Hərbi yardım, sanksiyalar və siyasi təzyiq Rusiyaya qarşı mübarizənin ən təsirli formalarıdır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Polşa müdafiə naziri Mariuş Blaşak deyib. “Rusiya Çeçenistan və Əfqanıstanda olduğu kimi, Ukraynada da bataqlıq içindədir. Müharibədən indi çıxmaq Kremlin səhvini etiraf etmək və bu vəhşi hücumun nəticələri ilə üzləşmək zərurəti demək olardı. Biz özümüzü Ukraynaya yardımdan yorulmuş hiss eləməməliyik, bu xalq azadlığımız, Avropanın dəyərləri uğrunda vuruşur ”, - Blaşak bildirib.

Martın 6-ı gecə saatlarında Güney Azərbaycanın Soyuqbulaq (Mahabad) şəhərində etiraz aksiyası keçirilib. Etirazçılar məktəblərdə qız şagirdlərə qarşı zəhərli qazla hücumlara etiraz edib, hökumət əleyhinə şüarlar səsləndiriblər. Soyuqbulaq şəhəri ilə yanaşı Tehran şəhərinin də bir neçə bölgəsində nümayişlər baş tutub. Nümayişçilər "uşaq öldürən hökumətə ölüm", "diktatora ölüm" şüarları səsləndiriblər. Qeyd edək ki, İranda qız məktəblərində şagirdlərin zəhərlənməsi ilk dəfə 2022-ci il noyabrın 9-da Qum şəhərində qeydə alınıb. Martın 4-də isə İranın 37 şəhərinin 116 məktəbində şagirdlər kütləvi şəkildə zəhərlənib. Bir sıra media rorqanları bunu məktəblərə kimiyəvi hücum kimi yazıb və zəhərlənmənin bir neçə kimiyəvi qazın birləşməsi nəticəsində baş verdiyini bildiriblər. 

Milli Məclisdə Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkilinin (ombudsman) illik məruzəsi dinlənilir. Sozcu.az xəbər verir ki, məruzəni ombudsman Səbinə Əliyeva təqdim edir. Məruzə zamanı bir sıra təkliflər irəli sürülüb. Təkliflərdən biri Azərbaycanda qadınların pensiya yaşının 63 yaş müəyyən edilməsi ilə bağlı “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda müvafiq dəyişikliklərin edilməsi olub. “Azərbaycan cəmiyyətində və ailədə qadının rolu, ailə qayğılarından irəli gələrək onun üzərinə düşən məsuliyyət nəzərə alınaraq, işləyən qadınların pensiya yaşının getdikcə artırılaraq 2027-ci il 1 iyul tarixinədək 65 yaş həddinə çatdırılması məqsədəmüvafiq deyil. Bu baxımdan qadınların pensiya yaşının azaldılmasına ehtiyac var", - ombudsman təklif edib. Eyni zamanda insan sağlamlığının qorunması üçün vacib hesab edilən bütün tibbi xidmətlərin (xəstəliklərin) “İcbari tibbi sığorta üzrə Xidmətlər Zərfi”nə daxil edilməsi təklif olunub. Həmçinin zorakılığı təbliğ edən halların müəyyən edilməsi və qarşısının alınması məqsədilə ölkəmizdə uşaq və gənc yaşda olan şəxslərin daha çox istifadə etdikləri sosial şəbəkə və internet saytları, o cümlədən televiziya proqramları, filmlər və oyunlar üzrə davamlı monitorinqlərin aparılması, bu yaşda olan şəxslərin psixikasına, sağlamlıq durumuna və davranışına neqativ təsir edə biləcək halların müəyyən edilməsi və məhdudlaşdırıcı tədbirlərin görülməsi məqsədəmüvafiq hesab edilib. Bundan başqa məruzədə bir neçə təklif yer alıb.//Modern.az

