Aktual

Son vaxtlar sosial şəbəkələrdə yerli adlarla açılan profillər vasitəsi ilə edilən dələduzluq halları artıb. Xüsusən “Facebook” və “Telegram” kimi platformalarda istifadəçilərə Azərbaycan dilində şirnikləşdirici reklam mesajları və linklər göndərilir. Lakin belə saxta linklər şəxsi məlumatların oğurlanması və bank hesablarının ələ keçirilməsi ilə nəticələnir. Mövzu ilə bağlı Yenisabah.az-a danışan İT üzrə mütəxəssis Vahid Qasımov bildirib ki, vətəndaşlar sadəcə 1 nüansı hər zaman yadda saxlamalıdır: “Bunlar əslində mesaj deyil, reklama qoyulan postlardır. Ona görə də sosial şəbəkələrdən istifadə edən hər bir istifadəçinin qarşısına bu çıxır. Burada aldanmaq istəməyənlər sadəcə bilməlidir ki, pulsuz heç nə olmur. Yəni insanlar bilməlidir ki, sosial şəbəkələrdə müftə yolla heç kim onlara pul verməyəcək. Bunun üçün sadəcə ayıq olmaq və şəxsi anlayış lazımdır. Əks təqdirdə belə şeylərin qarşısını texniki olaraq almaq mümkün deyil”. Vahid Qasımov qeyd edib ki, belə paylaşımlar kütləvi formada iqnor (qara siyahıya atmaq) edilməlidir: “İqnor zamanı belə paylaşımlar bəzən silinir, bəzənsə yox. Bəzi şikayətlər istifadəçilər tərəfindən kütləvi edilsə də, sosial şəbəkələr bunu rədd edir. Bu daha çox sosial şəbəkələrdən asılıdır. Paylaşımın məzmunu Azərbaycan dilində olduğuna görə sosial şəbəkə adminləri spam səbəbini dəqiq başa düşmür. Gərək külli miqarda insan eyni postu dəfələrlə şikayət etsin ki, botlar da həmin postu silsin. Ona görə də insanlar kütləvi formada belə postları şikayət etməlidir”.

Bakıda və Abşeron yarımadasında, eyni zamanda bəzi bölgələrdə 12-13-dekabr tarixlərində gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı və narıncı xəbərdarlıq elan olunub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidməti məlumat yayıb. Bakıda və Abşeron yarımadasında, Ağdam, Ağdərə, Kəlbəcər, Qazax, Gəncə, Ağstafa, Tovuz, Gədəbəy, Daşkəsən, Şəmkir, Göygöl, Samux, Mingəçevir, Yevlax, Bərdə, Tərtər, Ucar, Ağdaş, Qax, Balakən, Şəki, Zaqatala, Qusar, Xızı, Xaçmaz, Siyəzən, Şabran, Oğuz, Qəbələ, Salyan, Neftçala, Hacıqabul, Şirvan, Göyçay rayonlarında fasilələrlə şimal-qərb küləyi əsəcək və küləyin sürəti 13.9-20.7 m/san təşkil edəcək. Bu da sarı xəbərdarlığa uyğundur. Goranboy və Naftalan rayonlarında isə fasilələrlə şimal-qərb küləyinin əsəcəyi və küləyin sürətinin 20.8-28.4 m/san olacağı gözlənilir. Bu da narıncı xəbərdarlığa uyğundur.

Baş nazir Əli Əsədov gələn ilin bayram günləri ilə bağlı Qərar imzalayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, qərara əsasən, 2025-ci il martın 20, 21, 22, 23, 24-ü Novruz bayramı günləri müəyyən edilib. Gələn il 22 və 23 mart tarixləri şənbə və bazar günlərinə təsadüf etdiyi üçün Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq, 25 və 26 mart tarixləri qeyri-iş günü olacaq. Beləliklə, 2025-ci ilin Novruz bayramında ardıcıl 7 gün -20, 21, 22, 23, 24, 25 və 26 mart tarixlərində iş olmayacaq. Martın 27-si isə bayramdan sonra ilk iş günü olacaq.

