Gündəm

Şimali Makedoniya ordusu Ukraynaya 12 ədəd Mi-24 helikopterinin təhvil verilməsi barədə qərar qəbul edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu haqda Ukrayna mətbuatı məlumat yayıb. Bildirilib ki, Şimali Makedoniya 2001-ci ildə bu helikopterləri Ukraynadan alıb. Onlardan 4-ü modernləşdirilib, digərləri isə ümumiyyətlə istifadə olunmayıb.

Türkiyə və Ermənistan milli komandaları arasında bu gün İrəvanda baş tutan oyun zamanı erməni azarkeşlər daha bir pankart açmaqla, öz mahiyyətlərini ortaya qoyublar. Sozcu.az xəbər verir ki, erməni azarkeşlər “NEMEZİS” yazılan iri pankartı oyun boyu nümayiş etdiriblər. Nemezis əməliyyatı – ASALA erməni terror təşkilatının Osmanlı İmperiyası və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti rəsmilərinə qarşı planlaşdırılan terror hücumlarının adıdır. Əməliyyat öz adını yunan intiqam ilahəsi Nemezidanın adından götürüb. Guya ermənilər bununla “soyqırıma” cavab veriblər. Halbuki 1918-ci ildə ermənilərin Bakı da daxil olmaqla, Azərbaycanın bir çox ərazilərində dəhşətli soyqırım və qətliamlar törətmiş, minlərlə azərbaycanlını qətlə yetirmişdilər. Qeyd edək ki, oyun 2:1 Türkiyə millisinin qələbəsi ilə yekunlaşıb.

Ukraynada genişmiqyaslı müharibə başlayandan bəri Rusiyanın 155-ci Dəniz Piyada Briqadası 8 dəfə məhv edilib və yenidən qurulub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Müharibənin Araşdırılması İnstitutu (ISW) məlumat yayıb. Bildirilir ki, bunun səbəbi müharibənin əvvəlindən əsasən Uqledar uğrunda aparılan döyüşlər zamanı verilən itkilərdir.

NATO-nun Vilnüs sammitində Litvanın məqsədi Ukraynanı Alyansa tamhüquqlu üzvlüyə yaxınlaşdırmaq olacaq. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Litvanın xarici işlər naziri Qabrielyus Landsbergis deyib. “Mən Ukraynanın üzv olmadığı Avropanın təhlükəsizlik arxitekturasını görmürəm. Bu o deməkdir ki, Ukrayna olmayacaqsa, Avropada heç kim təhlükəsiz olmayacaq”, - nazir bildirib. Qeyd edək ki, NATO-nin Vilnüsdəki sammiti 11-12 iyul tarixlərində keçiriləcək.

Ukrayna hökumətinin Rusiyanın minlərlə uşağı qaçıraraq ölkəyə gətirməsi ilə bağlı iddialarından sonra Avropa İttifaqı (Aİ) hərəkətə keçib. Sozcu.az-ın xəbərinə görə, Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen Aİ Liderlər Sammitində bildirib ki, Avropa İttifaqı Rusiyaya qanunsuz aparılan ukraynalı uşaqların geri qaytarılması ilə bağlı konfrans keçirəcək. "Uşaqları ölkədən çıxarmaq üçün orada baş verənlər tariximizin ən qaranlıq vaxtlarının dəhşətli xatirəsidir. Bu, müharibə cinayətidir" - Von der Leyen bildirib. O, uşaqların geri qaytarılmasını təmin etmək üçün Polşanın Baş naziri Mateuş Moravyeçki ilə birlikdə çalışacaqlarını bildirib. Qeyd edək ki, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Rusiya prezidenti Vladimir Putinin ukraynalı uşaqların ölkəyə qeyri-qanuni deportasiyasındakı roluna və hərbi cinayətlər törətdiyinə görə həbs olunmasına order verib. Ukrayna hökumətinin açıqladığı məlumatlara əsasən, 2022-ci il fevralın 24-də müharibə başlayandan bəri 16 200 ukraynalı uşaq qanunsuz olaraq Rusiyaya aparılıb. Bildirilib ki, bu uşaqlardan yalnız 308-i Ukraynaya qayıdıb.Musavat.com

ABŞ Belarusa və onun lideri Aleksandr Lukaşenkoya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edib. Bu barədə ABŞ Maliyyə Nazirliyi məlumat yayıb. Sanksiyalar bir sıra şirkət rəhbərinə, dövlət rəsmilərinə təsir edib. ABŞ Belarus Mərkəzi Komitəsinə, Belarus Avtomobil Zavoduna və Minsk Avtomobil Zavoduna qarşı sanksiyalar tətbiq edib. Belarus hökumətinə aid olan və Aleksandr Lukaşenkonun prezident təyyarəsi kimi istifadə edilən "Boeing 737" təyyarəsi məhdudiyyətlərə məruz qalıb.