“Bu gün düz 40 dəqiqədən artıq “Gənclik” metrostansiyasının yaxınlığındakı dayanacaqda 199 nömrəli avtobusu gözləmişəm. Dayanacaqda 199-u gözləyən iyirmidən artıq insan var idi. İşə, instituta, getdiyi ünvana gecikən... Bakı Nəqliyyat Agentliyi, aylardır ki, sərnişinlər bu marşrut üzrə avtobusların intervalının nizamlanmasını gözləyir. Gediş haqqının 30% bahalaşmasından sonra heç bir keyfiyyət və komfort dəyişikliyindən söhbət gedə bilməz”. Sozcu.az-ın xəbərinə görə, bunu gənc alim Elyar İslamoğlu bildirib. E.İslamoğlu Agentlikdən həmin marşrut xətti üzrə monitorinqlərin təşkil edilməsini istəyib: “Dayanacaqda gözləyən vətəndaşların fikrini, şikayətini öyrənin. Bakı Nəqliyyat Agentliyi yalandan “online” monitorinqlər apararaq hesabat verir. Mini marketi olan dayanacaqlar quraşdırıb qazanc güdməkdən başınız açılanda, avtobuslardan istifadə edən vətəndaşlara azacıq keyfiyyətli xidmət göstərilməsinə də çalışın. Aylardır ki, günün istənilən saatında 199 nömrəli avtobus 30-40 dəqiqə intervalla işləyir. Daha çox tələbələrin istifadə etdiyi bu avtobusun intervalı çox olduğu üçün minmək olmur, yağışda, küləkdə, soyuq havada insanlar yolda qalır. Avtobus sayı azdır. Sahibkardan keyfiyyətli xidmət göstərilməsini, avtobus sayının artırılmasını tələb edin. Qiymətlər bahalaşanda vətəndaşa keyfiyyətli xidmət göstəriləcəyinə BNA söz vermişdi”.

Xırdalanda internet kəsilib. Sozcu.az-ın xəbərinə görə, bu barədə iqtisadçı Samir Əliyev bildirib. “KTV dünəndən Xırdalanda sıradan çıxıb. Nə internet var, nə də TV kanalları işləyir. Zəng vuranda da deyirlər ki, iş gedir, bilinmir nə vaxt düzələcək. KTV-nin interneti onsuz da bərbad işləyirdi. İndi da tamam kəsilib. İnternet isə narkotikadan da betərdir. Onsuz həyat yoxmuş kimidir. Əvvəllər necə yaşamışıq hələ də möcüzə gəlir. Gözləyirik...”, - S.Əliyev qeyd edib.

Naxçıvan şəhərində 5 nömrəli tam orta məktəbdə bədbəxt hadisə baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu gün səhər saatlarında məktəbin yuxarı mərtəbəsində qırılan pəncərə şüşəsi binanın önünə toplaşan şagirdlərin üstünə tökülüb. Hadisə nəticəsində, məktəbin şagirdləri - 2014-cü il təvəllüdlü Gülər Mikayılova və bacısı 2007-ci il təvəllüdlü Aytac Mikayılova xəsarət alıblar. Onlar Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının Travmatologiya şöbəsinə yerləşdirilib, vəziyyətləri orta-ağırdır. Faktla bağlı araşdırma aparılır.apa

