Gündəm

İsrailin Qəzza zolağını işğal etməsi böyük səhv olar. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Co Bayden deyib. Bayden qeyd edib ki, o, İsrailə də Qəzzanı işğal edib saxlamağın böyük bir səhv olacağını açıq şəkildə bildirib. “Münaqişə ikidövlətli həll əldə olunmayana qədər bitməyəcək”, - Bayden deyib.

Biz problemlərin aradan qaldırılmasında Ermənistanı dəstəkləyirik”. Sozcu.az erməni Teleqram kanallarına istinadən xəbər verir ki, bunu Suriya prezidenti Bəşər Əsəd Ermənistan Milli Assambleyasının vitse-spikeri Hakob Arşakyanla görüşündə bildirib. “Suriya erməniləri öz dövlətinin, cəmiyyətinin və dəyər sisteminin bir hissəsi hesab edir”, - Bəşər Əsəd deyib.bakupost)

“Erməni ictimaiyyətində (Ermənistanda və diasporada) son vaxtlar fəal şəkildə belə bir tezis yayılır: “əslində Ermənistanla Türkiyə arasında heç bir ciddi problem yoxdur. Mövcud münaqişənin səbəbi isə ermənilərin türklərin ərazisinə doğru genişlənməsi və xarici qüvvələrin (xüsusən də Rusiyanın) müdaxiləsidir”. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə erməni türkoloq Varujan Qeqamyan özünün teleqram kanalında yazıb. “Bu cür bəyanatlar qarşıdakı aylarda daha çox olacaq. Türkiyə-Ermənistan münaqişəsinin bu cür şərhi qeyri-elmi və reallığa ziddir və əks tezis asanlıqla sübuta yetirilir”, - deyə revanşist ekspert qeyd edib. Qeqamyan bölgədə türk gücünün artmasına bir sıra örnəklər gətirib. Bunlardan biri Şuşanın türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı elan edilməsidir. Onun fikrincə, Azərbaycan Türkiyə ilə birlikdə “bölgəni tamamilə almaq üçün” hər şeyi edir. “Yəni türk qohumbazlığı bu və ya digər xalqın türklərə münasibətindən deyil, Türkiyə və Azərbaycanın bölgədəki təbii geosiyasi impulslarından qaynaqlanır”, - deyə Qeqamyan yazıb.Musavat.com

Ümid Partiyasının sədri İqbal Ağazadə son açıqlaması ilə diqqət çəkib.  Sozcu.az xəbər verir ki, “Künc-Bucaq” adlı “YouTube” layihəsinin qonağı olan partiya sədri bu dəfə sosial məsələlərdən də danışıb.  O, cəmiyyətin maraq dairəsində olan bakirəlik, zifaf gecəsi, “TikTok” sosial şəbəkəsi barədə fikirlərini bölüşüb:  “Heç kim heç kimi bakirə olmağa və ya bakirə olmamağa məcbur edə bilməz. Bu, mədəniyyətlərdən, adətlərdən, düşüncələrdən və milli-mental xüsusiyyətlərdən irəli çıxan bir şey olmalıdır. İnsanlara cəmiyyətin yaxşı tərəflərini düzgün göstərmək lazımdır ki, mütləq bakirə olmalısan, yaxud mütləq bakirəliyin pozulmalıdır kimi anlayışlar olmasın, insanlar seçimi düzgün etsinlər. Azərbaycanın seçimi adət-ənənələrdə, düşüncələrdə, mental xüsusiyyətlərdə qadının zifaf gecəsinə qədər - toy gecəsinə kimi bir insanla belə münasibətdə olmamasıdır. Və bu şəkildə uzun illər yaşamışıq.  Bu gün Avropa ölkələrində bunu az qala dəyər kimi qəbul edirlər, heç də pis şey kimi qəbul etmirlər. Çalışmaq lazımdır ki, oğlanlarımız da bakir olsun. Bunun tam tərsini aşılamaqsa, yanlışdır. Çalışmaq lazımdır ki, oğlanlar da belə olsun. Amma yox onu da pozacaqsan, çünki oğlanlarımız belə deyil kimi yanaşmalar nəticə etibarilə sivilizasiyaların və düşüncələri toqquşması ilə nəticələnəcək. Bizdə mental dəyərlərə və xüsusiyyətlərə imkan tanıyan ağıllı və cahil arasında seçim edərkən dini fanatizmə yuvarlananlar say etibarilə daha çoxdur. O, sabah ölkə üçün problem yarada bilər. Buna görə də təbliğatın nümunəvi hissəsini dövlət özü etməlidir ki, bu tipli şeylər ayaq açıb yeriməsin”.  “TikTok” sosial şəbəkəsi haqda danışan İ.Ağazadə  tez-tez orada edilən paylaşımları izlədiyini də etiraf edib:  “Mən “TikTok”a da baxıram, izləyirəm. Siyasətçi cəmiyyətin həkimidir. Necə ki, fərdi olaraq insanları həkimlər xəstəlikdən müalicə edir, cəmiyyət xəstəliyini də siyasətçilər müalicə edir. Ona görə də mən hər şeyi izləyirəm. Bəzən görürsən ki, “TikTok”da sadəcə qışqırırlar. Deyə bilərsiniz ki, buna baxmasınlar. Amma biz cəmiyyət, hökumət olaraq bunun səbəbini tapmalıyıq”. yensabah)

