Azərbaycanda avtomobillərin ehtiyat hissələri bazarında saxta mallar baş alıb gedir. Belə mallar əksər hallarda orijinal adı ilə müştərilərə sırınır. Bununla bağlı məlumatları Azad İstehlakçılar Birliyindən (AİB) də təsdiqləyiblər. AİB sədri Eyyub Hüseynov Modern.az saytına bildirib ki, uzun müddətdir, onlara əmtəə bazarında saxta, standartlara uyğun olmayan avtomobil hissələrinin satıldığına dair şikayətlər daxil olur. Onun sözlərinə görə, hökumətin sahibkarlar üçün yaratdığı rahat şəraitdən sui-istifadə edən bir çox “işbazlar” saxta avtomobil hissələrinin satışını özləri də təsdiqləyirlər. Yəni bir çox hallarda satıcılar müştəriyə “bu, əsl ehtiyat hissəsidir, bu isə onun oxşarıdır” etirafını edirlər. Saxta malların isə heç bir mənşəə sənədləri olmur. “Təsadüfi deyil ki, “Hyundai” avtomobillərini istehsal edən Cənubi Koreya şirkətinin mütəxəssisləri də Azərbaycanda saxta ehtiyat hissələrinin satışından narahat olmuş, bu işlərə nəzarət etməyə cavabdeh olan dövlət orqanlarının əməkdaşlarına 23 avqust 2023-cü ildə treninqlər keçirmişdilər. Lakin vəziyyət düzəlmədi”, - E.Hüseynov vurğulayıb. AİB sədri təəssüflə qeyd edib ki, ”Hyundai” şirkətinin Azərbaycandakı rəsmi  distrübüteri olan “Avto Azərbaycan” MMC bazarda baş verən bu xaosa qarşı heç bir iş aparmır, seyrçi mövqe nümayiş etdirir. E.Hüseynov deyib ki, Azad İstelakçılar Birıliyinin bazardakı araşdırması “Hyundai” avtomobil hissələrinin aşağıda adları qeyd olunan saxta variantlarını üzə çıxarıb: Əyləc qəlibləri; yanacaq filteri; yağ filteri; hava filteri; mühərrik qayışı; hidravlik tarımlayıcı; sükan lenti; yağ karteri; yağ nasosu; salniklər; porşenlər; val;  vanus (valın boyunluğu); mühərrik təmir dəsti; mühərrik yastığı; muftalar; alışqan şamları; əyləc diski; amartizatorlar; sürgü qolları; porşen üzlüyü; zəncir dəsti və s. Qeyd olunan saxta avtomobil hissələrinin hər biri sürücülərin həyatına təhlükə yaradır, onları maddi itkilərə salır, eyni zamanda avtomobillərin sıradan çıxmasına təsir göstərir. E.Hüseynov deyib ki, saxta malların satışı ilə məşğul olan fiziki və hüquqi şəxslər rəsmi kassa çeki də vermirlər. AİB Babək prospektindəki mağazalarda, “Maşın bazarı” kimi tanın ticarət mərkəzində çoxlu belə faktlar aşkarlayıb. “Əksər saxta mal satışı yerlərində istehlakçı hər hansı maliyyə sənədi tələb etdikdə, hətta saxta “qaimə faktura”nı da vermirlər, yəni iz qoymurlar! Saxta hissələrin markalanmasında istehlakçıları aldatmaq məqsədilə əksər hallarda “Mobis” haloqramından istifadə olunur”. Müsahibimizin sözlərinə görə, mövcud şəraitdən sui-istifadə edən çoxsaylı fiziki və hüquqi şəxs müxtəlif ölkələrdən - Çin, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Türkiyə, Koreya, Rusiyadan “Hyundai” markalı avtomobillərə  məxsus müxtəlif növdə saxta hissələr idxal edirlər.  “Saxta avtomobil ehtiyat hissələri satıldığı yerlər əsasən Bakı şəhərindəki Babək prospektində yerləşən “Avto Mall” ticarət mərkəzində, “Koreya avtomobil hissələri” (Köhnə adı “Fovarit”) mağazasında və həmin prospektdəki çoxsaylı dükanlardır. Ümumiyyətlə, saxta avtohissələr ölkəmizin bütün ərazisində geniş şəbəkə ilə satılır! Bazardakı bu sahədə olan xaos haqsız rəqabət mühiti yaratmaqla, istehlakçıların hüququnun pozulması, onların aldadılması ilə müşayiət olunan keyfiyyətsiz mallarla təminatına səbəb olur”. AİB sədri bildirib ki, yol-nəqliyyat hadisəsi baş verdikdə, sığorta şirkətləri də bu “fürsəti” əldən vermir, yəni saxta avtomobil hissələrinin istifadəsindən yararlanır və ödənilən məbləğdə bunu nəzərə alırlar: “Bununla bağlı digər problem avtotəmir məntəqələrinin əksəriyyətində saxta avtomobil hissəsindən geniş istifadə olunması, avtomobilini təmir etdirən şəxslərlə heç bir müqavilənin bağlanılmaması, ödənilən məbləğ müqabilində rəsmi maliyyə sənədinin verilməməsidir. Xidmətdən istifadə etmiş sürücünün ustanın səhvi üzündən hadisə törədib hətta dünyasını dəyışsə belə, sonuncu dəfə avtomobilini harada təmir etdirdiyinə dair heç bir faktın olmamasıdır. Bunlar hamısı ciddi istehlakçı və dövlətin qanunlarının pozulmasıyla bağlı məsələlərdir. Araşdırma göstərir ki, təkcə “Hyundai” saxta hissələrinin mal dövriyyəsi illik təqribən 2 000 000 manatdan yüksəkdir”. E.Hüseynov bildirib ki, Azərbaycan Respublikası İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 448-ci maddəsində saxta və ya keyfiyyətsiz malların idxal edilməsinə görə cəzalar nəzərdə tutulub. Saxta və ya dövlət standartlarının, standartlaşdırma üzrə digər normativ sənədlərin tələblərinə uyğun olmayan malların idxal edilməsinə görə, saxta və ya keyfiyyətsiz mallar müsadirə edilməklə, fiziki şəxslər üç yüz əlli manatdan beş yüz manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər dörd min manatdan altı min manatadək məbləğdə cərimə edilir. “Tək “Hyundai” avtomobil hissələrinin deyil, digər markalı avtomobil hissələrinin də saxtaları əmtəə bazarında geniş şəbəkə ilə satılır, nə üşün müsadirə edilmir, niyə dövlətin qanunlarına əməl edilmir?! Biz “Hyundai” markalı saxta avtomobil hissələrinin geniş şəbəkə ilə satıldığı ticarət məkanlarını araşdıraraq, Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinə, Gömrük Komitəsinə, Daxili İşlər Nazirliyinə, Vergi Xidmətinə, Əqli Mülkiyyət Agentliyinə rəsmi məlumatlar göndərmişik”, - Eyyub Hüseynov vurğulayıb.