"Bütün vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr fəsadlarla qarşılaşmasa da, erkən doğuş qısamüddətli və uzunmüddətli sağlamlıq problemlərin yaranmasına səbəb ola bilər". "Report" xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, neonatoloq-reanimatoloq Bəxtiyar Zeynalov deyib. O bildirib ki, ümumiyyətlə, körpə nə qədər tez doğulsa, ağırlaşma riski bir o qədər yüksəkdir. Vaxtından əvvəl doğulmuş uşağın çəkisi də mühüm rol oynayır. Bəzi problemlər doğuş zamanı görünə, bəziləri isə sonradan inkişaf edə bilər. İlk həftələrdə vaxtından əvvəl doğuşun ağırlaşmalarına aşağıdakılar daxildir: "Tənəffüs problemləri. Vaxtından əvvəl doğulmuş körpənin tənəffüs sisteminin yetişməməsi səbəbindən nəfəs almaqda çətinlik yarana bilər; Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə bronxopulmoner displaziya kimi tanınan ağciyər xəstəliyi də inkişaf edə bilər. Bundan əlavə, bəzi vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr apne sindromu kimi tanınan nəfəslərində uzunmüddətli fasilələrlə qarşılaşa bilərlər; Ürək problemləri. Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə ən çox rast gəlinən ürək problemləri “Patent Duktus Arteriosus” (PDA) və aşağı qan təzyiqidir (hipotensiyon); Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə bədən hərarəti çox aşağı düşərsə, anormal dərəcədə aşağı bədən hərarəti ilə (hipotermiya) nəticələnə bilər; Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə yetişməmiş mədə-bağırsaq sistemi var. Nəticədə nekrotizə enterokolit (NEC) kimi fəsadlar yaranır. Bağırsaq divarını əhatə edən hüceyrələrin zədələndiyi bu ciddi vəziyyət vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə qidalanmaya başladıqdan sonra baş verə bilər; Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr anemiya və yeni doğulmuşun sarılıq kimi qan problemləri riski altındadır. Anemiya bədəndə kifayət qədər qırmızı qan hüceyrələrinin olmadığı ümumi bir vəziyyətdir. Sarılığın bir çox səbəbi olsa da, erkən doğulmuş körpələrdə daha çox rast gəlinir; Metabolizm problemləri. Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə tez-tez maddələr mübadiləsi ilə bağlı problemlər olur. Bəzi hallarda anormal dərəcədə aşağı qan şəkəri (hipoqlikemiya) inkişaf edə bilər; Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə rast gəlinən zəif inkişaf etmiş immun sistemi infeksiya riskinin artmasına gətirə bilər. Vaxtından əvvəl doğuşun sonradan inkişaf edən ağırlaşmalarına bunlar daxildir: Serebral iflic. İnfeksiya qeyri-adekvat qan axını, hamiləliyin erkən dövründə və ya yeni doğulmuş körpədə inkişaf edən beyninin zədələnməsi nəticəsində yarana bilən hərəkət və əzələ tonusu pozğunluğudur. Bu körpələr müxtəlif inkişaf mərhələlərində vaxtında doğulmuşlardan geri qalırlar; Onlarda gözün arxasındakı sinirlərin işığa həssas təbəqəsində (torlu qişa) həddindən artıq böyüməsi nəticəsində yaranan erkən doğuş retinopatiyası inkişaf edə bilər; Onlar müəyyən dərəcədə eşitmə itkisi riski altındadır; Bu körpələrdə diş çıxma gecikməsi, dişlərin rənginin dəyişməsi və düzgün olmayan dişlər kimi diş problemlərinin inkişaf etmə riski yüksəkdir; Onlarda müəyyən davranış və ya psixoloji problemlər, eləcə də inkişaf geriləmələri tam müddətli körpələrə nisbətən daha çox müşahidə olunur; Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə astma inkişaf etmə riski yüksəkdir".

