Rusiya Ukraynada son altı həftə ərzində gedən döyüşlərdə 36 minə yaxın əsgərini itirib. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ukraynanın müdafiə naziri Rüstəm Umerov deyib. "Ukrayna Müdafiə və Təhlükəsizlik Qüvvələri Rusiya hərbi gəmilərini Qara dənizdən çıxarıb və hətta öz güclü donanmasına malik olmasa belə, gəmiçilik azadlığını tədricən bərpa edir – bunlar bizim asimmetrik hərəkətlərimizin nəticəsidir. Moskvanın başa düşdüyü yeganə dil gücdür. Biz bu dili yaxşı öyrənmişik", - Umerov vurğulayıb.

Rusiya bizə Azərbaycanla sülh müqaviləsi imzalamağa imkan verməyəcək ki, Cənubi Qafqazda mövqeyini qoruyub saxlasın. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri hakim “Mülki müqavilə” partiyasından olan deputat Qagik Melkonyan erməni mediasına açıqlamasında deyib. “Rusiya Cənubi Qafqazı tərk etmək istəmir. Zəngəzur dəhlizinin həsrətini çəkir. Mariya Zaxarova bildirir ki, noyabrın 9-dakı razılaşmaya əsasən ruslar Zəngəzur yoluna nəzarət etməlidir. 9 noyabr razılaşmasının bir bəndini də yerinə yetirmədilər, Qarabağı ermənilərdən tam azad etdilər, indi 9-cu bənd qalıb, gəlib bu ərazidə dayanmaq istəyirlər. Məgər biz öz yollarımızın təhlükəsizliyini təmin edə bilmərik?” O bildirib ki, Zəngəzuru ruslara versək, heç bir təminat yoxdur ki, bir aydan sonra azərbaycanlıları çağırıb, bu ərazilərin Azərbaycana aid olduğunu deməyəcəklər: “Rusiya yenidən diktə edən olmaq, bizə qul statusu vermək istəyir”. Onun sözlərinə görə, Ermənistan artıq başa düşüb ki, alternativ axtarmaq lazımdır və o, artıq tapılıb: “Artıq bir çox ölkə ilə silah müqavilələrimiz var. Bu, rusların xoşuna gəlmir. Onlar daim Qərbi tənqid edirlər”.axar)

Bakı məktəbində direktorun doğum günü ilə bağlı pul yığıldığı iddia olunur. Söhbət Xəzər rayonu, Türkan qəsəbəsində yerləşən 262 saylı tam orta məktəbdən gedir.  Bu barədə Bizim.media-ya Türkan qəsəbə sakini, “Yeni baxış ictimai nəzarət” təşkilatının mətbuat katibi Vüqar Əmirov məlumat verib. Onun sözlərinə görə, məktəbin direktoru Kəmalə Babayevanın noyabrın 24-də doğum günü ilə bağlı müəllim heyəti və şagirdlər arasında pul yığılır: “Ayın 24-ü direktorun ad günüdür. İbtidai siniflərdə hər şagirddən iki manat, yuxarı siniflərdən üç - beş manat, müəllimlərdən isə hansısa məbləğdə pul yığılır”.  Məsələ ilə bağlı münasibət öyrənmək üçün sözügedən məktəbin direktoru Kəmalə Babayeva ilə əlaqə saxlanılıb. Direktor bu barədə məlumatı yeni eşitdiyini diqqətə çatdıraraq, daha ətraflı məlumat əldə etmək üçün Bakı Şəhər Təhsil İdarəsi (BŞTİ) ilə əlaqə yaratmağı tövsiyə edib. K.Babayeva doğum gününün noyabrın 24-də olub-olmamasını nə təsdiq, nə də inkar edib.    BŞTİ-dən isə bildirib ki, məsələnin araşdırılacaq.

Kanada hakimiyyəti ABŞ sərhədində baş vermiş partlayışla bağlı informasiya toplayır. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Kanada Baş naziri Castin Trüdo deyib. O bildirib ki, hökumət məsələ ilə bağlı ABŞ hakimiyyət orqanları ilə əlaqədədir: “Körpüdə baş vermiş partlayışdan sonra bütün sərhəd keçid məntəqələrində təhlükəsizlik tədbirləri gücləndiririk”. Qeyd edək ki, ABŞ - Kanada sərhədində Niaqara şəlaləsi üzərində körpüdə partlayış baş verib.

ABŞ və Kanadanı birləşdirən Niaqara şəlaləsi üzərindəki körpü Amerika tərəfində baş verən partlayışdan sonra bağlanıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABC məlumat yayıb. Qeyd edilir ki, körpü ABŞ-a gedən avtomobilin iştirakı ilə baş verən insident səbəbindən hər iki istiqamətdə bağlanıb. Hadisə Nyu Yorka gedən “Mersedes” markalı avtomobildə baş verib. Partlayış nəticəsində ən azı 2 nəfər ölüb. ABŞ-ın Federal Təhqiqat Bürosu hadisə yerində bomba yüklü avtomobillə bağlı araşdırma aparır.

Ukrayna Krımı və Donbası Rusiyaya verməyə razı olmayacaq. Sozcu.az xəbər verir ki, bu sözləri Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski “Foks Nyus”a (Fox News) müsahibəsində deyib. O bildirib ki, Kiyev Donbas və Krımı Rusiyaya verərsə, döyüşləri dayandırmaq olar, lakin Ukrayna bununla razılaşmayacaq. Çünki bu, sülh planı deyil. Zelenski ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampla görüşməyə və onun sülh planını müzakirə etməyə hazır olduğunu da vurğulayıb: “Gəlin Trampla danışaq və ona sülh qərarında hansı addımların olduğunu göstərmək imkanı verək. Təbii ki, onun aydın sülh planı varsa, mənimlə bölüşə bilər. Mən onunla görüşməyə hazıram”.

Noyabrın 29 və 30-da Ermənistan-Azərbaycan sərhədində delimitasiya komissiyasının iclası keçiriləcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə "Caliber"ə diplomatik mənbələrdən məlumat daxil olub. Müvafiq razılaşmalar hər iki tərəf tərəfindən təsdiqlənib. İki ölkənin delimitasiya məsələlərini vasitəçi olmadan özlərinin həll etməyə çalışması, şübhəsiz ki, müsbət göstəricidir. Xatırladaq ki, sərhədin delimitasiyası komissiyası ötən müddət ərzində iki dəfə, ən son isə bu ilin iyulunda iclas keçirib. Qeyd edək ki, daha öncə Ermənistan Baş nazirinin müavini Mger Qriqoryan iki ölkə arasında delimitasiya komissiyasının iclası ilə bağlı konkret razılaşma olmadığını bildirib.