Biləsuvar rayonunda faciəvi hadisə baş verib. Sozcu.az “Qafqazinfo”ya istinadən xəbər verir ki, rayonun Bəydili kəndində sınıqçı kimi tanınan 1961-ci il təvəllüdlü Nərgiz Şahverən qızı İmanova yaşadığı evdə Biləsuvar şəhər sakini, 2022-ci il təvəllüdlü Nəzrin Emin qızı Qubadlının sümüklərini masaj edərkən azyaşlının vəziyyəti pisləşib. Nəticədə 2 yaşlı N.Qubadlı ölüb. Faktla bağlı Biləsuvar Rayon Prokurorluğunda araşdırma aparılır.

ABŞ-nin Kentukki ştatında kütləvi atışma nəticəsində beş nəfər yaralanıb. Sozcu.az-ın məlumatına görə, bu barədə CNN telekanalı hüquq-mühafizə orqanlarına istinadən xəbər verib. "Şerif ofisinin məlumatına görə, şübhəlinin axtarışı başlayıb", - məlumatda deyilir. Hadisə Lorel dairəsində baş verib. Polis atıcının axtarışını davam etdirir. Ştatın qubernatoru Endi Beşir magistral yolu hər iki istiqamətdə bağlatdırıb. O, yerli sakinləri təhlükəli zonadan qaçmağa çağırıb.report)

Sentyabrın 8-də saat 00:05 radələrində Ağdaş şəhərində 1996-cı il təvəllüdlü İlkin İsgəndərlinin kəsilmiş-deşilmiş xəsarətlərdən xəstəxanada ölməsi barədə polisə məlumat daxil olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə DİN-in Mətbuat xidmətinin regional qrupundan məlumat verilib. Əməli törədən şəxsin saxlanılması istiqamətində polis əməkdaşları tərəfindən tədbirlər həyata keçirilir.

Bill Börns Qərbi Rusiya hər dəfə nüvə silahı ilə hədələməyə başlayanda qorxmağı dayandırmağa çağırıb... Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin direktoru Bill Börns Londona səfəri zamanı deyib ki, Qərb liderləri Rusiyanın nüvə şantajı cəhdlərinə təmkinlə yanaşmalı və bunun Kremlin dayandırmaq fikrində olmadığı adi bir praktikası olduğunu başa düşməlidirlər. Sozcu.az "TSN"-ə istinadla  xəbər verir ki, bu barədə "The Guardian" yazır. “Putin bir xuliqandır. O, zaman-zaman öz silahlarıyla hamını hədələməkdə davam edəcək... Biz bunu yadda saxlamalıyıq”, - deyə MKİ rəhbəri bildirib. Eyni zamanda, Börns etiraf edib ki, o, vaxtilə Rusiyanın Ukraynaya nüvə zərbəsi endirə biləcəyi ilə bağlı təhdidlərinə inanıb. “2022-ci ilin payızında elə bir məqam var idi ki, mən Rusiyanın Ukraynada taktiki nüvə silahından potensial istifadəsinin real riskinin olduğuna inanırdım”, - deyə o bildirib. Börns indi əmindir ki, Kremlin bu cür bəyanatlarına çox da ciddi yanaşmaq olmaz. MKİ rəhbəri həmçinin bildirib ki, 2022-ci ilin noyabrında o, Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri Sergey Narışkinlə şəxsən Türkiyədə görüşüb və Rusiyanın nüvə silahından istifadəsinin hansı nəticələrə gətirib çıxaracağını ona “aydın şəkildə izah edib”. Xatırladıılır ki,  Ukrayna lideri Zelenski də Putin nüvə silahından istifadə etməyəcəyini düşünür. Rusiyanın nüvə təhdidləri hədə-qorxudan başqa bir şey deyil. Rusiya həm ruslara, həm də beynəlxalq ictimaiyyətə gücünü göstərmək üçün bu taktikaya əl atır.

