Gündəm

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski arasında telefon danışığı baş tutub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna prezidenti özünün sosial şəbəkə hesabında yazıb. Telefon danışığı zamanı Vladimir Zelenski Rusiya Hava Hücumundan Müdafiə Qüvvələri tərəfindən Qroznıda 25 dekabrda vurulan AZAL təyyarəsinin Aktauda qəzaya uğraması nəticəsində çoxsaylı insan tələfatına görə başsağlığı verib və qəza haqda fikirlərini bölüşüb.

Bu gün səhər saatlarında Biləsuvar-Bəhrəmtəpə yolunun Biləsuvarın Arazbari kəndi yaxınlığında ağır yol qəzası baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, qəza nəticəsində iki minik avtomobili toqquşub. İlkin məlumata görə, ölən və yaralananlar var. Hadisə yerinə dərhal təcili tibbi yardım briqadaları cəlb olunub və yaralılar Biləsuvar Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıblar. Faktla bağlı araşdırma aparılır.

ABŞ Maliyyə Nazirliyi “Gürcü Arzusu”nun fəxri sədri Bidzina İvanişviliyə qarşı sanksiyalar tətbiq edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Maliyyə Nazirliyinin Xarici Aktivlərə Nəzarət İdarəsi açıqlama yayıb. Sanksiyalara İvanişvilinin ABŞ-dəki bütün aktivlərinin dondurulması, ABŞ fiziki və hüquqi şəxsləri tərəfindən ona tranzaksiyaların qadağan edilməsi daxildir. 

ABŞ hakimiyyəti Azərbaycana məxsus "Embraer 190" təyyarəsinin Rusiya tərəfindən vurulduğunu bildirib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə AFP və CNN nəşrləri adı açıqlanmayan ABŞ rəsmisinə istinadən bildirib. "İlk əlamətlər Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sisteminin Azərbaycan Hava Yollarına məxsus təyyarəni vurduğunu göstərir", - açıqlamada qeyd olunur. Bundan əvvəl "Caliber" nəşri, "Euronews" kanalı və "Reuters" agentliyi təyyarənin Rusiya tərəfindən vurulduğunu açıqlayıb. Xatırladaq ki, AZAL-a məxsus Bakı-Qroznı aviareysini həyata keçirən sərnişin təyyarəsi dekabrın 25-də Qazaxıstanın Aktau şəhəri yaxınlığında qəzaya uğrayıb. Avialaynerin göyərtəsində olan 67 nəfərdən 38-i həlak olub, 29-u sağ qalıb.

İstintaqın ilkin nəticələrinə əsasən, müəyyən edilib ki, ötən gün Bakı-Qroznı marşrutu üzrə hərəkət edən “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus təyyarə Qroznı şəhərinə yaxınlaşarkən Rusiyanın “Pantsir-S” hava hücumundan müdafiə sisteminin hücumuna məruz qalıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Caliber.az hökumət mənbələrinə istinadla məlumat yayıb. “Üstəlik, Rusiya tərəfinin radioelektron mübarizə vasitələrindən istifadə etməsi nəticəsində Azərbaycan təyyarəsinin rabitə sistemi tamamilə iflic vəziyyətinə düşüb. Məhz bu səbəbdən təyyarə Rusiya aviasiya məkanında radarlardan itib və siqnal yalnız Xəzər dənizi akvatoriyasında bərpa edilib”, - məlumatda qeyd olunub. Nəşr qeyd edib ki, Çeçenistan ərazisi üzərində uçuş zamanı Rusiya hava hücumundan müdafiə qüvvələri Ukrayna İHA-larını vurmağa çalışıb: “Çeçenistan Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasının rəhbəri Həmzət Kadırov dekabrın 25-i səhər Qroznıda pilotsuz təyyarə hücumu faktını təsdiqləyərək, itki və dağıntıların olmadığını qeyd edib. Bu halda Rusiya tərəfi öz hava məkanını mülki təyyarələr üçün bağlamalı idi, lakin bu, baş vermədi. Çeçenistan üzərində niyə uçuşa qadağa zonasının elan edilmədiyi böyük sualdır. Qroznı hava limanı təyyarənin enişinə icazə verməyib. Üstəlik, bizim idarə heyətinə də Mahaçqala və Mineralnıye Vodı hava limanlarına eniş icazəsi verilməyib. Hava hücumundan müdafiə sistemlərinin atəşinə və radioelektron mübarizə sistemlərinin təsirinə məruz qalan təyyarənin yönünü itirmiş ekipajı Qazaxıstanın Aktau şəhərinə yönləndirilib. Bu tövsiyənin bir məqsədlə verildiyini güman etmək olar: təyyarə Xəzər dənizinə düşərək bütün şahidlər öləcək, təyyarə isə batacaq. Bununla belə, qeyd edirik ki, bu bizim fərziyyəmizdir”. Sayt Rusiya mediasında yayılan alternativ versiyaların ictimai rəyi çaşdırmaq məqsədi ilə məqsədyönlü şayiələr olduğunu yazıb: “Təyyarənin içindən olan videogörüntülərdə iki sərnişinin qəlpələrdən yaralandığı görünür. Hava gəmisində eşidilən partlayışlarla bağlı ifadələr də daxil olmaqla, bütün ifadələr hava hücumundan müdafiə sisteminin fəaliyyətinə işarə edir. Araşdırmada iştirak edən Azərbaycan tərəfi üçün vəziyyət tamamilə göz qabağındadır. Heç kim bunun qəsdən edildiyini iddia etmir. Bununla belə, Bakı müəyyən edilmiş faktları nəzərə alaraq, Rusiya tərəfinin Azərbaycan təyyarəsinin vurulduğunu etiraf edəcəyini, Azərbaycan xalqından rəsmi üzr istəyəcəyini və hərtərəfli araşdırma aparacağını və bunun nəticəsində bütün məsuliyyət daşıyanların məsuliyyətə cəlb edilib cəzalandırılacağını gözləyir”.