Hər il 4-20 dekabrda təkrarlanan Geminidlər meteor selinin piki dekabrın 13-dən 14-nə keçən gecə gözlənilir. Bu barədə Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasından məlumat verilib. Geminidlər ən intensiv dövri meteor sellərindən biridir: "Aysız səmada saatda 150-dək meteoru müşahidə etmək mümkündür. Meteor yağışı əsasən Şimal Yarımkürəsində daha aydın görünəcək, lakin Cənub Yarımkürəsində də daha az intensivliklə izlənə bilər. Selin radiantı Əkizlər bürcünə uyğun gəldiyindən meteorlar əsasən bu bürc yaxınlığında peyda olacaqlar. Selin ən intensiv dövrü saat 02:00-da olacaq, lakin müşahidələr bütün gecə boyu davam etdirilə bilər". Meteor selləri adətən komet mənşəli olurlar Lakin Geminidlər 3200 Faeton adlı göy cismi ilə əlaqələndirilir. 1983-cü ildə Fred Uippl tərəfindən kəşf edilən bu obyekt Yunan mifologiyasında Günəş tanrısının oğlu Faetonun adını daşıyır. Faetonun asteroid yoxsa komet olduğu hələ də dəqiq bilinmir, çünki Günəşə yaxınlaşdıqda "quyruq" yaratmır. Bu səbəbdən onun daş tərkibli yeni tip obyekt və ya "sönmüş" komet olduğu ehtimal edilir. Meteor selini müşahidə etmək üçün işıq çirklənməsinin az olduğu, şəhərdən kənarda yerləşən açıq məkanlar seçilməlidir. Ayın tam fazaya yaxın olması səbəbindən işığı müşahidələrə mane olacaq və bu, görünə biləcək meteorların sayına təsir göstərə bilər. Ay 14 dekabrda saat 06:56-da batacaq, bu isə qaranlıq səmada meteorları izləmək üçün 30 dəqiqəlik imkan yaradacaq. Lakin 07:25-də artıq səhər alaqaranlığı başlayacaq və müşahidələr çətinləşəcək.

Bakının bir sıra yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Nəqliyyatı İntellektual İdarəetmə Mərkəzi (NİİM) məlumat yayıb. Hazırda: 1. Bakı-Sumqayıt şosesi, metronun "20 Yanvar" stansiyası istiqamətində; 2. Bakı-Sumqayıt şosesi, "Xırdalan" dairəsi istiqamətində; 3. Ziya Bünyadov prospekti, Müzəffər Nərimanov küçəsi ilə kəsişmədən metronun "20 Yanvar" stansiyası istiqamətində; 4. Alı Mustafayev küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində; 5. Yusif Səfərov küçəsi, Heydər Əliyev prospekti istiqamətində; 6. Babək prospekti, mərkəz istiqamətində; 7. Heydər Əliyev prospekti, köməkçi yol, mərkəz istiqamətində; 8. Əbdülvahab Salamzadə küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində; 9. 28 May küçəsi, Puşkin küçəsi ilə kəsişmədən Rəşid Behbudov küçəsi ilə kəsişməyə qədər; 10. Bakıxanov küçəsi, İnşaatçılar prospekti ilə kəsişmədən "Dədə Qorqud" parkı istiqamətində; 11. Mikayıl Useynov prospekti, Bayraq Meydanının qarşısından "Azneft" dairəsi istiqamətində; 12. Yusif Səfərov küçəsi, mərkəz istiqamətində sıxlıq müşahidə olunur.

Bakıda və Abşeron yarımadasında dekabrın 14-də gecə saatlarında havanın temperaturu 0 dərəcəyə düşəcək. Dekabrın 15-də Bakıda gündüz havanın temperaturu 2 dərəcə, gecə isə - 1 dərəcə təşkil edəcək. Dekabrın 15-də Bakıda gün ərzində sulu qar yağacağı proqnozlaşdırılır. Həmin gün havanın temperaturu digər günlərə nisbətən 6-7 dərəcə aşağı olacaq.

Azərbaycanın avtomobil bazarında hər zaman özünəməxsus çəkisi olan “Lada” markasının bir çox modellərində bahalaşma nəzərə çarpır. Məşhur şirkətin “Qranta”, “Kalina”, “Larqus” və “Priora” kimi modellərində kəskin qiymət artımı özünü göstərir. Eyni zamanda, “VAZ 2107”, “VAZ 2106” və “VAZ 2115” kimi buraxılış ili köhnə olan və istehsalı artıq dayandırılmış modellərdə də bahalaşma müşahidə olunmaqdadır.  Yenisabah.az avtomobil satışı saytlarında qiymət artımı tendensiyasını araşdırıb. Nümunə üçün bir neçə elana nəzərə saldıqda, bahalaşmanı daha dəqiq formada görmək olur. Məsələn, elan saytlarının birində satışa çıxarılan buraxılış tarixi 2011-ci il olan “VAZ 2107” modeli maşının qiyməti 12 min manatdır. 1975-ci ilin “VAZ 2106”sı isə 14 min manata təklif olunur. “Lada”nın yeni modellərində də nisbi qiymət artımı var. Şirkətin “Priora”, “Qranta” və “Kalina” kimi modellərində buraxılış ili və yürüş məsafəsindən asılı olaraq, 25-30 faiz bahlaşma özünü göstərir.  Realtorlar və satıcılar isə avtomobil bazarında Rusiya maşınlarına tələb hər zaman olduğu kimi, yenə də yüksəkdir. Onların sözlərinə görə, xüsusən aşağı gəlirli vətəndaşlar üçün bu maşınlar “əvəzedilməzdir”. Bazarda olan istənilən qiymət təlatümü demək olar ki, bu növ maşınların satışına heç bir təsir etmir. “Rus maşınlarının” əsas alıcıları sırasında rayonlarda yaşayan və maşından müxtəlif daşıma işlərində istifadə edən vətəndaşlar xüsusi yer tutur. “Lada”nın buraxılış ili köhnə olan modellərinin qarşıdan gələn utilizasiya prosesindən nə dərəcədə təsirlənəcəyini isə zaman göstərəcək. Köhnə nəqliyyat vasitələrinin kütləvi utilizasiyaya verilməsi bazarda bahalaşmanı daha da artıra bilər.

