Dünya

Rusiyanın seçki prosesinə irimiqyaslı müdaxiləsi parlament seçkilərinin nəticələrinin legitimliyini şübhə altına alır. Müstəqil beynəlxalq araşdırmaya təcili ehtiyac var. Biz demokratik və azad cəmiyyətdə yaşamağa çalışan Gürcüstan xalqı ilə həmrəy olmalıyıq. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri Litva Prezidenti Gitanas Nauseda Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərinin nəticələri ilə bağlı şərh verərkən deyib. O bildirib ki, Gürcüstanda vəziyyət çox narahatlıq doğurur. Xatırladaq ki, Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərinin nəticələrinə görə, hakim Gürcü Arzusu Partiyası qalib olub. Müxalifət isə seçkinin nəticələrini tanımır.

Rusiya ilə müharibə davam edir və son 24 saat ərzində Ukrayna Müdafiə Qüvvələri daha 1660 rus işğalçısını məhv edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı məlumat yayıb. Bundan əlavə, ukraynalı qırıcılar düşmənin xeyli texnikasını məhv ediblər. Belə ki, o cümlədən 5 tank, 36 zirehli döyüş maşını, 23 artilleriya sistemi, 49 operativ-taktiki PUA və 3 qanadlı raket məhv edilib. Bildirilib ki, noyabrın 9-na olan məlumata görə, düşmənin ümumi itkiləri artıq 707 min 540 nəfər təşkil edir.

Əgər Tramp Ukraynada atəşkəslə bağlı danışıqlara başlasa, çoxları onu Putinin “fahişəsi” adlandıracaq. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu “Atlantic Council”ın Avrasiya Mərkəzinin rəhbəri, ABŞ-ın Ukraynadakı keçmiş səfiri Con Xerbst deyib. “Mən bilmirəm ki, Tramp necə hərəkət edəcək. Əgər o, sadəlövhlərin məsləhətinə qulaq assa və atəşkəslə bağlı danışıqlara başlasa, çoxları, o cümlədə respublikaçılar onu Putini “fahişəsi” adlandıracaqlar. Respublikaçılar Partiyası tərəfindən bu fonda tənqidlər olacaq. Lakin Tramp istəmir ki, onu zəif görsünlər. Əgər Ukraynanı Putinə versələr, bu, ABŞ üçün heç yaxşı olmayacaq” – deyə o bildirib.

Avropa Şurasının rəhbəri Şarl Mişel ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampla telefon danışığı aparıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ş.Mişel X səhifəsində yazıb. "Mən AB-nin iqtisadi və geosiyasi vəziyyətdə, əsasən də Ukrayna və Yaxın Şərqdəki prioritetlərini qeyd etdim. Biz Avropanı gücləndirməyə və müdafiəmizə və təhlükəsizliyimizə daha çox sərmayə qoymağa davam edəcəyik", - o bildirib.

Dünya liderləri və siyasətçiləri ABŞ-da keçirilən prezident seçkilərində qələbəsini elan edən respublikaçı namizəd Donald Trampa təbrik mesajları ünvanlayıblar. Sozcu.az-ın məlumatına görə, bir çox ölkənin lideri Trampı təbrik edib. Fransa Prezidenti Emmanuel Makron, Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban, Litva Prezidenti Gitanas Nauseda, Latviya Prezidenti Edqars Rinkeviç, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu, Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuçiç, Avstriya kansleri Karl Nehammer, NATO-nun baş katibi Mark Rutte, El Salvador prezidenti Nayib Bukele və İtaliya baş nazirinin müavini Matteo Salvini Trampı təbrik ediblər. Makron “sülh və firavanlıq naminə” respublikaçı ilə işləməyə hazır olduğunu bildirib. Macarıstanın baş naziri əmindir ki, Trampın qələbəsi “bütün dünya üçün çox lazımdır”. Netanyahu Donald Trampın Ağ Evə qayıtmasını “tarixi”, Zelenski isə təsirli hesab edib. Zelenski qeyd edib ki, o, “prezident Trampın həlledici rəhbərliyi altında güclü Amerika Birləşmiş Ştatlarının erasını gözləyir” və həmçinin Ukraynaya davamlı dəstəyi səbirsizliklə gözləyir. Avstriya kansleri ABŞ-ı mühüm strateji tərəfdaş adlandırıb, o, “qlobal problemləri birlikdə uğurla həll etmək üçün” transatlantik əlaqələri daha da gücləndirməyə ümid edir. Latviya prezidenti də analoji ümidi dilə gətirib. Vuçiç bildirib ki, Serbiya sabitlik, firavanlıq və sülh naminə ABŞ ilə əməkdaşlığa sadiqdir. İtaliyanın baş nazirinin müavini Matteo Salvini Donald Trampın qeyri-qanuni miqrasiya ilə mübarizə və vergilərin azaldılması planlarını, həmçinin “Xristian dəyərləri və sülhə qayıdış, ifadə və fikir azadlığı” ilə bağlı planlarını bölüşdüyünü bildirib.

Respublikaçılar Partiyasının prezidentliyə namizədi Donald Tramp artıq qələbəsini elan etməyə hazırlaşır. Sozcu.az xəbər verir ki, onun tərəfdarları Trampın seçki qərargahının önünə toplaşbağa və şənliyə başlayıblar. Qeyd edək ki, səslərin sayılması davam etsə də, Tramp ciddi fərqlə rəqibi Kamala Harrisi qabaqlayır və qələbəsinə artıq kimsə şübhə etmir.

