Məktəbəhazırlıq qrupuna getməyən uşaqların birinci sinfə qəbuluna aydınlıq gətirildi

Məktəbəhazırlıq qrupuna getməyən uşaqların birinci sinfə qəbulunda heç bir maneə yoxdur. Bunu MÜTDA-nın Ümumi təhsilin təşkil şöbəsinin aparıcı məsləhətçisi Aidə Əsgərli deyib. "Məktəbəhazırlıq qrupları icbari xarakter daşımır. Birinci sinfə qəbul zamanı məktəbəhazırlıq mərhələsində iştirak etməyən uşaqlar da qeydiyyatdan keçə bilərlər”, - Aidə Əsgərli qeyd edib.APA

185 balla tələbə olmaq mümkündür - İxtisaslar AÇIQLANDI

Bakı Avrasiya Universiteti 2025-ci tədris ili üçün III ixtisas qrupu üzrə bakalavr pilləsinə qəbul olunacaq ixtisaslar və onların plan yerlərini açıqlanıb. Sozcu.az AzEdu.az-a istinadən xəbər verir ki, universitetdə tədris aparılacaq ixtisaslar və müvafiq keçid balları müəyyənləşdirilib. Belə ki, “Beynəlxalq münasibətlər” ixtisası üzrə 60 plan yeri ayrılıb və bu ixtisasa qəbul üçün keçid balı 235.6 olaraq müəyyən edilib. Həmin ixtisasın ingilis dilində tədris olunan variantı üzrə də 60 yer nəzərdə tutulub, keçid balı isə 200-dür. Filologiya ixtisasının Azərbaycan dili və ədəbiyyatı üzrə tədris olunan variantında 100 yer mövcuddur və keçid balı 283 (2024-cü ildə 274.9 olub). İngilis dili və ədəbiyyatı üzrə filologiya üzrə də 100 yer ayrılıb, keçid balı isə 234-dür. Türk dili və ədəbiyyatı üzrə isə 30 yer nəzərdə tutulub. Regionşünaslıq ixtisası üzrə ABŞ və Kanada, Avropa ölkələri, eləcə də Yaxın və Orta Şərq ölkələri üzrə ümumilikdə 110 yer ayrılıb və bu istiqamətlər üzrə keçid balı eyni olaraq 185.1-dir. Tərcümə ixtisası üzrə isə ingilis dili üzrə 130 yer, alman dili üzrə 30 yer, fransız dili üzrə 25 yer, fars dili üzrə isə 25 yer müəyyən olunub. Bu ixtisasların hər biri üzrə keçid balı 200-dür. Sosial iş ixtisası üzrə isə 85 yer ayrılıb və keçid balı 244.2 olaraq göstərilib.

Polis dağlarda əməliyyat keçirdi: silahlı dəstə saxlanıldı

Balakən rayonunda polis əməkdaşlarının sərhədçilərlə birgə həyata keçirdikləri əməliyyatlar zamanı narkotik vasitələrin kultivasiyası ilə məşğul olan, qanunsuz odlu silah-sursat saxlayan və digər ağır cinayətlər törətməkdə şübhəli bilinən 6 nəfər saxlanılıb. Daxili İşlər Nazirliyinin Mətbuat Xidmətinin Şəki regional qrupundan Sozcu.az-a verilən məlumata görə, çətin relyefli yüksək dağlıq ərazilərdə həyata keçirilən əməliyyat-axtarış tədbirləri nəticəsində 3 narkotik plantasiyası aşkarlanıb. Çətənə kollarını əkən, əvvəllər məhkum olunmuş 54 yaşlı Tahir İsmayılov, qohumu 49 yaşlı Oktay Gülüyev və tanışları 59 yaşlı Nizami Qarayev müəyyən olunaraq saxlanılıb. Əraziyə baxış keçirilərkən narkotik tərkibli bitkilər, qanunsuz saxlanılan 2 ədəd ov tüfəngi və digər maddi sübutlar aşkarlanıb. Şübhəli şəxslər çətənə kollarını qazanc əldə etmək məqsədilə əkdiklərini və qulluq göstərdiklərini bildiriblər. Həyata keçirilən digər tədbirlərlə narkotik vasitələrin dövriyyəsini təşkil edən və digər cinayətlər törədən daha 3 nəfər – Oruc Orucov, Elvin Papayev və Nasir Yetimov tutulublar. Şöbə əməkdaşlarının qanunsuz saxlanılan odlu silah-sursatla bağlı keçirdikləri əməliyyat nəticəsində isə dağlıq ərazilərdə gizlədilən 2 ədəd “Kalaşnikov” avtomatı və 4 ov tüfəngi də aşkar edilib. Əməliyyat-axtarış, əməliyyat-istintaq tədbirləri davam etdirilir.

Ölkə ərazisində külək güclənəcək, bu tarixə kimi davam edəcək

Uzun müddət davam edən isti hava dalğasından sonra avqustun 8-i axşamdan şimal-qərb küləyinin arabir güclənəcəyi, 12-dək davam edəcəyi gözlənilir. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib. Qeyd edilib ki, həftəsonu gələn həftənin ilk günlərində havanın temperaturu ötən günlərlə müqayisədə 3-5° aşağı enəcək. Küləyinin güclənməsi ilə əlaqədar Abşeron çimərliklərində istirahət edən əhalinin ehtiyatlı olması tövsiyə olunur. Dəniz suyunun temperaturu avqustun 9-10-11-də 27-29° isti olacaq.

“Dəhliz söhbəti artıq yoxdur, Tramp Marşrutu var”

"Dəhliz söhbəti artıq yoxdur. Tramp-Paşinyan-Əliyev sammitinin əsas mövzusu "Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp Marşrutu" (TRIPP) adlı yeni tranzit və inkişaf planı olacaq". Sozcu.az xəbər verir ki, bunu sosial şəbəkə hesabında ABŞ-də yaşayan jurnalist Aleks Raufoğlu yazıb. “Ermənistan və Azərbaycanı birləşdirməli olan Tramp Route infrastrukturunun inkişaf planı Ağ Evdəki Sülh Sammitində təqdim olunacaq.  Bu Cümə Tramp, Paşinyan və Əliyev arasında keçiriləcək görüşdən əvvəl mən bir neçə ABŞ rəsmisi ilə danışdım. Cümə günü keçiriləcək sammit yekun sülh razılaşması deyil, davamlı sülhün əsasını qoyan mühüm bir addımdır. Liderlər bir sıra sənədlər imzalayacaqlar”, - deyə o qeyd edib.

7 nəfərin öldüyü qəzadan görüntülər… – FOTOLAR

Bu gün sübh vaxtı Bakı-Qazax magistralının Şəmkirdən keçən hissəsində 7 nəfərin ölümü ilə nəticələnən dəhşətli yol qəzasından video yayılıb. Sozcu.az “Qafqazinfo”ya istinadən xəbər verir ki, hadisədən bir neçə dəqiqə sonra lentə alınmış görüntülərdə qəzaya düşmüş “Mercedes Sprinter” markalı mikroavtobusun sağ hissəsinin yük maşınına çırpılması məlum olur. Zərbənin təsirindən nəqliyyat vasitəsində olan sərnişinlər yolun hərəkət hissəsinə düşüb. Sürücü və 6 sərnişin hadisə yerində həlak olub. İlkin ehtimala görə, hadisədən öncə mikroavtobusun 59 yaşlı sürücüsü Arif Bağırov sükan arxasında infarkt keçirib. Görüntülər həssas olduğundan videonu deyil, bir neçə kadrı təqdim edirik:

Aliment ödəməkdən imtina edən valideynləri nə gözləyir?

