Mövqe

Milli mənəvi dəyərlərimizin ayrılmaz hissəsi olan Novruz bayramının xalqımızın tarixi yaddaşında müstəsna rolu var. Novruzun atributlarından hesab edilən bəzi adət-ənənələr zaman-zaman unudulsa da, əksəriyyəti bu günümüzə qədər gəlib çatıb. Qulaq falına çıxma, torba atma, şal sallamaq, su sulama, yumurta döyüşdürmə, tonqal üstündən tullanma və sair. Bu adətlərin əksəriyyəti unudulsa da bəziləri qismən yaşadılır. Məhəmməd Şəhriyar da bu ənənəni çox ustalıqla ifadə edib: Bayram idi, gecəquşu oxurdu, Adaxlı qız bəy corabın toxurdu, Hər kəs şalın bir bacadan soxurdu, Ay nə gözəl qaydadı şal sallamaq, Bəy şalına bayramlığın bağlamaq. Şal istədim, mən də evdə ağladım, Bir şal alıb tez belimə bağladım, Qulamgilə qaçdım, şalı salladım, Fatma xala mənə corab bağladı, Xan nənəmi yada salıb ağladı. Məsələ burasındadır ki, keçmişdə şal, torbasallama mərasimi müxtəlif bölgələrdə fərqli üsulla icra olunub. Bacalardan şal və torba sallanıb, qapılardan da papaq atılıb. Müasir dövrdə bu adət  bir qədər dəyişib. İndi müasir evlər nə şal, nə də torba sallamaq üçün münasib deyil. Üstəlik, indi şal və torba yoxa çıxıb. Uşaqlar daha çox başlarına qoyduqları idman geyimindən – papaqdan bu məqsədlə istifadə edirlər. Novruzda yaşlı insanların papaq atmasına rast gəlinmir və bu adətdən bir qayda olaraq uşaqlar və yeniyetmələr istifadə edir. Bu isə çoxları tərəfindən müsbət qarşılanmır. Çünki, papaq namus, qeyrət simoludur. Onun ayaqlar altına atılması heç də xoş qarşılanmır.  Sozcu.az xəbər verir ki, məsələ ilə bağlı fikirlərini Bizim.Media-ya bölüşən folklorşünas Tahir Talıblı bildirib ki, Novruzun simvolları tədricən unudulur, təhrif edilir: “Müasir yeniyetmələr artıq şal sallamır, torba atmır, sadəcə papaq atır. Nəzərə alaq ki, papağı atanlar da 7-12 yaşlı uşaqlar olur. İndi hansı uşağa baxırsan başında idman kepkası və ya papağı var. Ona görə də həmin uşaqlar torba gəzdirməkdənsə başlarındakı idman papağından torba əvəzi istifadə edir. Bəlkə də bu xoş qarşılanmır. Amma uşaqları da başa düşmək lazımdır. Onlar alternativ tapmadıqları üçün belə edirlər. Nəzərə alın ki, bu, uşaq həvəsidir və usagı indidən çaşdırmaq, pisikdirmək olmaz. Əksinə  adət-ənənəni sevdirmək üçün bu tendensiya davam etməlidir. İndi bəziləri deyir ki, guya papaq atmaqla qeyrət əldən gedir. Belə şeylər danışmaqla xalqın min illik yaddaşına kölgə salmayın. Papaqla bağlı milli oyunlarımız var. Deməli, dədə-babamız “qeyrətlə” oyun oynayıblar? Papaq mövzusuyla alver etmək nadanlıqdır. Kimsə gündəmə gəlmək istəyirsə bu mövzunu nahaq ortaya atır. Bu cür yanaşmalar Novruzu gözdən salır. Əziz gündə uşaqların sevincinə kölgə salmaq yaraşmaz. İdman şapkasını “namus” adlandıranlar qoy milli papaqlarımızın yoxa çıxmasından danışsınlar. Bütün Qafqaz xalqları və hətta Orta Asiyada milli geyimlər qorunub yaşadılır. Bəs, biz niyə bunu etmirik? İdman şapkasını “namus” adlandıranlar əvvəlcə özlərinə baxsınlar ki, geyindikləri paltarın hansı millidir, sonra danışsınlar” . 

