Dünya

Ukrayna və İtaliya təhlükəsizlik zəmanətləri haqqında saziş imzalayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenskinin bəyanatında bildirilib. "İtaliya hökumətinin başçısı ilə görüşlərimiz həmişə mənalıdır. Bu günün mühüm nəticəsi ikitərəfli təhlükəsizlik sazişinin imzalanması oldu. Bu sənəd Ukrayna və İtaliya arasında uzunmüddətli təhlükəsizlik tərəfdaşlığı üçün möhkəm zəmin yaradır", - prezident deyib.

Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili Rusiya-Ukrayna müharibəsinin 2-ci ilinin tamam olmasına münasibət bildirib. Sozcu.az xəbər verir ki, Zurabişvili 2 il davam edən şiddətli döyüşlərdən sonra belə Rusiyanın qalib gələ bilmədiyini vurğulayaraq, onu qınayıb. “İki il... İki il keçdi, amma Rusiya qalib gəlmədi. Rusiya Ukraynanının qüdrətini qıra bilməzdi. Rusiya Ukraynanaı parçalayıb onu Avropadan ayıra bilməzdi. Sizinlə həmrəylik yekdildir, dəstək göz qabağındadır, uğur və qələbə sizindir”,, - Zurabişvili Ukraynaya videomüraciətində bildirib.

2024-cü ildə Ukrayna təkcə özünü müdafiə etməyi deyil, həm də yeni əks-hücum hazırlamağı planlaşdırır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski deyib. “Müdafiə olunmaq bir nömrəli tapşırıqdır. Qara dənizdə uğurlu tariximizi davam etdirəcəyik. Detallara toxunmayacağam, amma ruslar sürprizlərlə qarşılaşacaq”, - Zelenski bildirib.

Rusiya qüvvələri son sutkada Ukrayna ərazisində daha 1000 hərbçisini itirib. Sozcu.az UNIAN-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı məlumat yayıb. Bildirilib ki, bununla da Rusiya tərəfinin müharibə başlayandan bəri ümumi itkilərinin sayı 408 240 nəfərə çatıb. Həmçinin son sutka ərzində Rusiyaya məxsus 3 tank, 37 zirehli döyüş maşını, 49 artilleriya sistemi Ukrayna ordusu tərəfindən sıradan çıxarılıb. Xatırladaq ki, 2022-ci ilin 24 fevralında Rusiyanın Ukraynaya hücumu nəticəsində başlayan müharibə davam edir. Rusiya Ukraynanın Xerson və Zaporojye vilayətlərini, habelə qondarma "Donetsk XR" və "Luqansk XR" separatçı qurumlarını birtərəfli qaydada ilhaq etdiyini açıqlayıb. Krım isə 2014-cü ildə ilhaq olunub.

Fransa fevralın 22-də Ermənistana silahların yeni partiyasını tədarük edəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Fiqaro” məlumat yayıb. Bildirilib ki, yeni partiyaya gecəgörmə cihazları və 250 km-ə qədər məsafədə təyyarələri aşkar edə bilən GM200 RLS-lər daxildir: “Tərəflər bu barədə hələ 2023-cü ilin oktyabrında hava hücumundan müdafiə, eləcə də gecəgörmə durbinləri ilə bağlı niyyət sazişləri imzalanarkən razılaşıblar”. Nəşrin yazdığına görə, Ermənistan və Fransa 2024-cü ildə birgə hərbi təlimlər keçirməyi də planlaşdırır.

Xerson vilayətində rus hərbçilərinin olduğu poliqon Ukrayna ordusu tərəfindən vurulub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Teleqram kanalları məlumat yayıb. Məlumatı Ukrayna Cənub Könüllü Ordusunun spikeri Sergey Bratçuk da təsdiqləyib. Onun sözlərinə görə, zərbədən əvvəl Rusiyanın “Dnepr” ordu qruplaşmasının komandirləri yoxlama aparmaq üçün əraziyə gəliblər. Teleqram kanalları isə yazır ki, zərbə Xerson vilayətindəki Podo-Kalinovka poliqonuna endirilib. Poliqonda Krınkiyə hücuma hazırlaşan 328-ci desant-hücum alayı, 810-cu əlahiddə dəniz piyadaları qvardiya briqadası və 81-ci özüyeriyən artilleriya alayının hərbçiləri olub. Komandir heyəti ilə birlikdə 60-dan çox hərbçinin məhv edildiyi bildirilib. Qeyd edək ki, Ukrayna ordusu ötən gün Donetsk vilayətinin işğal altında olan Trudovsk kəndi yaxınlığında rusların hərbi poliqonuna zərbələr endirmişdi, nəticədə 65 hərbçi ölmüşdü.