Ukrayna müharibənin 630-cu günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 314 290 hərbçi, 5377 ədəd tank, 10104 ədəd zirehli döyüş maşını, 7647 ədəd artilleriya sistemi, 884 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 582 hava hücumundan müdafiə sistemi, 323 ədəd hərbi təyyarə, 324 ədəd helikopter, 10 020 ədəd avtomobil texnikası, 5675 ədəd PUA, 1562 qanadlı raket, 22 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 1083 xüsusi avadanlıq itirib.

"40 yaşında özünü ana kimi gerçəkləşdirə bilməyən qadın ev ocağının nə demək olduğunu bilmir..." Rusiyada qızlara ali təhsil almaqdansa, uşaq doğmağa çağırış edilib Çelyabinsk vilayətindən olan senator Marqarita Pavlova gənc qızlara ali təhsildən doğuşa yönəlməyə çağırış edib.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə o, "Tsarqrad" telekanalına müsahibəsində bəyan edib. Məlumatı "gazeta.ru" nəşri yayıb. "Qızları ali təhsil almağa yönləndirməkdən əl çəkmək lazımdır. Ali təhsil alan, sonradan mahiyyətcə heç bir şeyə gətirib çıxarmayan gənclər yetişdirməkdən əl çəkilməlidir. Onlar ya başqa ixtisaslar üzrə, ya da başqa bir sahədə işləməyə başlayır, sonra da özünə yer tapmaq üçün uzun illər lazım olur, nəticədə uşaq doğmaq funksiyası nəzərdən qaçırılır", - Pavlova deyib. Onun fikrincə, hansısa "mifik inkişaf" dalınca qaçmaq deyil, ərslərin dərinliyinə nüfuz etmək lazımdır, çünki bəzən inkişaf "deqradasiyaya bərabərdir". "Son 100 ildə inqilab səbənindən qadınlar işləmək imkanı qazanıb və az doğmağa başlayıb", - senator deyib və əlavə edib ki, zərif cinsin nümayəndələri öz üzərinə kişilərin funksiyasını götürüb, kişilər onlara qadın kimi baxmır. Bundan başqa, Pavlova qeyd edib ki, hazırda valideynlər qızlarını əvvəlcə təhsil almağa, karyera qurmağa, mənzil almağa, sonra isə ərə gedib uşaq doğmağa yönləndirir. Nəticədə 40 yaşında özünü ana kimi gerçəkləşdirə biməyən qadın "ev ocağının nə demək olduğunu  bilmir". Senator əmindir ki, bu dəyərlər sistemini dəyişmək lazımdır. "Bizi yanlış yola çəkməyə çox cəhdlər edilir, guya, demoqrafiyanı iqtisadi tədbirlərin köməyilə qaldırmaq olar, bunun üçün ailələrə daha çox müavinət, mənzil, maşın vermək təklif edilir. Bizə deyirlər ki, bu amillər olmasa, gənclər uşaq doğmaq qərarına gəlməyəcək. Bu, tamamilə yanlış yoldur və Ərəb Əmirliklərinin təcrübəsi bunu sübut edir. Orada ailəyə hər cür dəstək göstərilir, lakin bu zaman doğuş əmsalı artmır", - Pavlova deyib. Qızları "ali təhsil almağa yönləndirməkdən əl çəkmək lazımdır", çünki onlar doğmağı unudur", - senator bəyan edib. Onun "zamanı geriyə döndərməkdə" ittiham olunmasından çəkinib-çəkinməməsi barədə suala cavabında senator deyib: "Burada qorxulu nə var ki?". Məmur qadının özü 21 yaşında "sosial-mədəni sahədə sosial-psixoloq" ixtisası üzrə ali təhsil alıb.  Gələcək senator ərə gedib və ali məktəbi bitirdikdən dörd il sonra qızını dünyaya gətirib. Bu zaman o, Çelyabinsk vilayətinin sabiq qubernatoru Mixail Yuryeviçin ailəsinə məxsus telekanalda işləyib.moderator)

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan KTMT-nin noyabrın 23-də Minskdə keçiriləcək sammitinə getməyəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, Paşinyan bu barədə Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə telefon danışığı zamanı deyib. “Paşinyan görüşdə iştirak edə bilməyəcəyini deyib və KTMT tərəfdaşlarının bu qərara anlayışla yanaşacağına ümid etdiyini bildirib”, - baş nazirin mətbuat katibi Nazeli Baqdasaryan qeyd edib.