"Rusiyaya azadlıq" legionu, Rus Könüllülər Korpusu və Sibir taboru Rusiya ərazisinə daxil olub..." Rusiya ərazisi PUA-ların kütləvi hücumuna məruz qalıb Martın 12-nə keçən gecə Rusiyada silsilə partlayışlar baş verib. Hava hücumundan müdafiənin uğurlu işi barədə bəyanatlara rəğmən, dronlar Oryol və Nijeqorod vilayətlərində neft bazalarına düşüb. Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "rtvi.com" nəşri məlumat yayıb. Belə ki, Nijeqorod vilayətinin qubernatoru Qleb Nikitin məlumat verib ki, Kstov sənaye zonasında yanacaq-energetika kompleksinə dronlarla hücum edilib, neft emalı üzrə qurğuların birində yanğın baş verib. "Hazırda hadisə yerində xüsusi xidmətlər işləyir, neft emalı üzrə qurğuların  birində yanğının lokallaşdırılması üçün bütün zəruri qüvvə və vasitələr işə salınıb", - o, deyib. İlkin məlumatlara görə, zərərçəkən olmayıb, operativ qərargah yaradılıb. Yanğının söndürülməsinə yanğın qatarı cəlb edilib. Orlov vilayətinin qubernatoru Andrey Klıçkov PUA-nın neft bazasına düşməsi barədə məlumat verib, neft məhsulları olan çən alışaraq yanıb. "Dostlar, Oryola PUA hücumu baş verib. Yanacaq-energetika kompleksi hücuma məruz qalıb. Hadisə yerində yanğının lokallaşdırılması üçün xüsusi xidmətlər işləyir. Zərərçəkən olmayıb", - o, "Teleqram-kanal"ında yazıb. Şəhər meri Yiri Paraxin əlavə edib ki, neft bazası ilə iki qonşu çoxmərtəbəli yaşayış binasından 17 nəfər təxliyə edilib.  PUA-nın düşməsi nəticəsində neft saxlanılan çənlərin birində yanğın baş verib, 60-dan çox yanğınsöndürən, "dörd hündür mexanizm" və yanğın qatarı yanğının söndürülməsinə cəlb olunub, region hökumətinin mətbuat xidməti məlumat verib. Səhər tezdən Ukrayna ilə həmsərhəd olan Belqorod vilayətində sakinlər yük avtomobilləri və tanklarda bir neçə silahlı qruplar müşahidə edib, atəş səsləri eşidilib. Bu arada isə "Rusiyaya azadlıq" Legionu rusiyalılara müraciət dərc edib: "Biz öldürmək, yer üzündən silmək, məhv etmək və cəzalandırmaq üçün gəlmirik. Biz sizi yoxsulluqdan, kasıbçılıqdan və qorxudan azad etmək üçün gəlirik. Biz sizi hakimiyyəti zəbt etmiş terror təşkilatının diktaturasından xilas etmək üçün gəlirik". Ukrayna Baş Kəşfiyyat İdarəsinin nümayəndəsi Andrey Yusov "Rusiyaya azadlıq" legionu, Rus Könüllülər Korpusu və Sibir taborunun Rusiya ərazisinə daxil olmasını şərh edib. "Rusiyaya azadlıq" legionu, Rus Könüllülər Korpusu və Sibir taboru Rusiya ərazisində müstəqil bölmələr kimi fəaliyyər göstərir, çünki Rusiya vətəndaşlarından ibarətdir. Onlar nəticə etibarilə öz evlərindədir", - Yusov qeyd edib. O, təsdiq edib ki, ehtimal ki, hazırda bu bölmələrin Rusiya ərazisində birgə əməliyyatları həyata keçirilir. "Rusiyaya azadlıq" legionunun xüsusi əməliyyatı və Rusiyada Rus Könüllülər Korpusu Bu gün səhər bəlli olub ki, "Rusiyaya azadlıq" legionu, Rus Könüllülər Korpusu və Sibir taboru birgə əməliyyat çərçivəsində Rusiyanın Kursk və Belqorod vilayətlərinə daxil olub. Məlumat verilir ki, onlar Belqorod vilayətinin  Lozovaya Rudka sərhəd yaşayış məntəqəsini nəzarərə götürüb, Kursk vilayətinin Tetkino məntəqəsində döyüşlər davam edir. "Rusiyaya azadlıq" legionu bəyan edib ki, onlar "seçkilərə gedir", Sibir taboru isə rusiyalıları "seçkiləri görməzdən gəlməyə" çağırış edib.