Ukrayna müharibənin 928-ci günü üçün Rusiya ordusunun itkiləri haqda məlumatı yeniləyib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Baş Qərargahı məlumat yayıb. Məlumata əsasən, Rusiya indiyə qədər 625 260 hərbçi, 8 636 ədəd tank, 16 897 ədəd zirehli döyüş maşını, 17 804 ədəd artilleriya sistemi, 1 180 ədəd RYAS (reaktiv yaylım atəş sistemi), 942 hava hücumundan müdafiə sistemi, 368 ədəd hərbi təyyarə, 328 ədəd helikopter, 24 218 ədəd avtomobil texnikası, 14 864 ədəd PUA, 2 588 qanadlı raket, 28 gəmi/kater, 1 sualtı qayıq, 3047 xüsusi avadanlıq itirib.

Göygöl şəhərində 3,2 maqnitudalı zəlzələ olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası nəzdində Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin Zəlzələlərin Tədqiqatı Bürosu məlumat yayıb. Yeraltı təkanlar saat 10:25-də Tovuz stansiyasından 29 km şimal-şərqdə qeydə alınıb. Zəlzələ ocağı 14 kilometr dərinlikdə yerləşib. Zəlzələ episentrdə və ətraf yaxın rayonlarında 3 bala qədər hiss olunub.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin “112” qaynar telefon xəttinə Bakı şəhəri, Xətai rayonu, 8 Noyabr prospektində yerləşən fərdi yaşayış evində partlayış baş verməsi barədə məlumat daxil olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə nazirliyin Mətbuat xidməti məlumat yayıb. Məlumatla əlaqədar dərhal əraziyə FHN-in Dövlət Yanğından Mühafizə Xidmətinin qüvvələri cəlb olunub. Hadisə yerində əməliyyat şəraitinin qiymətləndirilməsi zamanı ümumi sahəsi 50 m² olan birmərtəbəli ikiotaqlı fərdi yaşayış evində ilkin ehtimala görə, qaz sızması nəticəsində yanğınla müşayiət olunmayan partlayışın baş verdiyi müəyyən edilib. Hadisə nəticəsində evə ziyan dəyib, 1 nəfər xəsarət alıb. FHN-in qüvvələri tərəfindən hadisə yerində zəruri təhlükəsizlik tədbirləri görülüb.

Tədris ilinin başlanmasına sayılı günlər qalıb. Hər il olduğu kimi bu il də şagirdlərdən müxtəlif vəsaitlərin, iş dəftərlərinin alınması tələb olunacaq. Bəzi valideynlər bunu normal qarşılasa da, bəziləri maddi cəhətdən çətinlik yaşadıqları üçün bütün bunları lazımsız hesab edir. Maraqlıdır, bu əlavə dərs vəsaitlərinin alınmasına ehtiyac varmı? Mövzu ilə bağlı KONKRET.az-a danışan Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin əməkdaşı, təhsil məsələləri üzrə tədqiqatçı Elmin Nuri bildirib ki, əlavə vəsaitlərin alınmasını tələn edən müəllimlər bəzi nüanslara diqqət yetirməlidirlər: Elmin Nuri: “BDU kimi nəhəng universitet hətta öz tələbələrini belə  magistraturaya cəlb etmək imkanına malik deyil” Pravda.az “Həmişə balansı qorumağa çalışmışam. Lakin bu mövzuda valideynləri müdafiə edəcəm. Müəllimlər deyəcəklər ki, bu vəsaitlər mövzunun daha yaxşı mənimsənilməsi üçün alternativ variantdır. Mən bununla razı deyiləm. Doğrudur, onların müəyyən qədər faydası var, lakin müəllimlər alternativ vəsaitlərə qaçmaqla yanaşı anlayışlı olmalıdır. Çünki repetitorluq ilə məşğul olub, müəyyən miqdar gəlir əldə edən biri üçün bu vəsaitlərin alınması problem deyil, amma uşağına hər ay müəyyən büdcə ayıran bir valideyn üçün o büdcədən kənar xərcin olması problemdir. Bu gün ölkəmizdə orta statistik  valideyn üçün maddi sıxıntılar kifayət qədərdir. Bu səbəbdən onların maddi sərfiyyatını da düşünmək lazımdır”. O həmçinin əlavə edib ki, uşaqların zehni tutumunu yükləmək olmaz: “Hər bir insanın qavrayış tutumu, zehni götürmə qabiliyyəti var. Əlavə vəsaitlərlə uşağın zehni tutumunu pis vəziyyətə salırıq. Biz 10 kiloqram yükdaşıma qabiliyyəti olan birinə 15 kiloqram yük verməklə ona zülm etmiş olarıq”. Tədqiqatçının sözlərinə görə, bəzi müəllimlər nəşriyyatlarla əməkdaşlıq edirlər: “Bəzi müəllimlər, məktəb rəhbərliyi nəşriyyatlarla əlbir olaraq dərs dedikləri siniflərdə onların vəsaitlərini şagirdlərə satır və buradan müəyyən faizlər əldə edirlər”.

Bir neçə gün ərzində Bakıda və Abşeron yarımadasında, həmçinin Xəzər dənizi sahili boyu ərazilərdə müşahidə olunan tozun konsentrasiyası hazırda norma həddinə düşüb. Bunu Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin rəsmisi Gülnarə Abbasova bildirib. O qeyd edib ki, sentyabrın 7-si səhər saatlarından başlayaraq sinoptik vəziyyətlə əlaqədar yenidən ölkə ərazisinə şərq istiqamətindən transsərhəd toz-dumanının daxil olması gözlənilir:  "Tozlu hava şəraiti meteoroloji vəziyyətdən asılı olaraq iki gün ərzində davam edəcək".

Gürcüstanın Dmanisi şəhərində 4,1 bal gücündə zəlzələ baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Milli Seysmik Monitorinq Mərkəzi məlumat yayıb. Zəlzələ yerin 7 kilometr dərinliyində meydana gəlib. Dağıntı və tələfat barədə məlumat verilməyib.