“HƏMAS Qəzzaya nəzarəti itirib”. Sozcu.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu barədə İsrailin müdafiə naziri Yoav Qalant bildirib. “Terrorçular cənuba qaçır. Mülki şəxslər HƏMAS bazalarını talayırlar. İsrail qoşunları planlara uyğun olaraq irəliləyir və tapşırıqları dəqiq şəkildə yerinə yetirir”, – deyə Qalant qeyd edib.

Ermənistan Qarabağda Azərbaycan ordusu tərəfindən saxlanılan terrorçu muzdlular üçün hərəkətə keçməyə hazırlaşır. Sozcu.az Globalinfo.az-a istinadən xəbər verir ki, 44 günlük müharibədə ölkəmizə qarşı terror törədən, daha sonra saxlanılan iki Livan vətəndaşı erməni üçün diaspora müraciət edilib. Livan erməniləri Maral Nacaryan və Vigen Euljekyanın 2020-ci ildə döyüşlər zamanı Laçında ələ keçirildiyi bildirilir. V.Euljekyanın həyat yoldaşı ərinin “azadlığı” üçün müəyyən addımlar atıldığını, lakin təfərrüatları açıqlamayacağını deyib. İddia edilir ki, bu iki erməni müharibədən bir müddət öncə Livandan Şuşaya köçüb və burada çalışmağa başlayıb. Qısa müddət sonra isə separatçılar tərəfdən döyüşlərə qatılıb. Qeyd edək ki, bu, ermənilərin Qarabağın işğalda olduğu müddətdə buraya qanunsuz köç həyata keçirməsi və 44 günlük müharibədə muzdlu döyüşçülərdən istifadə etməsinin növbəti sübutudur.

Oktyabrın 7-də kütləvi qətllər törədən terrorçulara etiraz əlaməti olaraq Təl-Əvivin tarixi Dizenqof meydanında dar ağacı quraşdırılıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Segodnya v İsraile”("Bu gün İsraildə") telegram-kanalı məlumat yayıb. Aksiyanın təşəbbüskarı həbs olunan terrorçuları ölüm cəzasına məhkum edən “Vətəndaş cəbhəsi” (“Həzit əzrahit”) təşkilatı olub. Təşkilatçılar bildiriblər ki, onlar bu dar ağacını əvvəllər onlara bu cür məzmunlu mitinq keçirməyi qadağan edən Təl-Əviv bələdiyyəsinin razılığı olmadan quraşdırıblar. Obyektin özü iki "mələk" qanadı arasında xaç olan dar ağacıdır və üzərində həmin gün ölən İsrail vətəndaşlarının qurbanları təsvir edilib. Postament üzərində bəyanat tərtib edilib: “Oktyabr qırğınının terrorçuları dar ağacında məsuliyyətə cəlb edilməlidir”.

"Qarabağ xalqı"nın (? - red.) hüquqlarının qorunması vacibdir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri İranın Ermənistandakı səfiri Mehdi Sübhani “SivilNet”ə müsahibəsində deyib. “Biz beynəlxalq hüquqa və BMT normalarına uyğun olaraq Ermənistan və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırıq, lakin bu o demək deyil ki, oradakı insanların hüquqları pozulmalıdır. Hesab edirik ki, Qarabağ xalqının (? – red.), Qarabağ xalqının hər bir nümayəndəsinin hüquqları təmin edilməlidir, onların öz hüquqlarını reallaşdırmaq imkanı olmalıdır. Bu, heç kimin, o cümlədən Azərbaycanın gözardı edə bilməyəcəyi reallıqdır. Qarabağ böhranı başlayanda və qarabağlılar Ermənistana gələndə bir qrup qaçqın Qafana yerləşmişdi, mən gedib onlardan niyə ərazini tərk etdiklərini soruşdum, dedilər ki, həyatları təhlükədə idi. Başqalarını öz vətəndaşı adlandıran ölkə şərait yaratmalıdır ki, bu insanlar özlərini təhlükəsiz hiss etsinlər, bu ərazini, bu torpağı tərk etməsinlər. Biz “Qarabağ xalqı”nın qanuni və legitim hüquqlarının təmin olunmasının tərəfdarıyıq”, - Sübhani bildirib. Sübhani Ermənistandan keçən yol haqqında “dəhliz” sözünün işlənməsi haqda qeyd edib ki, bu sözün arxasında onların (Azərbaycanın – red.) gizli fikri var: “Biz Ermənistanın müstəqilliyini, ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləyirik və onun beynəlxalq sərhədlərini pozan hər şeyə qarşıyıq. Dəhlizə gəlincə, qeyd etməliyəm ki, beynəlxalq terminologiyada bu, əlaqə marşrutu deməkdir, lakin Ermənistanla bağlı olanda xüsusi hüquqi məna kəsb edir. Bu sözü təkrar edənlər xüsusi mənada işlədirlər və fikirlərini öz bəyanatlarının arxasında gizlədirlər”. Səfir vurğulayıb ki, İran nəqliyyat əlaqələrinin bərpasının əleyhinə deyil, lakin Ermənistanın nəzarətindən kənarda yolların mövcudluğunu qəbuledilməz hesab edir: “Biz Ermənistanın suverenliyindən kənara çıxan və Ermənistanın müstəqilliyini şübhə altına alan o rabitə və kanalların əleyhinəyik. Bizim nöqteyi-nəzərimizdən Ermənistanın nəzarəti və suverenliyi altında olmayan yol qəbuledilməzdir”. Qeyd edək ki, məkrli surətdə erməni əhalini “Qarabağ xalqı” adlandıran və onların guya həyatlarına təhlükə olduğu üçün Qarabağdan getdiyini deməklə, təxribat törədən, Zəngəzur dəhlizinin məntiqini təhrif edən Sübhaninin açıqlamalarına Azərbaycan XİN artıq cavab verib və İranın buna reaksiyasını gözlədiyi vurğulanıb.