"Hər on dəqiqədə bir qadın və ya qızı ailə üzvü, sevgilisinin əlindən ölür". Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş 8 mart Beynəlxalq Qadınlar Günü ilə əlaqədar yazdığı məqalədə qeyd olunub. Məqaləni təqdim edirik: "Bütün dünyada qadın hüquqları sahəsində əldə olunmuş irəliləyiş gözümüzün qarşısında yox olmaqdadır. Son proqnozlara görə, hazırkı templə gender bərabərliyinə tam nail olmaq üçün daha 300 il lazım olacaq. Ukraynadakı müharibədən tutmuş fövqəladə iqlim vəziyyətinə qədər bu gün bir birinin üstünə gələn böhranlar ilk növbədə və ən çox qadın və qızlara təsir edir. Demokratiyanın qlobal səviyyədə geriləməsi fonunda isə qadınların öz bədənlərinə dair hüquqları və şəxsi həyatları ilə bağlı müstəqilliyi şübhə altına alınır və inkar edilir. İki statistik məlumat uğursuzluğumuzu çox açıq şəkildə göstərir: Hər on dəqiqədə bir qadın və ya qızı ailə üzvü və ya sevgilisinin əlindən ölür. Hər iki dəqiqədə hamiləlik və ya doğuş zamanı bir qadın ölür. Bu ölümlərin əksəriyyətinin qarşısı almaq mümkündür. Beynəlxalq Qadınlar Günündə daha çox səy göstərmək öhdəliyini üzərimizə götürməliyik. Bu dəhşətli tendensiyaları geri çevirməliyik və hər yerdə qadın və qızların həyat və hüquqlarını müdafiə etməliyik. Bu, mənim əsas prioritetlərimdən biridir və bütün dünyada Birləşmiş Millətlər Təşkilatının fəaliyyətinin mərkəzi istiqamətlərindəndir. Cənubi Sudandan Myanmaya qədər böhran vəziyyətində olan qadın və qızları dəstəkləyirik və sülh proseslərində onların səslərinin eşidilməsini təmin edirik. Baş katibin müavini Əminə Məhəmməd bu yaxınlarda Əfqanıstana səfər edib və bizim mesajımızı yerli rəsmilərə çatdırıb: qadın və qızlar əsas insan hüquqlarına malikdir və biz onlar üçün mübarizəni heç vaxt dayandırmayacayıq. Bu il Beynəlxalq Qadınlar Günü elm, texnologiya və innovasiya sahələrində gender boşluğunun aradan qaldırılmasına həsr olunub. Qlobal miqyasda kişilərin internetdə olma ehtimalı qadınlara nisbətən 21 faiz, aşağı gəlirli ölkələrdə isə 50 faiz daha çoxdur. Hətta ən zəngin ölkələr belə gender əsaslı stereotiplər və tarixi qərəzlər səbəbindən uduzur. Texnologiya sənayesində kişilər qadınları iki dəfə üstələyir. Süni intellekt sahəsində isə bu nisbət beşə birdir. Böyük məlumatlar qızıl dəyərindədir və müasir dünyada siyasi və biznes qərarlarının əsasını təşkil edir. Ancaq burada da tez-tez gender fərqliliyi nəzərə alınmır və ya ümumiyyətlə qadınlar görməzdən gəlinir. Hamımız təməlindən gender bərabərsizliyini artıran, habelə rəqəmsal məhsullar hesabına patriarxallığı və qadına qarşı nifrəti əbədiləşdirən məhsul və xidmətlərdən narahat olmalıyıq. Dünyanın Silikon Vadiləri qadın hüquqları üçün Ölüm Vadilərinə çevrilməməlidir. Kişi orqanizminin öyrənilməsi əsasında əldə olunan məlumatlara görə verilən tibbi qərarlar qadınlara nəyinki zərər vura, hətta onların ölümünə səbəb ola bilər. Elm və texnologiya sahələrində qadınlara qarşı ayrı-seçkilik çoxəsrlik patriarxallığın, ayrı-seçkiliyin və zərərli stereotiplərin nəticəsidir. 1901-ci ildən bəri qadınlar elmi kateqoriyalarda Nobel mükafatı alanların yalnız üç faizini təşkil edir. İnternetdə isə qadınlar, o cümlədən elm adamları və jurnalistlər, tez-tez cinsiyyətçi nifrət nitqinə və onları susdurmaq və utandırmaq üçün təhqirlərə məruz qalırlar. Lakin onları susdurmaq mümkün olmayacaq. Qadın və qızlar hər yerdə öz hüquqlarını tələb edirlər və onların sözləri bütün dünyaya yayılır. Qadın və qızların elm və texnologiyanın köməyi ilə dünyanın öyrənilməsinə tam töhfə verə bilməsi üçün bir neçə istiqamətdə əməli tədbirlər görməyə ehtiyacımız var. Ayrı-seçkilik yaradan məlumatlardan tutmuş qızları erkən yaşlarında elmi fənləri öyrənməkdən uzaqlaşdıran stereotiplərə qədər maneələri aradan qaldırmalıyıq. Bütün sahələrdə qərar qəbul edənlər, ehtiyac olarsa kvotalar vasitəsilə, qadınların elm və texnologiyada iştirakını və liderlik imkanları genişləndirməlidirlər. Onlar yaradıcı olmalı, işə qəbuletmə sistemini genişləndirməli və insanları bacarıqlarına görə işə götürməlidirlər. Bununla yanaşı bu səyləri davamlı şəkildə göstərməlidirlər. Gender bərabərliyi öz-özünə baş verməyəcək – bu sahəni prioritetləşdirmək və qərarların icrasına nəzarət etmək lazımdır. Bu yanaşma Birləşmiş Millətlər Təşkilatında artıq öz nəticələrini verir. Qeyd edim ki, bizim əməkdaşlar arasında gender bərabərliyini təmin etmək üçün strategiyamız var. Qadınlar üçün təhlükəsiz rəqəmsal mühit yaratmaq, habelə internetdə onları təhqir edənləri və bu şəxslərə bu şəraiti yaradan rəqəmsal platformaları məsuliyyətə cəlb etmək üçün də tədbir görməyimizə ehtiyac var. BMT ifadə azadlığını qorumaq şərti ilə rəqəmsal platformalarda zərərin azaldılması və məsuliyyətin artırılmasına yönəlmiş davranış qaydalarını hazırlamaq üçün hökumətlər, vətəndaş cəmiyyəti, özəl sektor və digərləri ilə işləyir. Qadın hüquqları, iqlim böhranını həll etmək, yoxsulluğu aradan qaldırmaq və daha yaxşı bir dünya yaratmağımızı gözləyə biləcək bir dəbdəbə deyil. Bütün insanlar, icmalar və ölkələrin durumunu yaxşılaşdırmaq və Dayanıqlı İnkişaf üçün 2030-ci il Gündəliyinə nail olmaq üçün qadın və qızlara sərmayələrin yatırılması ən doğru yoldur. Gəlin hər yerdə qadın və qızlar, kişi və oğlanlar üçün daha inklüziv, ədalətli və firavan bir dünya yaratmaq üçün birlikdə çalışaq".