Türkiyənin Qəhrəmanmaraş vilayətinin Pazarcıq rayonunda 5 bal gücündə zəlzələ baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə AFAD məlumat yayıb. Zəlzələ yerli vaxtla 09:31-də, yerin 7 km dərinliyində qeydə alınıb.

“Çiçək xəstəliyi çox axmaq bir xəstəlikdir. Bu xəstəlikdən minlərlə, milyonlarla adam qırılır. 1982-ci ildə dünyada çiçək xəstəliyini tamamilə ləğv etdilər. Amma onun yerinə yeni bir xəstəlik əmələ gəldi. Bu da SPİD (QİÇS) idi. Yer kürəsində ləğv olunsa da, Konqoda meşəlikdə 50 meymun yaşayırdı. Onları da Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı daim nəzarətdə saxlayırdı. Meymundan insana yoluxa bilərdi. İndi onu buraxıblar meymunlara, buna da meymunçiçəyi deyirlər. İnsanları qırmağa çalışırlar. Bu xəstəlik üzdə çopurluq əmələ gətirir, orqanları sıradan çıxarır. Çox vaxtı da ölümlə nəticələnir”. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu moderator.az-a açıqlamasında Azərbaycan Tibb Universitetinin dosenti, fizioloq, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Rəşid Mahmudov bildirib. O daha sonra bu xəstəliyə qarşı peyvəndlərdən danışıb: “O vaxt SSRİ dövründə bu xəstəliyin peyvəndi var idi. Qolumuza iki cızıq xətt çəkirdilər, qol da qızarırdı. Buna yazılma deyilirdi. Bununla da heç kim çiçək xəstəliyinə tutulmurdu. Yaşlı adamları yox, cavanları bu xəstəlik qıracaq. Mən də bu xəstəliyə yazılmışam, tutsam da çox yüngül keçirəcəm”. Rəşid Mahmudov bildirib ki, COP29 tədbirləri çərçivəsində daha diqqətli olmalıyıq. Çünki ölkəmizə dünyanın bir çox yerlərindən insanlar axın edəcək: “Heç kim evindən çölə çıxmayacaq. Eynən koronavirus infeksiyasında olduğu kimi. Dərslər də, işlər də hamısı onlayn olacaq. Təxminən 12-15 gün iş olmayacaq. Karantin rejimi olacaq. Bu həm də qabaqcıl tədbirdir ki, yoluxmanın qarşısı alınacaq”.

Almaniya kansleri Olaf Şolts Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski ilə görüşüb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə kansler sosial media hesabında paylaşım edib. “Biz Ukraynanı lazım olduğu qədər dəstəkləyəcəyik”, - o yazıb. Qeyd edək ki, Zelenski Almaniyada Ukraynanın müdafiəsi üzrə Təmas Qrupunun 24-cü iclasında iştirak edir.

Araşdırmalar bu il dünyada ən isti yay fəslinin olduğunu ortaya çıxarıb. Adətən, insanlar yay qızmar keçəndə, qışın da sərt olacağını iddia edir. Bəs bu iddialarda doğruluq payı varmı? Qış fəslində hava şəraitinin necə olacağı haqqında ilkin məlumatlar nə deyir? Meteoroloq Cavid Hüseynov bu barədə “Yeni Sabah”a açıqlama verib. Bildirib ki, deyilənlər reallığı əks etdirmir: “Mövcud praktikada yay fəslinin isti və ya sərin keçməsinə əsaslanaraq qışın necə keçəcəyini proqnozlaşdırma metodikası yoxdur. Bu yanaşma çox yanlışdır. Mövsümü proqnozlar riyazi (dinamik və statistik) modellər, həmçinin iqlim xüsusiyyətləri əsasında tərtib olunur”.  Meteoroloq qış aylarında bizi hansı hava şəraitinin gözlədiyi barədə də məlumat verib: “Ölkəmizdə qış fəslinin nisbətən mülayim, bəzi günlərdə isə hava şəraitinin şaxtalı və qarlı keçməsi istisna olunmur. Qış fəslinin iqlim xüsusiyyətlərinə görə, adətən yanvar və fevral aylarında bölgəmiz tez-tez Arktik hava kütlələrinin təsirinə məruz qalır. Belə ki, qış fəslinin ortaları və sonunda temperaturun bəzi günlərdə qısa müddətə normadan aşağı düşəcəyi, yağıntıların isə əsasən iqlim normasına yaxın olacağı ehtimal olunur”.

Dövlət Gömrük Komitəsinin Xaçmaz Gömrük İdarəsinin Samur gömrük postunun böyük inspektoru Nəsibov Tural Yurik oğlu və digərlərinin qanunsuz əməlləri ilə bağlı həmin qurumdan Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə daxil olmuş cinayət işinin istintaqı tamamlanıb.  Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətindən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, ibtidai istintaqla Tural Nəsibovun qeyd olunan vəzifədə işləyərkən tanışları Ramazanov Tehran Xəlil oğlu və Babayev Cavid Şəmistan oğlu ilə qabaqcadan əlbir olaraq dövlət qeydiyyatından keçirilməyən külli miqdarda dərman vasitələrini, habelə külli miqdarda aksiz markası ilə idxal olunmalı malları bəyan etməyərək qaçaqmalçılıq yolu ilə gömrük sərhədindən keçirmələrinə əsaslı şübhələr müəyyən edilib.  Toplanmış sübutlar əsasında Tural Nəsibov, Tehran Ramazanov və Cavid Babayevə müvafiq olaraq Cinayət Məcəlləsinin 200-1.2.2, 200-1.2.3 (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən külli miqdarda dərman vasitələrinin qanunsuz dövriyyəsi), 206.3.2, 206.3.3 (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən və vəzifəli şəxs tərəfindən öz qulluq mövqeyindən istifadə edilməklə qaçaqmalçılıq), 213-1.2.1 və 213-1.2.3-cü (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən külli miqdarda aksiz markası ilə markalanmalı olan malların belə marka olmadan qanunsuz dövriyyəsi) maddələri ilə ittiham elan edilib.  azal vakansiya İş üzrə Tehran Ramazanov barəsində polisin nəzarəti altına vermə, Tural Nəsibov və Cavid Babayev barəsində isə məhkəmənin qərarları ilə həbs qətimkan tədbiri seçilərək cinayət işi baxılması üçün aidiyyəti üzrə Sumqayıt Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə göndərilib. 