-Yer niyə, necə isinir? Qlobal iqlim dəyişikliyinin birdən- birə yaranan problem olmadığı sirr deyil. İnsanların atmosferə buraxdığı istixana qazlarının emissiyalarının artması nəticəsində Yer kürəsinin iqlimindəki dəyişikliklər günbəgün artır, istiləşmə baş verir. Dəyişikliklər ilk növbədə birbaşa dünyanın suyuna təsir edir. Buzlaqlar və buz təbəqələri kiçilir, çay və göl buzları daha tez parçalanır, əriyir, daşqınlar, sellər baş verir. Bu da suyun itkiyə getməsi ilə yanaşı biomüxtəlifliyin azalmasına da səbəb olur. İstiləşmə səbəbindən tez-tez meşə yanğınları, bəzi bölgələrdə daha uzun quraqlıq dövrləri müşahidə olunur, küləyin intensivliyi artır. Qlobal iqlim dəyişikliyi yer kürəsinin hər nöqtəsinə öz təsirini fərqli göstərir. Hesablamalara görə, yer səthinin orta temperaturu hazırda 1800-cü illərin sonlarında (sənaye inqilabından əvvəl) olduğundan təxminən 1,1°C, son 100.000 ilin istənilən vaxtından daha istidir. Son onillik (2011-2020) rekordlar üzrə ən isti onillik olub və son dörd onilliyin hər bir onilliyi öncəkindən daha isti olub. İqlim dəyişikliyi dedikdə ilk ağıla gələn havanın istiləşməsidir. Ancaq unutmayaq ki, temperaturun yüksəlməsi bu hekayənin yalnız başlanğıcıdır. Yer hər şeyin bir-birinə bağlı olduğu bir sistem olduğu üçün intensiv quraqlıqlar, su qıtlığı, şiddətli yanğınlar, dəniz səviyyəsinin qalxması, daşqınlar, qütb buzlarının əriməsi, fəlakətlərə səbəb olan tufanlar və biomüxtəlifliyin azalması bu proseslə bağlıdır, getdikcə daha da intensivləşəcək. İqlim alimlərinin dəniz buzlarının itirilməsi, buzlaqların və buz təbəqələrinin əriməsi, dəniz səviyyəsinin qalxması və daha güclü istilik dalğaları kimi proqnozlaşdırdığı təsirləri ilə bağlı həyacan təbili çalan narahatlıqlarının artdığını görürük. Alimlərin proqnozlarına görə, iqlim dəyişikliyinin yaratdığı təsirlərin şiddəti gələcək insan fəaliyyətinin rolundan asılı olacaq. Daha çox istixana qazı emissiyası daha çox iqlim dəyişikliyi və planetimizdə geniş yayılmış zərərli təsirlər deməkdir. Nəticəni doğuran səbəblər nəzərə alınsa, deyilənlərə əməl edilsə bu məsələni qismən tənzimləmək mümkündür. Gələcək təsirlər buraxdığımız karbon qazının ümumi miqdarından asılıdır. İnsanlar qlobal istiləşməyə görə məsuliyyət daşıyır Son 200 ildə qlobal istiləşməyə görə insanların məsuliyyət daşıdığı belə əsaslandırılıb ki, insan həyat şəraiti və fəaliyyəti dünyanı daha sürətli istiləşən istixana qazanlarına dönməsinə səbəb olub. Nəticədə su qıtlığı və qlobal iqlim böhranı yaranıb. Böhran təkcə şirin su ehtiyatının azalması kimi özünü göstərmir, çoxşaxəlidir. Temperaturun yüksəlməsi mövcud şirin su mənbələrində ölümcül patogenlərə səbəb olur ki, bu da təsirə məruz qalmış suyu insanların içməsi üçün təhlükəli edir. Daha çox üstünlük təşkil edən isə qıtlıqdır- su qıtlığı. Dünyadakı sirin su ehtiyatlarımız getdikcə tükənir. 2001-2018-ci illər arasında baş verən təbii fəlakətlərin təxminən 74 faizi quraqlıq və daşqınlar da daxil olmaqla su ilə bağlı olub. Bundan sonra da bu cür hadisələrin tezliyi və intensivliyinin yalnız iqlim dəyişikliyi ilə artacağı gözlənilir. Azərbaycanda kənd təsərrüfatı, su resursları, enerji, meşə, turizm və səhiyyə sektoru iqlim dəyişikliyinə həssas hesab edilir. Vəziyyət ümumilikdə belə olsa da, iqlim dəyişikliyinə ən çox həssas olan sahələr kənd təsərrüfatı və su sektorudur. Iqlim dəyişmələri üzrə hökumətlərarası ekspertlər qrupu (IPCC) tərəfindən 2022-ci ildə hazırlanmış 6- cı qiymətləndirmə hesabatında bütün qitələrdə və bir çox okeanlarda aparılan müşahidələrin nəticələri göstərir ki, bir çox təbii sistemlər, o cümlədən hidroloji dövr, su təminatı və suyun keyfiyyəti, həmçinin su təchizatı ciddi surətdə iqlim dəyişmələri təsirlərinə məruz qalmaqdadır. Hesabatdan göründüyü kimi, cənubi Avropa, Qafqaz və Mərkəzi Asiyada iqlim dəyişmələri yüksək temperaturlara, quraqlıqlara və su resurslarının azalmasına, hidroenerjinin, yay turizminin və ümumilikdə mədəni bitkiçiliyin potensialının aşağı düşməsinə gətirib çıxaracaq. Azərbaycan da qlobal iqlim dəyişmələrinin təsirindən kənarda qalmamışdır. Son 100 ildə Azərbaycan ərazisində orta illik temperaturlar 0,4-1,30C-yə qədər artıb. Temperatur artımı regionlardan asılı olaraq qeyri-bərabər paylanır. Son 10 illiklərdə Azərbaycan ərazisində kiçik dağ çaylarında sel və daşqınların sayı və gücü normadan daha artıqdır. Azərbaycanın su ehtiyatları Azərbaycanda daxili su ehtiyatları region ölkələri ilə müqayisədə nisbətən azdır və Cənubi Qafqazın su ehtiyatlarının 15%-ni təşkil edir. İqlim dəyişmələrinin təsiri nəticəsində su ehtiyatlarımız son onilliklərdə azalmışdır və iqlim modellərinə əsasən onların gələcəkdə də azalma ehtimalı var. Ölkə əhalisinin artması, iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinin inkişafı və suvarılan kənd təsərrüfatı sahələrinin genişlənməsi səbəbindən suya olan təlabat artan templə irəliləyir. Ölkənin yerüstü su ehtiyatlarının mənbələrini çaylar, göllər, su anbarları, buzlaqlar təşkil edir. Yerüstü su ehtiyatları əsasən çaylarda cəmlənmişdir. Çay sularının ehtiyatlarının 67-70%-i qonşu ölkələrin ərazisində, qalanı isə (yerli axım) ölkəmizin daxili çaylarında formalaşır. Çay sularının ümumi təbii ehtiyatları 28,5-30,5 milyard m3, təşkil edir ki, onun da qonşu ölkələrin ərazisindən ölkəmizə daxil olan transsərhəd çaylarda formalaşan hissəsi 19,0-20,5 milyard m3 yerli çayların axımı isə 9,5-10,0 milyard m3 təşkil edir. Quraqlıq illərdə təbii su ehtiyatları 22,6-27,0 milyard m3-ə qədər azalır. Müvafiq olaraq, bu suların 17,1-14,3 milyard m3 transsərhəd çaylarına aiddir. Transsərhəd suların 25%-i həmin dövlətlər tərəfindən müxtəlif istifadə məqsədi üçün götürüldüyündən onlarla ölkəmizin ərazisinə yalnız 13,5-14,0 milyard m3 su daxil olur. Bu səbəbdən də ölkə ərazisində mövcud olan su ehtiyatları 23,0- 24,0 milyard m3 təşkil edir. Son 27 ildə əsas Tranzit çaylar olan Kür və Araz çaylarının müxtəlif məntəqələrində sululuğun dəyişmə tendensiyası verilmişdir. 