"Avropa Şurası Rusiyanın Ukraynaya qarşı aqressiv müharibəsini qətiyyətlə pisləyir və Ukraynaya tam dəstək verdiyinu bəyan edir..." Avropa İttifaqı Ukraynaya dəstək Bəyannaməsini razılaşdırıb və Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Putinin həbsinə verilən orderi "nəzərə alıb" Avropa İttifaqı ölkələrinin liderləri martın 23-də Brüsseldə (Belçika) sammit keçirərək, o cümlədən Ukraynaya bundan sonra da dəstək verilməsi məsələsini müzakirə edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "qordonua.com" internet nəşri məlumat yayıb. Görüşün yekunlarına dair Bəyannamə qəbul edilib. "Avropa Şurası yenidən Rusiyanın Ukraynaya qarşı BMT Nizamnaməsinin açıq-aşkar pozulması olan aqressiv müharibəsini qətiyyətlə pisləyir və Avropa İttifaqının beynəlxalq birlik tərəfindən tanınan sərhədləri çərçivəsində Ukraynanın müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyünə, onun Rusiya təcavüzündən özübümüdafiə hüququna sarsılmaz dəstəyini xatırladır", - bəyanatda deyilir. İclasda Avropa İttifaqı ölkələrinin liderləri Ukrayna üçün döyüş sursatlarının birgə satınalınmalarını təsdiq edib, bəyanatda deyilir. Avropa İttifaqı həmçinin BMT Baş Assambleyasının 23 fevral 2023-cü il tarixli qətnaməsini alqışlayır və prezident Vladimir Zelenskinin sülh düsturunu dəstəkləyir. Avropa ölkələrinin liderləri yenidən bəyan edib ki, Rusiya Federasiyası öz təcavüzünə son qoymalı və öz qoşunlarını Ukraynanın bütün ərazisindən dərhal və tamamilə çıxarmalı, Ukraynada mülki nüvə obyektlərinə təhlükə törədən hərəkətlərə son qoymalı, habelə deportasiya edilən ukraynalıların, o cümlədən uşaqların geri qaytarılmasını təmin etməlidir. "Bu kontekstdə Avropa Şurası bu yaxınlarda Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Rusiya prezidenti və uşaq hüquqları üzrə müvəkkilinin Ukrayna uşaqlarının Ukraynanın işğal edilən rayonlarından Rusiyaya qanunsuz deportasiyası hərbi cinayətinə görə həbsinə verilən orderləri nəzərə alır", - sənəddə deyilir. Avropa Şurası Haaqada Rusiyanın Ukraynaya qarşı cinayətlərinə görə Beynəlxalq məhkəmə təqibi mərkəzinin, habelə Rusiya tərəfindən Ukraynaya vurulan ziyanın qeydə alınması mexanizminin yaradılmasını dəstəkləyir. "Avropa İttifaqı əvvəlkitək Rusiyaya kollektiv təzyiqin, o cümlədən bundan sonra da mümkün məhdudlaşdırıcı tədbirlər və tərəfdaşlarla birlikdə neftin qiymətinin məhdudlaşdırılması işinin davam etdirilməsi vasitəsilə saxlanılması və gücləndirilməsinə sadiqdir", - bəyanatda deyilir. Avropa Şurası həmçinin Ukraynanın Avropa İttifaqına daxil olmasının vacibliyini vurğulayıb.

Fransanın bir çox böyük şəhərlərində pensiya islahatına qarşı keçirilən nümayişlərdə 1 milyondan çox insan iştirak edib. Sozcu.az xəbər verir ki, Fransa Daxili İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, Parisdə 119 min etirazçı küçələrə çıxıb. Bu, Fransa paytaxtı üçün rekord etirazçı sayıdır. Ən böyük etiraz aksiyaları Marsel, Tuluza, Renn, Nant, Nitsa, Bordo, Tulon və Lionda keçirilib. Qeyd edək ki, baş nazir Elizabet Bornun Milli Assambleyada (parlamentin aşağı palatası) səsvermədən yan keçərək pensiya islahatı barədə qanun layihəsinin qəbul edilməsi üçün konstitusiyanın 49-cu maddəsinin 3-cü bəndinin işə salınmasına dair qərarından sonra ölkənin müxtəlif şəhərlərində minlərlə insanın iştirakı ilə nümayişlər başlayıb. Polis etirazları dağıtmaq üçün dəfələrlə xüsusi vasitələrdən istifadə etməli olub. Martın 16-da Fransa Senatının yuxarı palatası pensiya islahatları barədə qanun layihəsini dəstəkləyib. Lakin Milli Assambleyada səs çoxluğuna əmin olmayan Fransa hökuməti səsvermədən yan keçərək islahat qanununu qəbul edib.