Uşaqların saxlanılması valideynlərin qanuni və mənəvi borcudur. Lakin bəzən aliment ödəməkdən yayınan valideynlər olur ki, bu da həm uşağın hüquqlarının pozulmasına, həm də qanun qarşısında ciddi məsuliyyətə səbəb olur. Hüquqi-Sosial Yardım və Maarifləndirmə İctimai Birliyinin sədri Fariz Əkbərov alimentin ödənilməsi ilə bağlı qanunvericiliyin müddəaları və tətbiq edilən məsuliyyət tədbirləri barədə Moderator.az-a ətraflı məlumat verib. Hüquqşünas deyib ki, Azərbaycan Respubliksının Ailə Məcəlləsinin 75-ci maddəsində deyilir ki, valideynlər uşaqlarını saxlamağa borcludurlar: “Aliment ödənilməsi barədə valideynlər arasında saziş olmadıqda, valideynlər (onlardan biri) uşaqları saxlamadıqda və məhkəməyə bu barədə iddia verilmədikdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı yetkinlik yaşına çatmayan uşaqlar üçün aliment tutulması barədə valideynlərə (onlardan birinə) qarşı iddia qaldırmaq hüququna malikdir: “Ailə Məcəlləsinin 76-cı maddəsinə əsasən  uşaqlar üçün məhkəmə qaydasında tutulan alimentin miqdarı:   Aliment ödənilməsi barədə razılıq olmadıqda uşaqlar üçün onların valideynlərindən məhkəmə tərəfindən hər ay aşağıdakı miqdarda aliment tutulur:   1 uşağa görə—qazancın və (və ya) valideynlərin başqa gəlirlərinin dörddə bir hissəsi; 2 uşağa görə—qazancın (başqa gəlirlərin) üçdə bir hissəsi;     3 və daha çox uşağa görə—qazancın (başqa gəlirlərin) yarısı. Bu payların miqdarı məhkəmə tərəflərin ailə və maddi vəziyyəti, eləcə də diqqətəlayiq olan başqa hallar nəzərə alınmaqla azaldıla və artırıla bilər. Ailə Məcəlləsinin 78-ci maddəsində göstərilir ki, uşaqların saxlanılması üçün alimentin sabit pul məbləğində tutulması  Valideynlər arasında yetkinlik yaşına çatmayan uşaqlara aliment ödənilməsi barədə saziş yoxdursa, eləcə də aliment verməyə borclu olan valideynin qazancı (gəliri) qeyri-müntəzəm, dəyişən olarsa, ya qazancın (gəlirin) hamısını və ya bir hissəsini həmin valideyn natura və ya xarici valyuta ilə alırsa, yaxud onun qazancı və ya sair gəliri yoxdursa, habelə alimentin valideynin qazancından (gəlirindən) müəyyən hissə kimi tutulması mümkün olmadığı, çətinlik törətdiyi və tərəflərdən birinin və ya marağının əhəmiyyətli dərəcədə pozulduğu başqa hallarda, uşaqların saxlanması üçün vəsait tutulmasını tələb edən şəxsin xahişi ilə alimentin miqdarı məhkəmə tərəfindən hər ay ödənilməli olan sabit pul məbləğində və ya eyni zamanda həm sabit pul məbləğində, həm də bu Məcəllənin 76-cı maddəsinə uyğun olaraq qazancın (gəlirin) müəyyən hissəsi kimi müəyyən edilə bilər. Sabit pul məbləğinin miqdarı məhkəmə tərəfindən tərəflərin maddi və ailə vəziyyəti, diqqətəlayiq olan digər hallar nəzərə alınmaqla uşağın əvvəlki təminatının səviyyəsinin mümkün qədər maksimal saxlanması əsas tutularaq müəyyən edilir”. Hüquqşünas əlavə edib ki,  tərəflərdən hər biri ilə uşaq qalıbsa, bir valideyndən az təminatlı digər valideynin xeyrinə hər ay tutulan alimentin miqdarı bu Məcəllənin 78.2-ci maddəsinə uyğun olaraq məhkəmə tərəfindən sabit pul məbləğində müəyyən edilir: “Həmin şəxs alimenti ödəməkdən imtina edərsə, İcra Haqqında Qanunun 43-cü maddəsinə əsasən ilk növbədə tələb onun əmlakına yönəldilir. Yəni, şəxsin adına hər hansı bir daşınar və ya daşınmaz əmlak varsa, onun üzərinə həbs qoyulur. İlkin olaraq üzərinə həbs qoyulmuş əmlak borc məbləğinə uyğun olaraq alimentin yerinə tələbkara təqdim edilir. Tələbkar əmlakı qəbul etməkdən imtina etdiyi təqdirdə isə həmin əmlak hərracda satılır və əldə olunmuş vəsait alimentin əvəzinə tələbkara verilir. Şəxsin aliment pulunun yönəldilə biləcəyi əmlakı olmadıqda isə icra məmuru praktikaya əsasən, şəxs barəsində inzibati xəta haqqında protokol tərtib edərək onun Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 528.1-ci maddəsinə əsasən inzibati məsuliyyətə cəlb edilməsi məsələsinə baxılmasını məhkəmədən xahiş edir. Əgər məhkəmə şəxsi bu maddəyə əsasən təqsirli bilərsə, onda şəxs 500 manatdan 1000 manatadək cərimə və yaxud 10 gündən 30 günədək inzibati həbs oluna bilər.  Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 528.1-ci maddəsi ilə şəxs məsuliyyətə o halda cəlb oluna bilər ki, o icra məmurunun qanuni tələblərinə əməl etməsin. Misal üçün aliment ödəməli olan şəxs icra məmurunun çağırışlarına gəlməsin və yaxud icra məmurundan əmlakını bilə-bilə gizlətsin və s. Həmçinin aliment ödəməyən şəxsin borcu əhəmiyətli dərəcədə olduqda (adətən 1000 manatdan yuxarı) icra məmuru onun ölkədən getmək hüququnun məhdudlaşdırılması haqqında məhkəməyə müraciət edə bilər və nəticədə məhkəmə borclunun ölkədən getmək hüququnun məhdudlaşdırılması haqqında qərar qəbul edə bilər. Yekunda əgər bütün məcburi icra tədbirləri fayda verməzsə, aliment ödəməli olan şəxs barəsində Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 306.1-ci maddəsi ilə şəxsin cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsi haqqında Ədliyyə Nazirliyinin İstintaq İdarəsinə təqdimat verilir”. Fariz Əkbərov qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsi 306.1-ci maddəsi qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qətnaməsini qərəzli olaraq icra etməməyə görə şəxs aşağıda göstərilmiş formalarda cinayət məsuliyyəinə cəlb edilə və cəzalandırıla bilər: 1) 2000 manatdan 4000 manatadək miqdarda cərimə 2) 320 saatdan dörd 480 saatadək ictimai işlər 3) 2 ilədək müddətə islah işləri 4) 3 ilədək müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması 5) 3 ilədək müddətə azadlıqdan məhrumetmə

Avqustun müavinət və təqaüdləri bu tarixdə ödəniləcək

Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən avqustun 25-30-u tarixlərində bütün müavinət, təqaüd, kompensasiya və ünvanlı dövlət sosial yardımlarının ödənilməsi nəzərdə tutulub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tabeliyində Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan məlumat verilib. "Onu da diqqətə çatdırmaq istərdik ki, sosial ödənişlərin bank kartlarına köçürüləcəyi konkret tarixlər barədə vətəndaşlara əvvəlcədən məlumat verilir", - deyə fonddan bildirilib.