Ötən tədris mövsümünün sonundan etibarən qalmaqallı xəbərlərlə gündəmə gələn 25 saylı 11 illik musiqi məktəbində daha bir hadisə yaşanıb.  Əldə etdiyimiz məlumata görə, bu gün səhər saatlarında məktəbin yeni təyin edilmiş direktoru ilə pedaqoji heyət arasında növbəti dəfə qalmaqal yaranıb.  Bildirilir ki, müəllimlərdən birinin ürəyi gedib və musiqi məktəbinə təcili tibbi yardım çağırılıb.  vakansiyalar Respublika Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Mərkəzindən Bakupost.az -a verilən məlumata görə, 06.09.2024-cü il tarixində saat 11:00 radələrində 25 nömrəli musiqi məktəbindən quruma çağırış daxil olub:  "Çağırış ünvanına təcili tibbi yardım briqadası cəlb olunub və 61 yaşlı şəxsə (qadın cinsli) təzyiq ilə əlaqədar yerində yardım göstərilib".  Məktəblə əlasə saxlasaq da telefonlara cavab verən olmadı.  Qeyd edək ki, may ayında da sözügedən musiqi məktəbində direktor Becan Hüseynovla qadın müəllimlərdən biri arasında yaranan mübahisədən sonra pedaqoqun üstünə təcili tibbi yardım çağırılmışdı. 

