Gündəm

Ermənistan mediası Qarabağda məhv edilən erməni separatçıların qandallanaraq Bakıya gətirilməsi ilə bağlı yeni iddialar irəli sürüb. Sozcu.az Publika.az-a istinadən xəbər verir ki, keçmiş separatçı “rəhbərlər” Araik Arutyunyan, Bako Saakyan və Arkadi Qukasyanın helikopterlə Ermənistana aparılması üçün Bakı ilə danışıqlar aparılıb. “Hraparak” nəşri yazır ki, Azərbaycan buna qəti şəkildə razı olmayıb: “Laçın sərhəd-keçid məntəqəsindən keçmək istəyən (qondarma) “milli təhlükəsizlik naziri” Ararat Melkumyan və “daxili işlər naziri” Karen Sərkisyan saxlanılıb. Bildiriblər ki, keçmiş "liderlər” təslim olacaqları təqdirdə onlar buraxılacaq. Bundan xəbər tutan keçmiş “liderlər” gizləndikləri yerdən çıxıb, bundan sonra digərlərinin keçidinə icazə verilib”. Separatçıların silahlı dəstələrinin “komandiri” olmuş Levon Mnatsakanyan isə Laçın postundan keçmək istəyərkən saxlanılıb. Nəşr iddia edir ki, Azərbaycan sərhədçiləri Mnatsakanyanı saxladıqda ondan “Qarabağ Azərbaycandır” deməsini istəyiblər. Erməni mediası onun bunu deməkdən imtina etdiyini iddia edir, lakin bəzi mənbələr Mnatsakanyanın “Qarabağ Azərbaycandır” dediyini bildirirlər. Separatçı “liderlərin” qandallanaraq Bakıya gətirilməsinin ermənilər üzərində ciddi ruh düşkünlüyü yaradıb. Çünki onlar “qəhrəman” elan edilmişdi və həmişə düşünürdülər ki, işğal davam edəcək. Azərbaycan torpaqlarını işğaldan azad edəndən sonra erməni separatizmini tarixin zibilliyinə göndərdi və separatçıları qandallayaraq, “erməni xülyalarını” məhv etdi.

Ukrayna müharibənin 615-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 300 810 hərbçi, 5211 ədəd tank, 9804 ədəd zirehli döyüş maşını, 7227 ədəd artilleriya sistemi, 844 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 562 hava hücumundan müdafiə sistemi, 321 ədəd hərbi təyyarə, 324 ədəd helikopter, 9590 ədəd avtomobil texnikası, 5440 ədəd PUA, 1546 qanadlı raket, 20 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 1016 xüsusi avadanlıq itirib.

Ukrayna ordusu Rusiyaya məxsus Su-25 təyyarəsini məhv edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Dövlət Sərhəd Xidmətinin rəsmisi Andrey Demçenko məlumat yayıb. Təyyarənin Avdeyevka istiqamətində vurulduğu bildirilir.

İşğalçı Rusiya prezidenti Vladimir Putin dünyasını dəyişib. Hazırda Putinin cəsədi Valdaydakı iqamətgahının soyuducu kamerasındadır. Sozcu.az "UNİAN"a istinadla  xəbər verir ki, bu sözləri məşhur Ukrayna jurnalisti Qordona müsahibəsində rusiyalı siyasi analitik Valeri Solovey söyləyib. Analitik qeyd edib ki, belə bir vəziyyət son dərəcə alçaldıcıdır, lakin Rusiya diktatoru tamamilə buna layiqdir.  Onun sözlərinə görə, Putinin fiziki ölümünə heç bir şübhə yoxdur. "O, şübhəsiz ki, ölüb. Cümə axşamı, oktyabrın 26-da saat 20:40-da ölüb. Geridönməz şəkildə, nəhayət... Alçaldıcıdır, doğrudu, lakin o, buna tamamilə layiqdir. Onun fiziki ölümünə heç bir şübhə yoxdur", - deyə analitik bildirib. Solovey qeyd edib ki, 2019-2020-ci illərin sonunda Putinə xərçəng diaqnozu qoyulub. 2020-ci ilin fevralında israilli həkimlər onu əməliyyat ediblər. Sonra onun sağqalma ehtimalının bir il yarımdan çox olmayacağını təyin ediblər. "Yazda onun müalicəsini dayandırdılar və səhhətində əvvəllər gecikdirilə bilən qaçılmaz pisləşmə başladı. Yayın əvvəlində mənə dedilər ki, onun sağ qalma ehtimalı bu ildən o yana uzanmır. Və avqustun-sentyabrın əvvəlində mənə bildirdilər ki, o, yıxıldıqdan sonra sağ qalmayacaq və bu tamamilə doğru çıxdı”, - deyə Solovey diqqətə çatdırıb. “Sentyabrın sonunda mənə xəbər verdilər ki, "üfüq" yaxınlaşır və o, oktyabrdan o yana sağ qalmayacaq... Belə də oldu. Oktyabrın 26-da Putin vəfat etdi. Bundan əvvəl, bir neçə gün öncə ürəyi dayanıb, bundan sonra o, artıq intensiv terapiya palatasında, yəni reanimasiyada olub. Saat 20:00-da Putinin vəziyyəti pisləşməyə başlayıb... Əlavə briqada çağırıblar, əlavə reanimasiya tədbirləri görüblər. Lakin Saat 20:40-da o, dünyasını dəyişib”, - deyə analitik yekunlaşdırıb.

