Xocalı, Şuşa, Laçın, Kəlbəcər, Mingəçevir, Yevlax və digər Azərbaycan şəhərləri kimi şəhərdir, onlardan fərqli hansısa mərkəz statusu yoxdur. Xankəndinin digər şəhərlərimizdən fərqli hansısa əlahiddə statusu yoxdur ki, ölkənin siyasətçiləri, rəsmiləri Xankəndini mərkəz olaraq təqdim etsinlər. Azərbaycan qanunlarında Xankəndinin mərkəz statusu yoxdur. Ermənilər də Xankəndini mərkəz adlandırmaq adətlərindən əl çəkməlidirlər. Özlərini xam xəyallarla aldatmasınlar, 35 il separatizmin "paytaxtına" çevirdikləri Xankəndi artıq quldur yuvası deyil, Azərbaycan dövlətinin suverenliyinin bərpa olunduğu şəhərdir. Kim bu gözəl şəhərdə qayıdıb Azərbaycan vətəndaşı kimi dinc yaşamaq istəyirsə, buyursun, qayıtsın. Əks halda, başqa xəyallara düşəcəklərsə, elə o xəyallarla da Ermənistanda və başqa ölkələrdə qalıb yaşamalı olacaqlar".   

“Tərtər işi” üzrə təqsirli bilinərək məhkum edilmiş general Bəkir Orucov və digər zabitlər-Ziya Kazımov, Ülvi Rəşidov, İntiqam Məmmədov və Rahib Məmmədovun şikayəti üzrə məhkəmə prosesi başlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, Bakı Apellyasiya Məhkəməsində keçirilən ilk iclasda müdafiə tərəfi bir sıra vəsatətlər qaldırıb. General Orucovun vəkili Elvin Rzayev və digər müdafiəçilərin ilk vəsatəti apellyasiya məhkəməsinin tam istintaqla aparılması ilə bağlı olub. Vəkillər Müdafiə Nazirliyinin sabiq Baş Qərargah rəisi general-polkovnik Nəcməddin Sadıkov və başqa bir neçə zabitin məhkəməyə çağırılmasını istəyiblər. Müdafiə tərəfi həmin şəxslərin məhkəmədə deyəcəklərinin iş üçün əhəmiyyət kəsb etdiyini düşünür. Hakim Elmar Rəhimov məhkəmənin istintaqla aparılması haqda vəsatəti təmin etməyib. N.Sadıkov və digərlərinin əlavə şahid kimi məhkəməyə çağırılması ilə bağlı vəsatət isə hələ ki, baxılmamış saxlanılıb. Hakim deyib ki, məhkəmə baxışının gedişində həmin vəsatət yenidən müzakirə ediləcək. Proses fevralın 28-i davam edəcək. Qeyd edək ki, Bakı Hərbi Məhkəməsinin hökmü ilə Bəkir Orucov 9 il 6 ay, Z.Kazımov və Ü.Rəşidov 9 il 6 ay, İ. Məmmədov və R.Məmmədov isə 6 il 6 ay azadlıqdan məhrum edilib. (Qafqazinfo)

"Son zamanlar məktəblərdə baş verən olaylarda ancaq məktəbi və müəllimi günahlandırmaqla üstündə oturduğumuz budağı kəsdiyimizin fərqində olmamışıq. Məhz bunun təzahürüdür ki, artıq valideyinlər öz üzərinə düşən məsuliyyətdən boyun qaçırmağın asan yolunu tapıblar. Heç kim bu hadisələri törədən uşaqların valideyinlərini axtarmır, ictimai qınağa çəkmirlər. Nəticədə özündən razı, heç bir məsuliyyət daşımayan valideyn kütləsi yetişir. Onlar bilirlər ki, övladları ilə bağlı istənilən halda məktəb və müəllim günahkar çıxarılacaq". Bunu Bakupost.az -a açıqlamasında təhsil eksperti Elşən Qafarov deyib. O hesab edir ki, cəmiyyət olaraq valideyn məsuliyyəti ilə bağlı mövqe nümayiş etdirməliyik: "Hər bir valideyn övladına, onun təlim-tərbiyəsinə görə məsuliyyət daşıyır. Həmişəki kimi, bir neçə ay öncə çəkilmiş video sosial şəbəkədə paylaşıldıqdan sonra günahkar axtarışında olanlar