Orqan Donorluğu və Transplantasiyası üzrə Koordinasiya Mərkəzinə 600-ə qədər şəxs müraciət edib. Bunu Səhiyyə Nazirliyi Orqan Donorluğu və Transplantasiyası üzrə Koordinasiya Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədri Yeganə Abbasova deyib. O bildirib ki, Azərbaycanda ümumilikdə 4 min nəfər dializ xəstəsi var: “Onların böyrək transplantasiyasına ehtiyacı var. Ölkəmizdə ilk olaraq böyrək, sümük iliyi transplantasiyası üzrə tələbat var”. Qeyd edək ki, bu ilin iyununda Nazirlər Kabineti donor orqan transplantasiyasını həyata keçirmək hüququ olan ixtisaslaşmış tibb müəssisələrinin siyahısında dəyişiklikləri təsdiqləyib. Azərbaycan Konstitusiyasının 119-cu maddəsinin səkkizinci bəndini rəhbər tutaraq dəyişikliklər baş nazir Əli Əsədovun imzaladığı 337 və 338 nömrəli qərarlarda elan edilib. Bu yeniliklər Azərbaycanın səhiyyə infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi və vətəndaşların ixtisaslaşmış səhiyyə xidmətlərinə çıxışının təmin edilməsi üzrə davamlı səylərini əks etdirir. “Yeni Klinika”nın daxil olmasının ölkədə orqan transplantasiyası xidmətlərinin imkanlarını və səmərəliliyini artıracağı gözlənilir. Bəs bu transplantasiyalar hansı səviyyədə həyata keçirilir, Azərbaycanda daha çox hansı orqanların köçürülməsi aparılır, qiymətlər nə qədər uyğundur, ən əsası orqan növbəsində nə qədər xəstə var, statistika aparılırmı? Tanınmış həkim-cərrah, tibb üzrə elmlər doktoru Adil Qeybulla musavat.com-a deyir ki, Azərbaycanda əsasən qaraciyər və böyrək nəqli həyata keçirilir: “Bizdə hələ donor bankı yoxdur. Doğrudur, bununla bağlı Milli Məclisdə qanun imzalandı. Lakin bu bank formalaşdırılmadı. İndi ölkəmizdə donor xəstənin yaxınları olur. Dünyanın heç bir yerində belə şey yoxdur. Onların nə günahı var ki, orqansız qalırlar. Dünyanın hər yerində donor beyin ölümü keçirmiş sağlam şəxslərdir. Ona görə də biz də bu donor bankını yaratmasaq, Azərbaycanda bu işin sistemini həyata keçirməkdən danışa bilmərik. Donor bankı yaratmaq üçün birinci millətin psixologiyası dəyişməlidir. Bizdə heç kim beyin ölümü keçirmiş yaxınından orqan götürməyə qoymur. Millət psixoloji buna hazır olmalıdır. Cahillikdən çıxmalıdır. Bunun üçün səhiyyə bir sistemə çevrilməlidir. İctimai nəzarət olmalıdır. Siyahı açıq olmalıdır. Orqan nəqlini gözləyən şəxslərin özləri də buna nəzarət etməlidir. Hər hansı bir yerdə beyin ölümü keçirmiş şəxsin orqanı peyda olursa, dərhal siyahıya salınmalı və gözləyənlərdən uyğun olanına yerləşdirilməlidir. Şəffaf həyata keçirilməlidir. Düşünürəm ki, bizim millətin bu sahədə marifləndirməyə ehtiyacı var". Həkimin sözlərinə görə, bu məsələlərdə beynəlxalq qaydalar, protokollar mövcuddur: “Birinci əsas şərtlərdən biri də məsələnin leqallığıdır, tam açıq olmasıdır. Burada hansısa gizli məqamlar olacaqsa, kriminala yol açır. Yəni götürülən orqanın mənbəyi, kimə köçürülməsi ictimaiyyət tərəfindən nəzarət altında olmalıdır. Bu, artıq sistemli orqan köçürülməsidir. Kaş xəstəxanalar az olardı, amma bu iş sistemli olardı. Fikrimcə, ilk olaraq bu iş həll olmalıdır. Bu hansısa əmrlərlə həyata keçən məsələ deyil. Dövlət strukturlarını da buna görə günahlandırmaq düzgün deyil. Burada mentalitetə bağlı xeyli problemlər var ki, öz həllini tapmalıdır. İnsanların beyin ölümü keçirmiş şəxslərə münasibəti dəyişməlidir. Onlar başa düşməlidirlər ki, həyatını itirən bir şəxs başqa bir həyata başlanğıc verə bilər”. Orqan transplantologiyası ölkədə ən bahalı əməliyyatdır. Leqal aparılan bu əməliyyatlara baxmayaraq, bu gün dünyanın bir sıra ölkələrində insan orqanlarının al-verilə məşğul olan “qara bazar”lar da fəaliyyət göstərir. Bura Ermənistan, Rusiya, Hindistan, Çin, Əfqanıstan və bəzi Afrika ölkələri aid edilir. İnsan orqanlarının qanunsuz alqı-satqısı ilə məşğul olan cinayətkarların hər il milyardlarla dollar gəlir əldə etdiyi bildirilir. Xarici mətbuat yazır ki, bu “bazar”da hər bir insan orqanının öz qiyməti var: ürək 200 min, qara ciyər 150 min, böyrək 50 min dollar. Çox təəssüf ki, yaxın günlərdə Azərbaycanda da daxili orqanların “qara bazar”dakı qiymətləri açıqlanıb: ağciyər - 309 min manat, böyrək - 160 min manat, insan skleti - 8 min manat, ürək - 600 min manat, qanın yarım litri - 300 manat! Qeyd edək ki, 2023-cü ildə Azərbaycanda şəxsin ölümündən sonra orqanlarının transplantasiyası məqsədilə götürülməsinə razılığı və ya orqanlarının götürülməsindən imtina barədə ərizənin forması təsdiqlənib. Belə ki, şəxs ölümündən sonra donor orqanların transplantasiyasını həyata keçirən tibb müəssisəsi tərəfindən transplantasiya məqsədilə bədənindən aşağıda göstərilən donor orqan(lar)ının götürülməsinə razılaşdığını və razılaşmadığını bildirməlidir: - ürək, ağciyər (ürək-ağciyər kompleksi), böyrəklər, qaraciyər, mədəaltı vəz, mədə, bağırsaqlar, uşaqlıq, yuxarı və aşağı ətraflar, sümüklər, dəri-fassiya-əzələ kompleksi və onların seqmentləri, sümük iliyi, gözün buynuz qişası, kök hüceyrələri. Səhiyyə Nazirliyinin kollegiyasının qərarı ilə təsdiqlənən ərizə formasında beyin ölümündən sonra əlaqə saxlanılacaq şəxslər də göstərilməlidir. Xatırladaq ki, Azərbaycan Respublikası qanunlarına görə, insan orqanları alqı-satqı obyekti deyil. Yad insanların bir-birilərinə orqan verməsi qanunla qadağan edilib, yalnız qohumlar öz orqanlarını bağışlaya bilər. 18 yaşdan yuxarı sağlam şəxs canlı donor - öz orqan və (və ya) toxumalarını xəstə şəxslərə köçürmək üçün könüllü olaraq müraciət edə bilər. Azərbaycanda beyin ölümü keçirən insandan donor kimi istifadə ediləcək. Beyin ölümü, ürək ölümü və ya bioloji ölüm meydana gəlmiş 1 yaşdan yuxarı şəxslərdən orqan götürülərək canlı insana köçürülə bilər.

Azərbaycanda avqustun 15-dən etibarən internet bahalaşıb. Bundan sonra sakinlər 18 AZN deyil, 25 AZN ödəniş edəcəklər. Bununla bağlı özəl internet provayderləri də müştərilərinə xəbərdarlıq ediblər. Lakin 1 aya yaxın müddət keçsə də internetin sürəti ilə bağlı şikayətlər dayanmır. İstifadəçilər bildirirlər ki, qiymət qalxsa da, internetin sürətində heç bir dəyişiklik yoxdur. “Çox pisdir. Dünən axşam bir neçə dəfə fasilə yarandı. Qiymət qalxıb, keyfiyyət düşüb”, “Mən də 25 manat ödəniş etmişəm. 15 manat olanda sürət daha yaxşı idi”, “Bizdən 27 manat alırlar, keyfiyyət də yaman gündə...”, “25 AZN ancaq internet üçündür. Telefon, TV birlikdə 33 AZN ödəyirik”, “Dünən 27 manat ödədim, keyfiyyət çox pis... Əvvəl bundan yaxşı idi” , deyə sosial şəbəkələrdə şikayətlər yazılır. Bəs internetin sürəti nə zaman düzələcək? Problemin həlli üçün nə etmək lazımdır? Məsələ ilə bağlı Rəqəmsal sahə üzrə mütəxəssis Vasif Qəhrəmanov Bakupost.az –a açıqlama verib. Ekspert bildirib ki, şikayətlərin olması normaldır: “Son zamanlar əhali arasında şikayətlər artıb. Qiymət qaldırılsa da, keyfiyyət yoxdur. Bunların baş verməsi normaldır. Çünki sistem hələ oturuşmayıb. Sistemə yeni keçmişik. İnternet sürətinin artırılması üçün hər bir provayder öz “Data Center”lərinin miqdarını çoxaltmalıdırlar. Keçiricilik səviyyəsini artırmalıdırlar. Əminəm ki, qısa müddətdə problem aradan qalxacaq”. Xatırladaq ki, GPON (Gigabit Passive Optical Network – Gigabit tutumlu Passiv Optik Şəbəkə) tarifləri üzrə təqdim olunan sürətlərin 2.5 dəfə (40 Mbit/s internet sürətini 100 Mbit/s-yə, 60 Mbit/s internet sürətini 150 Mbit/s-yə və 100 Mbit/s sürətini isə 250 Mbit/s-yə qədər) artırıldığı qeyd olunub. Yeni sürət tariflərində abunəçilər üçün minimal sürət 100 Mbit/s-dən başlayır. Belə ki, abunəçilərə 100 Mbit/s internet üçün 25 AZN, 150 Mbit/s internet üçün 30 AZN, 250 Mbit/s internet üçün 36 AZN qiymət təklif edilir.