Dövlət satınalmaları ilə bağlı yekun protokollar təhlil edilərkən sahibkarlıq subyektləri tərəfindən bəzi dövlət orqanları adından hazırlanan sənədlərə müdaxilə edilərək saxtalaşdırılmasına dair ilkin dəlillər aşkarlanıb. Bu barədə Sozcu.az-a Dövlət Xidmətindən məlumat verilib. Bildirilib ki, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti dövlət satınalmalarında bəzi qanun pozuntusu halları ilə əlaqədar Baş Prokurorluğa müraciət edib. Müxtəlif dövlət qurumlarından daxil olmuş yekun protokollar təhlil edilərkən elektron satınalma vasitəsilə keçirilmiş açıq tenderlərdə iştirak üçün bəzi dövlət orqanları adından təqdim edilən sənədlərin sahibkarlar tərəfindən saxtalaşdırılmasına dair əsaslı şübhələr müəyyən edilib. Belə ki, Maybo Calibration MMC, Ural As Servis MMC, Kremon MMC, Tean LM MMC, Fərid-FB MMC və fiziki şəxs Vüqar Rafiq oğlu Təhməzov tərəfindən müxtəlif dövlət orqanları adından hazırlanmış sənədlərə müdaxilə edilməklə saxtalaşdırılması və dövlət satınalmalarının vahid internet portalı vasitəsilə satınalan təşkilatlara təqdim edilməsinə dair aşkarlanmış ilkin dəlillər hüquqi qiymət verilməsi üçün Baş Prokurorluğa təqdim edilib.

Müğənni Mətanət Əsədova efirdə kövrəlib. Sozcuaz xəbər verir ki, o, “A-dan Z-yə” verilişində valideynlərindən söz açaraq ağlayıb: “Ana-ata elə bir qüdrətdir ki, doymursan. Anam gözəl təqdimatlarımı, xoş günlərimi görmədi, “şişə-şişə” getdi… Allah yerdə qalanlara can sağlığı versin. Ana-atamı tez itirdim. Məni o qədər incidiblər, əziblər ki, ona görə də göz yaşlarımı saxlaya bilmirəm. Nə var, nə dövlət, sadəcə şirin dil, xoş baxış, gözəl davranış istəyirəm…”

Sabah 8 Martdır. Adətən, kişilər qadınlara hədiyyə alışını bir gün əvvəl edir. Bu məsələdə ən çətin məqam düzgün hədiiyə seçimidir. Qadınları tam məmnun etməyin nə qədər müşkül olduğunu yalnız güclü cins bilir. Yenisabah.az-a açıqlamasında psixoloq Aytən Ələkbərova 8 Martı artıq bir yük kimi qarşılanmamalı olduğunu deyib: "Bu bəylərin xanımlara 365 gündə bir dəfə olacaq diqqətidir. Doğrudur, xanımlar bütün xüsusi günlərdə kişilərdən diqqət gözləyir. Çünki xanım elə bir varlıqdır ki, bəşəriyyətə övlad gətirir, usanmadan, dayanmadan onların qulluğunda dayanır. Kişilər bilməsə də, yaranan xoş aura qadınlara diqqətə görədir. Odur ki, kişilər də qadınların nələrə düşkün olduğun bilir. Ancaq bu o demək deyil ki, kişilər bütün pulunu hədiyyəyə verməlidir. Bəzən elə bir söz deyərlər ki, hədiyyəni almış qədər xanım xoşbəxt ola bilər. Ən əsası isə dəyərdir. Bir-birimizə dəyər verək ki, aldığımız rəmzi  hədiyyələri sonra sındırmayaq, onlara baxdıqca zövq alaq”.

Gəncə şəhər 2 saylı Birləşmiş Uşaq Xəstəxanasının baş həkimi Hafiz Abdullayev işdən çıxarılıb. O, yaş həddinə görə tutduğu vəzifədən azad olunub. Qeyd edək ki, H.Abdullayev uzun illər həmin xəstəxanda çalışıb. O, bölgə üzrə tanınmış həkimlərdən biridir.

