Gündəm

Füzulidə yük maşını evakuatorla toqquşub. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə rayonun Alıxanlı kəndində qeydə alınıb. Belə ki, Aqil Rəhmanlının idarə etdiyi “Howo” markalı yük maşını Şəmistan Abbasovun idarə etdiyi evakuatorla toqquşub. Nəticədə hər iki sürücü - A.Rəhmanlı və Ş.Abbasov müxtəlif dərəcəli xəsarətlər alıblar. Faktla bağlı araşdırma aparılır.

Azərbaycanda son illər qəbul imtahanlarında orta və zəif nəticə göstərən abituriyentlərin xaricdə, xüsusilə Türkiyədə təhsil almağa üz tutması tendensiyası müşahidə olunur. Təhsil məsələləri üzrə ekspert Ramin Nurəliyev Modern.az-a açıqlamasında bildirib ki, bu meyl bəzən valideynlərin övladlarını yanlış istiqamətə yönləndirməsi, bəzən isə təhsil sistemində mövcud boşluqlarla bağlıdır. Ekspertin sözlərinə görə, attestatla xarici universitetlərə qəbul qanunidır və bir çox inkişaf etmiş ölkələrdə bu mexanizmə icazə verilir: “Beynəlxalq olimpiada nəticələri, IELTS, TOEFL kimi imtahan nəticələri ilə yanaşı, bəzi universitetlər yalnız attestat əsasında da tələbə qəbul edir. Azərbaycanda da xarici vətəndaşlar yerli universitetlərə, o cümlədən prestijli ali məktəblərə attestatla qəbul ola bilir. Bu normal praktikadır”. Lakin ekspert qeyd edir ki, bəzi valideynlər zəif nəticə göstərən abituriyentləri xaricə, əsasən Türkiyə universitetlərinə göndərməklə onların gələcəyinə fayda vermək əvəzinə, ciddi maliyyə və vaxt itkisinə səbəb olurlar. “Azərbaycanda buraxılış və qəbul imtahanlarında 30-40 bal toplayan şagirdin Türkiyədə universitet təhsili alacağına inanmaq çətindir. Belə abituriyentlərin çoxu ali təhsili ya başa vura bilmir, ya da 4 illik təhsili 7-8 ilə uzadır. Onların 40-50 faiz, bəlkə də daha çoxu diplom ala bilmir. Bəziləri isə ümumiyyətlə dərsə getmədən orada çalışır və sadəcə hərbi xidmətdən möhlət almaq üçün sənəd təqdim edir”. R. Nurəliyev hesab edir ki, bu problemə qarşı məhdudiyyət tətbiq olunmalı və buraxılış imtahanında 100 balı keçə bilməyən şagirdlərin xaricdə təhsil alması üçün hüquqi mexanizm nəzərdən keçirilməlidir: “Əgər şagird 11 il oxuyub heç 100 bal da toplamayıbsa, həmin şəxsin xaricdə ali təhsil alaraq Azərbaycana qayıtdıqdan sonra ölkəyə nə faydası ola bilər? Bütün resurslarını sərf edən valideyn sonda nə diplom, nə də nəticə əldə edir. Halbuki, bu gəncləri peşə təhsilinə yönləndirmək daha məqsədəuyğundur”. Ramin Nurəliyev qeyd edir ki, hazırda peşə təhsilinin 70 faiz plan yerləri dövlət sifarişi ilə maliyyələşdirilir, bu isə ailələrin əlavə xərcsiz gəncləri praktik ixtisaslara yönəltməsi üçün geniş imkan yaradır. “Valideynlər anlamalıdır ki, 4 il oxuyub sonda nəticə əldə etməyən övladın yerinə peşə təhsili alıb subbakalavr dərəcəsi qazanan bir gənc həm vaxtını, həm də resurslarını səmərəli istifadə etmiş olur. Üstəlik bu ixtisaslar gələcəkdə universitetə qəbul üçün də yol açır”. Ekspert sonda vurğulayıb ki, Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyi (TKTA) xaricdə alınan diplomların tanınmasında yalnız qəbul forması ilə maraqlanmır, tələbənin həmin ölkədə real şəkildə təhsil alıb-almamasını da yoxlayır: “TKTA təqdim edilən diplomlara əsasən universitetin hüquqi statusunu və tələbənin orada tədrisin azı 50 faizində iştirakını yoxlayır. Yəni sadəcə sənədlə Türkiyəyə getmək və sonra illərlə təhsildən uzaq qalmaq nəticə etibarilə nə diplom verir, nə də gələcək”.

