Gündəm

Donetsk vilayətinin Toretsk şəhəri uğrunda gedən döyüşlərdə rusların itkiləri 15 mini ötüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin 100-cü əlahiddə mexanikləşdirilmiş briqadasının kapitanı Sergey Xominski “Ukrayna radiosu”na açıqlamasında deyib. Onun sözlərinə görə, onun olduğu briqada 2024-cü ilin iyulundan Toretskdə döyüşür: “Şəhər uğrunda döyüş 9 aydır davam edir. Bu müddət ərzində düşmən heç bir mübaliğəsiz canlı qüvvə sarıdan fəlakətli itkilər verdi. Toretskdə düşmənin ölən hərbçilərinin sayı 15000-i keçib. Yaralılar da nəzərə alınmaqla ümumi itkilər 50 mindən çoxdur”.

Rusiya ABŞ-ın yeni rüsumlarından tamamilə yayınan azsaylı ölkələrdən biri oldu. Lakin hətta dolayı təsir belə Rusiya iqtisadiyyatı üçün hiss olunandır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu “Nyusvik” yazıb. Qeyd olunub ki, Tramp dünyaya tarif müharibəsi başladıqdan sonra Rusiya fond birjalarında çökmə baş verib. Belə ki, Moskva Birjası (MOEX) şirkətlərinin kapitallaşması 23,7 milyard dollar azalıb. Rusiya üzrə MOEX indeksi, ölkənin 43 ən iri ictimai şirkətini izləyən göstərici bir həftə ərzində 8% dəyər itirdi. Bu isə 2022-ci ilin sentyabrından bəri – Putinin kütləvi səfərbərlik elan etdiyi dövrdən bu yana ən böyük geriləmədir. “Xüsusilə “Sberbank” (5,2%), “Qazprom” (4,9%), metallurgiya və kömür nəhəngi “Meçel” (7%) və qaz şirkəti “Novatek”in (5,4%) səhmləri ucuzlaşdı. Analitiklərin fikrincə, Trampın tətbiq etdiyi tariflər dünya iqtisadiyyatının soyumasına və neftə tələbatın azalmasına gətirib çıxaracaq. Bu isə neftin qiymətinin aşağı düşməsi deməkdir. Nəticədə bu vəziyyət Rusiyaya mənfi təsir göstərəcək.Trampın qlobal tariflərinin dolayı təsirindən əlavə, Rusiya birjasına OPEK-in may ayında neft hasilatını üç dəfədən çox artırmaq planları da təsir göstərib. OPEK ABŞ-ın tariflərinin mənfi təsirini kompensasiya etmək üçün daha çox neft sataraq eyni gəliri əldə etməyə çalışır. Bu isə neftin qiymətinin daha da aşağı düşməsinə səbəb olacaq”, - deyə nəşrin məqaləsində qeyd olunub.axar)

Ukrayna müharibənin 1137-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 922 340 hərbçi, 10 541 ədəd tank, 21 952 ədəd zirehli döyüş maşını, 25 730 ədəd artilleriya sistemi, 1 350 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1 124 hava hücumundan müdafiə sistemi, 370 ədəd hərbi təyyarə, 335 ədəd helikopter, 42 954 ədəd avtomobil texnikası, 31 778 ədəd PUA, 3 123 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 788 xüsusi avadanlıq itirib.

Ermənistan tərəfindən basdırılmış minalar Azərbaycan mülki əhalisinin təhlükəsizliyini və rifahını təhdid etməyə davam edir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb. Bildirilib ki, bu gün Ağdamda daha bir mülki şəxs mina qurbanı olub: "İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra mina çirklənməsi səbəbindən ümumilikdə 387 azərbaycanlı mina qurbanı olub. İnsanların mina səbəbilə həlak olması və yaralanması gizli təhlükənin davam etdiyini və dağıdıcı olduğunu göstərir". Məlumatda vurğulanıb ki, davamlı mina çirklənməsi regionda sülh, barışıq və sabitlik üçün əsas maneə təşkil edir: "Beynəlxalq ictimaiyyəti bu kritik məsələnin həllində əhəmiyyətli siyasi və praktiki dəstək verməyə çağırırıq".