Baxmutun müdafiəsi Ukrayna ordusunun böyük strateji uğuru oldu. Bunu Ukrayna Prezident Ofisinin müşaviri Mixail Podolyak CNN kanalına bildirib. Podolyakın qeyd edib ki, Ukrayna bu döyüşlər hesabına zaman qazanmalı və Rusiya ordusunu itkilərə məruz qoymalı idi: “Ordu tapşırıqları artıqlaması ilə yerinə yetirdi. Ordumuz bir tərəfdən düşmənin döyüşə hazır əsas hissəsini məhv etmək planını reallaşdırıb, digər tərəfdən isə on minlərlə ukraynalı hərbçinin əks-hücuma hazırlaşmaq üçün təhsil və təlim almasını təmin edib”. Həmçinin bildirilib ki, daha əlverişli mövqelərə çəkilmək qərarı verilsə də, Baxmutun müdafiəsi gələcək qələbənin təməli olacaq.

Bakıda 15 yaşlı oğlan itkin düşüb. Martın 5-də Məmmədov Fərmail Urfan oğlu Daxili İşlər Nazirliyinin "102" zəng mərkəzinə məlumat verərək oğlu 2008-ci il təvəllüdlü Məmmədov Urfan evdən çıxaraq geri qayıtmayıb. Faktla bağlı araşdırma aparılır.

Ötən gün axşam saatlarından başlayaraq əsən güclü külək Gədəbəy rayonunda bir sıra fəsadlar törədib. Küləyin təsirindən Gərgər kəndində 1 ədəd 35 kV-luq və Düzyurd kəndində 6 ədəd 35 kV-luq metal dayaq aşıb. Bu səbəbdən ümumilikdə 92 yaşayış məntəqəsində elektrik enerjisinin verilməsində fasilə yaranıb və hazırda bu məntəqələrin elektrik enerjisinin verilməsi üçün lazımı işlər aparılır. Bundan əlavə, rayonun 11 yaşayış məntəqəsində 9 fərdi yaşaşayış evinin ümumilikdə 488 kv.metr dam örtüyünə və 10 yardımçı tikilinin ümumilikdə 430 kv.metr dam örtüyünə ziyan dəyib, 14 yaşayış məntəqəsində 25 elektrik dayağı və 5 ağac aşmış nəticədə 447 abonentin elektrik enerjisi, 100 abonentin qaz və rabitə təchizatında fasilə yaranıb. Qeyd edək ki, hazırda yaranmış fəsadların aradan qaldırılmasını istiqamətində müvafiq qurumlar tərəfindən işlər davam etdirilir.

Rusiya ordusu son sutkada Ukraynada 1060-dan çox hərbçi itirib. Məlumatı Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı yayıb. Bildirilib ki, bununla da müharibə başlayandan bəri Rusiya ordusunun Ukraynadakı canlı qüvvə itkilərinin sayı 154 830 nəfərə çatıb. Qeyd olunub ki, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin digər döyüş itkiləri 3 432 tank, 6714 zirehli maşın, 2095 operativ-taktiki PUA, 488 reaktiv yaylım atəşi sistemi, 2 456 artilleriya sistemi, 253 hava hücumundan müdafiə sistemi, 303 təyyarə, 289 helikopter, 5323 avtomobil və tanker, 236 xüsusi texnikadan ibarətdir.

Bakıda bank hesabından oğurluq edilib. DİN-dən verilən məlumata görə, Fevralın 14-dən 21-dək olan müddətdə Bakı şəhər sakini olan bir nəfərin bank hesabından 20.000 manatının oğurlanması barədə polisə məlumat daxil olub. Səbail RPİ 39-cu Polis Bölməsi əməkdaşlarının keçirdikləri əməliyyat tədbirləri nəticəsində oğurluq əməlində şübhəli bilinən paytaxt sakini Telman Axundov müəyyən olunaraq saxlanılıb. Araşdırma aparılır.

Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən bu gün Bakı və Sumqayıt şəhərləri, eləcə də Abşeron rayonu üzrə mart ayının pensiyaları ödənilib. Bu barədə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindən xəbər verilib. Vətəndaşlar pensiyalarını bank kartları vasitəsilə müvafiq bankların bankomatlarından əldə edə bilərlər. Yaxın günlərdə respublikamızın digər bölgələri üzrə pensiyalar, həmçinin güzəştli şərtlərlə pensiya hüququna malik şəxslərin pensiyaları da ödəniləcək.