yenə də məktəbi və müəllimi hədəfə almağa davam edirlər. Tərbiyəyə təsir edən 3 əsas amil var - ailə, məktəb və mühit. Son 10-15 ildə yeni, çox ciddi bir amil ortaya çıxıb ki, bu da internetdir. Bu amil digər 3 amilin cəmindən daha çox tərbiyəyə təsir edir. Çünki bu amilin gücünü artıran həm subyektiv, həm də sosioloji amillər günü-gündən artmaqdadır”. E.Qafarov bildirib ki, valideyinlər bir çox hallarda borca girib və ya kreditə övladlarına, xüsusilə qızlara "ağıllı telefon"lar alır: "Uşaq yuxarı sinifə keçdikcə bu telefonların qiyməti və markası daha bahalısı ilə əvəz olunur. Amma valideynlər övladının bu telefonlardan istifadəsinə nəzarət etməyi nədənsə ağıllarına belə gətirmirlər. Telefon artıq məktəbdə imic məsələsinə çevrilib. Baxmayaraq ki, "ağıllı telefon"larda valideyin nəzarəti bölməsi var. Amma bu funksiya valideyinlərə maraqlı deyil. Bir çox hallarda valideyinlərin gizli həyatı olur. Övladların onların telefonu vasitəsi ilə bu gizli həyatdan xəbər tuturlar. Nəticədə valideynlərin övladlarına təsir imkanı sıfıra enir”. Ekspert qeyd edib ki, 156 nömrəli məktəbdə bullinqə məruz qalan qızın heç bir reaksiya verməməsinin iki səbəbi ola bilər: "Ola bilsin ki, həmin qız evdə də şiddətə məruz qalır və şiddəti normal qəbul edəcək qədər travma alıb. Belə uşaqların sayı o qədər çoxdur ki... Nə qədər ki ailədə hüquqları pozulan uşaqlar dövlət tərəfindən ailədən alınıb xüsusi təhsil müəssələrinə verilməyəcək, bu halların sayı da artacaq. Görünən odur ki, həmin uşaqla bağlı onu təhqir edənlərdə çox güclü kompramat var və bu kompramat onu təhqir edən qızın marağında olan oğlanla bağlıdır. Hər bir halda bu, sinif rəhbərlərinin peşəkarlığının aşağı olmasının təzahürüdür. Eyni zamanda təcavüz edən qızların ailə tərbiyəsində ciddi problemlərin olduğunu görünür. Baş verən hər bir hadisəyə ciddi yanaşmalıyıq ki, gələcəkdə onların təkrarlanmasının qarşısını ala bilək”. Elşən Qafarovun sözlərinə görə, bu kimi hadisələrin baş verməməsi üçün ilk növbədə rayon icra hakimiyyətlərinin humanitar şöbələri yanında yeniyetmələrin hüquqlarının müdafiəsi üzrə komisiyanın fəliyyəti genişləndirilməli, bu komissiyaya təcrübəli şəxslər təyin olunmalıdır: "Valideyinlər tərəfindən şiddət və zorakılıq görən, o cümlədən təhsil və digər hüquqları pozulan uşaqlar ailələrdən alınıb dövlətin himayəsinə verilməlidir. Şiddət və zorakılıq göstərən valideyinlər valideyinlik hüququndan mərhum edilməlidir. Ümumi təhsil müəssəsində tərbiyə mühitinin yaradılması və ya möhkəmləndirilməsi üçün məktəblərin fərdi nizamnamələri hazırlanıb təsdiq edilməlidir. Məktəb nizamnaməsində təhsil prosesinin bütün tərəflərinin hüquqları, vəzifələri, məsuliyyəti aydın şəkildə göstərilməlidir. Qaydalara riayət edənlər üçün rəğbətləndirmə və etməyənlər üçün isə cəza sistemi müəyyən edilməlidir. “Məktəblinin dostu” layihəsini mərkəzləşdirməklə ilkin mərhələdə ölkənin 500+ şagirdi olan məktəblərinə yayılmasını təmin etmək üçün ştat vahidi müəyyən edilməlidir”.

