Gündəm

Bu gün Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin anadan olmasının 140-cı ildönümüdür. Sozcu.az-ın məlumatına görə, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə 1884-cü il yanvarın 31-də Bakının Novxanı kəndində anadan olub. Gənc yaşlarında sosial demokratlarla birgə “Hümmət” təşkilatının yaranmasında iştirak edib. Çarizmin təqiblərinə məruz qalaraq 1909-cu ildə İrana mühacirət edən Rəsulzadə bir müddət orada “İrane-nou” qəzetinin baş redaktoru kimi çalışıb, məşrutə inqilabı yatırıldıqdan sonra Türkiyəyə mühacirət edib. O, 1911-ci ildə Müsavat Partiyasına üzv qəbul edilib və 4 il sonra Müsavat Partiyası Mərkəzi Komitəsinin sədri seçilib. 1918-ci ildə Fətəli Xan Xoyski ilə birgə Şərqdə ilk respublikanın yaradılmasını rəsmi şəkildə elan edib. 1920-ci il aprelin 28-də bolşevik işğalından sonra həbs edilib. Az sonra Stalinin göstərişi ilə həbsdən azad edilərək Moskvaya aparılıb. Stalinin təkidlərinə baxmayaraq, sovet hakimiyyəti ilə əməkdaşlıqdan imtina edərək SSRİ-ni tərk edib. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə 1955-ci ilin martın 6-da Ankarada dünyasını dəyişib. 1992-ci il dekabrın 24-də Azərbaycan Prezidenti Əbülfəz Elçibəy "Görkəmli ictimai-siyasi xadim Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin totalitar sovet rejimi dövründə repressiyaya məruz qalmış ailə üzvlərinin Azərbaycana qaytarılması və onların sosial-məişət məsələlərinin həlli haqqında" sərəncam imzalayıb. 29 dekabr 1993-cü ildə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev "Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin anadan olmasının 110 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında" sərəncam imzalayıb. 22 noyabr 2013-cü ildə isə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam verib. Sərəncama əsasən, respublikada və respublikadan kənarda silsilə yubiley tədbirləri keçirilib. Həmçinin, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulmasının 100-cü ili münasibətilə Prezident İlham Əliyev tərəfindən 2018-ci ili "Cümhuriyyət İli" elan edilib. Prezident İlham Əliyev Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 140 illiyinin qeyd edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.

Yanvarın 30-da Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan Avropa İttifaqının (Aİ) bu ölkədəki müşahidə missiyasının rəhbəri Markus Ritteri qəbul edib. Sozcu.az ErmənistanKİV-nə istinadən xəbər verir ki, Təhlükəsizlik Şurasının ofisinin məlumatına görə, görüşdə həmsöhbətlər Aİ-nin mülki müşahidə missiyasının fəaliyyətini müzakirə ediblər. Eyni zamanda, Avropa İttifaqının mülki işçilərinin sayının artırılması ilə bağlı Avropa Şurasının qərarına toxunublar. Həmsöhbətlər bölgədə sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin olunması baxımından mülki missiyanın yerləşdirilməsinin mühüm rol oynadığını vurğulayıblar.

