Gündəm

Bakıda və Abşeron yarımadasında, eləcə də bəzi bölgələrdə aprelin 9-12-də gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı və narıncı xəbərdarlıq verilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidməti məlumat yayıb. Bildirilib ki, Naxçıvan MR, Quba, Siyəzən, Şirvan, Astara, Ağdaş, Ucar, Zərdab, Kürdəmir, Beyləqan, Ağdərə, Xankəndi, Şuşa, Xocavənd, Şabran, Xaçmaz, Biləsuvar, Salyan, Bərdə, Yevlax, Tərtər, Ağdam, Ağcabədi, Sabirabad, Saatlı, İmişli, Hacıqabul, Göyçay, Cəlilabad, Masallı, Lənkəran, Göygöl, Füzuli, Qubadlı, Gədəbəy, Balakən, Şəki, Qax, Zaqatala, Oğuz, Qəbələ, İsmayıllı, Şamaxı və Ağsuda qərb küləyi əsəcək, küləyin sürəti 13.9-20.7 m/san təşkil edəcək. Bakıda və Abşeron yarımadasında, Kəlbəcər, Laçın, Zəngilan, Cəbrayıl, Gəncə, Naftalan, Mingəçevir, Goranboy, Samux, Şəmkir, Tovuz, Ağstafa, Qazax, Qobustan, Daşkəsən, Lerik, Yardımlı, Qusar, Xızı və Neftçalada şimal-qərb küləyi əsəcək, küləyin sürəti 20.8-28.4 m/san-dək güclənəcək.

2024-cü ildə İranda 972 edam hökmünün icrası qeydə alınıb və bu, ötən il dünyada edam cəzalarının 64%-i deməkdir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Beynəlxalq Əfv Təşkilatının bəyanatında deyilib. “İran hökuməti edam cəzasından etnik və dini azlıqlar və müxaliflərin susdurulması üçün vasitə kimi istifadə edir”, - bəyanatda bildirilib. 2024-cü ildə dünya üzrə ümumilikdə 1518 nəfər edam edilib və ən çox edam İran, İraq və Səudiyyə Ərəbistanında olub. Qeyd edək ki, qeyri-rəsmi məlumatlara görə, ötən il İranda edam edilənlərin sayı 1050 nəfərdir.

“Xarici İşlər Nazirliyinin son məlumatına görə, mina xəritələri ilə bağlı məlumatların cəmi 25 faizi həqiqəti əks etdirir. Yəni 75 faiz məlumat dəqiq və həqiqətə uyğun deyil. Bu o deməkdir ki, hələ uzun illər mina təhlükəsi ilə baş-başa qalacağıq”. Bu sözləri "Yeni Sabah"a ehtiyatda olan polkovnik Üzeyir Cəfərov bildirib. O qeyd edib ki, mina təhlükəsi uzun müddət davam edəcək: “Son günlər mina partlayışlarından faciələr baş verir. Mina bəlası hələ uzun illər davam edəcək. Nə qədər çalışsaq da, istər ANAMA, istərsə də güc strukturları təmsilçiləri bunun qarşısını tam almaqda acizdir. Çünki onlar elə basdırılıb ki, onların harada saxlanmasını hətta ermənilərin özləri də unudublar. Xarici İşlər Nazirliyinin son məlumatına görə, mina xəritələri ilə bağlı məlumatların cəmi 25 faizi həqiqəti əks etdirir. Yəni 75 faiz məlumat dəqiq və həqiqətə uyğun deyil. Bu o deməkdir ki, hələ uzun illər mina təhlükəsi ilə baş-başa qalacağıq.  İşğaldan azad edilmiş ərazilərə köçən insanlar son dərəcə diqqətli olmalıdır. 2023-cü ildəki antiterror əməliyyatından sonra 390 vətəndaşımız minaya düşüb. Onların arasında şəhid olan da var, ağır xəsarət alan da. Əksəriyyəti isə ömürlük şikəstdir. Bu statistika artacaq”.  Hərbi ekspert qeyd edib ki, mina təhlükəsi ilə bağlı mütəmadi məlumatlandırma aparılmalıdır: “Hətta əsrlər keçsə belə, hardasa undulub qalan mina müəyyən dövrdən sonra özünü büruzə verir. Uzun illər sovet dövründə Lənkəran ərazisində, Xəzər dənizi yaxınlığında poliqon olub. Həm Masallının Mahmudavar kəndində, həm də Lənkəran ərazisində təlimlər keçirilib. Həmin ərazilərdəki karoziyaya uğrasa da, hələ də təhlükəlidir. Zaman-zaman sözügedən ərazidə həmin minaların peydə olmasının şahidi oluruq. Azərbaycan teleməkanını bürüyən çal-çağır verilişlərin heç olmasa bu barədə reklamlar, xəbərdarlıqlar getməlidir. İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə yaşayan vətəndaşlar üçün mina təhlükəsi ilə bağlı məlumat vərəqələri paylanmalıdır. Minanın aktual təhlükə olması insanların şüuraltına yeridilməlidir. Çox təəssüflər olsun ki, bu məsələyə biganə yanaşırıq”.  Xatırladaq ki, son 2 gündə Cəbralı və Ağdamda 3 mina partlayışı baş verib. Nəticədə, 1 hərbçi, 1 ANAMA əməkdaşı və 3 mülki şəxs xəsarət alıb və ya həlak olub. 