Bir neçə gün əvvəl ailə üzvlərini qətlə yetirən Əhməd Əhmədov 1 Saylı Bakı İstintaq Təcridxanasına köçürülüb. Gununsesi.info-nun xəbərinə görə, təcridxanada 1 nəfərlik kamerada saxlanılan Əhməd Əhmədov günün bir neçə saatını qışqırmaqla, söyüş söyməklə keçirir. Bu isə Əhmədovun saxlanıldığı II korpusdakı digər məhbusların rejiminə mənfi təsir  edir. Bildirilir ki, Əhmədov bəzən gecə saatlarında kamerasında uca səslə söyüşlər söyür, qapını təpikləyir. Onu sakitləşdirmək cəhdləri isə uğursuz olur.

Evtanaziya xəstənin həyatına öz arzusu ilə son qoymaqdır. Xarici ölkələrdə bu üsul geniş yayılıb. Lakin Azərbaycanda hələ bunu reallaşdıran qanun layihəsi qəbul olunmayıb. Maraqlıdır, ölkəmizdə bu üsula ehtiyac var?  Məsələyə münasibət bildirən həkim, professor Adil Qeybulla “Yeni Sabah”a deyib ki, insanın öz arzusu belə olsa, onun həyatına son qoymaq düzgün deyil:  “Lakin bu normal psixi duruma olan şəxsə tətbiq edilir. Əqli çatışmazlıqları olan adamlar bu üsulu seçə bilməz. Bir çox ölkələrdə müxtəlif xəstəliklər ucbatından dözülməz ağrılara və diskomfort durumlara tab gətirməkdə çətinlik çəkən, yaşam perspektivi çox az olan şəxslər evtanaziya ilə həyatlarına son qoyur. Bu proses müəyyən bir qanun layihəsi əsasında həyata keçirilməlidir. Sözügedən məsələdə komissiya və şahidlik mütləqdir. Çünki insanın dünyasını dəyişmə faktı araşdırılır ki, bu hadisədə qəsd var, ya yox. Sadalananlar evtanaziya haqqında qanun qəbul edən ölkələrə aiddir. Azərbaycanda belə bir qanun yoxdur. Özü arzulasa belə biz heç bir xəstənin həyatına son qoya bilmərik. İnsanın həyatını xilas etmək üçün sona qədər çalışıb-çarpışmaq lazımdır”.  Hüquqşünas Əkrəm Həsənov isə bu qanunun Azərbaycanda qəbul olunmasından sonra mənfi nəticələrlə qarşılaşmağın qaçılmaz olduğunu vurğulayıb:  “Mən bu qanun layihəsinin qəbul olunmasının tamamilə əleyhinəyəm və bu fikirdə olmağımın iki səbəbi var. İlk növbədə həmin üsul bizim milli mentalitetimizə və dinimizə ziddir. İnsanın özünə qəsd etməsi bizdə birmənalı qarşılanmır. İkinci səbəb isə odur ki, bizdə qanunlara əməl etmək çox aşağı səviyyədədir. Düşünürəm ki, həmin qanun qəbul edilərsə, bundan sui-istifadə halları olacaq. Bəlkə də kimsə öz həyatına son qoymaq istəmir, ancaq qohum-əqraba mülk, miras üstündə bu yola əl ata bilər. Bizdə qanunlar normal işləmir. Ona görə də, evtanaziyanın Azərbaycanda tətbiq edilməsinin tərəfdarı deyiləm”. 

