Redaktor seçimi

Xəbər verdiyimiz kimi, sentyabrın 1-i səhər saatlarında Ermənistan silahlı qüvvələrinin Basarkeçər rayonunun Zod istiqamətindəki bölmələri tərəfindən Azərbaycan Ordusunun Kəlbəcər rayonu ərazisində yerləşən mövqelərinə qarşı zərbə PUA-sı tətbiq edilib. Nəticədə 3 hərbçimiz yaralanıb. Sozcu.az erməni mediasına istinadla xəbər verir ki, Ordumuzun cavab tədbirləri nəticəsində iki erməni əsgərin məhv edildiyi, bir erməni əsgərin yaralandığı bildirilir.

“Əgər Moskva sülh prosesində maraqlıdırsa, sülh prosesi birinci tərəflərin biri-birinin ərazi bütövlüyünü tanımasından başlayır. Niyə Rusiya buna qarşıdır?..” “Zaxarovanın son bəyanatı Moskvanın mövqeyinin iç üzünü tam şəkildə açıb ortaya qoyur. Baxın Rusiya XİN rəsmisi deyir ki, baş verənlər Ermənistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasının nəticəsidir"... Məgər Rusiya Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımır. Bunu ki, həmişə bəyan edir”.  Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Moderator.az-a açıqlamasında Rusiya  XİN rəsmisi M.Zaxarovanı "Laçın yolunda hazırda yaranmış vəziyyət Ermənistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasının nəticəsidir” bəyanatını şərh edən siyasi təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert Ərəstun Oruclu söyləyib. “Əgər Moskva sülh prosesində maraqlıdırsa, sülh prosesi birinci tərəflərin biri-birinin ərazi bütövlüyünü tanımasından başlayır. Niyə Rusiya buna qarşıdır? Məsələ burasındadır ki, Rusiya burada da istər “sülhməramlı”larının davranışından, istər bu cür bəyanatlarla açıq-aydın göstərir ki, bütün bu proses onun marağındadır. Və faktiki olaraq indi iç üzünü açır. İndi mənə maraqlıdır ki, rəsmi Bakı Zaxarovanın bu bəyanatına necə reaksiya verəcək. Deyə bilərəm. Heç bir reaksiya olmayacaq...  Gəlin 2022-ci ilin sentyabrında Ermənistanla sərhəddə baş verən toqquşmaları xatırlayaq. Hələ o zaman da, ondan sonra da sizə şərhlərimdə demişdim ki, bütün bu prosesin pozulmasında, sülh danışıqlarının baş tutmamasında yeganə maraqlı tərəf Rusiyadır. Çünki Moskva konflikti belə bir vəziyyətdə saxlamaqla 3 əsas məqsədini təmin etmiş olur. Birincisi, Qarabağın dağlıq hissəsindəki hərbi kontingentini qoruyub saxlamaq, ikincisi, Ermənistanı Rusiya təsir dairəsindən çıxmağa qoymamaq, üçüncüsü, Azərbaycanı Rusiyanın sferasında saxlamaq. Bəli, Azərbaycan Rusiyanın sferasındadır. Azərbaycanın bu gün atdığı bütün addımlar Rusiyanın marağındadır. Bax, buna görə də biz Moskvadan Zaxarovanın  həmin o bəyanatsayağı açıqlamalarını-filanlarını, çağırışları eşidirik”,- deyə analitik vurğulayıb.  

Xəbər verdiyimi kimi ,separatçı rejimin “rəhbəri” Araik Arutyunyan istefa verib.  Sozcu.az xəbər verir ki, A. Arutyunaynı əvəzləyəcək şəxsin adı məlum olub.  Növbəti “prezident seçkiləri”nə kimi A. Arutyunyanın “vəzifəsi”ni qondarma rejimin “təhlükəsizlik şurası”nın “katibi” Samvel Şahramanyan icra edəcək. 