Vaşinqton Ukraynadakı münaqişənin həlli üçün danışıqlar şəraiti görmür. Sozcu.az “Röyters”ə istinadla xəbər verir ki, bu sözləri ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken Braziliya Prezidenti Luiz İnasio Lula da Silva ilə görüşündə Ukrayna və Qəzza müzakirəsi zamanı deyib. Qeyd edək ki, Blinken Silva ilə ölkənin paytaxtında görüşüb. Blinken G20 xarici işlər nazirlərinin toplantısında iştirak etmək üçün oradan Rio-de-Janeyroya gedib.

Ukrayna ordusu Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus Su-34 qırıcısını məhv edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Hava Qüvvələrinin komandanı Nikolay Oleşuk məlumat verib. Qeyd edək ki, Rusiya 1 həftə ərzində Ukraynada 7 təyyarə itirib.

"Belə raketlər Ukraynaya Rusiyanın nəzarət etdiyi Krım yarımadasından daha uzaqlara zərbələr endirməyə imkan verəcək..." "İndiyədək Birləşmiş Ştatlar münaqişənin eskalasiyasına yol verməmək üçün Kiyevə orta mənzilli köhnə ATACMS sistemləri tədarük edib..." Co Bayden administrasiyası Ukraynaya uzaq mənzilli yeni güclü ballistik raketlərin verilməsi üzərində işləyir. Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "NBC News" nəşru iki amerikalı məmura istinadən məlumat yayıb. "Ötən ilin sonunda ABŞ Ukraynaya ATACMS adlanan ordu taktiki raket sistemlərinin tədarükünə başlayıb. Lakin indiyədək onlar yalnız orta mənzilli ATACMS köhnə sistemlərini tədarük edib. Bunların köməyilə buraxılış yerindən 160 km-dən uzaq olmayan hədəfləri vurmaq olar. Məmurların sözlərinə görə, hazırda ABŞ uzaq mənzilli raketlərin yeni versiyasını göndərməyə meyllənir, bu da Ukraynaya Rusiyanın nəzarət etdiyi Krım yarımadasından daha uzaqlara zərbələr endirməyə imkan verəcək", - məlumatda deyilir. Bununla birlikdə, Müdafiə Nazirliyi nümayəndələri nəşrə məlumat verib ki, ABŞ-da ATACMS raketlərinin ehtiyatı məhduddur və onlar ABŞ ehtiyatlarının doldurulması üçün pullar olmadan çətin ki, onları Ukraynaya göndərsin. Amerikalı məmurların sözlərinə görə, əgər Konqres Ukraynaya maliyyələşməni təsdiq etməzsə, ABŞ uzaq mənzilli ATACMS sistemlərini ilk hərbi yardım paketinə daxil edə bilər. Məmurlar əlavə edib ki, ABŞ-ın Ukraynaya göndərmək üçün həmçinin hazır artilleriya döyüş sursatları var. Bundan başqa, məmurlar hərbi yardımın bundan sonra da əngəlləşəcəyi tədqirdə ABŞ müttəfiqlərinin Ukraynaya raketlər verməsini və ATACMS ehtiyatlarının doldurulmasını xahiş edə biləcəyini istisna etmir. Nəşr xatırladır ki, Bayden adninistrasiyası son iki il ərzində Ukraynaya uzaq mənzilli raket göndərməkdən imtina edib. Çünki rəsmi şəxslər USQ-nin onlardan Krıma və ya Rusiyaya zərbələr endirmək üçün istifadə edəcəyi, bununla da münaqişənin eskalasiyasına sövq edə biləcəyindən ehtiyat edib. Lakin indi onların fikri dəyişib. Ukrayna XİN rəhbəri Dmitri Kuleba Münhen Təhlükəsizlik Konfransında deyib ki, amerikalı həmkarı Entoni Blinkendən uzaq mənzilli ATACMS raketlərinin verilməsini xahiş edib.  Onun fikrincə, belə döyüş sursatları Rusiyanın hərbi potensialını məhv etməyə kömək edəcək və ukraynalılar üçün "mühüm rəmz" olacaq. Ukrayna üçün ATACMS raketləri - son xəbərlər Xatırladaq ki, ABŞ yararlılıq müddəti bitən yüzlərlə  ATACMS qurğuları və onlar üçün "Lockheed Martin" şirkətinin istehsalı olan raketləri utilizasiya etmək istəyir. Qeyd edilir ki, buna vergi ödəyicilərinin xeyli pulları xərclənəcək. Lakin Pentaqon bu məlumatı təkzib edib. "Mən bu məlumatlara mətbuatda rast gəlmişəm. Bu, həqiqətə uyğun deyil. Belə məlumatlar yanlışdır", - bunu Pentaqon nümayəndəsi general Patrik Rayder bəyan edib.