09:26 Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) "112" qaynar telefon xəttinə Beyləqan rayonunun İmamverdili kəndində yol-nəqliyyat hadisəsinin baş verməsi ilə əlaqədar xilasedici köməyinə ehtiyac yaranması barədə məlumat daxil olub. Nazirlikdən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, məlumatla əlaqədar FHN-nin Dövlət Yanğından Mühafizə Xidmətinin müvafiq xilasetmə qüvvələri çağırış üzrə cəlb olunub. Əməliyyat şəraiti qiymətləndirilərkən müəyyən olunub ki, VAZ markalı minik avtomobili və “Kamaz” markalı yük avtomobili toqquşub, 1 nəfər avtomobildə sıxılmış vəziyyətdə qalıb. Həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində 1 nəfərin meyiti “Kamaz” markalı yük avtomobilindən çıxarılaraq aidiyyəti üzrə təhvil verilib. *** Beyləqanda yük avtomobili ilə minik avtomobili toqquşub. Hadisə Beyləqan rayonunun İmamverdili kəndi ərazisində, İmişli-Beyləqan avtomobil magistralının üzərində yerləşən körpüdə baş verib. “Kamaz” markalı avtomobil idarəetməni itirərək qarşı yola çıxıb və VAZ-2105 markalı minik avtomobili ilə toqquşub. Daha sonra yük avtomobili körpüdən aşaraq Bakı-Horadiz dəmir yolu xəttinin üzərinə düşüb. Nəticədə hər iki sürücü və VAZ-2105 markalı avtomobildə olan sərnişin hadisə yerində ölüblər. Hazırda yük avtomobilinin dəmir yolu xəttinin üzərindən götürülməsi işləri yerinə yetirilir. Qəza ilə əlaqdar dəmir yolu xəttində qatarların hərəkəti dayandırılıb. Faktla bağlı BDYPİ və xətt polisi tərəfindən araşdırma aparılır. *** Beyləqan rayonunun İmamverdili kəndi ərazisində baş verən yol-nəqliyyat hadisəsi zamanı ölənlərin adları açıqlanıb. Bildirilib ki, rayonun Bahar qəsəbəsindən olan 2 nəfər hadisə yerində ölüb. Bunlar - VАZ markalı minik avtomobilinin sürücüsü 1992-ci il təvəllüdlü İlqar Məmmədov və “Kamaz” markalı yük maşının sürücüsü, 1973-cü il təvəllüdlü Barat İsmayılovdur. Qəzada ağır yaralanan daha bir nəfər - 1985-ci il təvəllüdlü Şəmşir Abış oğlu Şükürzadə İmişli Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına yerləşdirilsə də, onun həyatını xilas etmək mümkün olmayıb.

Yayılan məlumatlara görə, əhaliyə xəbərdarlıq edilərək, su qızdırıcılarının hamam otaqlarında istifadəsinin qarşısı alınır. Hətta bir sıra mənzillərdə qaz xətləri möhürlənib və su qızıdırıcılarına qazın verilişi dayandırılıb. "Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin Sağlamlıq, Əməyin Təhlükəsizliyi, Ətraf Mühitin Mühafizəsi və Keyfiyyətə Nəzarət Şöbəsinin rəisi İlkin Behbudov Trend-ə bildirib ki, mövcud qanunvericiliyə görə, Azərbaycanda hamam otağında heç bir halda su qızdırıcısından istifadə etmək olmaz. "2009-cu ildə qüvvəyə minmiş "Qaz təchizatı. Layihələndirmə normaları"na əsasən, su qızdırıcı cihazların vanna otaqlarına qoyulmasına yol verilmir. Qanunda qeyd olunub ki, əvəllər qüvvədə olan normalara uyğun olaraq, vanna otaqlarında yerləşdirilmiş su qızdırıcılarının evdə və ya qaz təchizatı sistemində yenidənqurma işləri aparılarkən vanna otaqlarından çıxarılıb mətbəxlərdə və ya qeyri-yaşayış otaqlarında yerləşdirilməsi, hər bir konkret halda, yerli qaz təsərrüfatı istismarı müəssisələrinin razılığı ilə layihə təşkilatı tərəfindən həll edilməlidir. Qanunun qəbulundan əvvəl vanna otaqlarında yerləşdirilən su qızdırıcıları qaz təchizatı sistemində yenidənqurma işləri aparılarkən mətbəxlərdə və ya qeyri-yaşayış otaqlarında yerləşdirilməlidir". İ.Behbudov bildirib ki, Nazirlər Kabinetinin 2023-cü il tarixli, 215 saylı qərarı var. "Həmin qərara əsasən, qazpaylayıcı tərəfindən ildə bir dəfə yoxlama aparılmalıdır. Qərarın 8-ci bəndinə əsasən, aparılan yoxlamalar zamanı nöqsanlar aşkar olunarsa, çatışmazlığın aradan qaldırılması üçün abonentə bir aydan çox olmayan möhlət verilir. Əgər nöqsanlar aradan qaldırılmazsa, bizim tərəfimizdən həmin cihaza gedən qazın təminatı dayandırıla bilər. Yanvar ayından etibarən yoxlamalar aparılır, normaları pozan vətəndaşlara müvafiq xəbərdarlıq edilir", - deyə o əlavə edib. Qeyd edək ki, hava şəraitinin qeyri-sabit olması ilə bağlı qaz istehlakçıları tərəfindən qazdan istifadəyə dair qaydalara əməl edilməməsi, şəbəkəyə qoşulmuş avadanlıqların istismarına nəzarətin düzgün təşkil edilməməsi nəticəsində 2024-cü ilin yanvar ayı ərzində dəm qazından zəhərlənmə və ölüm hallarında artım müşahidə edilir.