"Çevriliş təşkilatçıları Türkiyədə, təmasları isə ABŞ-dadır. Əkrəm İmamoğlunun həbsi üçün Trampdan razılıq alınıb".  Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Özgür Özel tərəfdarlar qarşısında çıxışı zamanı deyib. "Ərdoğana müraciət edirəm: "Qarşıdan gələn ilk seçkilərdə nə Amerika, nə də Tramp sizi bizdən xilas etməyəcək!", - deyə müxlaif lider bildirib. Unikal)

Donetsk vilayətinin Toretsk şəhəri uğrunda gedən döyüşlərdə rusların itkiləri 15 mini ötüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin 100-cü əlahiddə mexanikləşdirilmiş briqadasının kapitanı Sergey Xominski “Ukrayna radiosu”na açıqlamasında deyib. Onun sözlərinə görə, onun olduğu briqada 2024-cü ilin iyulundan Toretskdə döyüşür: “Şəhər uğrunda döyüş 9 aydır davam edir. Bu müddət ərzində düşmən heç bir mübaliğəsiz canlı qüvvə sarıdan fəlakətli itkilər verdi. Toretskdə düşmənin ölən hərbçilərinin sayı 15000-i keçib. Yaralılar da nəzərə alınmaqla ümumi itkilər 50 mindən çoxdur”.

Rusiya ABŞ-ın yeni rüsumlarından tamamilə yayınan azsaylı ölkələrdən biri oldu. Lakin hətta dolayı təsir belə Rusiya iqtisadiyyatı üçün hiss olunandır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu “Nyusvik” yazıb. Qeyd olunub ki, Tramp dünyaya tarif müharibəsi başladıqdan sonra Rusiya fond birjalarında çökmə baş verib. Belə ki, Moskva Birjası (MOEX) şirkətlərinin kapitallaşması 23,7 milyard dollar azalıb. Rusiya üzrə MOEX indeksi, ölkənin 43 ən iri ictimai şirkətini izləyən göstərici bir həftə ərzində 8% dəyər itirdi. Bu isə 2022-ci ilin sentyabrından bəri – Putinin kütləvi səfərbərlik elan etdiyi dövrdən bu yana ən böyük geriləmədir. “Xüsusilə “Sberbank” (5,2%), “Qazprom” (4,9%), metallurgiya və kömür nəhəngi “Meçel” (7%) və qaz şirkəti “Novatek”in (5,4%) səhmləri ucuzlaşdı. Analitiklərin fikrincə, Trampın tətbiq etdiyi tariflər dünya iqtisadiyyatının soyumasına və neftə tələbatın azalmasına gətirib çıxaracaq. Bu isə neftin qiymətinin aşağı düşməsi deməkdir. Nəticədə bu vəziyyət Rusiyaya mənfi təsir göstərəcək.Trampın qlobal tariflərinin dolayı təsirindən əlavə, Rusiya birjasına OPEK-in may ayında neft hasilatını üç dəfədən çox artırmaq planları da təsir göstərib. OPEK ABŞ-ın tariflərinin mənfi təsirini kompensasiya etmək üçün daha çox neft sataraq eyni gəliri əldə etməyə çalışır. Bu isə neftin qiymətinin daha da aşağı düşməsinə səbəb olacaq”, - deyə nəşrin məqaləsində qeyd olunub.axar)

Ukrayna müharibənin 1137-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 922 340 hərbçi, 10 541 ədəd tank, 21 952 ədəd zirehli döyüş maşını, 25 730 ədəd artilleriya sistemi, 1 350 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1 124 hava hücumundan müdafiə sistemi, 370 ədəd hərbi təyyarə, 335 ədəd helikopter, 42 954 ədəd avtomobil texnikası, 31 778 ədəd PUA, 3 123 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 788 xüsusi avadanlıq itirib.