7 nəfərin öldüyü qəzada yaralananların SON DURUMU

07.08.2025-ci il tarixində saat 05:00 radələrində Şəmkir rayonu ərazisində baş verən yol-nəqliyyat hadisəsi səbəbilə 2-si kişi, 3-ü qadın olmaqla, 5 nəfər Şəmkir Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının Təcili tibbi yardım şöbəsinə, 1 nəfər isə Gəncə Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasının Təcili yardım şöbəsinə hospitalizasiya olunub. TƏBİB-dən Sozcu.az-a bildirilib ki, yaralılara bədənin və üzün müxtəlif dərəcəli, çoxsaylı açıq yaraları, qapalı kəllə-beyin və müştərək travma diaqnozları təyin edilib. 1975-ci il şəxsin (qadın) müalicəsi tibb müəssisəsinin Cərrahiyyə şöbəsində, 1970 (qadın) və 1995-ci il təvəllüdlü (kişi) şəxslərin müalicəsi isə Təcili tibbi yardım şöbəsində davam etdirilir. 1969-cu il təvəllüdlü (kişi) şəxs öz istəyilə, iltizamnaməsi alınaraq tibb müəssisəsindən buraxılıb. 2004-cü il təvəllüdlü şəxsin vəziyyəti qənaətbəxş qiymətləndirildiyindən ambulator müalicə üçün evə buraxılıb. Gəncə Şəhər Birləşmiş Xəstəxanasının nəzdində olan Akademik Z. Məmmədov adına Xəstəxananın Təcili tibbi yardım şöbəsinə hospitalizasiya olunan 1969-cu il təvəllüdlü şəxsə isə başın və alınıb çapılmış yarası diaqnozu təyin olunub. Vəziyyəti stabil qiymətləndirilən şəxsin müalicəsi tibb müəssisəsinin müvafiq şöbəsində davam etdirilir. Qeyd edək ki, qəza zamanı 7 nəfər həyatını itirib.

Şəmkirdə dəhşətli qəza: 7 nəfər öldü

08:26 Şəmkirdə ağır yol qəzası baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə Bakı-Qazax magistral yolunun Şəmkir rayon ərazisindən keçən hissəsində qeydə alınıb. Belə ki, mikroavtobusla yük maşınının toqquşması nəticəsində 7 nəfər ölüb, bir neçə nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. Yaralılar xəstəxanaya çatdırılıb. Faktla bağlı araşdırma aparılır. *** Şəmkir rayonunda 7 nəfərin öldüyü ağır yol qəzasında xəsarət alanların adları məlum olub. Məlumata görə, yaralananlar arasında Ağstafa və Bakı sakinləri, həmçinin bir Gürcüstan vətəndaşı da var: - M.Qəribov – 1995-ci il təvəllüdlü, Ağstafa rayon sakini - N.Qəribova – 2004-cü il təvəllüdlü, Ağstafa rayon sakini - K.Məmmədov – 1969-cu il təvəllüdlü, Ağstafa rayon sakini - Ş.Pənahova – 1975-ci il təvəllüdlü, Bakı şəhər sakini - B.Gözəlova – 1970-ci il təvəllüdlü, Gürcüstan vətəndaşı Yaralılardan K.Məmmədovun vəziyyəti ağır olduğundan o, Gəncə şəhər xəstəxanasına aparılıb. Qeyd edək ki, ölənlərin də bir neçəsinin Ağstafa rayon sakini olduğu bildirilir. *** Şəmkirdə ağır qəzada ölənləri adları məlum olub. Məlumata görə, ölənlərin 4-ü kişi, 3-ü qadındır: - 1992-ci il təvəllüdlü Şadət Bayramov, - 1975-ci il təvəllüdlü Bəsti Nəbiyeva, - 1977-ci il təvəllüdlü Aydın Pənahov, - 1962-ci il təvəllüdlü Qızxanım Tomayeva, - 2008-ci il təvəllüdlü Kənan Məmmədov, - 1978-ci il təvəllüdlü Fəxriyyə Novruzova - 1966-ci il təvəllüdlü Arif Bağırov. *** Şəmkir rayonu ərazisində baş verən yol-nəqliyyat hadisəsi səbəbilə avqustun 7-də saat 05:00 radələrində 2-si kişi, 3-ü qadın olmaqla, 5 nəfər Şəmkir Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının Təcili tibbi yardım şöbəsinə, 1 nəfər isə Gəncə Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasının Təcili yardım şöbəsinə hospitalizasiya olunub. Bu barədə TƏBİB-dən məlumat verilib. Bildirilib ki, yaralılara bədənin və üzün müxtəlif dərəcəli, çoxsaylı açıq yaraları, qapalı kəllə-beyin və müştərək travma diaqnozları təyin edilib. 1975-ci il təvəllüdlü qadının müalicəsi tibb müəssisəsinin Cərrahiyyə şöbəsində, 1970-ci il təvəllüdlü qadının və 1995-ci il təvəllüdlü kişinin müalicəsi isə Təcili tibbi yardım şöbəsində davam etdirilir. 1969-cu il təvəllüdlü kişi öz istəyilə, iltizamnaməsi alınaraq tibb müəssisəsindən buraxılıb. 2004-cü il təvəllüdlü şəxsin vəziyyəti qənaətbəxş qiymətləndirildiyindən ambulator müalicə üçün evə buraxılıb. Gəncə Şəhər Birləşmiş Xəstəxanasının nəzdində olan Akademik Z. Məmmədov adına Xəstəxananın Təcili tibbi yardım şöbəsinə hospitalizasiya olunan 1969-cu il təvəllüdlü şəxsə isə başın və alınıb çapılmış yarası diaqnozu təyin olunub. Vəziyyəti stabil qiymətləndirilən şəxsin müalicəsi tibb müəssisəsinin müvafiq şöbəsində davam etdirilir.