"Tavuş bölgəsində hansısa kəndin Azərbaycana verilməsindən söhbət belə getməyib və gedə də bilməz". Sozcu.az "Novosti Armeniya"ya istinadla xəbər verir ki, bunu Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bu gün keçirdiyi mətbuat konfransında Azərbaycanın Tavuşun dörd kəndinin verilməsi ilə bağlı tələblərinə toxunaraq bildirib. “Tavuş bölgəsində heç bir kəndin verilməsi ilə bağlı heç vaxt müzakirə olmayıb və ola da bilməz. Azərbaycan mətbuatında kəndlərin adları açıqlananda aydın oldu ki, Ermənistan ərazisində nəinki sovet dövründə, hətta ondan sonra da belə adda kəndlər olmayıb”, - Paşinyan qeyd edib. Paşinyan qeyd edib ki, Alma-Ata Bəyannaməsi sərhədlərin və qarşılıqlı ərazi bütövlüyünün tanınması üçün əsas götürülüb: "Sovet İttifaqının dağılması zamanı de-yure mövcud olan sərhəd təkcə Alma-Ata bəyannaməsi ilə deyil, həm də 6 oktyabr 2022-ci ildə Praqada əldə edilən razılaşmalarla təsdiqlənib. Alma-Ata Bəyannaməsi Azərbaycan və Ermənistanın qarşılıqlı olaraq, bir-birinin sərhədləri və ərazi bütövlüyünü tanımalarıı üçün əsas oldu. Ona görə də bu müqavilələrə əsasən, Sovetlər İttifaqı dövründə mövcud olan keçmiş inzibati sərhəd əsas götürülür. Bu inzibati sərhədin o tayında olan ərazi şərti olaraq Azərbaycandır, bu tərəfdə olan Ermənistandır". Delimitasiya prosesində biz çalışmalıyıq ki, bu sərhədi hansısa formatda təsdiq. Biz de-yure reallıqdan çıxış etməliyik. Ermənistanın olan Ermənistandır, Ermənistanın olmayan Ermənistanın deyil”. Qeyd edək ki, söhbət Qazax rayonunun Baganis Ayrım, Aşağı Əskipara, Xeyrimli və Qızıl Hacılı kəndlərindən gedir.

Fransa Prezidenti Emmanuel Makron Kiyevə səfər edəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Zelenski "X" sosial şəbəkəsində fransalı həmkarı ilə telefon danışığının təfərrüatlarını açıqlayıb: "Makronla telefon danışığımız uzun sürdü. Biz hazırkı hərbi vəziyyəti və Ukraynaya dəstək üçün bu yaxınlarda keçirilən beynəlxalq Paris konfransını müzakirə etdik. Yaxın günlərdə Ukraynada keçiriləcək görüş barədə də fikir mübadiləsi apardıq".

İran Zəngəzur dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsini neytrallaşdıraraq bu regionda təhlükəsizlik məsələlərində öz rolunu göstərdi və bunu hamı etiraf edir. Sozcu.az xəbər verir ki, belə bir iddianı iranlı politoloq Pouya Hüseyni erməni mediasına açıqlamasında deyib. O bildirib ki, Türkiyə lideri Ərdoğan da müsahibələrinin birində etiraf edib ki, İran olmasaydı, Zəngəzur dəhlizi reallığa çevriləcəkdi. “İran Zəngəzur dəhlizinin həyata keçirilməsi yolunda böyük maneədir. Bu məsələdə İranın hərbi təlimləri və Azərbaycanla sərhəddə qoşunlarını cəmləməsi böyük rol oynadı. Regionumuzda təhlükəsizlik təminatçısı rolunu öz üzərinə götürən və regionun təhlükəsizliyini və sabitliyini təmin edən İrandır”, - iranlı politoloq qeyd edib.

Birinci mərhələdə biz iş prosedurunu müzakirə etdik və təsdiqlədik, burada təmaslarımızın nəticələrinin yekunlaşdırılması və təşkili üsulunu təsvir etdik. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ermənistan parlamentində hökumət saatında baş nazirin müavini Mqer Qriqoryan Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası prosesindən danışarkən deyib. "Bu mərhələdə biz daha çox metodoloji təsviri özündə əks etdirən birgə fəaliyyətin reqlamentini müzakirə edirik. Biz bu işi başa çatdırandan sonra sənəd məzmunundan, nələrin təsvir olunacağından və hansı konsensusa nail olacağımızdan asılı olaraq çox güman ki, qanun layihəsi şəklində yayılacaq", - o deyib. Mülki Müqavilə Partiyasından olan deputat Sergey Baqratyanın demarkasiya və delimitasiya prosesi ilə bağlı sualı cavablandıran Qriqoryan deyib: “Hesab edirəm ki, əgər biz öz prinsipial mövqelərimiz çərçivəsində qalsaq və layihə ətrafında işlər Almatı bəyannaməsi əsasında aparılarsa, sonra iki-üç ay ərzində reqlament layihəsini hazırlaya biləcəyik, burada da işin metodologiyası əks olunacaq. Metodologiya təsdiq edildikdən sonra həm delimitasiya, həm də demarkasiya prosesi çox vaxt aparacaq, lakin buna baxmayaraq, konkret olaraq nə ilə məşğul olduğumuz hamımıza aydın olacaq".