Ötən gün Xankəndidəki Mədəniyyət Sarayında qondarma “artsaxın rus icmasının” nümayəndələrinin görüşü keçirilib. Sozcu.az erməni mediasına istinadla xəbər verir ki, görüşdə “artsaxın rus icmasının” rəhbəri kimi özünü təqdim edən Aleksandr Bodrov vəziyyətin çox ağır olmasından, “blokadadan” danışıb: “Təbii ki, babalarımıza, atalarımıza da asan başa gəlmədiyini xatırlayırıq, çünki bu, əcdadlarımızın müqəddəs Qarabağ torpağında yaşamaq hüququ uğrunda mübarizədir”. O, Rusiyanın Qarabağda “tarixi mövcudluğu”ndan, əsrlər boyu “ermənilərlə ruslar arasında mənəvi bağlar” olmasından bəhs edib: “Bizim Azərbaycan əhalisinə qarşı qətiyyən heç bir problemimiz yoxdur, lakin Azərbaycanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin Qarabağ torpağında həyata keçirdiyi əməliyyatların əleyhinəyik. Bütün bunlar, eləcə də Sumqayıtda, Bakıda, Dağlıq Qarabağda erməni əhaliyə qarşı amansız cinayətlərin törədildiyi faciəli hadisələrin tarixi yaddaşı Azərbaycanın tərkibində olmağın, birgə yaşamağın mümkünsüzlüyünü diktə edir”.axar.az

Acından ölərik, amma türk çörəyi yemərik. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Əsgəranda qeyri-qanuni məskunlaşmış Armine Xaçatryan deyib. Qadın humanitar yük daşıyan yük maşınlarını buraxmamaq üçün separatçıları Ağdam-Xankəndi yoluna getməyə çağırıb. Qeyd edək ki, bu gün Bakıdan Xankəndi şəhərinə 40 ton humanitar yardım göndərilib.

"Putin həbsdən qorxur, ona görə də ancaq Belarusa gedəcək..." “Rusiya diktatoru Vladimir Putin xaricə getməyə hazırlaşırdı, lakin indi onun səfərləri açıqlanmayacaq, çünki o, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi tərəfindən axtarışa verilib”. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri politoloq İqor Eydman Ukraynanın “Kanal 24” kanalına şərhində deyib. Rusiyalı təbliğatçılar diktator Putinin xarici səfərlər planlaşdırdığını bildiriblər. Politoloq hesab edir ki, burada yəqin ki, Belarusa səfərlərdən söhbət gedir. "Bu iki kloun bir-birini əyləndirir. Onlar inanılmaz tezliklə görüşürlər. Düşünürəm ki, Lukaşenko Putinlə öz yüksək vəzifəli məmurlarından daha tez-tez görüşür", - İqor Eydman hesab edir. Həmçinin, politoloqun fikrincə, diktator Rusiya Federasiyasının protektoratı altında olan Mərkəzi Asiya ölkələrinə də gedə bilər. Bir də istisna Putinin Çinə səfəri ola bilər. Xatırladaq ki, Putin Hindistanda keçiriləcək “G20” sammitinə getməkdən imtina edib.

Qarabağdakı separatçıbaşı Araik Arutyunyan “təhlükəsizlik şurası”ndakı müzakirəklərin nəticələrini Xankəndidə meydana toplaşmış ermənilərə təqdim edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə erməni mətbuatı məlumat yayıb. Separatçıbaşı bildirib ki, “iclas”da Azərbaycan bayrağını təhqir etdikləri üçün “Laçın” postunda tutulan 3 erməni, çörək məsələsi, eləcə də özünün mümkün istefası müzakirə olunub. Arutyunyan hətta orada toplaşanlara söz verib ki, “çörək problemi” bir neçə günə həll olunacaq. Qeyd edək ki, ötən gecə Arutyunyan son vəziyyətlə bağlı “tş üzvləri” ilə görüş keçirib. Görüş 6 saat davam edib. “İclas” müddətində erməni sakinlər meydana toplaşaraq, hansı qərarən verildiyini öyrənmək istəyiblər.