1991-2017-ci illərdə sululuğun 1961-1990-cı illərlə müqayisəli dəyişməsi verilir. Göründüyü kimi, həmin müddət ərzində illik azalma iqlim norması ilə müqayisədə 4%-dən 24 %-dək təşkil edir. Daşqınlar Azərbaycn Respublikasının ərazisi dünyada daha çox sel müşahidə edilən ərazilər sırasına daxil edilir. Respublika ərazisinin təxminən yarısını əhatə edən Böyük və Kiçik Qafqaz dağ sistemlərində sel hadisələrinin formalaşması daha intensiv baş verir. Ən çox sel hadisələri Böyük Qafqazın Cənub yamacında və Naxçıvan MR-in yüksək dağlıq ərazilərində baş verir. Bu dağ sistemlərində aşağıdakı sel rayonlarını ayırmaq olar: • Böyük Qafqazın cənub yamacı • Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacı • Kiçik Qafqazın şimal-şərq yamacı (Şahdağ və Murovdağ silsilələri) • Kiçik Qafqazın cənub-qərq yamacı • Naxçıvanın ərazi çayları Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin Coğrafiya İnstitutunun məlumatları əsasında Azərbaycanın sel xəritəsi tərtib olunub. Ən çox sel hadisələri Respublikanın Şəki-Zaqatala və Naxçıvanın yüksək dağlıq ərazilərində baş verir. Respublika ərazisində yaranan sellərin 85-87%-i yağış suları hesabına formalaşır. 1966-2017-ci illərdə ölkə çaylarında müşahidə olunan daşqınların tendensiyası aşağıdakı kimi olub. Yüksək sululuq dövründə Kür çayında, Böyük Qafqazın cənub yamacı və Lənkaran-Astara bölgəsi çaylarında daşqınlar müşahidə olunur. Nəzərə alsaq ki, iqlim dəyişmələri modellərinə görə su ehtiyatlarının artımı gözlənilmir, iri çaylarda tənzimlənən su anbarlarının olması lazımdır, onda maksimal sərflərin buraxılması ilə bağlı çətinlikləri olmayacaq. Gələcəkdə kiçik çaylar üzərində layihəsi nəzərdə tutulmuş su anbarlarının tikilməsi, daşqın hadisələrinin azalmasına təsir edə bilər, təbii fəlakət hadisələri ilə mübarizədə bir fəal vasitə kimi irəli getməyə imkan vermiş olar. Aparaılan qiymətləndirmə işləri nəticəsində məlum olmuşdur ki, 1961-1990 dövrünə nisbətən 1991-2017 dövrü ərzində ölkə ərazisində temperaturun yüksəlməsi və yağıntının əsasən azalması ilə əlaqədar respublikanın daxili çaylarının əksəriyyətində su sərfində azalma baş verir. Azalma əsasən yay dövründə daha çox baş verir. Buzlaqlar Azərbaycanda əsas buzlaq sahələr Böyük Qafqazda Qusarçayın hövzəsində yerləşir. Son 110 ildə aparılan tədqiqatlar nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, bu dövrdə buzlaqların sahəsi 4,9 km2-dan  2,4 km2-a qədər azalmış və hazırda onların aşağı sərhəddi orta hesabla dəniz səviyyəsindən 3500m hündürlükdən keçir. Yeraltı sular ölkənin Böyük və Kiçik Qafqazın dağətəyi hissələrində və düzən ərazilərdə, Naxçıvanda və Talışda formalaşaraq gündə 24 mln.m3 (ildə 8,8 km3) təşkil edir. Hal-hazırda gündə 5 mln. m3 və ya ümumi ehtiyatların yalnız 20%-indən istifadə olunur. Bu isə su qıtlığı dövründə ölkənin yeraltı su potensialından daha geniş istifadə edilə bilməsinin mümkünlüyüny göstərir. Qlobal istiləşmə dünyanı narahat edir Qlobal iqlim dəyişmələri üzrə ekspert, BMT-nin İqlim dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Azərbaycandakı əlaqələndiricisi İsa Əliyev Noyabrın birinci yarısında dünyanın gözünün BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının (COP 26) keçirildiyi Qlazqoya dikildiyini bildirən maraqlı fakt səsləndirib. İsa Əliyevin sözlərinə görə, konfransın əsas məqsədi iqlim dəyişmələrinə təsirlərin yumşaldılması üzrə hər hansı yeni bir razılaşmanın qəbul edilməsi yox, artıq qüvvədə olan Paris Sazişinin 1.5°C dərəcədə saxlanılma kimi ən iddialı məqsədinin yerinə yetirilməsi üzrə icra mexanizmləri barədə razılığın əldə edilməsindən ibarət olub. Ekspert bildirib ki, konfransda indiki dünya gerçəklikləri baxımından razılaşma əldə olunması üçün şansların çox az olmasına rəğmən, Qlazqo İqlim Paktı qəbul edilib. “Qəbul edilən Iqlim Paktı sadəcə yaxın bir neçə ildə iqlimə təsirlərin yumşaldılması ilə bağlı fəaliyyətləri sürətləndirmək üçün yalnız bir istiqamət təklif edir. Bu xətt iqlim dəyişmələri kimi əks -əlaqələrə malik olduqca mürəkkəb məsələdə bir tərəqqi görüntüsü yaratsa da, təəssüflər olsun ki, Paris sazişinin əsas məqsədlərinə nail olunması (1.5°C və ya 2°C kimi) baxımından əhəmiyyətli dərəcədə kənara çıxır. Bu baxımdan vəziyyəti ideallaşdırmaq üçün elə bir ciddi əsas yoxdur və heç kimə sirr deyil ki, qlobal emissiyalarda arzu olunan azalmalarla, real azalmalar arasında fərq böyükdür və getdikcə bu fərq artmaqdadır. Bu da o deməkdir ki, Qlazqo Sammitinin qəbul etdiyi öhdəliklər yerinə yetirilsə (hərçənd sözdən əməli işə keçilməsinə şübhələr böyükdür) belə, dünya 2,7°C dərəcədən çox istiləşmə trayektoriyası ilə irəliləməkdə davam edəcəkdir. Baxın qlobal temperaturun 1.5°C artması üzrə Yer atmosferinin karbon büdcəsinin tamamlanması üçün təxminən 500 milyard tondan az qalmışdır. Problemə qlobal emissiyaların indiki illik səviyyə (heç bilsəydiniz bu səviyyədə nə qədər qaranlıq məqamlar, qeyri-müəyyənliklər və suallar var…) miqdarı ilə baxsaq, görərik ki, bu büdcə yaxın 10-15 ildə qapanır. Paris sazişinin əsas məqsədlərindən olan qlobal temperatur artımının 1.5°C dərəcə səviyyəsində saxlanılmasının mümkün olmadığı artıq hamıya məlumdur. Hər artan 0,1°C qlobal iqlim sistemində baş verən dəyişmələrin geriyə dönməz xarakter alması ehtimalını daha da artırır və bəşəriyyəti daha təhlükəli dəyişmələrə səbəb olacaq bir ana yaxınlaşdırır. Hazırda dünya birliyi yol ayrıcındadır və qərar qəbul etmək üçün çox az vaxt qalıb. Əslində dünya birliyi tərəfindən qəbul edilmiş BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası və onun Paris Sazişinin son məqsədlərinə dair bəzi müddəa və prinsiplərin (təbii olaraq nəzərdə tutulan adaptasiya, qlobal temperatur artımının 1.5°C dərəcə səviyyəsində saxlanılması vəs. və s.) artıq açıq -aşkar köhnəlmiş olduğu aydın görünür və bu sənədlərdə mövcud reallıqlara əsaslanan müvafiq dəyişikliklərin edilməsi vacib məsələlərdəndir. Belə olan halda, şirin xəyallara əsaslanan arzularla yaşamaqdansa, elmə və mövcud reallıqlara uyğun fəaliyyət proqramlarının hazırlanması və icra edilməsi daha məntiqlidir. Öz- özünü aldatmağın isə heç kimə heç bir faydası yoxdur. Ola bilsin ki, indiki dünya bu olduqca mürəkkəb məsələnin həllində lazım olan irəliləyişlərin əldə edilməsi qabiliyyətində deyil və insan