Ötən ay xaricdə təhsil alan 107 nəfərin diplomu tanınmayıb

İyul ayı üzrə 694 müraciətçinin 587-si barədə müsbət qərar verilərək onlara müvafiq şəhadətnamələr təqdim edilib, 107 nəfərin müraciəti isə mənfi qərarla yekunlaşıb. Sozcu.az TKTA-ya istinadla xəbər verir ki, mənfi qərarla yekunlaşan müraciətlərə nümunə olaraq 78 fakt üzrə tədris yükünü mənimsəmək üçün təhsil aldığı ölkənin ərazisində tələb olunan normativdən az olma, 5 akkreditasiyasız ali təhsil müəssisəsi, 5 dövlət nümunəli olmayan transkript (qismən tanınmaya münasibətdə), 5 dövlət nümunəli olmayan diplom, 4 təhsilalma forması, 3 əhəmiyyətli fərq (kredit sayı), 3 tədris yükünü mənimsəmək üçün təhsil aldığı ölkənin ərazisində tələb olunan normativdən az olma və əhəmiyyətli fərq (kredit sayı), 2 tədris yükü, 1 bakalavr diplomuna imtina verilməsi səbəbilə, 1 akkreditasiyasız filial və tədris yükünü mənimsəmək üçün təhsil aldığı ölkənin ərazisində tələb olunan normativdən az olmanı göstərmək mümkündür. Ən çox müraciət olunan ixtisaslara gəlincə, tibb və səhiyyə ixtisasları üzrə 173, iqtisadiyyat üzrə 46, biznesin idarə edilməsi üzrə 44, maliyyə üzrə 30 müraciət qeydə alınıb. 

Kürdə suyun səviyyəsi niyə azalıb?

Kürdə suyun səviyyəsinin aşağı düşməsinə səbəb Mingəçevir su anbarından çayın aşağı hissəsinə tökülən kiçik çayların sululuğunun azalmasıdır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Report-a açıqlamasında Regional Su Meliorasiya Xidmətinin baş məsləhətçisi Sarvan Ağayev deyib. Onun sözlərinə görə, Kür çayı üzərində yerləşən Mingəçevir su anbarından Kür çayına hazırda 250 kubmetr/san su buraxılır və bu, bir neçə aydır ki, belə davam edir: "Kür çayının Mingəçevir su anbarından aşağı hissəsinə tökülən kiçik çayların sululuğu azaldığından Kür çayında da suyun səviyyəsi aşağı düşüb. Belə vəziyyət ciddi çətinliklər yaratmır". Xidmət rəsmisi əlavə edib ki, əvvəlki illərlə müqayisədə son bir neçə il havaların yağmurlu keçməsi nəticəsində çaylarda suyun səviyyəsi artıb: "Bunun nəticəsində ölkəmizin su anbarlarında kifayət qədər su ehtiyatı toplanıb. Hazırda ölkəmizin əsas su anbarlarında 18 milyard kub metr su ehtiyatı toplanıb. Su anbarlarında su ehtiyatının olması suvarma kanallarına kifayət qədər suyun verilməsinə imkan verir. Bildiyiniz kimi, hazırda ölkə ərazisində istilər olduğundan və havalar yağmursuz keçdiyindən, çaylarda (əsasən dağ çaylarında) suyun səviyyəsi aşağı düşüb".

Putinlə Uitkoff arasında görüş 3 saat davam etdi

Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə ABŞ Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Stiven Uitkoff arasında görüş keçirilib. Sozcu.az TASS-a istinadən xəbər verir ki, müzakirələr 3 saata yaxın davam edib. Bundan sonra S.Uitkoffu müşayiət edən avtomobillər Kremlin ərazisini tərk edib.

Azərbaycanda kişi istidən öldü

Gəncədə küçədən kişi meyiti tapılıb. Sozcu.az Unikal.az-a istinadən xəbər verir ki, hadisə şəhərin Heydər Əliyev prospektində baş verib. Sözügedən ərazidə təxminən 70 yaşlarında olan kişinin meyiti aşkarlanıb. Əraziyə aidiyyəti qurumların əməkdaşları cəlb olunub. Meyit müayinə olunmaq üçün Məhkəmə-Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya Birliyinin Gəncə şəhər şöbəsinə təhvil verilib. Məlumata görə, yaşlı kişi isti havada ürək tutmasından dünyasını dəyişib. Onun kimliyi dəqiqləşdirilir. Faktla bağlı Gəncə şəhər prokrorluğunda araşdırma aparılır.

Erməni hərbçilər qəzaya düşdü: ölən var

Ermənistanda hərbçilər yol qəzasına düşüb. Sozcu.az erməni mediasına istinadən xəbər verir ki, yol qəzası günorta saatlarında Marqara-Vanadzor şossesində, Armavir vilayətinin Djrarat kəndi yaxınlığında baş verib. “Nissan” və QAZ-24 avtomobillərinin toqquşması nəticəsində 1 erməni hərbçisi ölüb, daha 3 hərbçi və bir neçə mülki şəxs yaralanıb. Yaralılar xəstəxanaya aparılıb. Faktla bağlı cinayət işi açılıb.