Təyyarə qəzasında həlak olanlardan 7 nəfərin şəxsiyyəti müəyyənləşib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Qazaxıstanın Fövqəladə Hallar Nazirliyi məlumat yayıb. Bildirilib ki, 6 Qazaxıstan vətəndaşı və 3 ekipaj üzvü daxil olmaqla həlak olan 38 şəxsin meyiti məhkəmə-tibbi ekspertiza mərkəzinə çatdırılıb.

Bu gün qəza zamanı təyyarədə olanlardan biri də əslən Balakən rayonundan olan, lakin Sumqayıt şəhərində ailəsiylə birgə kirayə yaşayan Mahmud Tutunçuyev olub. Onun həlak olması barədə məlumat təsdiqlənib. Sozcu.az APA-ya istinadən xəbər verir ki, 20 yaşlı Mahmud Tutunçuyev Bakı Avrasiya Universitetinin tələbəsi olub. O, evin tək övladı idi.

Aktau yaxınlığında qəzaya uğrayan sərnişin təyyarəsinin göyərtəsində iki çeçenistanlı uşaq olub. Sozcu.az TASS-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə məlumatı jurnalistlərə Çeçenistanın uşaq Ombudsmanının nümayəndəsi Adam Xalikov açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, uşaqlardan biri xəstəxanaya yerləşdirilib, digərinin taleyi isə hələ məlum deyil.

Azərbaycan Hava Yolları QSC (AZAL) ona məxsus Bakı-Qroznı reysini həyata keçirən sərnişin təyyarəsinin Qazaxıstanın Aktau şəhərində qəzaya uğraması ilə bağlı başsağlığı verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə aviaşirkət açıqlama yayıb. "Bu gün AZAL üçün son dərəcə ağır və faciəli bir gündür. “Embraer-190” təyyarəsinin qəzaya uğraması nəticəsində həyatını itirən sərnişinlərə və ekipaj üzvlərinə Allahdan rəhmət diləyir, ailələrinə, yaxınlarına dərin hüznlə başsağlığı veririk. Onların ağrısı bizim də ağrımızdır. Xəsarət alanlara tez bir zamanda şəfa arzulayırıq", - məlumatda qeyd olunub.

AZAL-ın Qroznıya uçan təyyarəsi duman səbəbindən qəbul edilməyib və əvvəlcə Mahaçqalaya, daha sonra isə Aktauya yönləndirilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Qroznı aeroportundan məlumat verilib. Təyyarə Xəzər dənizi üzərində quş sürüsü ilə toqquşu b və dərhal SOS siqnalı verib. Aktau limanına 3 km qalmış isə qəzaya uğrayıb. Təyyarədə 67 sərnişin, 5 ekipaj üzvü olub. Ölənlərin olduğu bildirilir. Qeyd edək ki, Azərbaycan Hava Yolları aviaşirkətinin J2-8243 nömrəli Bakı-Qroznı reysini yerinə yetirən “Embraer 190” təyyarəsi Aktau şəhərinin 3 km yaxınlığında qəzaya uğrayıb.