Bakının Nərimanov rayonunda yerləşən ödəmə terminallarından birindən oğurluq edilib. DİN-in mətbuat xidmətindən verilən xəbərə görə, naməlum şəxs terminalı sındıraraq oradan 29 min manata yaxın pulu ələ keçirib. Həmin şəxsin oğurluq etməsi təhlükəsizlik kameraları vasitəsi ilə də görüntülənib. Nərimanov Rayon Polis İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən həyata keçirilən əməliyyat nəticəsində hadisəni törətməkdə şübhəli bilinən Rəşad Süleymanov müəyyən edilərək saxlanılıb. Qeyd edilən faktla bağlı araşdırmalar davam etdirilir. Rəşad Süleymanovun qanunsuz əməllərindən zərərçəkən başqa vətəndaşlar varsa, ərazi polis orqanlarına, DİN-in “102” Xidməti Zəng Mərkəzinə və Nazirliyin sosial şəbəkələrdəki rəsmi səhifələrinə məlumat verə bilərlər.

Bu gün Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb. İclasın gündəliyinə 13 məsələ daxil edilib.

Türkiyənin Hatay vilayətində zəlzələ olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Fövqəladə Halların İdarə olunması Agentliyi (AFAD) məlumat yayıb. Zəlzələnin gücü 4,1 bal gücündə, yerin 7,05 kilometr dərinliyində qeydə alınınb. Yeraltı təkanlar yerli vaxtla saat 01:14-də baş verib.

Bu gün ölkəmizdə ilaxır çərşənbələrin üçüncüsü, Yel çərşənbəsi qeyd olunur. El arasında bəzən Yel çərşənbəsində “Küləkli çərşənbə” də deyirlər. İnanca görə, yel hava, həyat, təbiətin yenidən doğulması anlamına gəlir. Qeyd edək ki, bir çox bölgələrdə çərşənbələrin yeri dəyişdirilir. Məsələn, bu gün əksəriyyət Yel çərşənbəsini qeyd edirsə, ayrı-ayrı bölgələrdə, məsələn, Naxçıvanda Torpaq çərşənbəsi kimi qeyd olunur. Hətta bu barədə folklorşünas və araşdırmaçıların da fikirlər üst-üstə düşmür. İddialara görə, “Avesta”da Novruz bayramının və çərşənbələrin kifayət qədər açılımı verilib və izah olunub. Belə ki, “Avest”ya görə, ilk tanrı Ahura Məzdadır. O, ilk olaraq dünyadakı xaos və qarışıqlıqdan suyu ayırıb. İkinci isə Günəşin istisi ilə suyun müəyyən hissəsini buxarlandıraraq xassələrə ayırıb və bu zaman torpaq üzə çıxıb. Daha sonra isə hava və yel digər varlıqları hərəkətə gətirib. Bu baxımdan üçüncü çərşənbənin Torpaq, sonuncu çərşənbənin isə Yel çərşənbəsi kimi keçirilməsinin doğru olduğu iddia edilir. Ümumiyyətlə, çərşənbələrlə adət-ənənəni araşdıranda müxtəlifliyə rast gəlirik. Tədqiqatçılar həmrəy olub, əsl sıralamanı verə bilmirlər. Yel çərşənbəsinin adət-ənənələrinə gəldikdə, bu çərşənbə də digər xüsusiyyətlərinə görə fərqlənir. Məhz bu çərşənbədə evlərdə təmizlik işləri aparılır, hər tərəf səliqəyə salınır. İnanca görə, yel, külək insanlara xoş təəssürat bəxş edəcək. Belə ki, bu çərşənbədə oyanan yel, külək oyanmış suyu, odu hərəkətə gətirir. Bu barədə folklorumuzda müxtəlif əfsanələr, rəvayətlər, nəğmələr də mövcuddur. Yel çərşənbəsinin unudulmuş adətləri “Yüyət günü”: Yel çərşənbəsində “yüyət günü”nü mütləq keçirərdilər. Bu adət son illərə qədər az da olsa bəzi kəndlərdə qalırdı. Bu gün insanın özü təmizlənməklə yanaşı, ev-eşiyini də səliqəyə salır, həyət-bacasını təmizləyir. Bu, iməclikdən başqa, həm də bir ayin, inancdır. Yel çərşənbəsində həyata keçirilən qədim adətlərin bəziləri bunlardır: Cıdır falı: bunu  oğlanlar icra edir. Kəndin cavanları cıdıra gedər, hansısa atı ürəyində nişanlayıb niyyət tutardılar. Kimin işarələdiyi at birinci olardısa, o zaman həmin adamın niyyəti yeni ildə gerçəkləşə bilərdi. Buradakı at və cıdır isə qədim türkün düşüncə sistemindən qopmadır. Həm də yel kimi sürətli olan atın sahibini il ərzində bolluq, ruzi gözləyirdi. Hər halda, insanlar buna inanırdılar. Çökə: Bu, unudulmuş adət yox, unudulmuş şirniyyat növüdür. Bizim bildiyimiz şəkərburaya oxşasa da ondan əsaslı dərəcədə fərqlənir. Üzərindəki işarələr qədim xalqımızın mifoloji düşüncəsini özündə əks etdirib. Çökə ilk olaraq evə gələn qonağa verilirdi. Başmaq falı: İlaxır çərşənbə axşamı ərgən qızlar evin qapısından arxası həyətə doğru qalıb sağ çiyin üzərindən başmaq tullayırlar. Əgər başmağın burun tərəfi evə daban tərəfi yola sarı düşərsə deməli, qarşıdakı il həmin qız yenə də bu evdə qalacaq. Yaxud əksinə olarsa, o zaman çox yaxında xeyir xəbər eşidəcəklərinə inanırlar. Buradakı başmaq isə arxaik dünyagörüşlə əlaqədardır. Yel çərşənbəsinin inancları Qədim adətə görə, bu çərşənbədə qəfəsdə saxlanılan quşları və heyvanları azadlığa buraxmaq lazımdır. Bu çərşənbə ilə də bağlı illərin sınağından çıxaraq bu günümüzə qədər yaşamış və özünü doğrultmuş xalq hikmətləri, atalar sözləri var. Məsələn, “Yel əsib qoz tökülüb”, “Yelnən gələn selnən gedər”, “Yel apardığını qaytarmaz”, “Yellə dost olan yellənə-yellənə qalar”, “Yel bağlayanı el açar”, “Külək kimi hərdən bir yana əsmə”, “Yel əsir, yengələr oynayır”, “Yel aparan yelinki, yerdə qalan mənimki”, “Kələknən gələn, küləknən gedər”, “Yel qayadan nə aparar”... Qeyd edək ki, xalq təqviminə əsasən  Yel çərşənbəsi martın 7-nə, sonuncu ilaxır, Torpaq çərşənbəsi isə martın 14-nə təsadüf edir. Azərbaycan ərazisinə baharın gəlişi isə martın 20-si Bakı vaxtı ilə təxminən saat 13:37:00 radələrində baş verəcək. Martın 19-u ölkəmizdə bayram axşamı, 20-si isə bayram günü kimi qeyd ediləcək.