"Onlar Rusiya pasportundan imtina edib, Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edərlərsə, soydaşlarımız qəbul etməyə hazır olmalıyıq”. Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli Rusiya Dövlət Dumasına səfərbərlikdən yayınan gəlmələrlə və o cümlədən onların ailə üzvlərinin vətəndaşlıqdan çıxarılması və ölkədən deport edilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsinin göndəriləcəyini şərh edərkən deyib:  "Rusiya Dövlət Dumasına göndərilməsi gözlənilən bu qaun layihəsi əslində etnik mənsubiyyətə görə diskriminasiyadır. Çünki bu qanun layihəsi ölkə vətəndaşlarını etnik mənsubiyyətə görə bölür. Artıq Rusiya vətəndaşı olan şəxsin gəlmə olub-olmamasının nə fərqi var ki? Vətəndaşlar Konstitusiyaya görə qanun qarşısında bərabər olmalıdır. Həmin qanun qəbul olunsa, deməli, Rusiyanın öz Konstitusiyasna belə hörmət etmədiyi ortaya çıxacaq”.  Ekspert hesab edir ki, belə bir qanunun qəbul fonunda Azərbaycan tərəfi ikili vətəndaşlığı olanlara seçim etmək üçün müraciət etməlidirlər. "700 minə yaxın soydaşımızın həm Rusiya, həm də Azərbaycan vətəndaşlığı var. Onlar Rusiya pasportundan imtina edib, Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edərsə, ölkəmiz soydaşlarını qəbul etməyə hazır olmalıdır. Onlara belə bir seçim verilməlidir. Çünki insanlarımıza bu müharibədə iştirak edib, həlak olmaq kimi bir seçim qoymaq olmaz. Onlara müxtəlif istiqamətlərdə öz həyatlarını yenidən qurmaq üçün şərait yaradılmalıdır”.  Qeyd edək ki, Rusiya mətbuatının yazdığına görə, gələn həftə Rusiya Dövlət Dumasına səfərbərlikdən yayınan gəlmələrin, o cümlədən onların ailə üzvlərinin vətəndaşlıqdan çıxarılması və ölkədən deport edilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsi göndəriləcək. Bu ölkədə  bildiyimiz kimi, xeyli sayda azərbaycanlı yaşayır. Onlarn  sayının 700 min-1 milyon nəfər arasında olduğu bildirilir. 

Avqustun 27-si saat 23:30-da Azərbaycan Ordusunun bölmələri tərəfindən guya Ermənistan silahlı qüvvələrinin Əzizli yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqelərinin atəşə tutulması barədə bu ölkənin müdafiə nazirliyinin yaydığı məlumatı qəti surətdə təkzib edirik. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Müdafiə Nazirliyindən bildirilib.

Paris, Marsel və Strasburq merləri Fransanın Qarabağa yeni humanitar yükünü müşayiət edəcək. Bu barədə şənbə günü Ermənistan mətbuatı məlumat yayıb.  "Fransadan 10 ağır yük maşınından ibarət humanitar karvan avqustun 30-da Kornidzora - Ermənistan Artsaxının girişində yola düşəcək", - Fransanın "Le Figaro" jurnalının direktor müavini Jan-Kristof Buisson bu barədə öz Twitter hesabında yazıb. O qeyd edib ki, yük Fransadakı Erməni Təşkilatlarının Koordinasiya Şurasının (CCAF) köməyi ilə yığılıb. Yükü Fransanın bir sıra regionlarının nümayəndələri müşayiət edəcək. Nümayəndə heyətinə Parisin meri AnnaHidalqo rəhbərlik edəcək. Nümayəndə heyətinə Marsel və Strasburq merləri, həmçinin Fransanın bir sıra regionlarının rəhbərləri də daxildir. Xatırladaq ki, Fransa BMT Təhlükəsizlik Şurasının “Laçın dəhlizinin blokadadan çıxarılması haqqında” qətnamə layihəsini hazırlayır./Turan 

Adını “İslam dövləti” qoyan İranın qonşu, müsəlman Azərbaycana qarşı açıq düşmən və ermənipərəst siyasəti hər addım başı özünü göstərməkdə davam edir. İranın Ermənistandakı səfiri Mehdi Sobhani erməni mətbuatına açıqlamasında növbəti dəfə ölkəsinin “ermənidən betər ermənilik etməyə” hazır olduğunu bəyan edib. Erməni jurnalistləri səfirdən “Azərbaycanın güc yolu ilə Zəngəzur dəhlizini açmağa cəhd edəcəyi təqdirdə” İranın nə edəcəyini, Ermənistana necə yardım göstərəcəyini soruşub. Sobhani cavabında bildirib ki, İran Ermənistanın sərhədlərinin dəyişdirilməsinin qəti əleyhinədir, onun ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir və “bunun təmin olunması üçün addımlar atır”. “İran bu halda hansı konkret addımlar atacaq” sualına isə Sobhani özündən razı şəkildə belə cavab verib: “Güc yolu ilə heç nə dəyişməyəcək. Mən deyəndə ki, İran Ermənistanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləyəcək, hər şey aydın olur”. İran səfiri bununla da həddini aşaraq onun təmsil etdiyi “İslam dövləti”nin Ermənistan tərəfində Azərbaycana qarşı müharibəyə qoşulmağa hazır olduğuna işarə vurub. Səfirinin bu açıqlaması növbəti dəfə Azərbaycanda dini məzhəbçiliyin, narkomaniyanın yayılmasından tutmuş açıq terrora qədər hər cür çirkin əməllərə əl atan İranın fars rejiminin müsəlman məscidlərini təhqir edən, on minlərlə müsəlmanı qətl edən Ermənistanla birgə Azərbaycana qarşı döyüşəcək qədər rəzil və iblis mahiyyətə malik olduğunu təsdiqləyib.AzPolitika.info