oğlu bunu bir neçə əsr bundan əvvəl görməliydi, amma görə bilməmişdir. Lakin ağrıdıcı məqam budur ki, problemin mahiyyəti məlum olandan sonra da, təxminən keçən son 50 il ərzində də məsələnin həll edilməsi üzrə fəaliyyətlərdən çox vaxt bilərəkdən, bəzən isə bilməyərəkdən yayınmışlar. Bizə isə ümid etmək qalır ki, qarşıdakı 10 il müddətində əsas ölkələr iqlim planlarını tələb olunan səviyyədə gücləndirərək, qlobal temperatur artımının heç olmasa 2°C çərçivəsində məhdudlaşdırılmasını təmin edəcəklər… Indiki vəziyyəti düşünərkən, 4 il bundan əvvəl Bonnda keçirilən konfransda Fici dövlətinin təklif etdiyi Talanoa dialoqunun əsas suallarını xatırladım: İqlim fəaliyyəti baxımından biz haradayıq? Hara getmək istəyirik? və Ora necə gedə bilərik? Əsas məsuliyyət isə dünyanı bu günə qoyan inkişaf etmiş aparıcı dövlətlərin üzərinə düşür…”, ekspert fikirlərini belə əsaslandırıb. -İqlim dəyişikliyinə səbəb olan emissiyalar dünyanın hər yerindən gəlir və hər kəsə təsir edir, lakin bəzi ölkələr digərlərindən qat-qat çox emissiyaları istehsal edirlər.Yeddi ən böyük emissiya yalnız (Çin, Amerika Birləşmiş Ştatlar, Hindistan, Avropa İttifaqı, İndoneziya, Rusiya Federasiyası və Braziliya) 2020-ci ildə qlobal istixana qazı emissiyalarının təxminən yarısını təşkil edib. Yəqin ki, ekspert “dünyanı bu günə qoyan inkişaf etmiş aparıcı dövlətlər”, deyərkən haqlı olaraq bunları nəzərdə tutub. Hər kəs iqlimlə bağlı tədbirlər görməlidir, lakin daha çox problem yaradan insanların və ölkələrin ilk növbədə hərəkətə keçmək üçün daha böyük məsuliyyəti var. Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasına 1995-ci ildə qoşulub. Ölkəmiz İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Əlavə 1 qrupuna daxil olmayan tam hüquqlu tərəf kimi İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası qarşısında istilik effekti yaradan qaz tullantılarının kadastrının hazırlanması, müntəzəm olaraq yeniləndirilməsi, milli məlumatlarin hazırlanması kimi öhdəliklər götürüb və bu öhdəliklər sistemli şəkildə yerinə yetirilməlidir. Azərbaycan Respublikası BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasına əlavə olan Paris Sazişini 22 aprel 2016-cı ildə imzalamış və həmin ilin oktyabr ayında ratifikasiya etmişdir. İqlim dəyişikliyi bizə necə təsir edir? Kənd təsərrüffatı üzrə iqtisadçı ekspert Vahid Məhərrəmli, bildirib ki, son 100 ildə Azərbaycan ərazisində orta illik temperatur 0, 4-1,3oC-yə qədər artdığına görə, suya olan təlabat artıb, bitkiçilikdə su çatışmazlığı, quraqlıq səbəbindən məhsuldarlıq aşağı düşüb, torpaqda kimyəvi və biokimyəvi proseslərin sürətlənməsi səbəbindən bitki örtüyü azalıb, şoran torpaq sahələri artıb, səhralaşma prosesi sürətlənib. Yağıntıların azalması ilə əlaqədar çaylarda suyun həcmi azalıb. Ölkənin su resursu son 10 il ərzində 32 milyard kub metrdən 25 milyard kub metrə düşüb. Son illərdə sel əmələ gəlməsi 14 dəfə artıb. Regionlarda dolu düşməsi halları 2 dəfədən çox artıb. İntensiv yağışların yağması və sel sularının əmələ gəlməsi səbəbindən fermerlərin təsərrüfatlarına ciddi ziyan dəyib. Bütün bunlar sübut edir ki, Azərbaycan iqlim istiləşməsinin təsirindən yan keçmir. Kənd təsərrüfatına dəyən zərər ilbəil artır. Hidrometeorologiya Xidməti təkcə bu ilin iyununda ölkəmizdə 55 sel hadisəsini qeydə alıb. İyun ayında ölkə ərazisində yağıntılar əsasən dağlıq və dağətəyi rayonlarda leysan xarakterli intensiv və güclü olub. Xidmətin məlumatında qeyd edilib ki, ay ərzində hava şəraiti bölgələrdə 11 gündən 24 günə kimi yağıntılı keçib, əsasən şimal və şərq rayonlarında iqlim normanı dəfələrlə aşıb. Qusarda 3,2 dəfə, Qaxda 2,8 dəfə, Sabirabadda 2 dəfə çox olub.Qubada aylıq norma 169%, Şəkidə 143%, Balakəndə 131%, Zaqatalada 118%, Gəncədə 111%, Gədəbəydə 117%, Cəfərxanda 106% müşahidə olunub. Lənkəran-Astara zonasında isə nisbətən az yağıntı hava şəraiti qeydə alınıb və aylıq normanın 23-70%-ni təşkil edib.Yağan intensiv yağış nəticəsində çaylarda sululuq artıb, bəzi çaylardan qısamüddətli sel keçib. Havanın əsasən qeyri-sabit keçməsinə baxmayaraq, Bakıda ay ərzində orta sutkalıq temperatur 24 gün normadan yüksək (1-5°) olub. Azərbaycanda kənd təsərrüfatı bitkilərinin 90 faizinin suvarılan torpaqlarda yetişdirilir. Respublikamızın aran bölgəsində suvarılma aparılmadan kənd təsərrüfatı bitkiləri yetişdirmək qeyri-mümkündür. Belə olan bir şəraitdə Azərbaycanın ərzaq təhlükəsizliyi də su ehtiyatlarından asılı vəziyyətə düşür. Su çatışmazlığının indi də özünü büruzə verdiyi bu bölgədə problem yay aylarında daha çox müşahidə olunur. Çünki isti havada suya tələbat 2–3 dəfə artır. Aparılan tədqiqatların təhlili göstərir ki, qlobal iqlim dəyişmələrinin təsiri nəticəsində temperaturun və buxarlanmanın artması nəticəsində ölkəmizin su ehtiyatları 20-25 faiz azala bilər. Şirin suyun BMT tərəfindən artıq tükənən ehtiyatlar sırasına daxil edildiyini deyən mütəxəsislər Azərbaycanda da şirin su ehtiyatlarının qorunması və həmin ehtiyatların səmərəli istifadəsi və idarə edilməsi üçün bir sıra proqramların qəbul olunmasının vacibliyini qeyd edib. Yeganə çıxış yolu sudan qənaətlə istifadə etmək və israfçılığın qarşısını almaqdır. Bunun üçün suvarmada səmərəli üsullardan istifadə qaçılmazdır. Yaşıllıqların açıq, nəzarətsiz və selləmə qaydasında sulanması ciddi itkilərə səbəb olur. Buna görə də damcı və çiləmə üsullarından istifadə edilməlidir. Bu üsul su israfını 60 %-ə qədər azaldır, eyni zamanda torpaqların şoranlaşmasının qarşısını alır. Gələcək ekosistemin işləməsi bundan sonra daha çox suyun mövcudluğundan asılı olacaq. Təbiət hələ məhdud su ehtiyatları ilə bitki istehsalını artırmaq üçün istifadə edilə bilən sirləri aça bilər. Biz insan oğulları məntiq və həssaslıq göstərərək yeni, şirin su ehtiyatlarımızı kəşv edə və ağılla idarə edə bilərik. Könül Alı “Məqalə İsveçrə İnkişaf Agentliyi tərəfindən dəstəklənən “Azərbaycan: vətəndaşların qlobal istiləşmə ilə mübarizəyə necə töhfə verə biləcəyi barədə məlumatlılığın artırılması” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Layihənin icraçısı Sahibkarlığa və Bazar İqtisadiyyatının İnkişafına Yardım Fondudur”.