Torpaq almaq istəyənlərin Diqqətinə: Bu sənədə aldanmayın

Bu gün yatırım məqsədilə torpaq alanların sayı artır. Bəs insanlar torpaq alarkən nələrə diqqət etməlidirlər? İnsanlar pulu batmasın deyə hansı addımları atmalıdırlar? Ev tikmək üçün hansı təyinatlı torpaq seçilməlidir? Məhkəməlik və ya ipotekada olan torpaqları necə müəyyən etmək olar?  Alıcı bu riskləri necə qabaqlaya bilər? Moderator.az-a danışan əmlak məsələləri üzrə ekspert Anar Nəsirov bildirib ki, bu gün təkcə torpaq deyil, ev və digər daşınmaz əmlak növlərinə maraq artıb. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda, xüsusilə də Bakı və Bakıətrafı ərazilərdə əmlak bazarı çiçəklənmə dövrünü yaşayır:  “Elə olur ki, bu gün aldığınız əmlakı 3-5 aydan sonra satsanız, əlavə qazanc əldə edə bilərsiniz. Bu səbəbdən yatırım edənlər əksər hallarda pullarını daşınmaz əmlaka yatırırlar. Bu tendensiya təkcə yerli deyil, həm də xarici investorların da diqqətindən yayınmır. Hər gün bu sahəyə maraq göstərənlərin və yatırım edənlərin sayı artır. Torpaq məsələsinə gəldikdə isə burada bir sıra vacib məqamlar var. İnsanlar çox zaman düşünürlər ki, çıxarışlı torpaq sahəsi alırlarsa, orada ev tikmək mümkündür. Ancaq bu yanaşma yanlışdır. Torpağın çıxarışı olsa belə, onun təyinatı – yəni kateqoriyası – mütləq şəkildə nəzərə alınmalıdır. Çünki bəzi çıxarışlı torpaq sahələri var ki, onların təyinatı kənd təsərrüfatı, əkin sahəsi və ya başqa məqsədlər üçün nəzərdə tutulub. Bu cür torpaqlarda ev tikintisinə icazə verilmir. Təəssüf ki, insanlar bəzən ya məlumatsızlıqdan, ya da tələskənlikdən bu nüansa diqqət etmirlər. Nəticədə torpaq alındıqdan sonra məlum olur ki, orada tikinti aparmaq üçün əvvəlcə torpağın kateqoriyası dəyişdirilməlidir. Bu isə əlavə vaxt və xərc tələb edir. Ona görə də alıcılar torpaq alarkən mütləq onun çıxarışında göstərilən kateqoriyasına diqqət yetirməlidirlər ki, sonradan peşman olmasınlar”. Ekspert vurğulayıb ki, insanlar torpaq alarkən mütləq şəkildə çıxarışı alıb diqqətlə gözdən keçirsinlər və orada qeyd olunan torpağın kateqoriyasına xüsusi diqqət yetirsinlər: “Yəni, əgər məqsəd fərdi yaşayış evi tikməkdirsə, bu halda torpağın kateqoriyası yaşayış məntəqələrinin torpaqları olmalıdır. Bu kateqoriyaya aid torpaqlar xüsusi olaraq yaşayış üçün nəzərdə tutulub və orada ev tikintisinə heç bir məhdudiyyət yoxdur. Çünki həmin sahələr yaşayış məqsədilə ayrılıb və bu səbəbdən həmin ərazidə ev tikmək üçün icazə almaq problemi yaranmır. Digər torpaqlar isə – məsələn, kənd təsərrüfatı təyinatlı və ya sənaye məqsədli torpaqlar – təyinatına uyğun istifadə olunmalıdır. Yəni bu torpaqlarda ev və ya obyekt tikmək üçün əvvəlcə təyinat dəyişdirilməlidir. Təəssüf ki, insanlar çox vaxt çıxarış görən kimi, onun detallarına baxmadan alqı-satqı edirlər. Mən tövsiyə edirəm ki, çıxarış alarkən sadəcə “çıxarış var” deməklə kifayətlənməsinlər, sənədi ətraflı incələsinlər, xüsusilə kateqoriya bölməsinə diqqət yetirsinlər. Bir daha vurğulayıram: əgər torpaq fərdi yaşayış evi tikmək məqsədilə alınırsa, onun çıxarışında “yaşayış məntəqəsinin torpaqları” yazılmalıdır. Yalnız bu halda həmin torpaq üzərində ev tikməyə icazə verilir. Bu, təkcə yaşayış üçün yox, həm də ticarət obyektləri üçün keçərlidir. Əgər kimsə ticarət obyekti tikmək üçün torpaq alırsa, həmin torpağın da müvafiq təyinatı olmalıdır. Təəssüf ki, bəzi insanlar bu nüansa da diqqət etmirlər. Elə bilirlər ki, torpaq varsa, istənilən obyekt tikmək olar. Halbuki, əgər torpağın kateqoriyası, məsələn, kənd təsərrüfatı və ya sənaye məqsədli torpaqdırsa, bu halda orada mağaza və ya başqa obyekt tikmək qanunla mümkün deyil. Hər tikinti növünün – istər fərdi yaşayış, istər ticarət obyekti – özünə uyğun torpaq kateqoriyası var və alıcılar bu məsələyə ciddi yanaşmalıdırlar”. Anar Nəsirov deyib ki, digər vacib məsələ isə torpaq üzərində məhkəmə işlərinin olub-olmamasıdır. Əgər torpaq və ya əmlakla bağlı hər hansı məhkəmə prosesi varsa, yaxud torpaq üzərində həbs qərarı (stop) qoyulubsa, bu zaman alqı-satqı prosesi dayandırılır: “Belə hallarda notarius bunu sistem üzərindən görür və alqı-satqını həyata keçirmir. Yalnız əgər torpağın üzərində hər hansı məhdudiyyət yoxdursa, bu zaman onun alqı-satqısına qanuni şəkildə icazə verilir və sənədlər təsdiqlənir. Torpaq alan şəxslər həm bu hüquqi məqamları, həm də torpağın təyinatını dəqiq öyrənməlidirlər. Sadəcə “çıxarış var” deməklə kifayətlənmək olmaz. Qeyd edim ki, bu gün Azərbaycanda əmlak bazarı elə bir vəziyyətdədir ki, mən düşünmürəm ki, bu sahəyə uğurlu şəkildə yatırım edən bir iş adamı və ya investor zərərə uğraya bilər. Bəlkə də keçmiş Sovet ölkələri arasında yeganə ölkə Azərbaycandır ki, burada daşınmaz əmlak bazarı investorlarını hər zaman sevindirir və gəlir gətirir". “Mən güman etmirəm ki, Azərbaycanın daşınmaz əmlak bazarı hansısa formada öz investorlarını məyus edə bilər. Yəni bu sahədə zərərə uğrayan, qazanc əldə etməyən investor demək olar ki, yoxdur. Hazırkı bazar vəziyyəti də bunu təsdiq edir. Ən azından indiki mərhələdə belə bir risk gözlənilmir. Əmlak bazarına yatırım edənlər bu gün tam əmin ola bilərlər ki, bu sahə hələ uzun müddət gəlir gətirməyə davam edəcək. Azərbaycanın əmlak bazarı olduqca dinamik və sabit bir bazardır. Mən düşünmürəm ki, yaxın zamanda bu prosesdə mənfi tendensiya müşahidə olunsun. Əksinə, qiymət artımı hələ də davam edəcək. Xüsusilə çıxarışı (kupçası) olan torpaq sahələri – yəni sənədi tam qaydasında olan torpaqlar üzrə qiymət artımı daha çox olacaq. Ən ciddi artım isə fərdi yaşayış evi tikintisi üçün ayrılmış və şəhərə yaxın ərazilərdə yerləşən torpaqların qiymətində müşahidə ediləcək. Eyni zamanda, kommersiya məqsədilə ayrılmış torpaq sahələri və onların çıxarışlı olması da qiymət artımına təsir edən əsas amillərdəndir. Bu kateqoriyaya daxil olan torpaqlarda yaxın zamanda daha ciddi qiymət artımı gözlənilir”,- deyə Anar Nəsirov qeyd edib.

Paşinyan ABŞ-a gedir: Tramp və Əliyevlə görüş...

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan avqustun 7-8-də ABŞ-a səfər edəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ermənistan hökumətindən məlumat verilib. “Baş nazir Paşinyan Vaşinqtonda Ermənistan-ABŞ strateji tərəfdaşlığının dərinləşdirilməsi məqsədilə ABŞ Prezidenti Donald Trampla ikitərəfli görüş keçirəcək, həmçinin regionda sülh, firavanlıq və iqtisadi əməkdaşlığı təşviq etmək məqsədilə ABŞ Prezidenti Donald Tramp və Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə üçtərəfli görüş olacaq”, - məlumatda bildirilib. Qeyd edək ki, ABŞ Prezidenti Donald Tramp cümə günü Azərbaycan və Ermənistan liderləri ilə görüşməyi planlaşdırır.

Bakıda 40 dərəcə isti...

Azərbaycanda avqustun 6-sı saat 9:00-a olan məlumata əsasən ölkə ərazisində isti hava şəraiti davam edib. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib. Havanın maksimal temperaturu Bakıda və Abşeron yarımadasında 35-40, dağlıq rayonlarda 30-34, Aran rayonlarında, eyni zamanda Naxçıvan MR-da 36-41 dərəcə isti qeydə alınıb.