Yekaterinburqdakı Azərbaycan diasporunun rəhbəri Şahin Şıxlinski axtarışa verilib. Şahin Şıxlinski Rusiya Daxili İşlər Nazirliyinin rəsmi məlumat bazasında axtarışda olan şəxslər siyahısına daxil edilib. O, Rusiya Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddəsi ilə axtarılır. Qeyd edək ki, iyulun 17-də Rusiya KİV-də Şahin Şıxlinski barədə federal axtarış elan edilməsi ilə bağlı məlumatlar dərc olunub. Məlumata görə, Şahin Şıxlinski hakimiyyət nümayəndəsinə qarşı zor tətbiq etməkdə ittiham olunur. Xatırladaq ki, Şahın Şıxlinski iyulun 1-də Yekaterinburq şəhərində sərt şəkildə saxlanılıb, daha sonra sərbəst buraxılmışdı. Saxlanma zamanı hüquq-mühafizə orqanı əməkdaşlarından biri xəsarət alıb. Hadisə ilə bağlı Şıxlinskinin oğlu Mutvali Şıxlinski saxlanılıb və hazırda barəsində hakimiyyət nümayəndəsinə qarşı zor tətbiqetmə maddəsi ilə cinayət işi açılıb. O, hazırda həbsdədir.apa)

“Təbriz-Bakı-Təbriz” aviareysi üzrə uçuşlar bərpa olunub. Sozcu.az IRNA-ya istinadən xəbər verir ki, Təbrizin hava limanında bununla bağlı mərasim keçirilib. Tədbirdə Şərqi Azərbaycan əyalətinin qubernatoru və əyalətin rəhbər şəxsləri iştirak edib.

Ermənistan İstintaq Komitəsinin Baş İdarəsində arxiyepiskop Mikael Acapaxyan barəsində başlanmış cinayət işi üzrə ibtidai istintaq yekunlaşıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə erməni mətbuatı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, istintaq zamanı müəyyən edilib ki, Mikael Acapaxyan mediaya verdiyi müsahibələrin birində Ermənistanın iki keçmiş prezidentinə dəfələrlə hərbi çevriliş həyata keçirməyi təklif etdiyini bildirib. O, bu planın ordu, polis və milli təhlükəsizlik sistemində vəzifə tutan, onların siyasi baxışlarını bölüşən generalların dəstəyi ilə reallaşdırıla biləcəyini ifadə edib. Yerli istintaq orqanının rəyinə görə, Mikael Acapaxyan bu açıqlamaları ilə kütləvi informasiya vasitələrindən istifadə edərək dövlət hakimiyyətinin zorakı yolla ələ keçirilməsinə və ya saxlanmasına, eləcə də konstitusiya quruluşunun zorla dəyişdirilməsinə açıq çağırışlar edib. Bu əməllə əlaqədar olaraq Acapaxyan barəsində Ermənistan Cinayət Məcəlləsinin 422-ci maddəsinin 2-ci hissəsi ilə (dövlət hakimiyyətinin zorla ələ keçirilməsinə və ya zorla saxlanmasına, konstitusiya quruluşunun zorla dəyişdirilməsinə və ya dövlətin ərazi bütövlüyünün zorla pozulmasına yönəlmiş açıq çağırışlar) cinayət təqibi başlanıb.

Ukrayna müharibənin 1250-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 1 049 250 hərbçi, 11 057 ədəd tank, 23 063 ədəd zirehli döyüş maşını, 30 822 ədəd artilleriya sistemi, 1 449 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1 201 hava hücumundan müdafiə sistemi, 421 ədəd hərbi təyyarə, 340 ədəd helikopter, 56 493 ədəd avtomobil texnikası, 48 158 ədəd PUA, 3 546 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 935 xüsusi avadanlıq itirib.

“Gümrüdəki mənbələrimiz bildirir ki, son həftələr Gümrüdə yerləşən 102-ci Rusiya hərbi bazasına çoxlu sayda hərbi texnika və sursat gətirilib". Sozcu.az xəbər verir ki, bunu "Hraparak” qəzeti yazır. "Hər gün yüklə dolu bir neçə yük təyyarəsi enir. Bu əlavə silah-sursat daşınmasının məqsədinə gəlincə, Gümrüdə  bu haqda yalnız fərziyyələr dolaşır", -deyə davamında bildirən erməni nəşri Rusiya bazası ətrafında baş verənlərlə bağlı bir neçə versiya sadalayır: "Biri odur ki, Rusiya hakimiyyətinin Ermənistanı buraxmaq məsələsi ilə bağlı soyuqqanlı davranışı sadəcə görüntüdür, əslində, reallıqda ruslar müxtəlif hadisələrin baş verməsi ehtimalı qarşısında “sığortalanırlar". Üstəlik, bizə dedilər ki, Ermənistan hakimiyyətinin bundan xəbərsiz olması demək olar ki, mümkün deyil. Sadəcə olaraq, "kosmik" suverenliyə malik Ermənistan Respublikası hökumətinin bu haqda danışmağa cəsarəti çatmır", -deyə Ermənistan qəzeti vurğulayır.

Xəbər verdiyimiz kimi, Goranboy şəhərinin Mirzə Fətəli Axundov küçəsində iki qadın - 1978-ci il təvəllüdlü İsmayılova Lalə Saleh qızı və onun anası, 1948-ci il təvəllüdlü İsmayılova Tamella Dilənçi qızı bıçaqlanaraq qətlə yetirilib. Qətli törədən Lalə İsmayılovanın 15 yaşlı S.Abdullayev saxlanılaraq istintaqa təhvil verilib. Bakupost.az qətlə yetirilən ana və qızının fotosunu təqdim edir.