Avropa Parlamentinin nümayəndələri bu qurumun xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi Jozep Borrellə məktub ünvanlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, məktubu AP-nin 9 nümayəndəsi imzalayıb. Məktub müəllifləri İranda 30 milyon azərbaycanlının yaşadığını, İran hakimiyyətinin onlara qarşı assimilyasiya siyasəti yürüdərək farslaşdırmağa çalışdığını qeyd edib. Nümayəndələr azərbaycanlıların milli və mədəni kimliklərinin məhv edilməsinin qarşısının alınmasına çağırıblar. Müxtəlif ölkələrdən olan AP nümayəndələri İranda yaşayan azərbaycanlıların ölkənin siyasi həyatında iştiraklarının məhdudlaşdırıldığını da yazıblar. Nümayəndələr, həmçinin, azərbaycanlıların ətraf mühit məsələlərində ayrı-seçkiliyə məruz qaldıqlarını vurğulayıblar.

Qəzza zolağında atəşkəs noyabrın 23-də yerli vaxtla saat 10:00-da qüvvəyə minəcək. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə HƏMAS Siyasi Bürosunun üzvü Əbu Marzuk deyib.

Bakıda “Bravo” hipermarketə silahlı insidentlə bağlı təqsirləndirilən Azər Məmmədov, Dəyanət Qüdrətov, İbrahim İbrahimov, Səbuhi Qurbanov, Babək İsgəndərov və Rövşən İsmayılovun cinayət işi üzrə məhkəmənin növbəti iclası keçirilib. Sozcu.az "Report"a istinadən xəbər verir ki, Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi Azad Məcidovun sədrliyi ilə keçirilən prosesdə təqsirləndirilən şəxs İbrahim İbrahimov dindirilib. O bildirib ki, cinsi azlığın nümayəndəsidir və təqsirləndirilən şəxs mərhum Ruhlan İsmayılovla instaqramda tanış olub: “Valideynlərim cinsi azlıq olduğumu biləndən sonra məndən imtina edərək bir daha evə gəlməməyimi tapşırdı. Bakıya köçdüm. Dolanmaqda çətinlik çəkirdim. Daha sonra özümə otaq yoldaşı axtardığıma görə cinsi azlıqların instaqramdakı səhifəsində elan paylaşdım və orada R. İsmayılov mənə yazaraq birlikdə qalmağa razı olduğunu dedi. 2019-cu ilin sonunda R.İsmayılovla həmin evə köçdük və orada birlikdə yaşamağa başladıq. Evin 200 manat kirayə pulunun 150 manatını Ruhlan, qalan 50 manatını isə mən verirdim. Evin digər xərclərinin də çox hissəsini Ruhlan həll edirdi”. Təqsirləndirilən şəxs bildirib ki, Ruhlan basqında avtomat silahla iştirak edəcəyini, Dəyanətə isə digər tapançanı verəcəyini deyib. Onun sözlərinə görə, Ruhlan digər təqsirləndirilən şəxs Azərlə ondan daha yaxın olub və gün ərzində dəfələrlə danışıblar: “Basqın barədə mənim məlumatım olmayıb. Azər maşınla gələrək Dəyanət və Ruhlanı apardı. Ancaq hara getdiklərini bilmədim. Ruhlan çantasını götürəndə onun içərisində silah olduğunu bilmədim”. Məhkəmənin növbəti iclası dekabrın 6-na təyin edilib. Qeyd edək ki, hadisə bu ilin martında paytaxtın Xətai rayonunda yerləşən hipermarketdəki bankların birinə məxsus bankomata külli miqdarda pul yerləşdirilən zaman qeydə alınıb. Hadisə zamanı bankın əməkdaşı Samir Şeydayev müxtəlif xəsarətlər alıb, onun mühafizəsini təşkil edən Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin əməkdaşı Rüfət Həşimov isə ölüb. Baş Prokurorluğun İstintaq idarəsində Cinayət Məcəlləsinin 29, 120.2.7, (iki və ya daha çox şəxsi öldürməyə cəhd), 120.2.1, 120.2.4, 120.2.11, (bir qrup şəxs tərəfindən quldurluqla əlaqədar ümumi təhlükəli üsulla adam öldürmə) 181.3.2 (külli miqdarda əmlak əldə etmək məqsədilə quldurluq) və 228.2.1-ci (qanunsuz olaraq odlu silah əldə etmə) maddələrilə cinayət işi başlanıb. Prokurorluq və DİN əməkdaşları tərəfindən keçirilən tədbirlər nəticəsində qabaqcadan əlbir olan Ruhlan İsmayılov, Dəyanət Qüdrətov, Azər Məmmədov və Səbuhi Qurbanovun bir qrup şəxs halında ümumi təhlükəli üsulla və quldurluqla əlaqədar qəsdən adam öldürmə, adam öldürməyə cəhd, quldurluq və qanunsuz olaraq odlu silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatını əldə edib saxlama və gəzdirmə cinayətlərini törətmələrinə əsaslı şübhələr müəyyən edilib. İstintaq-əməliyyat tədbirləri nəticəsində şübhəli şəxs qismində saxlanılan Dəyanət Qüdrətova ilkin olaraq Cinayət Məcəlləsinin 120.2.1, 120.2.4, 120.2.11 29, 120.2.7 və digər maddələri, Azər Məmmədov və Səbuhi Qurbanova isə ilkin olaraq Cinayət Məcəlləsinin 32.5, 120.2.1, 32.5,120.2.4, 32.5, 120.2.11, 32.5, 29, 120.2.7 və digər maddələri ilə ittiham elan edildikdən sonra barələrində məhkəmənin qərarı əsasında həbs qətimkan tədbiri seçilib. Həmin gün saat 21 radələrində yaxalanması istiqamətində keçirilən əməliyyat tədbirləri zamanı Ruhlan İsmayılov polis əməkdaşlarına qarşı silahlı müqavimət göstərdiyi üçün zərərsizləşdirilib. R.İsmayılovun gizləndiyi mənzilə istintaq-əməliyyat qrupu tərəfindən baxış keçirilərkən cinayət nəticəsində əldə olunan 16 min 835 manat və 20 min 100 ABŞ dolları pul, “AKS Lancaster-03” markalı odlu silah, 1 ədəd “Makarov” və 1 ədəd “Colt” tipli tapançalar, çoxsaylı döyüş sursatları, əməliyyat tədbiri nəticəsində saxlanılan şübhəli şəxs Dəyanət Qüdrətovun üzərindən isə 1 ədəd “Blow TR 92D” modelli tapança aşkar edilərək götürülüb.

“Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinə ərazisi işğaldan azad olunmuş müxtəlif rayonlardan olan məcburi köçkünlərdən Xankəndiyə köçməklə bağlı çoxsaylı müraciətlər gəlir”. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsi məlumat yayıb. “Nəzərinizə çatdırırıq ki, ərazisi işğaldan azad olunmuş ərazilərdə, Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı çərçivəsində, bərpa edilən və  yenidən tikilən yaşayış məntəqələrinə köçürülmə aparılır. Bu zaman məcburi köçkünlər yalnız qeydiyyatda olduqları şəhər, rayon, kənd və qəsəbə üzrə daimi yaşayış sahəsi ilə təmin edilirlər. Buna uyğun olaraq, Xankəndi şəhərinə də həmin ərazidən olan məcburi köçkünlərin köçürülməsi nəzərdə tutulur”, - məlumatda deyilir.

Bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da son illər onlayn ticarət geniş vüsət alıb. Əziyyət çəkməmək, rahat olmaq üçün sifariş verirsən, məhsulu düz qapına qədər gətirib çıxarırlar. “Qara cümə”yə bir neçə gün qalmış isə insanlar sərfəli alış-veriş etmək üçün müxtəlif mağazalardan endirimli qiymətlə məhsulları almağa can atırlar.  Bu zaman bəzi platformalarda saxta endirimlərin edildiyi aydın şəkildə görünür.  “Trendyol”, “Hepsiburada”, “Aliexpress”, “Ebay” kimi onlayn mağazalar “Qara cümə”yə bir neçə gün qalmış əvvəlcə qiymətləri qaldırır və sonra “endirim” edir.  Mövzu ilə bağlı Yenisabah.az-a əmtəəşünas, araşdırmaçı yazar Elçin Bayramlı danışıb. O, bu cür “endirim”lərin bütün dünyada geniş yayıldığını bildirib:  “Onlayn və ənənəvi mağazalarda qiymətlərin əvvəlcə qaldırılıb sonra endirim olunmuş kimi göstərilərək əvvəlki qiymətə satılması geniş yayılmış problemdir. Bu bazar iqtisadiyyatı deyilən kapitalizmin istehlak kütləsi üzərindəki marketinq siyasətinin nəticəsidir. Lazım olduğundan artıq məhsul istehsal olunur və onların satışı tamamilə reallaşmır, ona görə də mağazalar ilin sonunda bu məhsulların kütləvi satışını təşkil etmək üçün bu cür marketinq kampaniyaları təşkil edirlər. Daha sonra hər yerdə “endirimləri” reklam edərək insanların şüuraltına bunu yeridirlər. Belə “endirim kampaniyaları”nda insanlar hətta saqqal darağı belə olsa, alırlar. Onlar lazım olmayan, yaxud lazım olduğundan artıq məhsul alırlar, çünki mağaza məhsulun 3-nü, 4-nü alana güzəşt etdiyini deyir”.  Ekspert bildirib ki, bu cür saxta kampaniyalara insanları cəlb etmək üçün istehsalçılar müxtəlif psixoloji hiylələrə əl atırlar:  “Bu, psixotron texnologiyadır, əvvəlcədən xüsusi institutlar tərəfindən altşüura təsir mexanizmləri işlənir, səs, görüntü frekansları ilə süni ajiotaj yaradılır və onsuz da satılmayacaq olan məhsullar satılmağa başlayır. Bir çox kapitalist ölkələrində məhsulların saxlanması baha başa gəlir, bunun üçün xüsusi anbarlar tutulur, onları qorumaq üçün işçilər cəlb olunur  və s. Bəzən məhsul keyfiyyətini itirir, yaxud onların yeni modeli çıxır, belə olan halda həmin məhsullar onsuz da zibilliyə atılmalıdır. Onların atılmaması üçün ucuz qiymətə satışa çıxarılır. Amma bu zaman da sahibkar qazanır. Məsələn, məhsulun maya dəyəri 5 manatdırsa və əvvəl 10 manata satılırdısa, endirim zamanı həmin mal 7 manata təklif olunur. İstənilən halda istehsalçı pul qazanır. Heç bir halda məhsul maya dəyərindən aşağı qiymətə satılmır, heç kim ziyana getmir. Bu kimi kampaniyalarda uduzan bir tərəf var - istehlakçı".  E.Bayramlının sözlərinə görə, bu kimi kampaniyalarda məhsul ucuz satılsa belə, sonda istehsalçı qazanclı çıxır: "Məhsulun maya dəyəri hər zaman aşağı olur, endirimlə belə onlar 20-30 qat baha satılır. Sadəcə olaraq onları satmaq üçün müxtəlif oyunbazlıq, hoqqabazlıq etmək gərəklidir. “Qara Cümə” də onlardan biridir. İlin yekunu olduğuna bu böyük kampaniya kimi təqdim olunur və anbarlarda həmin ildən qalmış məhsullar satılır.  Onları satmaq üçün müxtəlif kredit, taksit kartlarından istifadə edilir. Bu zaman onları daha rahat satmaq olur. Bu gün taksit kartları da bir növ terror silahıdır. Artıq insanlar gələcəkdə qazanacaqları ehtimal edilən pulları belə xərcləyirlər.  Belə mühitdə insanlar davamlı olaraq nə isə almağa çalışırlar. Buna bazar iqtisadiyyatında istehlak çılğınlığı deyilir. Bu halı daim qüvvədə saxlamaq üçün istehsalçılar müxtəlif reklamlar, endirimlər edirlər ki, mallar anbarda qalmasın, yaxud zibilliyə atılmasın. Hətta bəzi ölkələrdə məhsulları zibilliyə atmaq belə böyük xərc tələb edir, malları utilizasiya etmək baha başa gəlir. Ona görə də bu xərcləri qarşılamaqdansa, məhsulu bir qədər aşağı qiymətə satırlar və yenə də ziyanlı çıxmırlar”.  