Tramp bu gün Ağ Evdə mühüm açıqlama verəcək

ABŞ Prezidenti Donald Tramp bu gün Ağ Evdə mühüm açıqlama ilə çıxış edəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə məlumatı Ağ Evin mətbuat xidməti yayıb. Prezidentin iş qrafikinə əsasən, o, yerli vaxtla saat 16:30-da (Bakı vaxtı ilə 7 avqust 00:30) Oval Ofisdə bəyanatla çıxış edəcək. ABŞ mediası Trampın açıqlamasının əlavə idxal tarifləri ilə bağlı olacağını istisna etmir. Xüsusilə, avqustun 4-də Tramp “Truth Social” platformasında Hindistanın Rusiya neftini alaraq yenidən satmasına görə bu ölkəyə qarşı tariflərin ciddi şəkildə artırılacağını bəyan etmişdi. Bu kontekstdə, gözlənilən çıxışda Hindistana qarşı yeni iqtisadi sanksiyalar və ya gömrük rüsumlarının gündəmə gətiriləcəyi ehtimal olunur.

Kəlbəcərdə hərbçilərin minaya düşməsi barədə RƏSMİ AÇIQLAMA - YENİLƏNİB

Baş Prokurorluq da Kəlbəcərdəki mina partlayışı barədə məlumat yayıb. Sozcu.az-ın məlumatına görə, Qurumdan bildirilir ki, avqustun 5-də Kəlbəcər rayonu ərazisində Azərbaycan Ordusunun 5 hərbi qulluqçusunun mina partlayışı nəticəsində müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almaları faktı üzrə Kəlbəcər hərbi prokurorluğunda araşdırma aparılır. *** 10:56 Müdafiə Nazirliyi Kəlbəcərdəki mina partlayışı barədə məlumat yayıb. Sozcu.az-ın məlumatına görə, Nazirlikdən bildirilib ki, avqustun 5-i saat 19:05 radələrində Kəlbəcər rayonu ərazisində təminat tapşırığı yerinə yetirərkən hərbi yük avtomobili Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən basdırılmış minaya düşüb.  Baş vermiş partlayış nəticəsində xəsarət alan Azərbaycan Ordusunun dörd nəfər hərbi qulluqçusu yaxınlıqdakı tibb müəssisəsinə təxliyə edilib. Onların həyatları üçün təhlükə yoxdur. Faktla bağlı araşdırma aparılır. Qeyd edək ki, bundan əvvəl mətbuatda 5 hərbçinin minaya düşdüyü barədə xəbərlər yayılıb.

Son dəqiqə: Kəlbəcərdə 5 hərbçimiz minaya düşdü

Kəlbəcər rayonunda müddətdən artıq xidmət edən hərbçimiz minaya düşüb. Sozcu.az Teleqraf-a istinadən xəbər verir ki, 1986-cı il təvəllüdlü Emin Tanrıverdiyev minaya düşüb. O, xəstəxanaya çatdırılıb, vəziyyəti kafidir. Məlumat üçün bildirək ki, hərbiçimiz üç ildən artıqdır müddətdən artıq hərbi qulluqçu kimi xidmət edir. E.Tanrıverdiyev Goranboy rayon sakinidir. *** Kəlbəcərdə minaya düşən Azərbaycan hərbçilərin sayı beş nəfər imiş. Kəlbəcər rayonunun Vəng kəndində “Ural” markalı hərbi avtomobilin tank əleyhinə minaya düşməsi nəticəsində Emin Tanrıverdiyevlə yanaşı, digər hərbi qulluqçular – 1987-ci il təvəllüdlü Emin Əhmədov, 1996-cı il təvəllüdlü Nicat Nuruyev, 1983-cü il təvəllüdlü Rabil İsmayılov və 1996-cı il təvəllüdlü Muşfiq Qarayev də müxtəlif dərəcəli xəsarətlər alıblar. Yaralılar xəstəxanaya yerləşdirilib. Hadisənin təfərrüatı araşdırılır.