Vladimir Putindən Ukraynadakı münaqişəni sona çatdırmaq üçün saziş bağlamasını istəyirəm. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp deyib. “İstəyirəm ki, rus, ukraynalı əsgərləri və digər insanları öldürməyi dayandıraq. Əmin olmaq istəyirəm ki, o, bunu edir və düşünürəm ki, edəcək. Mən onun neftinə ikinci dərəcəli tariflər tətbiq etmək istəmirəm. Amma düşünürəm ki, o, bunu yerinə yetirməsə, bunu edəcəm. Mən bunu Venesuela ilə etmişəm”, - Tramp bildirib.

Martın 30-u saat 21:25 radələrində Ermənistan silahlı qüvvələri pilotsuz uçuş aparatı və dronlar vasitəsilə Qerenzur yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqeləri ilə üzbəüz istiqamətdəki Azərbaycan Ordusunun mövqeləri üzərində yenidən kəşfiyyat xarakterli uçuşlar həyata keçirməyə cəhd edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb. Bildirilib ki, bölmələrin sayıqlığı nəticəsində Ermənistanın təxribatçı cəhdinin qarşısı alınıb. Bundan başqa, martın 30-u saat 22:30-dan 31-i saat 04:35-dək Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Gorus, Basarkeçər və Çəmbərək rayonları istiqamətlərindən Azərbaycan Ordusunun mövqelərini bir neçə dəfə atıcı silahlardan fasilələrlə atəşə tutub.

Ramazan ayının başa çatması ilə əlaqədar Azərbaycanda bu gün bayram namazı qılınıb. Sozcu.az xəbər verir ki, saat 08.00-da Əjdərbəy məscidində, saat 09.00-da isə Təzəpir məscidində bayram namazının qılınmasına başlanıb. Yüz minlərlə insan məscidlərə axışaraq namaz qılıb, dualar edib, Allahdan bağışlanmasını diləyiblər. Daha sonra dindarlar bir-birlərini bayram münasibətilə təbrik ediblər. 

09:49 Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 838 nəfərə çatıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə xarici media məlumat yayıb. Bildirilib ki, yeraltı təkanlar zamanı 1670 nəfər xəsarət alıb. *** Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1002-yə, yaralıların sayı isə 2376-ya çatıb. Bu barədə Türkiyə mediası məlumat yayıb. Qeyd edək ki, ötən gün Myanmada 7.7-7.9 bal gücündə zəlzələ baş verib. *** Zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1644-ə çatıb. Bu barədə Myanmanın Dövlət İdarə Şurası məlumat yayıb. Təbii fəlakət nəticəsində 3408 nəfər xəsarət alıb, 139 nəfər isə itkin hesab olunur. Dağıntı altında qalanların axtarış-xilasetmə işləri davam edir.

Son aylarda Çeçenistan rəhbəri Ramzan Kadırov ilə Rusiya prezidenti Vladimir Putin arasındakı münasibətlərdə ciddi gərginlik yaranıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "istories" nəşrinə Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FTX) keçmiş və hazırda fəaliyyət göstərən əməkdaşları, Şimali Qafqaz üzrə müxbirlər və hüquq müdafiəçiləri məlumat veriblər. Gərginliyin artmasına əsas səbəb kimi Kadırovun Kremlin xəbəri olmadan Yaxın Şərqdəki müsəlman monarxiyaları ilə öz ailəsinin təhlükəsizliyini və gələcəyini müzakirə etməsi göstərilir. FTX bu danışıqları qeydə alaraq birbaşa Putinə məruzə edib. Məlumata görə, uzun müddətdir səhhətində ciddi problemlər yaşayan Kadırov öz ailəsinin gələcəyindən narahatdır. O, böyrək və mədəaltı vəzi xəstəliklərindən əziyyət çəkir və vəziyyəti getdikcə pisləşir. Kadırov son aylarda ictimaiyyət qarşısında daha az görünür və yalnız əvvəlcədən lentə alınmış video-materialları paylaşır. Gərginliyin fonunda Kadırov öz ailə üzvlərini dövlət vəzifələrindən uzaqlaşdırmağa başlayıb. Yanvar ayında onun 26 yaşlı qızı Ayşat Kadırova Çeçenistanın baş nazirinin müavini vəzifəsindən azad edilib və ölkənin ən iri mineral su ixracatçısına rəhbərlik etməyə başlayıb. Mart ayında isə Ayşat və onun kiçik bacısı Təbariqin adları rəsmi hüquqi şəxslər reyestrindən çıxarılıb. Kadırovun yaxın silahdaşı və Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Adam Delimxanov da Kremlin diqqət mərkəzinə düşüb. 2025-ci ilin əvvəlindən etibarən o, hərbi və kriminal münaqişələrdə iştirakdan çəkinməyə başlayıb. Məlumatlara görə, Kreml Çeçenistan rəhbərliyinə “açıq fəaliyyət göstərməmək” barədə göstəriş verib. Delimxanov hazırda Moskvanın “Prezident-otel”ində yerləşib və orada Kadırovun nümayəndələri üçün qərargah kimi istifadə edilir. Kremlin və FTX-nin ona qarşı narazılığının əsas səbəbi isə razılaşdırılmamış kriminal fəaliyyətlərə rəhbərlik etməsi olub. Şimali Qafqazda çalışan müstəqil jurnalistlər və hüquq müdafiəçiləri bildirirlər ki, Kadırov və Kremlin münasibətlərindəki bu gərginlik artıq regionun siyasi və təhlükəsizlik balansına təsir göstərməyə başlayıb. Bu isə Çeçenistanın gələcəyi ilə bağlı ciddi suallar doğurur.