"Bunlar diqqəti Putinə yönəltmək, sonradan İsa Peyğəmbər kimi onun yenidən hüzur etdiyini və bütün Rusiya boyunca seçki turuna başladığını iddia etmək üçündür..." "Putinin ölümü barədə şayiələr xoş və şirin olsa da, hamımız bunu səbirsizliklə gözləsək də, bunun Beynəlxalq Tribunaldan sonra baş verməsi yaxşı olardı..." Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurasının katibi Aleksey Danilov Rusiya diktatoru Vladimir Putinin "ölümü" barəsində məlumatı şərh edib.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "world.comments.ua" nəşri yazıb. Məmurun sözlərinə görə, Rusiya rəhbərinin "ölümü" barədə məlumatların yayılması seçkiqabağı kampaniya ilə bağlıdır və Kremlin xüsusi əməliyyatıdır. O, deyib ki, bu üsulla Putinə diqqət çəkməyə cəhd edilir. "Onların işləyib hazırladığı texnologiyalar üsulu ilə ona diqqət çəkilir ki, sonra İsa Peyğəmbər kimi, Putinin də "hüzur edib" bütün Rusiya boyunca seçki turuna başladığı iddia edilsin", - Danilov bəyan edib və vurğulayıb ki, "belə texnologiyalar aydındır". Məmur deyib ki, diktator tez-gec o dünyaya vasil olacaq. Putinin "ölümü" barədə şayiələrə Ukrayna kəşfiyyatı da münasibət bildirib. Ukrayna Müdafiə Nazirliyi Baş Kəşfiyyat İdarəsinin nümayəndəsi Andrey Yusov qeyd edib ki, Putinin, guya, ölməsi barədə şayiələr xoş olsa da, hər halda şayiədir. "Putinin ölümü ətrafında şayiələr xoş və şirin olsa da, şayiədir. Yəni Rusiyanın anonim "Teleqram-kanal"ları yenə də belə şeylər barədə məlumatlar yaymaqdadır. Bundan sonra biz bunun kimə sərfəli və faydalı olduğunu təhlil etməliyik", -  Yusov qeyd edib. O, əlavə edib ki, ukraynalılar belə şeylərə təmkinlə yanaşmalıdır. "Əlbəttə, biz hamımız bunun imkan daxilində daha tez baş verməsini istəyirik. Lakin yaxşı olardı ki, bu, Beynəlxalq Tribunaldan sonra baş versin və bunu Rusiyanın anonim mənbələrindən deyil, mötəbər mənbələrdən eşidək", - kəşfiyyat nümayəndəsi deyib. Bu mənada Kremldə vəziyyət və şərait barədə danışarkən, Yusov əlavə edib ki, belə şayiələr elə oradakı müvafiq şəraiti səciyyələndirir. "Belə məlumatlar hətta təkcə Ukrayna auditoriyası üçün deyil, o cümlədən Rusiyanın daxilində buna reaksiyanı öyrənmək üçün yayılır. Yəni bu məlumata kimin necə, o cümlədən elita nümayəndələrinin münasibətini öyrənmək istəyirlər", - o, deyib. "Bu mövzunun müzakirə edilməsi faktının özü Kreml sakinlərində sağlam mühitin olmadığını sübut edir", - Yusov əlavə edib. O, həmçinin qeyd edib ki, diktatorun öləcəyi təqdirdə Rusiyanın Ukraynaya münasibətdə siyasəti dəyişməyəcək, çünki bu ölkə "insanlıqdan uzaq adamlarla" doludur. Xatlırladaq ki,17 mart 2024-cü ildə Rusiyada prezident seçkiləri keçiriləcək. Rusiya televiziyalarında Vladimir Putinin böyük səs çoxluğu ilə "qalib gələcəyi" barədə haray-həşir salınır. Qeyd etmək lazımdır ki, Putin 20 ildən artıqdır ki, Rusiyada hakimiyyətdədir. Putin sağdır, yoxsa yox? - bəlli olanlar 71 yaşlı Vladimir Putinin bir çox illər ərzində müxtəlif xəstəliklərdən, o cümlədən xərcəng xəstəliyindən əziyyət çəkdiyi iddia edilir. Ukrayna kəşfiyyatı iddia edib ki, Rusiya rəhbəri həm fiziki, həm də mənəvi şəhətdən xəstədir. Sosial şəbəkələrdə oktyabrın 22-də Putinin Valday iqamətgahında, guya, "ürəyinin dayanması", lakin həkimlərin onu reanimasiya etməsi barədə məlumat yayılıb. Oktyabrın 26-da axşam Putinin "ölümü" barədə məlumatlar üzə çıxıb, lakin nə Rusiya, nə də Ukrayna tərəfi bunu təsdiq etməyib.