İran Sərhəd Qoşunlarının komandanı Əhməd Əli Qudərzi Azərbaycan ilə həmsərhəd Xudafərin bölgəsinə səfər edib. Sozcu.az xəbər verir ki, o, “İran Tele” televiziyasına verdiyi açıqlamada səfərdə məqsədinin sərhəd bölgəsində təhlükəsizliyin təmini ilə bağlı məsələlərlə yerindəcə tanış olmaqdan ibarət olduğunu deyib. Qudərzi qeyd edib ki, real vaxt rejimində sərhəd monitorinqi yerli avadanlıqlardan istifadə etməklə həyata keçirilir.

"Dünya jurnalistləri Zelenskinin timsalında yeni Çerçilli və ya Çe Qevaranı görür..." "Çin BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvü kimi istəsəydi, Ukraynanın qələbəsi üçün nəsə edərdi..." "FTX mafiya prinsipi ilə işləyir. Putin xaç atadır. Onlar Eskobarın kokain satışı hesabına yaşadığı kimi neft və qaz satışı hesabına yaşayır" Nüvə dövlətinin hakimiyyəti başında Putin başda olmaqla mafiyaya bənzər qurum dayanıb. O, məhkəmələr və vətəndaş cəmiyyətinin iştirakı olmadan qərarlar qəbul edir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "QORDON" internet nəşrinin baş redaktoru Alesa Batsmana müsahibəsində teleaparıcı Slavik Şuster deyib. "FTX-DTK özünəməxsus təşkilatdır. O, mafiyanın klassik qanunları prinsipləri ilə işləyir. Baxın, günbəz var (mafiyanın aparıcı üzvlərindən ibarət qrup), bu, kobud desək, "Siyasi Büro" və ya Putinin yaxın dairəsidir. Xaç atası Putin var, böyük mənada hamıya sərf edir. Və bu dövlət, bu mafiya, Pablo Eskobarın (məşhur kolumbiyalı narkobaron) kokain satışı hesabına yaşadığı kimi, neft və qaz satışı hesabına yaşayır. Orada da eyni şeylər baş verir. Sənə mane olan bürün adamları məhv edirsən", - o, deyib. Şuster vurğulayıb ki, bu sistemdə qərarları məhkəmələr və vətəndaş cəmiyyəti deyil, mafiyanın özü qəbul edir, Rusiya hakimiyyəti də belə nümunə üzərində qurulub. Ona görə də bu hakimiyyətə məhkəmələr, parlament və ya azad mətbuat lazım deyil. "Hansısa vətəndaş təsisatları və ya hansısa insan haqları uğrunda çıxış edən adamlar deyil, Pablo Eskobar kimin yaşaması və kimin yaşamaması məsələsini həll edir. Mafiya özü həll edir. Navalnı yaşamamalıdır, Ukrayna yaşamamalıdır, Ukrayna müxalifəti yaşamamalıdır. Bu, elə mafioz dövlətdir, burada qərarlar belə qəbul edilir: günbəz toplanır və deyir: bax, o, satqındır. Aradan götürüb, asıb-kəsirlər ki, bunun qisas olduğu aydın olsun", - o, deyib. Şuster qeyd edib ki, bu mafiya böyük nüvə dövləti, Təhlükəsizlik Şurasının üzvü, liderinin həbsinə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin order verdiyi dövlətin hakimiyyəti başındadır. "Bax, təxminən bizim üzləşdiyimiz vəziyyət belədir. Bunu Qərb liderləri hələ anlamır. Məsələn, Fransa prezidenti bunu dəqiq anlamır. Amma nə zamansa anlamaq lazım gələcək, çünki XXI əsrdir, 2023-cü ildir, ən azından Avropada az-çox vətəndaş cəmiyyəti təsisatları yaradılır və insanlar hüquqlara malikdir. Burada isə biz insanların, başqa ölkələrin, başqa mədəniyyətlərin taleyi haqqında qərar verən mafioz dövlətlə üzləşmişik. Qərarların qəbulu mexanizmində heç kim iştirak etmir, belə mexanizm yoxdur. Gerçəkdən maşın və onun vintcikləri var. Ona görə də bu, hamı üçün böyük təhlükədir", - o, deyib. "Dünya jurnalistləri bu gün Ukraynaya tərəfdardır. Zelenskinin timsalında onlar yeni Çerçillı və ya Çe Qevaranı görürlər" Qərb KİV-lərində bütün jurnalistlər fəal şəkildə Ukraynanı dəstəkləyir. "Bir tərəfdən, Ukrayna var, biz onun  Kremlin bugünkü bədheybət müharibəsinə qəhrəmancasına müqavimətini göstəririk. Amma, digər tərəfdən, biz sanki müharibəni vəsf edirik, çünki bütün jurnalistlər bu gün Ukraynaya tərəfdardır, bu isə artıq davakar mövqedir. Onların hamısı bu gün Zelenskini dəstəkləyir, çünki onun timsalında yeni Çerçillı (Böyük Britanitanın sabiq baş naziri Uinston Çerçill) və ya Çe Qevaranı (Latın Amerika inqilabçısı Ernesto Çe Qevara) görür", - o, deyib. Şuster vurğulayıb ki, jurnalistlər özünə yeni kumir tapıb. "Ukraynaya qarşı heç bir tənqidi münasibət yoxdur. Ümumiyyətlə, Ukrayna barəsində pis danışan yoxdur. Ukrayna həmişə haqlıdır, Rusiya həmişə haqsızdır", - o, deyib. "Çin istəsə, Ukraynanın qələbəsi üçün nəsə edə bilər" Əgər Si Tszinpin Ukraynaya bu müharibədə qalib gəlməyə kömək etmək istəsəydi, o zaman "bunu, sadəcə, etmək lazım idi". "Birləşmiş Ştatlar, Fransa, Böyük Britaniya və Rusiya ilə bərabər Çin BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi üzvündən biridir. ABŞ-ın mövqeyi bəllidir, bütün ölkələrin möveyini də biz bilirik. Çin səs vermir, bitərəf qalır. Rusiyanın mövqeyi aydındır, üç dövlətin də mövqeyini bilirik. Lakin Təhlükəsizlik Şurasında veto hüququ var. Ona görə də TŞ-nin bir üzvü əleyhinə olarsa... Düşünürəm ki, Çin Təhlükəsizlik Şurası səviyyəsində Putinə şəxsi söhbəti zamanı  deməyəcəyini deyə bilər. Çünki Çin BMT-də bütün sivil dünya, yəni Avropa və kollektiv Qərblə birlikdə Ukraynaya səs verərsə, səs verməyə başlayarsa, o zaman heç Moskvaya getməyə ehtiyac olmaz. Amma belə ssenari az ehtimal olunur", - Şuster deyib.moderator