"Rusiya Federasiyası ilə Kiyev arasında danışıqlar 2024-cü ildə mümkündür". Sozcu.az xəbər verir ki, bunu NATO-nun Avropadakı keçmiş komandanı Ceyms Stavridis "WABC 770 AM" telekanalına müsahibəsində bildirib. O deyib ki, həm Rusiya, həm də Ukrayna müharibədən tükənib və çox güman ki, bu ilin sonunda, ABŞ seçkilərindən sonra sülh danışıqlarına başlayacaqlar. Hərbçi əlavə edib ki, həm Rusiya, həm də Ukrayna çətinliklər yaşayır və üçüncü tərəflərdən kömək alır. Keçmiş baş komandanın fikrincə, Rusiya Federasiyası ilə Ukrayna arasındakı müharibə Koreya müharibəsi kimi bitə bilər: "Bu isə o deməkdir ki, Rusiya Ukraynanın müəyyən hissəsinə, Krıma, Rusiyaya quru körpüsünə nəzarət edəcək”. "Digər tərəfdən, mən Ukraynanın NATO-ya üzv olacağını güman edirəm", - Stavridis davam edib.

Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius xəbərdarlıq edib ki, Almaniya Avropanın gələcəkdə qarşılaşacağı təhlükəsizlik problemlərinə qarşı özünü müdafiə etməyə hazır deyil. Sozcu.az xəbər verir ki, nazirin bu açıqlaması dünya mətbuatında "tarixi etiraf" kimi qiymətləndirilib. Vəzifəyə gəldiyi gündən bəri Almaniyanı tez-tez müharibəyə hazır olmağa çağıran Pistorius Rusiya və digər aktorların təhdidlərinə hazırlaşmağın vacibliyini vurğulayıb. Avropada sülhün “artıq danılmaz bir əminlik” olmadığı barədə xəbərdarlıq edən Pistorius əlavə edib ki, Almaniya və digər NATO müttəfiqlərinin üzləşdiyi dəyişən təhlükəsizlik problemləri səbəbindən Bundesverin rolu da dəyişib. Nazir, həmçinin Almaniyada 2011-ci ildə ləğv edilmiş məcburi hərbi xidmətin bərpası ilə bağlı ictimai müzakirəyə çağırıb və bildirib ki, bu istiqamətdə atılan istənilən addım seçicilərin əksəriyyətinin dəstəyini qazanmalıdır. Moskva isə dəfələrlə heç bir NATO ölkəsi üçün təhlükə yaratmadığını, lakin onun maraqları üçün potensial təhlükəli hərəkətlərə göz yummayacağını vurğulayıb, eyni zamanda bərabər şərtlərlə dialoqa açıq olduğunu və Qərbin Avropanı hərbiləşdirmə siyasətindən imtina etməsinin vacibliyini bildirib. Rusiya prezidenti Vladimir Putin də Rusiyanın Şimali Atlantika Alyansı ilə birbaşa hərbi münaqişə istəmədiyini, lakin kimsə istəsə, Moskvanın hazır olduğunu vurğulayıb.

Bakıda dəm qazından boğularaq ölən Əli və Sərxan Həsənov qardaşları Tovuz rayonunun Ağbulaq kəndində bu gün dəfn olunub. Sozcu.az “Report”a istinadla xəbər verir ki, kəndin icra nümayəndəsi Əli İbrahimov hadisə iki qardaşın kirayədə qaldığı mənzildə yanvarın 25-i gecə saatlarında baş verdiyini bildirib. İcra nümayəndəsi vurğulayıb ki, Sərxan bu gün ABŞ-yə getməli imiş. Mərhumların əmisi Aslan Həsənov isə bildirib ki, onlar ailədə 6 nəfər olub - iki bacı, iki qardaş və ana-ata. Bacılardan biri eşitmə məhdudiyyətli olub. Digər bacı isə elə Ağbulaq kəndinə gəlin köçüb. Anası evdar qadın, atası isə təsərrüfatla məşğul olurmuş. Sərxanın qardaşı keçən ilin noyabr ayında ailə həyatı qurub. Yanvarın 24-də Əli həyat yoldaşı Aynuru Bakıda yaşayan qayınatasıgilə aparıb. Sonradan yaxınları onların zənglərinə cavab verməyən qardaşlardan nigaran qalıblar. Evə ilk gələn Əlinin həyat yoldaşı və onun qardaşı olub. Onlar evə daxil olan zaman Əli və Sərxanın dünyasını dəyişdiklərini görüblər”. A.Həsənov Əlinin Bakıda traktor sürücüsü işlədiyini qeyd edib. TƏBİB-dən isə “Report”un sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, yanvarın 25-i saat 19:36 radələrində Ziya Bünyadov 77 q ünvanından Respublika Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Mərkəzinə çağırış daxil olub: “Ünvanda iki nəfərin (kişi cinsli) həkiməqədər ölüm faktı qeydə alınıb”.