Amur vilayətində baş verən təyyarə qəzasından sonra "Anqara" aviaşirkətində axtarışlara başlanılıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya İstintaq Komitəsinin rəsmisi Svetlana Petrenko məlumat yayıb. O bildirib ki, müstəntiqlər qəzanın baş verdiyi ərazidə işləyir, hava nəqliyyatı təşkilatlarında axtarış və sənədlərin müsadirəsini həyata keçirirlər. Qeyd edək ki, bu gün An-24 təyyarəsinin qəzaya uğrayıb. Qəza nəticəsində təyyarədə olan 49 nəfər – 43 sərnişin, 6 heyət üzvünün hamısı həlak olub.

Amur vilayətində qəzaya uğrayan “An-24” təyyarəsi zərbə zamanı yanıb və təyyarəsinin bütün sərnişinləri, həmçinin ekipaj üzvləri həlak olub. Sozcu.az TASS-a istinadla xəbər verir ki, bu barədə Mülki Müdafiə və Yanğın Təhlükəsizliyi Mərkəzinin mətbuat xidməti məlumat yayıb. Məlumata görə, yanan təyyarənin qalıqları “Mi-8” helikopterinin ekipajı tərəfindən Tında şəhərindən 16 km aralıda, Kuvıqta kəndi istiqamətində, dağın yamacında aşkar edilib. Təyyarə qəzasının baş verməsinə səbəb kimi zəif görmə şəraitində eniş zamanı ekipajın səhvi göstərilib. ***10:56  Amur vilayətində An-24 sərnişin təyyarəsinin qəzaya uğradığı yer tapılıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə TASS-a Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyinin mətbuat xidmətindən bildirilib. “Axtarış tədbirləri zamanı Federal Hava Nəqliyyatı Agentliyinin Mi-8 helikopteri yanan təyyarənin gövdəsini aşkar edib. Xilasedicilər hadisə yerinə getməyə davam edir”, - məlumatda deyilir. ***10:25 Rusiyanın Amur vilayətində “An-24” sərnişin təyyarəsi ilə əlaqə kəsilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə TASS agentliyi mənbəyə istinadla məlumat yayıb. Məlumata görə, “Anqara” aviaşirkətinin “An-24” təyyarəsi Tında hava limanından bir neçə kilometr aralıda radardan itib. Amur vilayətinin qubernatoru Vasili Orlov bildirib ki, təyyarədə 43 sərnişin, o cümlədən 5 uşaq və 6 ekipaj üzvü var. “Blaqoveşenskdən Tındaya uçan “An-24” sərnişin təyyarəsi bu gün radarlardan itib. İlkin məlumatlara görə, göyərtədə 43 sərnişin (o cümlədən 5 uşaq) və 6 ekipaj üzvü olub. Təyyarənin axtarışı üçün bütün lazımi qüvvə və vasitələr cəlb olunub”, - qubernator “Telegram” kanalında yazıb. Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyi də Amur vilayətində “An-24” sərnişin təyyarəsi ilə əlaqənin kəsildiyini təsdiqləyib. Təyyarənin axtarışı üçün xilasedicilər göndərilib. Pilotlar havada problem olduğuna dair heç bir siqnal verməyiblər.

Bəzi sosial şəbəkə hesablarında Azərbaycan Respublikasının bir sıra dövlət xadimləri adından “deep fake” texnologiyası ilə hazırlanmış, reallığı əks etdirməyən açıqlamalar yayılıb. Bu barədə Sozcu.az-a MEDİA-dan məlumat verilib. Qeyd olunub ki, müəyyən dairələr tərəfindən süni intellektin köməyi ilə hazırlanan və informasiya mühitində yayılan silsilə xarakterli saxta videogörüntülər ictimai rəyi çaşdırmağa yönələn kobud manipulyasiya nümunəsidir. Cəmiyyəti yalnız rəsmi mənbələrin verdiyi informasiyaya inanmağa, dövlətin rəsmi mövqeyini ifadə edən məlumatları ölkənin informasiya agentlikləri və digər peşəkar media subyektlərindən əldə etməyə çağırırıq. Azərbaycan vətəndaşlarını, jurnalistləri, ictimai fəalları bu kimi hallara qarşı hər zaman prinsipiallıq nümayiş etdirməyə, saxta və yalan məlumat əsaslı kampaniyaların, “deep fake” texnologiyaları ilə məzmunyaratma tendensiyasının vüsət aldığı bir şəraitdə sayıq olmağa səsləyirik.

Bakının Suraxanı rayonunda yanğın söndürmək üçün nəzərdə tutulan suyun sakinlərə satıldığı iddia olunur. Sozcu.az Oxu.az-a istinadla xəbər verir ki, bununla bağlı videogörüntü sosial şəbəkələrdə müzakirə mövzusu olub. İddiaya görə, su maşını yaşayış binasının yaxınlığında təhlükəsizlik məqsədilə quraşdırılmış yanğınsöndürmə şəbəkəsindən su götürür və həmin suyu ehtiyacı olan sakinlərə 30 manat müqabilində satır. Buna səbəb isə əraziyə uzun müddətdir, içməli suyun verilməməsi göstərilir.