Gorbagor(!) “artsax”ın iki aya yaxındır ki, Bakıda həbsdə olan keçmiş qondarma “prezidenti” Araik Arutyunyanın təhlükəsizlik və təxliyə məsələləri üzrə nümayəndəsi Vahan Badasyan dindirilmək üçün Ermənistan İstintaq Komitəsinə çağırılıb.  Sozcu.az xəbər verir ki, bu haqda “Johovurd” gündəlik qəzeti yazıb. Qəzetin əldə etdiyi məlumata görə, V.Badasyan Ermənistan Cinayət Məcəlləsinin 330-cu (Zorakılığa açıq çağırışlar, zorakılığa ictimai əsaslandırma və ya təbliğat, habelə bu məqsədlə material və ya əşyalar yayma) maddəsi ilə dindirilib. Armlur.am-ın yazdığına görə isə, 44 günlük savaş zamanı “Hadrut müdafiə bölgəsi”nin birinci batalyonunun komandiri olmuş Vahan Badasyan dindirilmək üçün Ermənistan İstintaq Komitəsinə dəvət olunub.  “Məlumatı onun müdafiəçisi Rafael Martirosyandan öyrənməyə çalışdıq və o, məlumatı təsdiqləyib. Ancaq vəkili Badasyanın hansı cinayət işi üzrə dindirilməyə çağırıldığını açıqlamaq istəməyib. Bizə məlum oldu ki, o, sosial səhifəsində ictimai çıxış yazıb ki, hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşlarının fikrincə, bu, zorakılığa çağırışdır. Lakin V.Badasyan  konkret hansı yazıya görə dindirilməyə aparıldığını, hələ ki, öyrənə bilməmişik”,- deyə erməni nəşri bildirir.

“Biz "Şəfa" xəstəxanasının altındakı sığınacaqları ən azı 40 il əvvəl tikmişik”. Sozcu.az Publika.az-a istinadən xəbər verir ki, bu sözləri İsrailin keçmiş baş naziri Ehud Barak deyib. İsrail ordusunun Qəzza şəhərindəki "Şəfa" xəstəxanasını mühasirəyə almasından sonra İsrailin keçmiş baş naziri Ehud Barak etiraf edib ki, xəstəxanın altında tunellər var. Barak xəstəxananın altındakı sığınacaqların İsrail tərəfindən 40-50 il əvvəl tikildiyini bildirib: “Şıfa" xəstəxanasının nəzdində israilli inşaatçılar tərəfindən tikilən sığınacaqların olduğu uzun illərdir məlumdur. Bunlar HƏMAS tərəfindən qərargah kimi istifadə olunur və bir neçə tunelin kəsişməsi bu sistemin bir hissəsidir. Biz xəstəxana şəhərciyinin ərazisində xəstəxana əməliyyatları üçün daha çox yer yaratmaq üçün təxminən 40-50 il əvvəl bu sığınacaqların tikintisinə kömək etdik. HƏMAS, biz Qəzzanı idarə etdiyimiz zaman illər əvvəl İsrail inşaatçıları tərəfindən tikilmiş sığınacaqlardan istifadə edir”. Daha əvvəl İsrail ordusu "Şəfa" xəstəxanasının altında uzun bir tunel aşkar etdiklərini açıqlamışdı. Tunelin videosunu paylaşan ordudan verilən açıqlamada “Əsgərlər xəstəxananın kompleksinin altında 10 metr dərinlikdə 55 metr uzunluğunda terror tuneli aşkarlayıb" deyilir. Paylaşılan görüntülərə görə, tunelin sonunda bir adamın arxadan atəş açmasına imkan verən dəlikləri olan partlayışa davamlı qapı var. İsrail ordusu hələlik qapının arxasında nə olduğu haqda məlumat verməyib.

Noyabr ayının 20-də saat 17:16-da Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının “Horadiz” sərhəd dəstəsinin Beyləqan rayonunun Əmirzeyidli kəndi yaxınlığında yerləşən sərhəd zastavasının xidməti ərazisində iki nəfər naməlum şəxsin İran İslam Respublikasından Azərbaycan Respublikası istiqamətində dövlət sərhədini pozması sərhəd naryadı tərəfindən aşkarlanıb. Dövlət Sərhəd Xidmətinin Mətbuat Mərkəzindən verilən məlumata görə, sərhəd naryadı tərəfindən "Dayan!” əmri verilərək havaya xəbərdarlıq atəşi açılıb. Sərhəd pozucularının silahlı və onlardan birinin üzərində böyük bir kisədə yükün olması müşahidə edilib. Əmrə tabe olmayan sərhəd pozucuları sərhəd naryadına qarşı odlu silahdan atəş açıb, üzərlərindəki yükü ataraq əlverişsiz hava şəraitindən və relyefin mürəkkəb olmasından istifadə edərək geriyə, İran ərazisinə qaçıblar. Keçirilmiş sərhəd axtarışı nəticəsində ərazidə ümumi çəkisi 95 kiloqram 100 qram narkotik vasitə (10 kq 100 qr metamfetamin, 85 kq tiryək) aşkar olunaraq götürülüb. Fakt üzrə əməliyyat-istintaq tədbirləri davam etdirilir.

Ermənistan Azərbaycanla danışıqlara hazır olduğunu bildirib.  Sozcu.az xəbər vebrir ki, bu barədə Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyindən bildirilib.  Bəyanatda qeyd olunur ki, rəsmi İrəvan Ermənistanın Azərbaycanla münasibətlərin nizamlanması və Cənubi Qafqazda sülh və sabitliyin bərqərar olması naminə səy göstərmək üçün siyasi iradəsini bir daha təsdiq edir.  Ermənistan XİN-dən bildirilib ki, danışıqlar prosesinin dalana dirənməməsi və regionda davamlı sülhə nail olmaq üçün Ermənistan sazişlə bağlı öz müşahidələrini Azərbaycana çatdırıb: “Biz yenidən danışıqlarda iştirak etməyə hazırıq”. 

Azərbaycan millisinin baş məşqçisi Canni De Byazi ilə yollar ayrılıb. Sozcu.az Report-a istinadən xəbər verir ki, italiyalı mütəxəssislə yeni müqavilə imzalanmayacaq. Bu barədə qərar bu gün AFFA İcraiyyə Komitəsinin iclasında verilib. Qeyd edək ki, Canni De Byazi 2020-ci ildən Azərbaycan millisinə rəhbərlik edib.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev noyabrın 22-də Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının Xarici İşlər, Birlik Ölkələri və İnkişaf Ofisində Parlamentlə əlaqələr üzrə dövlət katibinin müavini, Avropa və Şimali Amerika üzrə dövlət naziri Leo Dokertini qəbul edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Prezidentinin Mətbuat Xidməti məlumat yayıb.