“Xankəndi rejiminin finalına aparan yolun cığırı…” “Siyasi proqnozlar hava proqnozuna bənzəmir, çox vaxt əks proseslər baş verir və ona görə də Azərbaycan bugünkü reallığı dəyərləndirib, ləngimədən Xankəndində separatçı rejimin varlığına son qoymaq üçün praktik siyasi, hərbi variantlara start verməlidir…” “Siyasi yolla çıxmayan hərbi qüvvənin hərbi yolla çıxarılacağı xəbərdarlığı gündəmə gətirilməli və bu iş ilin sonunadək bitməlidir…” Qarabağ ətrafında yaranmış və davam edən prosesin tezliklə finala yaxınlaşacağı barədə hətta nikbin proqnozlar verməyə meyilli olanlar da indi birmənalı fikir bildirməyə ehtiyat edirlər. 44 günlük müharibə dayandırılandan sonra Ermənistanın ehtiyatla, sətiraltı apardığı “zamanı uzatma” siyasəti bu gün bütün çılpaqlığı ilə istər rəsmilərin, istərsə də siyasi və hərbi ekspertlərinin dilindən tez-tez səsləndirilir.  Laçın və Ağdam yolu ətrafında mövcud böhranın həll edilməsinin ilkin şərtləri (hər iki yoldan müəyyən şərtlər əsasında istifadə olunma) barədə yayılan informasiyalar yaxın günlərə, çətin ki, təsdiqini tapsın, hətta bu baş versə belə, finala aparan yolun cığırı hesab edilməz. Ermənilər ən xırda detalı problemə çevirib diqqəti aylarla onun həllinə yönəltməklə, həm əsas hədəfdən – sülhdən yayınır, həm də zamanı uzatmaqla hərbi, siyasi hazırlıqlarını davam etdirir. Üstəlik, ənənəvi “əzabkeş erməni” obraz şou-təbliğatı ilə bizi dünyanın təzyiq və qınaq hədəfinə çevirir və yalnız təzyiq deyil, məcburetmə siyasətinə keçməyin zəruriliyini xüsusi vurğulayırlar. İrəvan merinin seçki kampaniyasında namizədlər paytaxtlarının problemini necə həll edəcəklərindən yox, Qarabağdan danışırlar, Azərbaycana qarşı hansı siyasətin uğurlu olacağını seçicilərlə müzakirə edirlər. Namizəd və partiya sədri titulunda olan birinin çıxışı erməni siyasətinin mahiyyətini aydın göstərir: “Dünya Azərbaycanı nəyəsə inandırmağa çalışır və kimin inandırmasının fərqi yoxdur, Rusiya, yoxsa Qərb, çünki inandırılan tərəf güzəşt istəyir. Və bunun qarşısını almaq üçün Azərbaycanı inandırmaq yox, məcbur etmək lazımdır. Bunun üçün dünyadan tələb etmək lazımdır ki, qəbul etdiyi qanunları müdafiə etsin”. Bu, ümumerməni siyasətinin - yəni, Ermənistan hakimiyyətinin, müxalifətinin, diasporunun, kilsənin, erməni terror təşkilatlarının müəyyənləşdirdiyi siyasətdir. Baxmayaraq ki, bu qüvvələr arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə gedir(çünki Paşinyan bəzi gedişləri və fərqli siyasət yeritməsi ilə qeyri müəyyənliklər yarada bilir),  amma bu amil ümumerməni siyasətinə təsir göstərmir. Son anda Paşinyan da, onu hakimiyyətdən uzaqlaşdırmaq istəyən qüvvələr də Qarabağ məsələsində külüngü bir yerə vururlar və deyirlər ki, rəsmi Bakı keçmiş Dağlıq Qarabağdakı qondarma, qanunsuz, separatçı “hakimiyyət” orqanları ilə beynəlxalq mexanizm tətbiq olunmaqla dialoq qurmalıdır…  Bu tələb həm də ikili standartlarla çıxış edən Qərbin istifadə etdiyi siyasi alətdir və qeyri-rəsmi şəkildə çatdırırlar ki, əks halda BMT Təhlükəsizlik Şurası müzakirələrdən sonra Laçın dəhlizi ilə bağlı blokadanı pisləyən qətnamə qəbul edə bilər, üstəlik, Ermənistan-Azərbaycan sərhədində olduğu kimi, Yuxarı Qarabağda da monitorinq