Tibbi Sığorta və TƏBİB-lə bağlı dəhşətli faktlar

2021-ci ildən İcbari Tibbi Sığortanın bütün ölkə ərazisində tətbiqinə başlanılıb. Sozcu.az xəbər verir ki, müəyyən istisnaları nəzərə almasaq, ümumən əhali bu prosesdən razıdır: Birincisi, bu, müxtəlif xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanların vaxtında müayinə və müalicəsinə imkan yaradır, xərclər dövlət tərəfindən qarşılanır. Təbii ki, bu sistem səhiyyə xərclərinin yüksək olduğu ölkədə aztəminatlı əhali üçün şans kimi dəyərləndirilə bilər. İkincisi, zaman-zaman İcbari Tibbi Sığortanın xidmətlər zərfi genişləndirilir, bu da təbii olaraq, bu xidmətdən istifadənin əlçatanlığını, onun əhatə dairəsini genişləndirir. Əlbəttə, bütün bunlar yaxşı haldır. Amma İTS-in tətbiqi zamanı bir sıra nöqsanlara da yol verilir ki, bu, yalnız səhiyyə xidmətinin deyil, bütövlükdə cəmiyyətin maraqlarına zərbə vurur. Söhbət İTS və TƏBİB-in yaratdığı monopoliyadan gedir: a) İTS-ə ayrılan vəsaitlərdən yalnız bəlli klinikaların yararlanmasına yol açılır; b) özəl tibbi xidmət sahəsində rəqabət mühitinin pozulmasına, ayrı-seçkiliyə, İTS-dən pasiyent qəbul edə bilməyən özəl klinikaların müflis olması və sıradan çıxmasına səbəb olur; c) dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitlərin məqsədli şəkildə seçilmiş klinikalara yönləndirilməsi nəticəsində İTS və TƏBİB sistemində yüksək vəzifə tutan məmurların korrupsiyalaşmasına, fantastik məbləğlər əldə etməsinə şərait yaranır... Elə bir neçə ay əvvəl saytımızda “Xəstələr niyə eyni klinikalara yönləndirilir? – İnfantil səhiyyənin səbəbkarları” başlıqlı yazıda da bu problemdən bəhs olunurdu. Yazıda icbari tibbi sığortaya ayrılan böyük məbləğlərin bölüşdürülməsi uğrunda mübarizənin daha açıq müstəviyə keçdiyi, sığorta ilə müalicə alan və ya əməliyyat olunan xəstələrin yalnız bəlli, həm də İTS və TƏBİB sistemində müəyyən şəxslərə məxsus klinikalara yönləndirildiyi vurğulanırdı. Həmçinin yazıda İTS vəsaitlərinin kimlər tərəfindən və hansı klinikalara yönləndirildiyi barədə də ətraflı bəhs olunmuşdu. Bu günlərdə isə Hesablama Palatasının İcbari Tibbi Sığorta Fondunda apardığı auditin nəticələri Bakupost.az-ın xeyli əvvəl irəli sürdüyü iddiaları bir daha təsdiq edir. Belə ki, Palatanın İcbari Tibbi Sığorta Fondunun 2023-2024-cü illərdəki gəlir və xərclərinin icrasının, eləcə də sərbəst vəsaitinin idarə olunmasına dair hesabatında açıq-aydın qeyd olunur ki, bu dövr ərzində bahalı əməliyyatlar özəl klinikalara ötürülüb. Bu barədə bir qədər sonra və daha ətraflı bəhs edəcəyik... Hələliksə hesabat barədə bir neçə kəlmə: Öncə qeyd edək ki, Hesablama Palatasının hesabatı əhatəliliyi ilə diqqəti cəlb edir. Qurum yalnız audit aparmaqla kifayətlənməyib, onun geniş analitik təhlilini də təqdim edib. Digər diqqət çəkən məqamlar isə mənimsəmələrin fantastik olması və yalnız tibbi sığorta deyil, ən müxtəlif prosedur və əməliyyatlar zamanı maliyyə pozuntularına yol verilməsidir. Onu da vurğulayaq ki, audit obyektləri kimi Fondun vəsaitlərini idarə edən İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi, eləcə də Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinin (TƏBİB) tabeliyində olan tibb müəssisələrinin təchizatı, təmiri və s. istiqamətdə tədbirləri həyata keçirən İnnovasiya və Təchizat Mərkəzi müəyyən edilib. Adıçəkilən qurumlar tərtəfindən təqdim olunmuş illik hesabatların auditi İTS və TƏBİB tərəfindən hesabatlılığın düzgün təşkil edilməməsi nəticəsində Fondun gəlir və xərclərinin, bununla da icmal büdcənin müvafiq parametrlərinin təhrifini müəyyən edib. Belə ki, gəlirlərin icrası ilə bağlı göstəricilər tam nəzərə alınmayıb, əvvəlki illərə dair bəzi istiqamətlər üzrə xərclər və öhdəliklər hesabatda doğru-düzgün əks olunmayıb. Həmçinin son iki il ərzində Fondun büdcəsinə nəzərdə tutulmayan istiqamətlərdən vəsait daxil olub, eləcə də qanunsuz olaraq müxtəlif istiqamətlərə vəsait yönəldilib. Bəzi sahələrə isə nəzərdə tutulduğundan artıq vəsait xərclənib. Bu əməliyyatlar zamanı qanunvericiliyin tələbləri açıq-aşkar pozulub. Maraqlıdır, bu cür özbaşına qərarların arxasında hansı niyyət dayanıb? Söhbət maliyyədən gedirsə, yəqin ki, əlavə şərhə ehtiyac yoxdur. Amma bunlar adıçəkilən qurumların son iki ildə yol verdiyi nöqsan və qanunsuzluqların cüzi bir hissəsidir. Belə ki, əvvəlki illərdə istifadə olunmayan vəsaitlərin 2023-2024-cü ilin xərclərinə yönəldilməsi nəzərdə tutulsa da, bu da icra edilməyib. Əvvəlki illərdə formalaşmış gəlirlər isə dövlət gəlirləri kimi uçota düşməyib. Ümumiyyətlə, hesabatdan aydın olur ki, bu qurumlarda nəzarət, hesabatlılıq çox bərbad vəziyyətdədir. Mənzərənin aydın olması üçün bir faktı qeyd edəcəyik: Fondun 2021-ci il üçün maliyyə hesabatı nə az, nə çox, düz 4 ildən sonra - 2025-ci ilin may ayında kənar auditdən rəy alınmaqla təqdim olunub. Əhalinin sığortalanmasına ayrılan vəsaitlərə gəlincə, audit zamanı burada da qanun pozuntuları aşkarlanıb. Bu vəsaitlər proqnozlaşdırılan zaman əhalinin sayının rəsmi statistik məlumatlarla uyğunluq təşkil etmədiyi üzə çıxarılıb. Daha bir problem icbari tibbi sığorta haqqının adambaşına düşən məbləğinin necə müəyyən olunması ilə bağlıdır? Bu məbləğ hansı mexanizmlə, hansı hüquqi aktlar və sənədlər əsasında formalaşdırılır? Nə İTS, nə də TƏBİB bununla bağlı Hesablama Palatasına məlumat təqdim etməyiblər. Maraqlıdır, deyilmi? 5 ildir ki, icbari sığorta ilə məşğul olan qurumlar sığorta haqqını necə müəyyən etdiyini açıqlaya bilmir. Gəlirlərin idarə olunmasındakı səriştəsizlik özünü xərclərin müəyyən edilməsi və icrasında da göstərib. Belə ki, İTS və TƏBİB-in hesablatlarında 2023-2024-cü illər üçün 2 milyon 393,2 min manat və 2 milyon 850,3 min manat xərc nəzərdə tutulub. Ancaq bu vəsaitlərin 81,1% və 78,5%-i icra olunub. 2023-cü ilin may ayına qədər TƏBİB Agentliyin yaratdığı və tabeliyinə verilən dövlət səhiyyə sisteminə daxil olan tibb müəssisələrinin idarə edilməsini və bu sahədə nəzarəti həyata keçirən qurum kimi təyin edilib. Son illərdə isə inzibati islahatlar aparılaraq TƏBİB müstəqil bir qurum kimi müəyyənləşdirilib. Ancaq buna baxmayaraq, Agentliyin saxlanma xərclərinin 2%-lik yuxarı həddi dəyişməz qalıb. Yəni TƏBİB müstəqilləşdikdən sonra da Agentliyin saxlanılması üçün əvvəlki qədər vəsait ayırılıb. Hesablama Palatasının açıqlamasında o da qeyd olunur ki, qanunvericiliyin tələblərinin düzgün tətbiq olunmaması vergi və icbari ödənişlərin təkrar nəzərə alınmasına səbəb olub. Nəticədə tibbi xidmətlərin tarifləri 26% çox hesablanıb. İstifadə olunan avadanlıqların dəyəri isə bir sıra hallarda alış qiymətlərindən daha yüksək göstərilib. Bəzi tibbi məsrəflər isə tariflərdə təkrar nəzərə alınıb. Bu da öz növbəsində, bəzi xidmətlər üzrə tariflərin artımına səbəb olub. İndisə gələk icbari tibbi sığorta vəsaitlərinin bəlli klinikalara yönəldilməsi məsələsinə. Toplanmış audit sübutları ilə, eləcə də bir neçə tibb müəssisəsində aparılan yoxlamalar TƏBİB-in tabeliyində olan tibb müəssisələrinin maliyyələşmə mexanizminin sığorta prinsiplərinə uyğun təşkil edilmədiyini aşkara çıxarıb. Beləliklə, aydın olub ki, 2023-2024-cü illərdə cərrahiyə əməliyyatların, xüsusilə dəyəri daha yüksək olan əməliyyatların əsas hissəsi, o cümlədən dəyəri 5000 manat və ondan artıq olan əməliyyatların 90%-dən çoxu özəl tibb müəssisələrində icra edilib: “Agentliklə özəl tibb müəssisələri arasında bağlanılmış müqaviləyə əsasən tibb müəssisəsi göndəriş vərəqəsi olduğu hallarda sığortaolunanlara Xidmətlər Zərfində nəzərdə tutulmuş tibbi xidmətləri göstərmək hüququna malikdir. Audit olunan illərdə tibb müəssisəsinə vətəndaşlar tərəfindən müayinə və müalicə üçün birbaşa müraciət olunduğu və müvafiq göndəriş verilmədiyi halda Agentlik 14 sayda tibb müəssisəsinə 2 ildə 4 milyon 273,6 min manat vəsait ödəyib". Maraqlıdır, göndəriş verilmədiyi halda, bu qədər vəsait niyə və hansı əsasla ayrılıb? Adıçəkilən qurumlarda satınalmalar məsələsi ilə də bağlı ciddi nöqsanlar aşkarlanıb. Maraqlıdır ki, iki ilin yekununa görə, satınalmaların 70%-i ilin son iki rübündə keçirilib. Olmaya, xərclər həddən çox nəzərdə tutulduğundan ilk 6 aydan sonra rəhbərlik xeyli artıq vəsiat qaldığını görüncə, onu necə “icra etmək” barədə düşünüb və satınalmaların həyata keçirilməsi qərara alınıb? O da maraqlıdır ki, 2 ildə 277 satınalma keçirilib, həmin satınalmalar nəticəsində 757 136,3 min manat dəyərində müqavilə bağlanılıb. Bütün satınalmaların 43%-i bir mənbədən keçirilsə də, bağlanmış müqavilə məbləğinin cəmi 6,7%-i bu satınalma metodunun payına düşüb. Yəqin ki, burada da geniş şərhə ehtiyac yoxdur. Çünki satınalmaların planlanması, satınalma prosedurları və satınalmaların il daxilində rüblər üzrə bölgüsündə yol verilmiş nöqsanlar, alınmış malların sifarişçiyə vaxtında çatdırılmaması, bağlanmış müqavilələrin icra faizlərinin bəzən çox aşağı olması, anbarda mal qalıqları olduğu halda həmin malların təkrar alışı, həmçinin 1 il ərzində eyni məhsulun eyni şirkətdən müxtəlif qiymətlərə, həm də real qiymətindən baha alınması özlüyündə çox mətləblərdən xəbər verir. Maraqlıdır, üzə çıxarılan və hüquqi məsuliyyət yaradan bu cür ciddi pozuntularla bağlı tədbirlər görüləcəkmi?