Gəncədə Vətən müharibəsi qazisi dünyasını dəyişib. Sozcu.az xəbər verir ki, şəhər sakini 1992-ci il təvəllüdlü Əhmədov Eşqin Fazil oğlu huşsuz vəziyyətdə xəstəxanaya gətirilib. Həkimlərin müayinəsi zamanı Eşqin Əhmədovun dünyasını dəyişdiyi məlum olub. Məlumata görə, E.Əhmədov ürəktutmasından ölüb. Faktla bağlı Gəncə şəhər Prokrorluğunda araşdırma aparılır. Xatırladaq ki, Eşqin Əhmədov 3-cü qrup əlilidir. O, ailəli olub, bir övladı var.

"Belarus Rusiyanın hərbi təcavüzünün ortağıdır..." "Belarusda Ukraynadan oğurlanmış uşaqlar üçün 13 mərkəz aşkar edilib..." Düşmən ukraynalı uşaqları oğurlamaqda davam edir İşğal edilmiş ərazilərdən Belarusa köçürülən ukraynalı uşaqlar insan alverinə çox həssasdır. Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Dövlət Departamentinin nümayəndəsi Metyu Miller brifinqdə bəyan edib. Məlumatı "golosameriki.org" nəşri yayıb. Miller deyib ki, Birləşmiş Ştatlar hadisələrin inkişafını diqqətlə izləyir. Hazırda Vaşinqtona bu uşaqların bundan sonra da istismar ediləcəyi bəlli deyil, ona görə də hökumət vəziyyəti izləməkdə davam edəcək. "Belarus Rusiyanın hərbi təzavüzünün ortağıdır. Bu, münaqişə zamanı uşaqlara sığınacaq verən üçüncü təmənnasız ölkə deyil. Belə əməliyyatlar həssas uşaqlara, o cümlədən, ehtimal ki, yetimlərə, məhdud imkanlı uşaqlara, az təminatlı ailələrdən olan və ukraynalı hərbçilərin uşaqlarına qeyri-mütənasib olaraq yönəlib", - Miller deyib. Lakin Dövlət Departamentinin spikeri bununla əlaqədar olaraq Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Belarus diktatoru Aleksandr Lukaşenkonun həbsinə order verməsi barədə sualı cavablandırmayıb. Ukrayna uşaqlarının oğurlanması Xəbər verildiyi kimi, Belarusda Ukraynadan oğurlanmış uşaqlar üçün 13 mərkəz aşkar edilib. Ombudsmenin sözlərinə görə, Rusiya ukraynalı uşaqların oğurlanmasının ən kütləvi ssenarisini gerçəkləşdirir. Bundan başqa, onlar öz təbliğatı ilə ukraynalı uşaqların "zombiləşdırilməsini" həyata keçirir.

Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan KTMT çərçivəsində noyabrın 22-də Minskdə keçiriləcək görüşə qatılmayacaq. Bu barədə Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat xidməti məlumat yayıb. “Belarus xarici işlər naziri Sergey Aleyniklə telefon danışığı zamanı Ermənistan-Belarus gündəliyi ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. KTMT-nin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərə toxunulub. Ararat Mirzoyan qeyd edib ki, o, KTMT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının, Müdafiə Nazirləri Şurasının və Təhlükəsizlik Şurası Katibləri Komitəsinin noyabrın 22-də Minskdə keçirilməsi planlaşdırılan birgə iclasında iştirak edə bilməyəcək”, - məlumatda deyilir. Xatırladaq ki, daha əvvəl Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan da Belarusda təşkil olunacaq KTMT liderləri sammitində iştirakdan imtina edib. Mənbə: TASS

Ağdam, Kəlbəcər və Tərtər rayonlarından ümumilikdə 1 660,83 kvadrat kilometr ərazi yenidən bərpa ediləcək Ağdərə rayonunun tərkibinə veriləcək. Sozcu.az "Report"a istinadən xəbər verir ki, bu, Milli Məclisə daxil olan Ağdərə rayonunun yaradılması ilə bağlı qanun layihəsində əksini tapıb. Layihəyə əsasən, Kəlbəcər rayonunun ərazisindən 735,84, Tərtər rayonundan 851,25, Ağdam rayonundan isə 73,74 kvadrat kilometr Ağdərə rayonunun inzibati ərazisinə veriləcək. Qeyd edək ki, Ağdərə rayonunun yaradılması ilə bağlı qanun layihəsi yaxın günlərdə parlamentdə müzakirəyə çıxarılacaq.

“Qarabağla bağlı istənilən problemin çözülməsi Azərbaycan dövlətinin və xalqının iradəsi nəyi tələb edirsə, elə olmalıdır...” “Azərbaycan özünün taleyüklü məsələlərini həll edərkən hansısa dövlətin, təşkilatın maraqlarını nəzərə ala bilməz. Qarabağla bağlı istənilən problemin çözülməsi Azərbaycan dövlətinin və xalqının iradəsi nəyi tələb edirsə, elə olmalıdır. Qərb və Amerika bütün dövrlərdə ermənilərin yanında olub və bu günlərdə gərginliyin artırılması da  Azərbaycana nəyisə qəbul etdirmək üçün edilən cəhdlərdir.”  Bunu Moderator.az-a açıqlamasında ermənişünas alim Qafar Çaxmaqlı söyləyib. “Azərbaycan sülh təkliflərini  44 günlük müharibədən dərhal sonra vermiş, sonra bu təkliflər yenilənmişdir.  Sülh prosesini uzatmağa cəhd edən və hansısa  siyasi dividentlər almaq üçün məqam gözləyən Ermənistan olub. Elə indinin özündə də sülh danışıqlarında konstruktiv mövqe sərgiləyən Azərbaycandır.  Amma Sülh prosesinin aparılması üçün ilkin şərtlər var. Ermənistan onları yerinə yetirmir, danışıqların aparılmasında özünə uyğun ortam, ölkə axtarır. Sülh prosesinə aparacaq bir çox məsələrə aydınlıq gətirilməyib, Azərbaycanın 8 kəndi hələ də işğal altındadır, sərhədlərin müəyyənləşməsi ilə bağlı yaradılmış komissiya hələ işini sona çatdırmayıb. Bu səbəblərdən danışıqlar uzanır, inanmıram ki, ilin sonuna qədər sülhə nail olmaq mümkün olsun”, - deyə davamında professor bildirib. “Azərbaycanın Ermənistanla vasitəçisiz danışıq aparması mümkündürmü?” sualını isə Qafar Çaxmaqlı belə cavablandırıb: “Azərbaycan və Ermənistan arasında sülhə mane olan cəhətlərdən biri də onun kimin vasitəsilə əldə edilməsidir. Bu sahədə əməlli-başlı mövqe mübarizəsi gedir. Rusiyanın himayəsi altında, yoxsa Qərbin vasitəçiliyi ilə sülhə nail olunacaq? Bu maraqlar savaşında hərənin öz planı var. Ermənistanın siyasi iradəsi çatmır ki, desin ki, biz Azərbaycanla vasitəçi olmadan sülhə gedə bilərik. Çünki bu dövlət hər zaman kiminsə barmağının işarəsi ilə addım atıb, alışqanlığını tərkitmək istəmir.  Vasitəçisiz danışıqlar aparmaq seçimi hələ də qalır. Əslində hər iki ölkə üçün bu variant daha məqbul ola bilər”, - deyə vurğulayıb.