“Təəssüf ki, Qərb bunların qarşısında aciz qalıb. Niyə acizdir? Ona görə ki, Qərbdə belə siyasi sifarişli qətllər törətmək mexanizmi olduqca mürəkkəbdir...” “Putin Navalnını öldürməklə hər tərəfə: həm ölkə daxilindəki, həm xaricdəki opponentlərinə ciddi mesajlar verdi...” “Təbii ki, Aleksey Navalnının ölümü qətldir. Bu, birmənalı şəkildə belədir. Və mən bu barədə öz ehtimallarımı bölüşmək istərdim. İndi bu olay ətrafında müxtəlif versiyalar səsləndirilir. Və maraqlıdır ki, yalnız Rusiya daxilində deyil, ölkədən kənarda olan müxalifət nümayəndələri belə, hansısa fikir söyləməkdən çəkinirlər. Bu da onu göstərir ki, cinayətkar Putin rejimi elə bir mühit yaradıb ki, onun opponentləri hətta xaricdə ola-ola bu rejimin cinayət törətməsi haqda fikir söyləməkdən ehtiyat edirlər”.  Bu fikirləri Moderator.az-a açıqlamasında Rusiya müxalifətçisi A.Navalnının həbsxanada həlak olmasına münasibət bildirərkən siyasi təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Ərəstun Oruclu söyləyib. “Hesab edirəm ki, Navalnının öldürülməsi ilk növbədə Rusiyanın siyasi elitasının daxilində gedən proseslərin nəticəsidir. Məsələ burasındadır ki, Rusiyada real müxalifət yoxdur. Hətta Navalnının özü də Rusiya daxilində yetərincə gücə, nüfuza malik lider deyildi. Faktiki olaraq onun siyasi təşkilatı, partiyası yox idi. Yalnız korrupsiyaya qarşı mübarizə fondu vardı. Özü siyasətçi kimi cəsarətli və qətiyyətli idi. Eyni zamanda Rusiya əhalisinin müəyyən kəsimi arasında populyar idi. Söhbət ondan gedir ki, Rusiya hakimiyyətinin daxilindəki hansısa qruplar Navalnıdan lider kimi istifadə edərək Putinə qarşı təhlükə törədə bilərdi. Bu halda Putin seçki ərəfəsində və ya seçkidən sonra Putini sıradan çıxara bilərdilər”, - deyə analitik davamında bildirib. Həmsöhbətimiz Navalnının ölümündə Putinin birbaşa əli olmasına əminliyini ifadə edərək həmin qətllə Rusiya liderinin öz opponentlərinə vermək istədiyi mesajlardan da bəhs edib. “Eyni zamanda düşünürəm ki, Putin Navalnını öldürməklə hər tərəfə: həm ölkə daxilindəki, həm xaricdəki opponentlərinə ciddi mesajlar verdi. Birincisi, bununla nümayiş etdirdi ki, “Mən qətiyyətliyəm və yolumda maneə olanları öldürməkdə davam edəcəm. Mən hakimiyyəti heç kəsə verməyəcəm və kim hakimiyyətimə qarşı çıxacaqsa, onu öldürtdürəcəm”... Və bu saat Putin rejimi tərəfindən Navalnının ölümü barədə bir çox yanlış versiyalar səsləndirilir. Guya seçki ərəfəsində Navalnının ölümü ən çox Putinə lazım deyildi. Bax, bu Rusiyada belə situasiyalarda daim ortaya atılan yalançı bir versiyadır. Boris Nemtsov öldürüləndə də belə bir versiyaya atıldı ortalığa; dedilər ki, guya bu, Putinə sərf etmir, düz onun pəncərəsinin altında qətlə yetirilib. Lakin sonradan məlum oldu ki, onu məhz Putin öldürtdürüb. Jurnalist Anna Politkovskaya qətlə yetiriləndə də eyni versiya səsləndi... Və s. İndi də dediyim kimi, eyni üsula əl atırlar. Amma mən əminliklə deyirəm ki, Navalnını Putin öldürtdürüb... Və bu, bütün kriminal rejimlərin dəst-xəttidir... Navalnının qətli ilə verilən ikinci mesaj ondan ibarətdir ki, Putin artıq bütün demokratik dünyanı təhdiq edir: sabah o başqa ölkələrin də liderlərini, siyasətçilərini qətlə yetirdə bilər. Və hazırda belə şeylərin də olması mümkündür. Stalin dövründə də bu cür olaylar olub. Və yaxud SSRİ-nin Çexoslavakiyaya, Polşaya, Macarıstana, Əfqanıstana hücumunu da misal çəkə bilərik. Bu dövr mahiyyətcə o dövrdən heç nə ilə fərqlənmir. Putin rejimi və onun satelliti, müttəfiqi olan bütün rejimlərin hamısı cinayətkar, qatil rejimlərdir. Təəssüf ki, Qərb bunların qarşısında aciz qalıb. Niyə acizdir? Ona görə ki, Qərbdə belə siyasi sifarişli qətllər törətmək mexanizmi olduqca mürəkkəbdir. Yəni söhbət, məsələn, Rusiyanın hakimi siyasətçilərinə qarşı cavab tədbirləri görmək. Bu isə onunla bağlıdır ki, ABŞ-da, Avropada hüquqi və siyasi mexanizmlər bu cür əməllərə yol vermir. Fərdi məsuliyyət, hakimiyyət məsuliyyəti məsələsi var. Amma hər bir halda artıq Putin rejiminə, onun müttəfiqlərinə qarşı adekvat addımlar atılmayıınca bu qətllər doğrudan da Rusiya hüdudlarından kənara çıxacaqdır”,-deyə ekspert vurğulayıb.

Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) bu il kolleclərə keçiriləcək qəbul imtahanlarının vaxtını açıqlayıb. DİM-dən verilən məlumata görə, tam (11 illik) orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə (kolleclərə) qəbul olmaq istəyənlərin qeydiyyatı 1 – 15 mart aralığında aparılacaq. Ümumi (9 illik) orta təhsil bazasında orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul olmaq istəyənlərin qeydiyyatı isə 27 mart – 15 apreldə həyata keçiriləcək. 11 illik bazadan kolleclərə imtahanlar 14 apreldə, 9 illik bazadan isə 5 mayda keçiriləcək. Təhsil eksperti Məzahir Məmmədli Modern.az-a kolleclərlər bağlı problemlərdən danışıb. “Bildiyimiz kimi, artıq 100 illik fəaliyyətini qeyd etdiyimiz kolleclər var. Məsələn, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin nəzdindəki 1919-cu ildən fəaliyyət göstərən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kolleci kimi. Ümumilikdə ölkədə 70-dən çox kolleç fəaliyyət göstərib. Bu kolleclərin əksəriyyəti rayonlarda pedaqoji və kənd təsərrüfatı yönümlü kadrlar hazırlayırdılar. 2000-ci ildə aparılan islahatlarla kolleclərin sayı 60 qədər azaldıldı. Sonra onların adlarının dəyişdirilməsi prosesinə başlanıldı. Bəziləri birləşdirildi, bir çoxunda ixtisas dəyişiklikləri baş verdi. Lakin bu islahatlar da bəzi kolleclərdə tədrisin keyfiyyətini dəyişdirə bilmədi. Hazırda ölkədə 61 kollec fəaliyyət göstərir ki, onlardan cəmi 2-si özəldir: Bakı Biznes və Kooperasiya Kolleci, Odlar Yurdu Universiteti nəzdindəki kollec. Digər kolleclərdən 9-u Səhiyyə Nazirliyinə, 8-i Qafqaz Müsalmanları İdarəsinə, 1-i Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinə tabedir”. M.Məmmədlinin sözlərinə görə, Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyindəki kolleclərin əksəriyyəti universitetlərin nəzdində fəaliyyət göstərir. O xatırladıb ki, “Orta ixtisas təhsili pilləsini yüksək nəticələrlə başa vuran məzunların (subbakalavrların) topladıqları kreditlərin uyğun ixtisaslar üzrə ali təhsil müəssisələrində nəzərə alınması haqqında” Qanun qüvvəyə minəndən sonra universitetlərə axın başladı. Çünki bu qanun kolleclərdən məzun olanların hamısına imtahansız ali təhsil müəsisələrinə qəbul imkanı verir. Ekspert deyir ki, kolleclərdə tədrisin səviyyəsi, məzunların bilik və bacarığı günün tələblərinə cavab vermir: “Ötən illərin nəticələrinin müzakirəsi zamanı Dövlət İmtahan Mərkəzinin rəhbəri Məleykə Abbaszadə mətbuata açıqlamasında bu sadaladığımız faktları etiraf etmişdi. O demişdi: “Qəbul qaydası yox, subbakalavrların bilik səviyyəsi və tədrisə münasibəti ali məktəbləri razı salmır. Bəzi ali məktəblər ümumiyyətlə, subbakalavrların qəbulundan imtina etmək istəyir, çünki onlar yaxşı oxumurlar, tədris mühitini pozurlar”. Hazırda orta ixtisas təhsili müəssisələrinə sənəd verənlərin sayında artım olduğu bildirilir, amma bu, gənclərin həmin təhsil pilləsinə olan maraqlarından irəli gəlmir, ali məktəbə imtahansız daxil olmaq üçün kolleclərdən trampilin kimi istifadə məqsədi