İxtisas seçimində dələduzluq - Onlara inanmayın!

Son illərdə ixtisas seçimi prosesi bəzi şəxslər tərəfindən kommersiya vasitəsinə çevrilib. Özünü “ekspert” elan edən, lakin bu sahədə nə peşəkar bilik, nə də psixoloji yanaşma qabiliyyəti olmayan şəxslərin təklif etdiyi yanlış istiqamətlər nəticəsində yüksək bal toplayan abituriyentlər bəzən istədikləri ixtisasa daxil ola bilmirlər və bu, onların həm təhsil, həm də gələcək karyerasına mənfi təsir göstərir. Bu sözləri Modern.az-a açıqlamasında Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın katibi Günay Əkbərova deyib. O qeyd edib ki, hazırda ölkəmizdə ixtisas seçimi üzrə rəsmi lisenziyalaşdırma və ya akkreditasiya mexanizmi mövcud deyil. Bu isə hər kəsin özünü "ekspert" kimi təqdim etməsinə zəmin yaradır: “Halbuki, beynəlxalq təcrübədə – məsələn, ABŞ, Kanada və Avropa ölkələrində – ixtisas yönləndirilməsi və təhsil məsləhətçiliyi yalnız müvafiq ixtisası olan, akkreditasiyadan keçmiş məsləhətçilər tərəfindən həyata keçirilir. Bu şəxslər həm təhsil proqramlarını, həm də əmək bazarını dərindən bilirlər və məsləhətlərini yalnız nəticə əsaslı deyil, həm də abituriyentin maraqları, şəxsiyyət xüsusiyyətləri və uzunmüddətli məqsədləri ilə əlaqələndirirlər”. G.Əkbərova onu da əlavə edib ki, düzgün informasiya və sadə təhlil bacarığı olan hər bir valideyn və abituriyent bu prosesi uğurla həyata keçirə bilər: “Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) təqdim etdiyi elektron sistem kifayət qədər şəffaf və funksionaldır. Əsas məsələ düzgün məlumatı əldə etmək və emosional deyil, rasional qərar verməkdir. Düzgün ixtisas seçimi üçün valideynlər övladlarının ilk öncə maraq və bacarığına diqqət etməlidir. Yəni, Abituriyent hansı sahəyə maraq göstərir, hansı dərslərdə daha uğurludur? Bu, gələcəkdə davamlı motivasiyanın və peşəkar inkişafın əsasını qoyur”. O həmçinin vurğulayıb ki, ikinci əsas diqqət yetirilməli məqamlardan biri isə əmək bazarının tələbatıdır: “Hansı ixtisaslar əmək bazarında tələbat görür? Hansı sahələrdə artım, hansı sahələrdə isə durğunluq müşahidə olunur? Hətta düşünürəm ki, bu baxımdan əmək və əhalinin sosial müdafiəsi sahəsindəki statistika və beynəlxalq trendlər nəzərdən keçirilməlidir. Seçilən ixtisas gələcəkdə magistratura və ya iş imkanlarını genişləndirirmi? Beynəlxalq tanınma varmı? Yəni bu suallara valideyn və ya abituriyentlər özləri kiçik bir araşdırma edərək cavab tapa bilər və ya etibar etdiyi, məsləhət ala biləcəkləri biri ilə danışa bilərlər. Təbii ki, bunların hamısının əsasında isə abituriyentin topladığı bal ilə həmin ixtisasa keçid balı arasında uyğunluq varmı? Gələcəkdə qəbul ola bilməmək riski nə qədərdir? Bunları da bilmək vacibdir”.  Günay Əkbərova onu da diqqətə çatdırıb ki, valideyn və abituriyentlər bir neçə sadə göstərici ilə düzgün qərar verə bilərlər, sadəcə bu kontekstdə doğru məlumat mənbələrindən istifadə etməlidirlər: “Əgər məsləhət almaq ehtiyacı varsa, bu zaman ya universitetlərin rəsmi məsləhət xidmətlərinə, ya da tanınmış təhsil ekspertlərinə müraciət olunmalıdır. Unutmayaq ki, ixtisas seçimi bir insanın həyat yolunu formalaşdıran əsas addımlardan biridir və bu qərarın qeyri-peşəkar “ekspertlərə” həvalə olunması olduqca risklidir. Ən sonda isə bir tövsiyə: beynəlxalq təcrübədə uğur qazanmış abituriyentlər çox zaman valideyn təzyiqindən uzaq, öz güclü tərəflərini və maraqlarını anlayaraq qərar verənlərdir. Azərbaycanda da bu yanaşmanın yayılmasını arzulayıram”,- deyə o bildirib.

Azərbaycanda bu evlər bərpa ediləcək

Şamaxı, İsmayıllı və Ağsu rayonlarında baş vermiş təbii fəlakət nəticəsində ziyan dəymiş 21 ədəd fərdi yaşayış evində əlavə bərpa işləri aparılacaq. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Fövqəladə Hallar Nazirliyi iqtisadiyyat.az-a bildirib. Məlumata görə, nazirliyin Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyinin Tikilməkdə olan Obyektlərin Birləşmiş Müdiriyyəti bununla bağlı hazırlıqları başa çatdırıb. Qurum bərpa işlərinin həyata keçirilməsi ilə bağlı tikinti şirkətlərinin biri ilə müqavilə bağlayıb. Müqaviləyə əlavə bərpa işlərinə yarım milyon manat vəsait sərf olunacaq.