Ukrayna müharibənin 1019-cu günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 753 370 hərbçi, 9 519 ədəd tank, 19 535 ədəd zirehli döyüş maşını, 21 058 ədəd artilleriya sistemi, 1 253 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1023 hava hücumundan müdafiə sistemi, 369 ədəd hərbi təyyarə, 329 ədəd helikopter, 30 965 ədəd avtomobil texnikası, 20 071 ədəd PUA, 2 855 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 635 xüsusi avadanlıq itirib.

Müdafiə Nazirliyinin Maliyyə və Büdcə İdarəsinin sabiq rəisi general-mayor Nizami Məmmədov, Hərbi Hava Qüvvələrinin Maliyyə Xidmətinin sabiq rəisi polkovnik Cəlal Kazımov, Quru Qoşunların Maliyyə İdarəsinin sabiq rəisi Bayram Bayramov və Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Maliyyə Xidmətinin sabiq rəisi Vüsal Əlizadənin cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi yekunlaşıb. Sozcu.az APA-ya istinadən xəbər verir ki, Bakı Hərbi Məhkəməsində hakim Fikrət Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə hökm oxunub. Hökmə əsasən, Nizami Məmmədov və Bayram Bayramov hər biri 11 il 6 ay, Cəlal Kazımov 11 il, Vüsal Əlizadə isə 10 il 6 ay müddətində azadlıqdan məhrum ediliblər. Onların əmlaklarının dövlətə dəymiş ziyanın qarşılığı olaraq müsadirə olunması qərara alınıb. Qeyd edək ki, Müdafiə Nazirliyinin Maliyyə və Büdcə İdarəsinin sabiq rəisi general-mayor Nizami Məmmədov, Hərbi Hava Qüvvələrinin (HHQ) Maliyyə Xidmətinin sabiq rəisi, polkovnik Cəlal Kazımov, Quru Qoşunların maliyyə idarəsinin rəisi Bayram Bayramov, Hərbi Hava Qüvvələrinin maliyyə xidmətinin sabiq rəisi Vüsal Əlizadə, Müdafiə Nazirlinin Satınalmalar və Təchizat İdarəsinin sabiq rəisi, polkovnik Mahir Şirvanov, həmçinin nazirliyin Satınalmalar və Təchizat İdarəsinin sabiq rəisi Məlikməmməd Qurbanov, nazirliyin mənzil istismar idarəsinin sabiq rəisi, polkovnik Fikrət Mirzəyev Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin keçirdiyi xüsusi əməliyyat nəticəsində həbs ediliblər. Təqsirləndirilən şəxslər dövlət büdcəsindən ayrılan pulları mənimsəməkdə ittiham edilirlər. Xatırladaq ki, cinayət işi üzrə ümumilikdə dövlətə dəymiş ziyan 143 milyon manatdır. Cinayət işləri ayrı-ayrı icraatlarda baxılması üçün məhkəməyə göndərilib. Cinayət işi üzrə Maliyyə Nazirliyi zərərçəkmiş qismində tanınıb. Təqsirləndirilən şəxslərin hər biri Cinayət Məcəlləsinin 179.4-cü (xüsusi ilə külli miqdarda ziyan vurmaqla mənimsəmə törətmək) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb.

Ukrayna müharibənin 1017-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 750 610 hərbçi, 9 514 ədəd tank, 19 518 ədəd zirehli döyüş maşını, 21 043 ədəd artilleriya sistemi, 1 253 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1020 hava hücumundan müdafiə sistemi, 369 ədəd hərbi təyyarə, 329 ədəd helikopter, 30 899 ədəd avtomobil texnikası, 20 023 ədəd PUA, 2 855 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 633 xüsusi avadanlıq itirib.

Fransa Prezidenti Emmanuel Makron ölkə parlamentinin etimadsızlıq səsverməsindən sonra baş nazir Mişel Barnierin hökumətin istefası tələbini qəbul edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Yelisey sarayı məlumat yayıb.

Ukrayna müharibənin 1016-cı günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 748 950 hərbçi, 9 506 ədəd tank, 19 472 ədəd zirehli döyüş maşını, 21 023 ədəd artilleriya sistemi, 1 253 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 1020 hava hücumundan müdafiə sistemi, 369 ədəd hərbi təyyarə, 329 ədəd helikopter, 30 843 ədəd avtomobil texnikası, 19 977 ədəd PUA, 2 855 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3 630 xüsusi avadanlıq itirib.