daşıyır. Bunu çəkinmədən demək olar”. M.Məmmədli deyir ki, kolleclər bir vaxtlar ən dəbdə olan təhsil pillələrindən biri idi. Lakin sonralar Boloniya sisteminə keçməyimiz, təhsilin hamı üçün əlçatan olması siyasəti ilə bağlı ali məktəblərdə keçid ballarının aşağı düşməsi, hətta 150-200 balla qəbul aparılması vəziyyəti dəyişdi. “Qeyd etdiyim kimi, bir zamanlar ümümitəhsil məktəblərində ibtidai sinif müəllimlərinin və kənd təsərrüfatı işçilərinin əsas heyətini kollec məzunları təşkil edirdi. Ətraflı Ad - 00:21 Araşdırmalarım onu göstərir ki, Elm və Təhsil Nazirliyinin müəllimlərin sertifikasiyası ilə bağlı keçirdiyi imtahanlarda ən az nəticə göstərənlər məhz region kolleclərindən məzun olan prdaqoqlardı”. Ekspertin sözlərinə görə, bu gün bir çox işəgötürənlər, xüsusilə də özəl müəssisələr hətta bakalavriata ikinci dərəcəli pillə kimi baxırlar, nəinki kolleclərə. “İşəgötürən ilk növbədə baxır ki, görsün məzunun magistratura təhsili varmı? Düşünürəm ki, kollec təhsili bakalvr-magistr pilləsinin tətəbiqinə görə nüfuzdan düşüb. Artıq orta ixtisasa ehtiyac olmadığı iddiası da gündəmdədir. İndiki halda təhsildə fasiləsizliyi qorumaq üçün yaxşı olardı ki, yeni "Təhsil haqqında" Qanunun əsas pillələrindən biri kimi universitetlərin tərkibində 2 iilik suvbakalavr, növbəti mərhələ 3 ya da 4 illik bakalavr, sonrakı mərhələdə magistratura və doktarantura pillələri kimi nəzərdə tutulsun. Belə olanda universitetlər təhsilin növbəti pillələri üçün yüksək nəticə göstərən tələbələri seçə biləcək ki, bu da tpamplin kimi sui-istifadə hallarının qarşısını almış olardı. Elm və təhsil naziri mətbuata açıqlamasında bildirmişdi ki, artıq məktəblərin ibtidai siniflərində və məktəbəqədər müəssisələrdə müəllimlərin hamısının ali təhsilli olması planlaşırılır. Bu fikirdən də aydın görünür ki, artıq əmək bazarında kollec bitirmiş məzunların işlə təminatında çox ciddi problemlər yaranmaqdadır”.

Baku TV-də yayımlanan “Arzunun vaxtı” verilişinin yeni buraxılışı efirə gedib. Verilişin budəfəki sayında vaqonda yaşayan 18 yaşlı Jalə öz həyat hekayəsini danışıb. Onun sözlərinə görə, 14 yaşında olarkən atası vəfat edib, iki il sonra isə anası yenidən ailə qurub: “Məndən yaşca kiçik bacım da var. Anam ailə qurmamışdan əvvəl hamımız burada yaşayırdıq. Mən məktəbdə olanda zəng edib evləndiyini dedi. Onunla getmədim”. Hazırda şəraitsiz vəziyyətdə yaşayan Jalə aylıq 150 manatla dolanmaq məcburiyyətində olduğunu deyib: “66 manat “çörək pulu” alıram. Bir də bacımın “atasızlıq pulu” var. Bir müddətdir geyim almıram, verilənləri geyinirəm. Ərzağı da dükandan götürürəm, ayın axırı borcumu qaytarıram”. Ətraflı süjetdə:

Ötən gün Bakıda, Xətai rayonunda baş verən qətliama qətl hadisəsi kimi baxmaq doğru deyil, bu, terrordur. Qonşunun gözlükdən çəkdiyi görüntüləri, yəqin, çoxlarınız izləməyə fürsət tapdınız – indi media bu dəhşəti silir, ancaq yeni mediadan az-çox başı çıxanlar bilir ki, nəyinsə qarşısını almaq mümkün deyil: hadisə varsa, ən dəhşətli səhnələri ilə yayılır – istər müharibə olsun, istər qətl, istərsə də terror; ört-basdırla dərd həll olunmaz! O kadrlarda nəyi görürük? Bir əsəbi, dəli, psixi pozuntusu olan şəxsin vəhşiləşmiş əməlinimi? Təəssüf ki, yox: biz öz işini soyuqqanlılıqla görməyə öyrəşmiş terrorçu görürük, o, sakit tərzdə qətliamı icra edir. Sanki cəlladdır və bu da onun adi işidir. Cəmiyyəti silkələməli olan hadisədir və silkələyib də. Nə baş verir, bu qədər dəhşətli şiddətin, terrorun səbəbi nədir? Kimdir günahkar? Belə bir terrorçunun yetişdiyinə görə biz heçmi günahkar deyilik? Əhməd 10 il əvvəl, 15 yaşında ikən öz həmyaşıdını 30 bıçaq zərbəsi ilə öldürəndə biz hardaydıq? Bu olayı xatırlayan varmı? Mediada yayılıbmı? Bunu sosioloqlar, psixoloqlar nəzarətə götürüb, ictimai müzakirələr aparıblarmı? İstintaq necə gedib və nə qərar qəbul edib? Cəmiyyət olaraq 10 il öncə bu hadisənin yat-yut olunmasına göz yummuşuq. Məsələ təkcə onun qətlə yetirdiyi yeniyetmə və onun ailəsinin iztirablarına rəhimsizliyimiz deyil, bütövlükdə necə bir terrorçu yetişdirdiyimizə laqeydliyimizdir. Hansı xəstəxana, hansı həkim onu “dəli” çıxarıb; hansı xəstəxana, hansı həkim bu “dəlinin” artıq sağaldığını təsdiqləyib? Ata – sayılıb-seçilən, imkanlı, xeyirxah biznesmen, ana – böyük bir məktəbin direktoru, sosial şəbəkələrdə ciddi şəxslərin Bikə Əhmədova haqqında yazdıqlarından belə nəticəyə gəlmək olur ki, yaxşı insan, yaxşı müəllim, yaxşı direktor imiş. Ancaq pis ata, pis ana, pis valideyn olublar – eynilə xalqımıza xas xüsusiyyətləri ilə aydın, ziyalı, uzaqgörən yox, korafəhm davranıblar, burunlarından uzağı görməyiblər. Necə ki, Azərbaycan xalqı erməniləri onillərlə “kirvəm” deyib qoynunda əzizlədi, canı-qanı ilə bəslədi, həmən tərzdə bu ata-ana da qatil-terrorçu yetişdirdiklərini gizləyiblər, ona idmançı kimi güc-qüvvət veriblər, ev-maşın alıb, imkanlı ediblər ki, daha da vəhşiləşsin. Nə düşünürdü bu biznesmen ata, ziyalı ana? Heç bir anlaqsızlıqdan, dəlilikdən söhbət gedə bilməz. Bacısını soyuqqanlı tərzdə öldürüb, atasını doğrayıb, sonra da anasına zəng edib, sakit şəkildə evə çağırıb, onu da kiçik qardaşı ilə birgə doğrayan oğul bunu planlaşdırıb. Və bu terrorçunu onlar özləri bəsləyib, bizim, yəni cəmiyyətin yardımı ilə. Ona dəlilik və sağlamlıq kağızı verən həkimin vicdanı sızıldayırmı? Ona sürücülük vəsiqəsi verən polisin vicdanı ağrıyırmı? 10 ildir dəhşətli qətl törədib, cəzadan yayınmağı bacardığına görə bu olayı bilən-görən və susan qohum-qonşu, cəmiyyətin bir kəsimi nə düşünür? 10 ildir yetişən, gözümüzün qarşısında böyüyən bu terrora kimsə dur deməyib, heç bir “profilaktik tədbir” görülməyib... Hadisənin şokunu yaşayıram: 25 yaşında şəxs... Bir gənc necə belə soyuqqanlı terakt törədə bilər? Və Əhməd təkdirmi, bu cəmiyyətdə nadir hadisədirmi? Qorxuram ki, yox! Bir çoxları İlahi Ədalətdən danışır: 10 il əvvəlki qətlə görə cəzadan yayındırıldığı üçün ailə elə məhz qatilin əli ilə məhv edildi, üstəlik, 10 il əvvəl 10 il cəza alacaq şəxsi indi ömürlük cəza gözləyir. Budur