Xəbər verdiyimiz kimi, Müdafiə Nazirliyinin N saylı hərbi hissəsinin hərbi qulluqçusu, əsgər Abbasov Vəli Asəf oğlu odlu silahdan istifadə etməklə özünə qəsd edib. Bizim.Media-nın əldə etdiyi məlumata görə, Vəli Asəf oğlu Abbasov əslən Ağdam rayonundandır. O, 2006-cı ildə Ağdamın Əliağalı kəndində anadan olub.  Mərhum bu ilin yanvar ayında müddətli hərbi xidmətə yollanıb.

Bildiyimiz kimi, həkimlə məslətləşmədən hər hansı bir dərmanın istifadəsi tövsiyyə edilmir. Ancaq  bir çox insan baş, diş və s. ağrılar zamanı həkimlə məsləhətləşmədən ağrını keçirmək məqsədilə müxtəlif növ ağrıkəsicilərdən istifadə edir. Bir müddət sonra isə bu, bir çözüm kimi görülür və hər ağrıda bu dərmanlar qəbul edilir.  Ağrıkəsicilərin tez-tez qəbulunun nə qədər doğru olduğu isə sual doğuran məqamdır.  Məsələ ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan farmokoloq Aydın Əliyev ilk olaraq xatırladıb ki, həkim məsləhəti olmadan dərman qəbul etmək olmaz, əks halda, bütün məsuliyyəti xəstənin özü daşıyır.  Həkim ağrıların səbəblərindən də danışıb: “Ağrılar müxtəlif hallardan, məsələn, iltihabın olması, mübadilənin pozulmasından və s.- dən qaynaqlana bilər.  Həkim ağrının səbəbini bildikdən sonra dərman təyin edə bilər”.  “Ağrının müvvəqəti kəsilməsi müalicə deyil” “Ağrıları sinir keçidimiz vasitəsilə hiss edirik. Əgər dərman ağrı kəsirsə, deməli, sinirlərə də təsir edir.  Bu təsir hərəkətləri pozur, qan hərəkətini ləngidir, damarlara təsir edir. Ağrının müvəqqəti kəsilməsi müalicə deyil. Dərmanın təsiri keçdikdən sonra yenidən başlayacaq.  Məsələn, iltihab varsa, o müalicə olunmalıdır və yaxud baş ağrısı zamanı istifadə olunan dərmanlar da var. Bəlkə də o ağrı miqrendir. Miqren isə beyin damarlarının boşalmasıdır. Belə halda ağrıkəsici istifadə etmək vəziyyəti daha da çətinləşdirir, çünki ağrı dayansa belə, proses davam edir”.  Nəticədə məlum olur ki, ağrıkəsicilər ağrını keçirsə belə, ağrının yaranma səbəbi müalicə olunmalıdır. Əks halda, proses davam etdiyi üçün ağrıkəsicidən özbaşına istifadə daha böyük fəsadlara səbəb ola bilər..

Müdafiə Nazirliyinin N saylı hərbi hissəsinin hərbi qulluqçusu, əsgər Abbasov Vəli Asəf oğlunun odlu silahdan istifadə etməklə özünü öldürməsi barədə Şəmkir hərbi prokurorluğuna məlumat daxil olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Respublika Hərbi Prokurorluğu məlumat yayıb. Şəmkir hərbi prokurorluğunun və Azərbaycan Respublikası Hərbi Prokurorluğunun Kriminalistika və İnformasiya Texnologiyaları idarəsinin əməkdaşları tərəfindən hadisə yerinə və meyitə baxış keçirilib, iş üçün əhəmiyyət kəsb edən predmetlər maddi sübut kimi götürülüb, eləcə də izahatlar alınıb və digər hərəkətlər icra edilib: azal vakansiya "Fakt üzrə Şəmkir hərbi prokurorluğunda Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddəsi ilə cinayət işi başlanılaraq şahidlər dindirilib, müxtəlif ekspertizalar təyin edilərək, icraya yönəldilmiş və təxirəsalınmaz zəruri istintaq hərəkətləri həyata keçirilib. Hazırda istintaq davam etdirilir və qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq bütün tədbirlərin görülməsi təmin olunacaq".