İmişli rayonunda 3.4 bal gücündə zəlzələ olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bununla bağlı Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzi məlumat yayıb. Qeyd edilib ki, zəlzələ Saatlı stansiyasından 11 km şimalında, İmişli rayonunda qeydə alınıb. Zəlzələ hiss olunmayıb.

“Melissa Group”un rəsmi internet səhifəsinin fəaliyyətində problem yaranıb, hazırda sayt giriş mümkün deyil. Şirkətdən Teleqraf-ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, hazırda texniki problemlərdən dolayı şirkətin internet səhifələri fəaliyyət göstərmir. Qeyd olunub ki, problem həll olunduqdan sonra saytlar aktivləşəcək. “Sayt neçə gündür fəaliyyətini dayandırıb və bu Alatavadakı hadisə ilə bağlı ola bilərmi?” sualına isə cavab belə oldu: “Bu barədə danışa bilmərik. Qeyd etdiyim kimi, texniki problem həll olunduqdan sonra sayt işə başlayacaq”. Qeyd edək ki, ötən gün saat 11 radələrində “Melissa Group” şirkətinin əməkdaşları Yasamal rayonu, Alatava ərazisində yaşayış evini içərisində sakinlərin olmasına baxmayaraq, qanunsuz şəkildə sökməyə cəhd ediblər. Hadisə nəticəsində üç nəfər xəsarət alıb. Faktla bağlı söküntü işləri aparan şirkətin rəhbəri, iş icraçısı və ekskavator sürücüsü saxlanılıb, cinayət işi açılıb.

Ukraynada yaşayan azərbaycanlı gənc Ramil Ağabəyov yeni vəzifəyə seçilib. Sozcu.az xəbər verir ki, o, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin rəhbərlik etdiyi hakim “Xalqın xidmətçisi” partiyasının Nikolayev (ukraynaca: Mykolayiv) şəhər şurası üzrə fraksiya sədri olub. Ramil Ağabəyov əslən Azərbaycanın Salyan rayonundandır. O, Ukrayna Azərbaycanlıları Radasının Nikolayev vilayəti üzrə təmsilçisi olan Zaur Ağabəyovun oğludur. Ramil Ağabəyov indiyədək Nikolayev şəhər şurasının deputatı kimi fəaliyyət göstərib. Eyni zamanda, partiyanın vilayət üzrə gənclər qolunun rəhbəri və Nikolayev rayonu hərbi administrasiyasının başçısıdır. Yeni təyinat fraksiyanın geniş iclasında elan olunub. Tədbirdə Ukrayna Ali Radasının deputatları, yerli idarəetmə orqanlarının nümayəndələri və Nikolayev vilayət hərbi administrasiyasının rəhbəri Vitali Kim də iştirak ediblər. Qeyd edək ki, partiyanın şəhər fraksiyasına rəhbərlik edən Tatyana Dombrovska ailə vəziyyəti ilə əlaqədar istefa verdikdən sonra bu vəzifəyə seçkilər keçirilib və Ramil Ağabəyov yeni fraksiya sədri olub. Bu təyinat Ukraynada fəaliyyət göstərən azərbaycanlı diasporunun cəmiyyətə inteqrasiyası və ictimai-siyasi həyatda fəallığının nümunəsi kimi qiymətləndirilir.