təsəlliniz? Sosial şəbəkələri dünəndən başına götürən “haqq oldu” ilə özünüzü toxdadıb, yaxanızı qırağa çəkə bilməzsiniz. Əhmədovların qanı dünən hamımızın üstünə sıçradı: o həkimin, o xəstəxananın, o sürücülük vəsiqəsi verənin, onu taksi işləməyə qəbul edənin, gözlükdən bu olayı videoya çəkənin, Əhmədin cinayətini ört-basdır edən müstəntiqin... Hamımızın vicdanında bir ləkə yarandı. Necə təmizləyəcəyik? Heç bir problem ört-basdır edilməklə həll edilmir – bu, cəmiyyətdə də belədir, dövlətdə də, xalqda da. Problemin üstünə getmək, çılpaqlığı ilə göstərmək və ümumi həlli üçün hərəkət etmək lazımdır. Bu, ailədən başlamalıdır – oğlunun narkomanlığını ört-basdır edib, ona elçi gedib, gözəl-göyçək bir qız alan varlı-hallı ata nə boyda dəhşətə yol açdığını bilirmi? Cəmiyyətdə hər gün belə faktlarla rastlaşmırıqmı? Neçə ata “evlənsin, bəlkə düzəldi” düşüncəsi ilə elçi gedib, bir qızın bədbəxtliyinin baiskarı olur? Nə qədər valideyn övladının tərbiyəsi ilə məşğul olmaq əvəzinə naqisliklərini ört-basdır etməyə çalışır? Özümüzdən başlayaq, özümüzdən – yoxsa bu terror evimizə qədər girəcək. Bu qətliamla bağlı isə uzun, çox uzun istintaq getməlidir: bütün şəbəkə - Əhmədi terrorçuya çevirənlərin hamısı cəzasını almalıdır – həkimindən tutmuş taksi şirkətinə, müstəntiqinə qədər...(axar) Orxan Saffari

Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin Hərbi Polisi sərhəddə azərbaycanlı hərbçinin yaralanması barədə məlumatı araşdırır. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ermənistan hərbi idarəsinin bəyanatında deyilir. “Ermənistan və Azərbaycan dövlət sərhədində erməni sərhədçiləri tərəfindən atəş açılması ilə bağlı Azərbaycan mətbuatında yayılan məlumatlar araşdırılır. Yuxarı komandanlığın yazılı əmrlərində hərbi qulluqçunun vəziyyəti qiymətləndirərək atəş açmaq barədə qərar qəbul edə biləcəyi və (və ya) məcbur qaldığı hallar aydın şəkildə müəyyən edilir. Bu hal təsdiq olunarsa, əmrin pozulmasına görə məsuliyyət daşıyan şəxslər cəzalandırılacaq”, - açıqlamada qeyd olunub. Qeyd edək ki, fevralın 12-də saat 13:37 radələrində Azərbaycan-Ermənistan şərti dövlət sərhədinin Zəngilan rayonu ərazisindən keçən hissəsində Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Qafan rayonunun Nerkin-And yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqeyindən Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının Zəngilan rayonunun Kolluqışlaq kəndi ərazisində yerləşən mövqeyinə atəş açılıb. Təxribat nəticəsində Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi qulluqçusu əsgər Xəlilzadə Pərviz Ağakişi oğlu yaralanıb. Hərbi qulluqçu helikopterlə ixtisaslaşmış tibb müəssisəsinə təxliyə edilib. Baş vermiş hadisə, o cümlədən qarşı tərəfdən atəşin aşılması anı videomüşahidə kameraları vasitəsilə qeydiyyata alınıb. Hazırda əməliyyat şəraiti sabitdir və bölmələrimizin nəzarəti altındadır. Ermənistan tərəfinin bu növbəti təxribatına görə məsuliyyət tam şəkildə Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin üzərinə düşür.