Rusiya Federasiyasının tammiqyaslı müharibəsinin başlandığı 2022-ci ildən Ukrayna Şimali Atlantika Alyansına üzv dövlətlərdən təxminən 120 milyard dollar məbləğində maliyyə, humanitar və hərbi yardım alıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq bildirib. O, Ukrayna Naminə Alyansa üzv olan ölkələrin bu cür dəstəyini misilsiz adlandırıb. "Amerika Birləşmiş Ştatları ən böyük milli donor olsa da, Avropa ölkələri və Kanada ümumi yardımın yarıdan çoxunu təmin edib", - Stoltenberq bildirib. NATO-nun baş katibi həmçinin əlavə edib ki, Avropa dövlətləri təxminən beş milyon ukraynalı qaçqını qəbul edib. “Avropa və Şimali Amerika Rusiyaya qarşı misli görünməmiş iqtisadi sanksiyaların tətbiqinə davam edir ki, bu da Şimali Amerika və Avropa ölkələrinin möhkəm birliyinə dəlalət edir”, - NATO-nun baş katibi vurğulayıb.

İranın hərbi təyyarələrinin Azərbaycan-İran dövlət sərhədi boyunca uçuşlar etməsi haqda məlumat yayılıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə iranlı jurnalist Rza Abbasi tvitterdə məlumat paylaşıb. Qeyd edək ki, SEPAH-a yaxın telegram kanalları da bu xüsusda materiallar dərc edir.