Noyabrın 5-də ölkədə keçirilən ümumi seçkilərdə 83 milyona yaxın ABŞ vətəndaşı erkən səs verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Florida Universitetindən bildirilib. Universitetin ekspertlərinin hesablamalarına görə, ölkənin 82 713 594 vətəndaşı erkən səs verib - 45 milyona yaxını seçki məntəqələrində, 37.7 milyonu isə poçt vasitəsilə. Səs verənlərin 37.8 faizi Demokrat, 35.8 faizi isə Respublikaçılar Partiyasının üzvləri olub. Qalan 26.4 faiz seçici siyasi mənsubiyyəti barədə məlumat verməyib. Ən çox səs verən ştat Texas (8.9 milyon) olub. Florida (8.3 milyon) və Kaliforniya (8.1 milyon) ştatları isə sonrakı yerləri tutublar. Qeyd edək ki, ABŞ-da ümumi seçici sayı 168 milyon nəfərdir.

Seçkidə məğlub ola bilərəm. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ prezidentliyinə namizəd Donald Tramp deyib. “Fikirləşirəm ki, mənim ciddi üstünlüyüm var, amma məğlub da ola bilərəm. Pis şeylər baş verə bilər, amma maraqlı olacaq”, - Tramp bildirib. Onun sözlərinə görə, qalib elə seçki gecəsi məlum olacaq. Qeyd edək ki, ABŞ-da prezident seçkisi bu gün keçirilir.

İspaniyada güclü yağışlardan sonra baş verən sel fəlakətində həyatını itirənlərin sayı 200-ü keçib. Valensiya bölgəsində ən azı 2 min adamın itkin düşdüyü iddia edilir. Sozcu.az "TRT Haber"ə istinadən xəbər verir ki, İspanyanın Baş naziri Pedro Sançes daşqın bölgəsinə ümumilikdə 5 min əsgərin göndəriləcəyini açıqlayıb. Həmçinin helikopterlərin təhvil verilməsi üçün əsgərlərlə yanaşı, İspaniya donanmasının gəmisi də cəlb olunacaq. Britaniyanın "The Sun" qəzetinin məlumatına görə, İspaniyada fəlakətlə bağlı dəhşətli ssenari mümkündür. Belə ki, yeraltı dayanacaqda bütöv bir məzarlıq ola bilər. Fəlakət baş verən gün yeraltı dayanacaqda olan hadisə şahidi deyib ki, avtoparkdan çıxarmaq ona nəsib olub: "Çıxdığım zaman yeraltı parkda insanlar və 30-a yaxın avtomobil var idi. Dayanacaqdakı suyu boşaldanda nə tapacaqlarını düşünmək məni qorxudur”. Ticarət mərkəzində çalışan işçilər bildiriblər ki, daşqın günü qırmızı həyəcan səbəbindən mərkəzdə həmişəkindən az adam olub. Lakin onlar hələ də suyun altında qalan insanların sayının yüzlərlə olduğunu deyirlər.

Qazaxıstan Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşları ölkənin cənubunda dini ekstremist təşkilatın gizli yuvasını ləğv ediblər. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Qazaxıstan Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidməti məlumat yayıb. “Daxili İşlər Nazirliyinin ekstremizmə qarşı mübarizə bölməsi Milli Təhlükəsizlik Komitəsinin köməkliyi ilə Hizbut-Təhrir” dini ekstremist təşkilatının Kentau şəhərindəki məxfi bölməsini ləğv edib. Keçirilən əməliyyat-axtarış tədbirləri zamanı qrup üzvlərinin terrorizm ideyalarını təbliğ edən, habelə dini hissləri və digər dini etiqadlı vətəndaşları təhqir edən faktlar müəyyən edilib”, - məlumatda deyilir. Qeyd olunur ki, təşkilatın 10 üzvü saxlanılıb: “Onların yaşayış yerlərində aparılan axtarışlar zamanı xeyli miqdarda dini ekstremist ədəbiyyat və digər maddi sübutlar götürülüb”.

Moldovanın hazırkı prezidenti Maya Sandu prezident seçkilərinin ikinci turunda 55,04 faiz səslə liderdir, onun rəqibi Aleksandr Stojanoqlo isə 44,96 faiz səs toplayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Moldova Mərkəzi Seçki Komissiyasının açıqladığı məlumatda bildirilib. Seçki protokollarının 98,92% faizinin sayıldığı qeyd edilib. “Moldova, bu gün qalib gəldin. Biz birliyə, demokratiyaya və ləyaqətli gələcəyə sadiqliyimizin gücünü göstərdik. Sağ olun, əziz moldovalılar!”, - Sandu özünün X səhifəsində yazıb. Moldovada prezident seçkilərinin noyabrın 3-də baş tutan ikinci turu zamanı ölkənin hazırkı Prezidenti Maya Sandu ilə keçmiş Baş prokuror, rusiyayönümlü Sosialistlər Partiyasından namizəd Aleksandr Stoyanoqlo mübarizə aparıb. Maya Sandu Avropaya inteqrasiya siyasətini rəhbər tutur. O, 2020-ci ilin dekabrından Moldova prezidenti idi.

İspaniya kralı VI Filipp və həyat yoldaşı Letisiya Valensiyada daşqından əziyyət çəkənlərin hücumuna məruz qalıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə TVE kanalı məlumat yayıb. Məlumata görə, kral və kraliça Valensiyaya, daşqınlardan çox zərər çəkmiş Paiporta və Çiva rayonlarına yollanıb. Toplaşanlardan bəziləri onlara tərəf palçıq atmağa başlayıblar. Etirazçılar VI Filipp və Letisiyanı “qatil” adlandırıblar.