Dekabrın 23-də Səhiyyə Nazirliyində hüquq mühafizə orqanlarının xüsusi əməliyyat keçirdikləri haqda məlumat vermişdik. Əməliyyat zamanı nazirliyin 6 rəhbər şəxsi saxlanıb. Onlardan ikisinin adı ictimaiyyətə açıqlanıb: nazir müavini İlqar Qasımov və nazirliyin İnsan resursları, elm və təhsil şöbəsinin müdiri Səidə Rüstəmova. Onların saxlanma səbəbi kimi plastik cərrahlara saxta sertifikat verilməsi göstərilib. İndi hamını düşündürən sual budur: Doğrudanmı saxtakarlıqdan ən üst rəhbərliyin xəbəri olmayıb? Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Heydər Oğuz bildirib ki, Səhiyyə Nazirliyi rəhbərliyinin cərrahlara saxta sertifikat verilməsindən xəbərinin olub-olmaması hər iki halda onların məsuliyyətini azaltmır. Onun fikrincə, rəhbərliyin xəbərinin olmaması yaxşı hal deyil: “Əgər rəhbər şəxslərin bu boyda həngamədən xəbəri olmayıbsa, bunun özü də böyük bir qüsurdur və onların təyinatları üzrə fəaliyyət göstərmədiklərindən xəbər verir. Çünki adından da göründüyü kimi, nazirlik ona təhkim olunan qurumun fəaliyyətinə nəzarət etmək üçün mövcuddur. Sertifikatların dəxli olmayan şəxslərə verilməsi onların nəzarətindən kənar qalıbsa, deməli, nazirlik yetkililəri dövlət və millət qarşısındakı vəzifə borclarını yerinə yetirməyiblər. Məntiqlə, fəaliyyətsizliklərinə görə cavab verməlidirlər. Yox, əgər bütün bu cinayətlər onların gözü qarşısında və xeyir-duaları ilə baş veribsə, o zaman daha böyük cinayət törədiblər. Hər bir halda Səhiyyə Nazirliyinin bütün rəhbər şəxsləri dərhal vəzifədən uzaqlaşdırılmalı, barələrində cinayət işi açılıb, fəaliyyətləri yoxlanılmalıdır. Ona görə ki, həmin məsuliyyətsiz şəxslər nə qədər öz layiq olmadıqları vəzifələrini davam etdirirsə, bənzər cinayətləri yenidən törədə bilərlər. Açığı, səhiyyə yetkililəri haqda hansısa ölçünün götürülməsi barədə indiyədək məlumata rast gəlməmişəm. Ümid edirəm ki, hakimiyyət onlar barəsində təcili ölçü götürər və bunu ictimaiyyətlə paylaşarlar”. Heydər Oğuz deyib ki, saxta sertifikat alan cərrahların qurbanı olan xeyli sayda insanla görüşüb, onların şikayətlərini dinləyib: “Onlardan bir çoxu qadın olduğundan və adlarının açıqlanmasını istəmədiklərindən bu barədə məlumatları paylaşmamışam. Amma bəzilərinin şikayətlərini və şəkillərini paylaşdığım da olub. Şikayətçilərin bildirdiyinə görə, estetik əməliyyatların düzgün aparılmaması nəticəsində ölən pasiyentlər var. Bəzilərinin bədənləri get-gedə çürüyür və onları xilas etmək mümkün olmur. Bu mənada saxta sertifikat alıb estetik əməliyyat aparan “həkimlər” vətəndaşların sağlamlığına sadəcə zərər vurmayıblar, rəsmən onları öldürüblər. Məntiqlə, həmin saxta həkimlərə və onlara sertifikat verən şəxslərə ən ağır cəza verilməli, xeyli sayda insanın qətlində günahlandırılmalıdırlar. Əks halda, bir neçə saxta həkimi və onlara sertifikat satan səhiyyə dəllalını tutmaqla bu məsələdə ədaləti bərqərar etmək mümkün deyil. Problem kökündən həll olumalı, səhiyyə terrorunun qarşısı ən sərt şəkildə alınmalıdır”.

Bəzi hallarda müddətli həqiqi hərbi xidmətə yararlı hesab olunan və hərbi komissarlıq vasitəsilə xidmətə cəlb olunan şəxslərdə xidmət müddəti boyunca müəyyən problem və xəstəliklər meydana çıxır. Belə olduqda onlar xidməti yarımçıq saxlamalı və “yararsız” hərbi bileti almalı olurlar.  Bu cür hallarda onların etdiyi xidmət müqabilində hansısa kompensasiya ödənilirmi?  Mövzu ilə bağlı “Yeni Sabah”a danışan hüquqşünas Ramil Süleymanov bildirib ki, belə vəziyyətlərdə sözügedən şəxsə birdəfəlik ödəniş və aylıq pensiya nəzərdə tutulur: “Məlum olduğu kimi, hər kəsin həyatını rəsmən 11 min manat civarında sığorta olunur. Çağırışçı hərbi xidmət dövründə aldığı xəsarət və yaxud yararsızlığa uyğun qüsurla bağlı, daha doğrusu, itirmiş olduğu sağlamlığın faiz dərəcəsinə müvafiq olaraq, kompensasiya alır. Məsələn, əgər çağırışçı xidmət dövründə sağlamlığını 60-65 faiz itirmiş olursa, ona 6600 manat birdəfəlik ödəniş təyin olunur. Daha sonra sağlamlığının faiz nisbətinə uyğun olaraq, ona Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi nəzdindəki Tibbi-Sosial Ekspert Komissiyası pensiya təyin edir”.