keçirməsini Qərb mümkün variant kimi görür. Məqsəd ermənilərə milli azlıqdan daha yüksək status verilməsidir. Ermənilərin arzusu və apardığı siyasət də odur ki, 10-15 il Qarabağda beynəlxalq sülhməramlılar yerləşdirilsə, bu müddət ərzində dövləti və ordunu bərpa etmək mümkündür, ondan sonra “sülh dövrü”ndən danışmaq olar. Məqsəd, hədəf bu qədər sadəliklə aydındır və ermənilərin indiyədək sülhdən danışması, sadəcə siyasi texnologiyadır və müharibə dayandırılandan bəri, bu siyasi texnologiyanı köklü şəkildə dayandırmağa hələ ki, müvəffəq olmamışıq…  Separatçıların dayağı Rusiyanın Qarabağda mövcudluğu münaqişənin yekun nöqtəsinin qoyulmasına ən böyük maneə olaraq qalır və bu gedişlə 2025-ci ilin noyabrında Azərbaycanı tərk etməsi real görünmür. Ukrayna müharibəsinin necə davam edəcəyi, nə vaxt bitəcəyi, hansı şərtlərlə dayandırılacağı və Qarabağ münaqişəsinə təsir etməsinin mümkün variantlarına nəzər salaq; bu günkü reallıq odur ki, müharibə davam edir, Rusiyanın əsas hədəfi bu müharibə olsa da, Qarabağı da unutmur və müharibənin gedişində bir neçə dəfə Rusiya Federasiyası məkanında tərəflərin görüşlərinə, danışıqlarına vasitəçilik edib, daha doğrusu tərəfləri, ehtiyatla olsa da, sülh imzalanmasından yayındırıb. Beləliklə, Rusiya Ukrayna müharibəsindəki işğalçı üstünlüyünü saxlayarsa, Qarabağda qalma şərtlərini artıq ehtiyatla deyil, sərt şəkildə irəli sürəcək; müharibəni uduzarsa, nüfuzunu qorumaq naminə Qarabağda mövcudluğunu beynəlxalq mandat qazanmaq pərdəsi ilə saxlamağa cəhd edəcək, yəni birmənalı şəkildə istədiyinə nail olması çox çətin olacaq…  Siyasi proqnozlar hava proqnozuna bənzəmir, çox vaxt əks proseslər baş verir və ona görə də Azərbaycan bugünkü reallığı dəyərləndirib, ləngimədən Xankəndidə separatçı rejimin varlığına son qoymaq üçün praktik siyasi, hərbi variantlara start verməlidir. Laçın yoluna tətbiq olunan məhdudiyyətə baxmayaraq ermənilər güzəştli addımlar atmağa tələsmirlər, çünki özlərinin etirafına görə Rusiya helikopterləri hər gün minimum tələbatı ödəyən qida və tibbi məhsullar daşımaqda davam edirlər. Rusiya erməni silahlı qüvvələrini də çıxarmır. Deməli, siyasi yolla çıxmayan hərbi qüvvənin hərbi yolla çıxarılacağı xəbərdarlığı gündəmə gətirilməli və bu iş ilin sonunadək bitməlidir. Bu məsələ Xankəndi rejiminin fəaliyyətinə son verilməsinin və Azərbaycan dövlət strukturlarının dövlət nəzarətinin Xankəndində bərpa edilməsinin başlanğıcı deməkdir. 2024-cü ildə isə keçmiş Dağlıq Qarabağda yaşamış və etnik təmizləməyə məruz qalmış azərbaycanlıların doğma yurdlarına qayıdışı BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının nəzarəti ilə həyata keçirilməlidir…  Qarşıda danışıqlar prosesi gözlənilir. Açığı, sentyabrda Brüssel, oktyabrda Qranada görüşündən sonra konkret nəticələr olacağı yenə də real görsənmir, hətta bu görüşlər pozitiv təsir bağışlasa da, Qarabağda separatçı rejimin fəaliyyətinə son verəsi deyil. Biz Xankəndi rejiminə son verəcək siyasi, hərbi fəaliyyətə üstünlük verməliyik, ermənilərin planlı şəkildə davam etdirdikləri vaxtuzatma siyasətinin detallı problemlərini aradan qaldırmağa zaman sərf edilməsi maraqlarımıza uyğun deyil…(moderator) İlham İsmayıl