ABŞ Prezidenti Co Bayden Konqresin əsas komitələrinin rəhbərlərinə Türkiyəyə F-16 qırıcılarının satışı ilə bağlı məktub göndərib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Röyters” mənbələrinə istinadla məlumat yayıb. “Məktubda Bayden Konqresi satışı gecikmədən təsdiqləməyə çağırıb”, - mənbə bildirib. Qeyd edək ki, dekabrın 23-də Türkiyə parlamenti İsveçin NATO-ya üzvlüyü ilə bağlı protokolun ratifikasiyası haqqında qanun layihəsini təsdiqləyib.

ABŞ Xarici İşlər Nazirliyinin "Ədalət üçün mükafat" layihəsi çərçivəsində SEPAH-a bağlı iş adamı Hüseyn Hatifi Ərdəkani barədə məlumat üçün 15 milyon dollar mükafat təyin edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Dövlət Departamenti məlumat yayıb. "Bu iranlı iş adamı İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun silah istehsalı üçün ehtiyac duyduğu mürəkkəb texnologiyanın əldə edilməsi və ötürülməsi sahəsində SEPAH-la əməkdaşlıq edib", - məlumatda bildirilib. Bildirilib ki, əldə edilən hərbi texnikanın satışı SEPAH-a beynəlxalq terror fəaliyyətləri üçün lazım olan maliyyə resurslarını təmin etməyə imkan verib. Xatırladaq ki, ABŞ Maliyyə Nazirliyi bundan əvvəl İran üçün PUA hissələrinin çatdırılmasındakı roluna görə Hüseyn Hatifi Ərdəkaniyə sanksiya tətbiq edib.

Ukrayna müharibənin 700-cu günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 378 660 hərbçi, 6 227 ədəd tank, 11 579 ədəd zirehli döyüş maşını, 9008 ədəd artilleriya sistemi, 971 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 659 hava hücumundan müdafiə sistemi, 331 ədəd hərbi təyyarə, 324 ədəd helikopter, 12 005 ədəd avtomobil texnikası, 6 998 ədəd PUA, 1 842 qanadlı raket, 23 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 1416 xüsusi avadanlıq itirib.

Ermənistan-Azərbaycan sərhədində hələ də eskalasiya ehtimalı var. Sozcu.az Globalinfo.az-a istinadən xəbər verir ki, bunu Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan deyib. “Bu il müxtəlif ölkələrdə keçiriləcək seçkilərin nəticəsində bu eskalasiya ehtimalı daha da artacaq”, - Mirzoyan bildirib. Bununla yanaşı, XİN başçısı Bakı və İrəvan arasında müxtəlif səviyyələrdə təmasların olduğunu qeyd edib: “Tərəflər Prezident və Baş nazir administrasiyaları ilə yanaşı, Xarici İşlər Nazirlikləri və digər dövlət qurumları səviyyəsində də əlaqə saxlayırlar. Sülh sazişi ilə bağlı sənədlərin mübadiləsini XİN həyata keçirir. Danışıqların vasitəçi ilə, yaxud vasitəçisiz keçirilməsi Ermənistan üçün prinsipial məsələ deyil. Bizə Bakıdan sərhəddə görüş təklifi gəlməyib, amma belə bir təşəbbüs haqqında eşitmişəm”. Qeyd edək ki, rəsmi Bakının sülh prosesini apardığı vaxtda İrəvandan belə açıqlamanın verilməsi Ermənistan tərəfinin sülhdən yayınmaq cəhdləri kimi qəbul edilə bilər.

Xəbər verdiyimiz kimi, Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin müəssisəsində partlayış baş verib, 3 nəfər yaralanıb. Sozcu.az xəbər verir ki, prokurorluğun məlumatına görə, hadisənin zavodun sexlərindən birində minatan silahın 120 mmlik mərmisinin çəkilclə vurularaq sıxılması nəticəsində baş verməsi ehtimal edilir.