"Sülhməramlılar sentyabrın 19-da döyüşlərin başlayacağını bilirdilər, biz də onlara bu barədə demişdik".  Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Qarabağda mövcud olmuş qondarma rejimin "prezident"i Samvel Şahramanyan "yerli" televiziyaya müsahibəsində deyib. "Döyüşlər başlayandan sonra başa düşdüm ki, biz təkik. Rusiya tərəfi müşahidəçi statusunda idi", - Şahramanyan bildirib. 

Xəbər verdiyimiz kimi, bu səhər saat 5:50-də Sumqayıt şəhərinin Corat bağları yaşayış massivində yerləşən fərdi yaşayış evlərindən birində odlu silahdan açılan atəş nəticəsində iki nəfər həlak olub, dörd nəfər yaralanıb. Sozcu.az Axar.az-a istinadən xəbər verir ki, öldürülən şəxslərdən Dağbəyi Fərəcov Müsavat Partiyasının Sumqayıt şəhər təşkilatının üzvü olub.

İsrail ordusunun sözçüsü Daniel Hagari bildirib ki, quru əməliyyatlarına başlayan İsrailin Qəzzada əməliyyatları genişlənir və Qəzza bombalanır. Sozcu.az bildirir ki, bu barədə Əl-Cəzirə xəbər yayıb. Məlumatda xatırladılıb Hagari qəzzalıları cənuba doğru hərəkət etməyə çağırıb. Eyni zamanda vurğulanıb ki, İsrailin hava hücumları orada davam edir. “The Jerusalem Post” isə xəbər verir ki, İsrail sözçüsü brifinq zamanı hücumların həm havadan, həm dənizdən, həm də qurudan həyata keçirildiyini qeyd edərək, “son bir neçə saat ərzində Qəzza zolağında hücumların sayını çox ciddi şəkildə artırdıq” deyib.  Haqari bildirib ki, İsrail kəşfiyyatı HƏMAS-ın Qəzzada "Şifa" xəstəxanasından qərargah kimi istifadə etdiyini müəyyənləşdirib. Onun sözlərinə görə, hazırkı zərbələr terror qruplaşmasının yeraltı tunellərdəki qüvvələrini məhv etmək məqsədilə endirilir. Quru əməliyyatlarının məqsədi isə "Şifa" xəstəxanasındakı qərargahı məhv etməkdir. Qeyd edək ki, ABŞ İsraili quru əməliyyatlarından imtinaya çağırıb.

ABŞ Silahlı Qüvvələri Prezident Co Baydenin göstərişi ilə Suriyada İrana bağlı iki hədəfə zərbələr endirib. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ müdafiə naziri Lloyd Ostin deyib. “Bu gün Prezident Baydenin göstərişi ilə ABŞ ordusu Suriyanın şərqində SEPAH və ona bağlı qrupların istifadə etdiyi iki obyektə zərbələr endirib. Bu zərbələr İranla əlaqəli silahlı qruplar tərəfindən oktyabrın 17-dən etibarən İraq və Suriyada ABŞ şəxsi heyətinə qarşı davam edən və əsasən uğursuz hücumlara cavabdır”, - Ostin bildirib.

Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin əməkdaşları sentyabrın 20-dən indiyədək 220 nəfərin cəsədinin Qarabağdan Ermənistana daşınmasına yardım edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin mətbuat xidmətindən məlumat verilib. “Məhkəmə ekspertlərimiz ötən ay yanacaq anbarında baş vermiş faciəli partlayış nəticəsində həlak olanların qalıqlarının ləyaqətlə utilizasiyasını təmin etmək üçün işlərini davam etdirirlər”, - məlumatda deyilir. BQXK əlavə edib ki, daşınan meyitlərin əksəri yanacaq anbarında baş verən partlayışa aiddir. Qeyd edək ki, 25 sentyabrda xankəndi yaxınlığındakı yanacaq məntəqəsində baş verən partlayışda yüzlərlə erməninin öldüyü və yaralandığı bildirilmişdi.