Fevralın 28-i səhər saatlarında Azərbaycan Ordusunun əsgəri Ruslan Eldəniz oğlu Pənahov Laçın rayonu ərazisindəki xidməti mövqelər arasında hərəkət edərkən əlverişsiz hava şəraitində istiqaməti itirərək azıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb. Qeyd olunub ki, hərbi qulluqçumuzun tapılması məqsədilə dərhal başlanılan axtarış tədbirləri davam etdirilir. Hadisə ilə bağlı ictimaiyyətə əlavə məlumat veriləcək. Qeyd edək ki, erməni mənbələr Azərbaycanın iki hərbçisinin Ermənistan sərhədinə keçdiyi, birinin saxlanıldığı, digərinin isə axtarıldığı haqda iddia yayıb.

Azərbaycanlıların Xocalı faciəsi ilə bağlı ağrı-acıları israillilərin qəlbində əks-səda verir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə İsrailin Azərbaycandakı səfiri Corc Dik X hesabında yazıb. “Bu gün biz 1992-ci ildə Xocalıda qətlə yetirilən qurbanların xatirəsini yad edirik. İsrail adından Azərbaycan xalqına dərin hüznlə başsağlığı verirəm. Biz azərbaycanlı dostlarımızın acısını bölüşürük. Öz evlərində vəhşicəsinə qətlə yetirilən uşaqların, qadınların və qocaların da daxil olduğu günahsız həyatların şahidi olmağın dəhşətini birbaşa başa düşürük. İstər 1992-ci ilin fevralında, istərsə də 2023-cü ilin oktyabrında bu cür vəhşiliklər bizi ədalətsizlik və nifrətlə mübarizəni davam etdirməyə və ortaq insanlığı qorumağa məcbur edir”, - paylaşımda qeyd edilib.

“Bu gün biz azərbaycan xalqının kədərini paylaşaraq, 1992-ci ildə Xocalıda qətlə yetirilən yüzlərlə insanın xatirəsini yad edirik. Mən ABŞ-ın adından Xocalıda həlak olanların ailələrinə dərin hüznlə başsağlığı verirəm və Xocalıdan olan məcburi köçkünlərin kədərini bölüşürəm. Regionda sülh naminə çalışmaq və bu kimi faciələrin bir daha təkrarlanmamasını təmin etmək bizim borcumuzdur”. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ-ın Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Mark Libbi bildirib.

Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında yerləşən mövqeləri atıcı silahlardan atəşə tutulub. Bu barədə Sozcu.az-a Müdafiə Nazirliyindən bildirilib. "Fevralın 24-ü saat 21:40-da Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Dəvəli rayonunun Arazdəyən yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqelərindən Azərbaycan Ordusunun Naxçıvan Muxtar Respublikasının Sədərək rayonunun Heydərabad yaşayış məntəqəsi istiqamətindəki mövqelərini atıcı silahlardan atəşə tutub", - nazirlikdən bildirilib.

Azərbaycan torpaqları və onun bir parçası olan Qarabağ uzun illər işğal altında qaldı. Xocalı başda olmaqla i torpaqlarda, da qırğınlar törədildi. Lakin dünya buna qarşı səsini çıxarmadı, heç bir görmədi. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Sakaryada keçirilən tədbirdə bildirib. Ərdoğan deyib ki, türk milləti olaraq bu torpaqlarda sülh və əmin-amanlıq içində yaşamaq istəyiriksə, güclü ordumuz olmalıdır.

Azərbaycanda bələdiyyələrin sayı 500-ə endirilir. Sozcu.az Report-a istinadən xəbər verir ki, bu, “Bələdiyyələrin birləşməsi, fəaliyyəti, ayrılması və ləğv edilməsi haqqında” qanuna dəyişiklik layihəsində öz əksini tapıb. Belə ki, hazırda ölkədə 1 605 bələdiyyə var. Qanun layihəsi qəbul ediləcəyi təqdirdə Azərbaycanda 500-ə yaxın bələdiyyə fəaliyyət göstərəcək. Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin təqdimatı ilə Milli Məclisə “Bələdiyyələrin birləşməsi, fəaliyyəti, ayrılması və ləğv edilməsi haqqında” qanun layihəsi daxil olub.