Azərbaycanda yeni doğulan uşaqlar arasında ölüm halları çoxalıb. Ötən il 1 yaşınadək həyatını itirən uşaqların sayında rekord qeydə alınıb. Bu say 2039 nəfəri təşkil edib ki, bu da son 25 ilin ən yüksək göstəricisi hesab olunur.  Ümumilikdə 2039 uşağın əksəriyyəti, 63 faizi (1287) perinatal dövrdə meydana çıxan hallar səbəbindən həyatını itirib. Bəs perinatal dövrdə ortaya çıxan hallar dedikdə nələr nəzərdə tutulur? Ümumiyyətlə, belə sonluğun olmaması üçün nələrə diqqət etmək lazımdır? Körpələri həm ana bətnində, həm də doğulduqdan sonra necə qorumaq olar?   vakansiyalar Mövzu ilə bağlı “Yeni Sabah”a açıqlama verən pediatr infeksionist Aytən Ziyadova məsələyə aydınlıq gətirib:  “Perinatal dövr, hamiləliyin 22-ci həftəsindən başlayaraq doğumdan sonrakı ilk 7 günü əhatə edir. Bu dövrdə meydana çıxan hallara ana və ya körpədə baş verən sağlamlıq problemləri, doğum zamanı yaranan çətinliklər, vaxtından əvvəl doğum, infeksiyalar, hipoksiya (oksigen çatışmazlığı), doğum travmaları və digər tibbi vəziyyətlər daxildir. Bu hallar körpənin həyatına ciddi təhlükə yarada bilər və bəzi hallarda ölümə səbəb ola bilər”.  Həkim bildirib ki, bu cür sonluqların qarşısını almaq üçün bir sıra məqamlara diqqət etmək vacibdir: Hamiləlik dönəmində müntəzəm tibbi nəzarət olmalıdır. Hamilə qadınların hamiləlik boyunca davamlı olaraq həkimə müraciət etməsi, inkişaf edən problemlərin erkən aşkarlanmasına və müdaxilə edilməsinə kömək edir.  Sağlam həyat tərzi bu dönəmdə mütləqdir. Hamiləlik müddətində düzgün qidalanma, fiziki aktivlik və siqaret, alkoqol kimi zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq ana və körpənin sağlamlığı üçün çox önəmlidir.  İnfeksiyalardan qorunmaq lazımdır. Hamilə qadınların infeksiyalardan qorunması çox vacibdir. Rubella, toxoplasma və Zika kimi infeksiyalar körpənin inkişafına zərər verə bilər. Bu səbəbdən vaksinasiya və gigiyenik qaydalara riayət etmək vacibdir.  Doğumun uyğun şəraitdə aparılması da olduqca vacibdir. Doğum prosesinin təcrübəli tibbi personal tərəfindən idarə edilməsi və lazımi texniki avadanlıqların mövcudluğu, doğum zamanı və sonra yaranan fəsadların qarşısını almağa kömək edir.  Vaxtında doğuşa hazırlıq görülməli və təxirəsalınmaz yardımlar edilməlidir. Körpə doğulduqdan sonra reanimasiya və ilkin tibbi yardımlar üçün hazırlıqlı olmaq lazımdır. Vaxtından əvvəl doğan və ya aşağı çəki ilə doğulan körpələr üçün xüsusilə xüsusi qayğı tələb olunur”.  Həkim qeyd edib ki, doğumdan sonra körpənin düzgün izlənməsi də önəmli məqamdır:  “Körpənin doğulduqdan sonra, xüsusilə, ilk günlərdə müntəzəm olaraq həkim tərəfindən nəzarətdə saxlanılması vacibdir. Erkən dövrdəki problemlərin aşkarlanması və müalicəsi həyat qurtarıcı ola bilər. Ana və körpənin sağlamlığını təmin etmək üçün bu tədbirlər çox mühüm rol oynayır”. 

Rusiyadakı azərbaycanlı kriminal aləmin yeni rəhbəri seçilib. Sozcu.az unikal-a istinadən xəbər verir ki, yeni klanın rəhbəri "qanuni-oğru" "Zaur Naxçıvanski" ləqəbli Zaur Şipilovdur. "Bu statusa onun namizədliyini 1 saylı "qanuni oğru" Zaxar Kalaşov (Şakro Molodoy) tam dəstəkləyib", - KİV yazıb. Məlumata görə, Şakro Rusiyada Azərbaycan mafiyasının liderini əvəz etmək üçün daha gənc və ağıllı adam lazım olduğunu bildirib və nəticədə "Şakro" Zaur Şipilovun namizədliyini təsdiqləyib. Qeyd edək ki, 1985-ci ildə Rusiyanın Orenburq şəhərində anadan olan Zaur, kriminal aləmdə nüfuzlu avtoritetlərdən sayılan Bayram Talıbovun oğludur. Şipilovun atası 2006-ci ilin aprelində "Sabirabadlı Hikmət" kimi tanınan Hikmət Muxtarovla birgə sui-qəsd nəticəsində qətlə yetirilib. "Zaur Naxçıvanski" "Rövşən Lənkəranski"nin "xaç oğlu" kimi də tanınır. Belə ki, Şipilovun atası qətlə yetiriləndə 21 yaşı olan Zaur, həmin dövrdə "Rövşən Lənkəranski" tərəfindən himayə edilib. Rövşən Zaurun yetişməsində, atasının yolunu getməsində böyük rol oynayıb. Bildirilir ki, o, azərbaycanlı kriminal avtoritetlər Rövşən Caniyevin ("Rövşən Lənkəranski"), daha sonra isə Nadir Səlifovun ("Lotu Quli") ölümündən sonra Rusiya Federasiyasında Azərbaycan mafiyasının rəhbəri olub.