Ermənistan tərəfindən basdırılmış minalar Azərbaycan mülki əhalisinin təhlükəsizliyini və rifahını təhdid etməyə davam edir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb. Bildirilib ki, bu gün Ağdamda daha bir mülki şəxs mina qurbanı olub: "İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra mina çirklənməsi səbəbindən ümumilikdə 387 azərbaycanlı mina qurbanı olub. İnsanların mina səbəbilə həlak olması və yaralanması gizli təhlükənin davam etdiyini və dağıdıcı olduğunu göstərir". Məlumatda vurğulanıb ki, davamlı mina çirklənməsi regionda sülh, barışıq və sabitlik üçün əsas maneə təşkil edir: "Beynəlxalq ictimaiyyəti bu kritik məsələnin həllində əhəmiyyətli siyasi və praktiki dəstək verməyə çağırırıq".

Vladimir Putindən Ukraynadakı münaqişəni sona çatdırmaq üçün saziş bağlamasını istəyirəm. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp deyib. “İstəyirəm ki, rus, ukraynalı əsgərləri və digər insanları öldürməyi dayandıraq. Əmin olmaq istəyirəm ki, o, bunu edir və düşünürəm ki, edəcək. Mən onun neftinə ikinci dərəcəli tariflər tətbiq etmək istəmirəm. Amma düşünürəm ki, o, bunu yerinə yetirməsə, bunu edəcəm. Mən bunu Venesuela ilə etmişəm”, - Tramp bildirib.

Martın 30-u saat 21:25 radələrində Ermənistan silahlı qüvvələri pilotsuz uçuş aparatı və dronlar vasitəsilə Qerenzur yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerləşən mövqeləri ilə üzbəüz istiqamətdəki Azərbaycan Ordusunun mövqeləri üzərində yenidən kəşfiyyat xarakterli uçuşlar həyata keçirməyə cəhd edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb. Bildirilib ki, bölmələrin sayıqlığı nəticəsində Ermənistanın təxribatçı cəhdinin qarşısı alınıb. Bundan başqa, martın 30-u saat 22:30-dan 31-i saat 04:35-dək Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Gorus, Basarkeçər və Çəmbərək rayonları istiqamətlərindən Azərbaycan Ordusunun mövqelərini bir neçə dəfə atıcı silahlardan fasilələrlə atəşə tutub.

Ramazan ayının başa çatması ilə əlaqədar Azərbaycanda bu gün bayram namazı qılınıb. Sozcu.az xəbər verir ki, saat 08.00-da Əjdərbəy məscidində, saat 09.00-da isə Təzəpir məscidində bayram namazının qılınmasına başlanıb. Yüz minlərlə insan məscidlərə axışaraq namaz qılıb, dualar edib, Allahdan bağışlanmasını diləyiblər. Daha sonra dindarlar bir-birlərini bayram münasibətilə təbrik ediblər. 

09:49 Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 838 nəfərə çatıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə xarici media məlumat yayıb. Bildirilib ki, yeraltı təkanlar zamanı 1670 nəfər xəsarət alıb. *** Myanmada baş verən zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1002-yə, yaralıların sayı isə 2376-ya çatıb. Bu barədə Türkiyə mediası məlumat yayıb. Qeyd edək ki, ötən gün Myanmada 7.7-7.9 bal gücündə zəlzələ baş verib. *** Zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 1644-ə çatıb. Bu barədə Myanmanın Dövlət İdarə Şurası məlumat yayıb. Təbii fəlakət nəticəsində 3408 nəfər xəsarət alıb, 139 nəfər isə itkin hesab olunur. Dağıntı altında qalanların axtarış-xilasetmə işləri davam edir.