ARB TV-nin "Günə Son”verilişində psixoloq Əfsanə Rüstəmovanın səsləndirdiyi fikirlər sosial şəbəkələrdə tənqidlərə səbəb olub. Məişət zorakılığı mövzusunun gündəmə gətirildiyi efirdə psixoloq emosional ehtiyacı ödənməyən qadının boşanmaq haqqının olduğunu deyib. O, fikirlərini belə əsaslandırıb: "Mənim üç minlik telefon kimi emosional bir ehtiyacım varsa, həyatım yoldaşım ya onu mənə almalıdır, ya da mənim imtina etmək kimi bir şansım var. Ər rahat kreslosunda oturub, üç min manatlıq telefonu almırsa, boşanmağa getməyin tərəfdarıyam. Şillə dəyəndən sonra hər şey üçün gecdir”.    Birmənalı qarşılanmayan fikirlərə klinik psixoloq Rövşən Nəcəfovun münasibətini öyrəndik. Demokrat.az-a açıqlama verən mütəxəssis bakalavr təhsili psixologiya olmayan və sosial platformalarda özünü fenomen psixoloq kimi təqdim edən şəxslərlə mübarizə aparılmalı olduğu qənaətindədir: "Vətəndaşlara psixoloq yanına gedərkən diplom tələb etməyi tövsiyə edirəm. Reklam olunan sertifikatlara inanmasınlar. Özünü psixoloq kimi təqdim edən şəxslərdən psixologiya üzrə bakalavr diplomu, özünü klinik psixoloq kimi təqdim edən şəxslərdən isə klinik psixologiya üzrə magistr diplomu tələb etmək lazımdır. Xaricdə təhsil aldığını deyən şəxslərdən də Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq olunmuş sənəd tələb edilməlidir. Bunları tələb etmək müraciətçilərin haqqıdır. Psixologiya üzrə bakalavr təhsili almış şəxslər psixologiyanın elmi istinad mənbələrini bilir. Media subyektləri də verilişlərinə və ya hansısa layihələrinə psixoloq dəvət edəndə qeyd etdiklərimi nəzərə almalıdır”. R.Nəcəfov deyib ki, özünü cəmiyyətə psixoloq kimi təqdim edən şəxslərlə bağlı hüquqi müstəvidə addımlar atılmalıdır: "Aidiyyəti dövlət qurumları bununla bağlı qanunun sərt üzünü göstərməlidirlər. Özəl bağça, məktəbəqədər və digər təhsil müəssisələrində, psixologiya və reabilitasiya mərkəzlərində, tibb mərkəzləri və klinikalarda ixtisası psixologiya olmayan, müvafiq ixtisas üzrə diplomu olmayan şəxslər psixoloq xidməti göstərirlər. Özəl müəssisələrdə aidiyyəti dövlət qurumları tərəfindən yoxlamalar aparılmalıdır”. Ekspert onu da əlavə edib ki, heç bir elmi əsası olmayan "NLP”, "Access Bars”, "Yaşam koçluğu”, "Şəxsi inkişaf” kimi fəaliyyətlər psixologiya deyil:  "Amma bunları insanlara psixoloji xidmət olaraq təqdim edirlər. İnsanların xoşbəxtlik axtarışından sui-istifadə etmək olmaz. Psixologiya empatiyanın olduğu sahədir. Kiminsə yaxşı dinləyici olması onun peşəkarlığını ifadə etmir. Psixoloqlar insanların təşvişləri, asılılıqları və digər psixoloji pozuntuları ilə məşğul olan, elmi əsaslı metod və konsultasiyaları icra edən ixtisas sahibləridirlər”.

“Qarabağdan olan məcburi miqrantlara müvəqqəti müdafiə statusu veriləcək”. Sozcu.az erməni mediasına istinadən bildirir ki, bunu Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan deyib. Baş nazir parlamentdə bildirib ki, bu, Qarabağdan olan ermənilərin qaçqın statusunu qeydə almağa, Ermənistan vətəndaşlığına sonrakı qəbul məsələsini həll etməyə və hüquqlarını qorumağa imkan verəcək. Qərar Nazirlər Kabinetinin sabahkı iclasında təsdiqlənəcək Bildirilib ki, bu məsələ uzun müddətdir müzakirə olunur. “Məcburi köçkünlərin təcili yardıma ehtiyacı var. Həmçinin dövlət proqramlarını köçənlərin maraqlarına uyğunlaşdırmaq lazımdır”-baş nazir bildirib. P.S.Qeyd edək ki, Paşinyanın “məcburi köçkün” adlandırdığı erməniləri Azərbaycan Qarabağdan nəinki köçməyə məcbur etməyib, hətta onların vətəndaşlıq alaraq rahat yaşaması üçün əlindən gələni edib.