“Səfərbər edilmiş Rusiya qoşunlarının bir qrup əsgəri işğal olunmuş Krım yarımadasında öz alayının komandir müavinini döyərək öldürüb və hadisə yerindən qaçıb”. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna kəşfiyyatı xarici mediaya məlumat ötürüb. Həmin məlumatda qeyd edilir ki, Rusiyanın cənub hərbi dairəsinin səkkizinci ordusuna daxil olan 20-ci motoatıcı diviziyasının əsgərləri noyabrın 1-də polkovnik Musurbekova ağır bədən xəsarətləri yetiriblər. Həmin gün hücumu törətməkdə şübhəli bilinən hərbçilər geyimlərini atıb mülki şəxs qismində qaçıblar. Onlar Simferopol rayonundakı bazanı tərk edərək, Rusiyanın qonşu Krasnodar vilayətinə qaçıblar. Ukrayna kəşfiyyatı bildirib ki, döyüləndən 6 gün sonra polkovnik Musurbekov Simferopoldakı xəstəxanada aldığı xəsarətlərdən dünyasını dəyişib. Ukrayna Baş Qərargahı bildirib ki, Ukraynadakı müharibəni tərk edən Rusiya hərbçilərinin sayı artır. Aşağı əhval-ruhiyyə, zəif təchizat və təlim, eləcə də Vladimir Putinin komandanlıqla bağlı problemlərə genişmiqyaslı müdaxiləsi başlayandan bəri çoxsaylı belə məlumatlar var. Belə ki, bu ilin avqustunda Ukraynanın işğal olunmuş Xerson vilayətindəki bir qrup rus əsgəri Rusiya Əsgər Anaları Komitəsinə videomüraciət yayıb və orada onların əhval-ruhiyyəsini “döşəmə səviyyəsindən aşağı” kimi təsvir ediblər. Ukraynanın “RBC Ukraine” nəşri son aylarda rus qoşunlarının fərarilik hallarının artdığını vurğulayıb. Məsələn, bu il mayın 25-də Ukraynanın şərqindəki Luqansk vilayətinin Svatove yaxınlığında səfərbər edilmiş 20-yə yaxın rus əsgər yük maşınını oğurlayaraq qaçıb. İyunun 9-da eyni bölgənin işğal altında olan Arapivka şəhərində 90-na yaxın rus əsgəri də fərarilik edib. Donetsk vilayətinin Rusiyanın işğalı altında olan Soledar şəhərindəki hərbi hissədən də keçmiş məhbus olan 7 silahlı əsgər qaçıb. Onlardan üçü daha sonra saxlanılıb. Ukrayna mətbuatı cümə günü 76-cı Qvardiya Hava Hücum Diviziyasının hücum briqadasından olduqlarını bildirən iki nəfərin Ukraynanın Zaporojye vilayətinin Berdyansk şəhərində bir komandirin onu təhqir etdiyi üçün tabeliyində olan şəxsi güllələyərək öldürdüyünü də bildirib. Qeyd edək ki, Almaniyanın “Deutsche Welle” agentliyi belə bir xəbər yaymışdı ki, fərarilərin çoxu postsovet ölkələrinə – Ermənistana və ya Qazaxıstana gedib.konkret)