ABŞ Rusiya və Çinlə mümkün qarşıdurma halında nüvə başlıqlarının və sistemlərinin sayı məsələsinə yenidən baxmalıdır. Sozcu.az Axar.az - a istinadən xəbər verir ki, bu sözləri ABŞ prezidentininn keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton deyib. “İndi iki əsas nüvə rəqibi qarşısında ABŞ təcili olaraq döyüş başlıqları və döyüş sursatlarının çatdırılması sistemlərinə dair tələbləri yenidən nəzərdən keçirməlidir. Vaşinqton iki düşmənlə qarşılaşmadan əvvəl nüvə ehtiyatının nə qədər böyük olması ilə bağlı fundamental məsələləri həll etməlidir”, - Bolton bildirib. Onun sözlərinə görə, ABŞ-ın Rusiya ilə nüvə qarşıdurmasına getmə riski var və Vaşinqton bu münaqişədən qalib çıxarsa, bu dəfə Pekinlə dərhal nüvə qarşıdurması ilə üzləşəcək.

Gərgin döyüşlərin getdiyi Ukraynanın Donetsk vilayətinin Baxmut şəhərində Rusiya Ukraynadan 5 dəfə çox hərbçi itirib. “Report” CNN-ə istinadən xəbər verir ki, bu barədə NATO-nun hərbi nümayəndəsi məlumat verib. Lakin adının çəkilməsini istəməyən rəsminin sözlərinə görə, Ukrayna Silahlı Qüvvələri də Baxmutda xeyli itki verir. Eyni zamanda, Hərbi Media Mərkəzinin məlumatına görə, martın 5-də şəhərə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin quru qoşunlarının komandanı, general-polkovnik Aleksandr Sırski baş çəkib. Onun sözlərinə görə, Baxmut uğrunda döyüşlər ən yüksək gərginlik həddinə çatıb: “Müdafiəçilərimiz düşmənə xeyli ziyan vurub, çoxlu sayda texnikanı məhv edib, “Vaqner”in ən yaxşı hücum bölmələrini döyüşə atmağa məcbur edib və düşmənin hücum potensialını azaldıb”, - Sırski bildirib.