Rusiya qüvvələri son sutkada Ukrayna ərazisində daha 1230 hərbçisini itirib. Sozcu.az "Unian"a istinadən xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahı məlumat yayıb. Bildirilib ki, bununla da Rusiya tərəfinin müharibə başlayandan bəri ümumi itkilərinin sayı 404 950 nəfərə çatıb. Həmçinin son sutka ərzində Rusiyaya məxsus 5 tank, 36 zirehli döyüş maşını, 40 artilleriya sistemi Ukrayna ordusu tərəfindən sıradan çıxarılıb. Xatırladaq ki, 2022-ci ilin 24 fevralında Rusiyanın Ukraynaya hücumu nəticəsində başlayan müharibə davam edir. Rusiya Ukraynanın Xerson və Zaporojye vilayətlərini, habelə qondarma "Donetsk XR" və "Luqansk XR" separatçı qurumlarını birtərəfli qaydada ilhaq etdiyini açıqlayıb. Krım isə 2014-cü ildə ilhaq olunub.

Fevralın 16-da həbsxanada öldüyü açıqlanan rusiyalı müxalifətçi Aleksey Navalnının qəfil ölümünün üzərindəki sirr pərdəsi hələ də qalxmayıb. Kremlin məsələ ilə bağlı susqunluğu, Navalnının meyitinin harada olması ilə bağlı hələ də qeyri-müəyyənlik var. Sozcu.az xəbər verir ki, Navalnının həyat yoldaşı Yuliya Navalnaya müxalifətçinin ölümündə növbəti dəfə Vladimir Putini günahlandırıb və rus xalqını mübarizədə ona dəstək olmağa çağırıb. Navalyana ərini Putinin öldürdüyünü iddia edərək, bununla onu həyat yoldaşından, iki uşağını isə atasından ayırdığını bildirib. “Putin Alekseyi öldürməklə mənim yarımı, ürəyimi və ruhumu öldürdü. Amma məndə hələ də digər yarısı var və bu mənə deyir ki, mənim təslim olmağa haqqım yoxdur... Navalnının işini davam etdirəcəyəm və ölkəmiz üçün mübarizə aparacağam” - o deyib.

Siyasi məhbus Aleksey Navalnının saxlandığı İK-3 “Qütb canavarı” cəzaçəkmə müəssisəsində gərgin hadisələr fevralın 15-də axşam saatlarında başlayıb, bu isə o deməkdir ki, müxalifətçi Rusiyanın bildirdiyindən xeyli tez ölmüş ola bilər. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Novaya qazeta” (Europe) nəşri həmin cəzaçəkmə müəssisəsindəki məhbusa istinadən yayıb. “Navalnının ölüm şəhadətnaməsində müxalifətçinin fevralın 16-da cümə günü saat 14:17-də öldüyü bildirilir. Federal Penitensiar Xidmət bu barədə inanılmaz sürətlə, elə həmin gün saat 14:19-da rəsmi açıqlama yayıb. Çox güman ki, siyasi məhbus bir gün əvvəl dünyasını dəyişib. İK-3-də cəza çəkən məhbus iddia edir ki, fevralın 15-nə keçən gecə cəzaçəkmə müəssisəsində “anlaşılmaz ajiotaj” başlayıb. Onun sözlərinə görə, məcburi axşam yoxlaması “çox sürətləndirilib” və bundan sonra məhbuslar ağır mühafizə altında kazarmalara yollanıblar. Həmin gecə zonaya çoxlu avtomobilin daxil olduğu da eşidilib. Məhkumun dediyinə görə, fevralın 16-da səhər, yoxlamanın gözlənilmədən gəlməsi ilə əlaqədar olaraq, cəzaçəkmə müəssisəsinin işçiləri “ümumi axtarış” aparıblar. Koloniya üçün nəzarət tədbirləri adi haldır, lakin əvvəllər onlara ən azı bir ay əvvəldən məlumat verilirdi. Mənbə iddia edir ki, onlar Navalnının ölümü barədə danışmağa fevralın 16-da səhər saat 10-da başlayıblar. Hakimiyyət müxalifətçinin öldüyünü rəsmən elan etdikdən sonra “Qütb canavarı”nda təcili yardım maşını peyda olub. Federal Penitensiar Xidmətin məlumatına görə, guya Navalnı fevralın 16-da gəzinti zamanı özündən gedib və həkimlər onu xilas edə bilməyiblər. Rəsmi versiyaya görə, həkimlər zəngdən 7 dəqiqə sonra qonşu şəhərdən cəzaçəkmə müəssisəsinə gəliblər. Bu mümkün deyil. Belə məsafəni 7 dəqiqəyə qət etmək üçün təcili yardım maşını 300 km/saat sürətlə getməlidir. Rəsmi versiyadakı bu cür məqsədyönlü uyğunsuzluqlar göstərir ki, Moskva onların sözlərinə etimad göstərməkdən çəkinməyib. Navalnının ölümünün bütün dünya elitasını bir araya gətirən Münhen Təhlükəsizlik Konfransının başlanğıcında açıq şəkildə elan edilməsi də vacibdir...” - məlumatda deyilir.