Dünya

Finlandiya hökuməti Rusiya ilə sərhəddəki vəziyyəti “çox ciddi və həyəcanverici” hesab edir, ona görə də sərhəd-keçid məntəqələrinin açılması mümkün deyil. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Finlandiya hökumətinin başçısı Petteri Orpo Yle telekanalının efirində bildirib. "Anladığımız qədər, şərq sərhədinin arxasında məqsədi qeyri-qanuni olaraq Finlandiyaya gəlmək olan insanlar var" – Orpo deyib. Onun fikrincə, söhbət yüzlərlə yox, minlərlə insandan gedir. “Aydındır ki, biz sərhədlərin bağlanmasını ləğv edə bilmərik, lakin eyni zamanda, onun bağlanmasına baxmayaraq, qeyri-qanuni sərhəd keçidlərinə qarşı mübarizə tədbirləri hazırlamaq lazımdır”. Sərhəd məhdudiyyətləri fevralın 11-də ləğv edilməli idi. Bundan əvvəl “İlta-Sanomat” qəzeti yazıb ki, Helsinki fevralın 11-dən Rusiya ilə sərhəd-keçid məntəqələrini açmamaq qərarına gəlib. Nəşrin mənbələrinə görə, Finlandiya hakimiyyəti sərhəd keçidlərinin hətta qısamüddətli istismarını istisna etmək üçün tədbirlər görmək niyyətindədir. Finlandiyanın şərq sərhədindəki keçid məntəqəsinin ilk bağlanması 2023-cü il noyabrın ortalarında baş verib. Helsinki bu qərarı “Moskvanın Yaxın Şərq və afrikalı miqrantların sərhədi keçməsinə yardım etməsi” ilə əsaslandırıb. Noyabrın 30-dan dekabrın 14-dək Rusiya ilə sərhəddəki bütün avtomobil keçid məntəqələri bağlanıb.

Qadınların demokrat namizədə səs vermək istəyinin artması nəticəsində ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampın tərəfdarları ilə hazırkı dövlət başçısı Co Bayden arasında gender fərqi getdikcə genişlənir. Sozcu.az xəbər verir ki, “Politico”nun məlumatına görə, bunu Quinnipiac Universitetinin keçirdiyi sorğunun nəticələri sübut edir. Sorğuda iştirak edən qadınların yalnız 36%-i Trampı dəstəklədiyini, 58%-i isə Baydenə səs vermək istədiyini bildirib. Öz növbəsində kişilərin təxminən 53%-i Trampı dəstəkləyir, yalnız 42%-i Baydenə səs vermək niyyətindədir.

İrana bağlı silahlı qruplaşmanın ABŞ-ın İordaniyadakı hərbi bazasına hücumundan sonra Vaşinqtonun cavabından ehtiyat edən Tehran geri çəkilir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “Əl-Ərəbiyyə” Suriya İnsan Haqları Monitorinq Qrupuna istinadən məlumat yayıb. Bildirilib ki, SEPAH Suriyadakı silahlı qruplaşmalardan ABŞ hədəflərinə hücumları dayandırmalarını istəyib. Bununla yanaşı, İrana bağlı Kataib Hizbullah da bəyanat yayaraq, İraq və Suriyada ABŞ hədəflərinə hücumları dayandırdıqlarını açıqlayıb. Bu qərarın SEPAH-ın Qüds qüvvələrinin komandiri İsmayıl Qaaninin tələbi ilə qəbul edildiyi bildirilir.

Pakistanın keçmiş Baş naziri İmran Xan 10 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə xarici KİV məlumat yayıb. Bildirilib ki, eyni zamanda sabiq xarici işlər naziri Şah Mahmud Qüreyşi də həbs olunub. Onlar dövlət sirrini yaymaqda ittiham olunurlar.

Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili vəzifəsindən getdiyini açıqlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, o, hakim partiyaya rəhbərlik etmək təklifi aldığını bildirib. ***16:55 Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili və hakim “Gürcü Arzusu - Demokratik Gürcüstan” Partiyasının sədri İrakli Kobaxidze fevralın 1-də partiyanın qurultayında mövqe mübadiləsi aparacaqlar. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə hökumətyönlü “İmedi” telekanalı məlumat yayıb. Telekanalın məlumatına görə, yanvarın 24-də hakim partiyanın siyasi şurasının iclası keçirilib və iclasda kadrlarla bağlı qərar verilib. Həmçinin, partiyanın qurultayının fevralın 1-də keçirilməsi qərara alınıb. “İmedi”nin məlumatına görə, Kobaxidze həm baş nazir, həm də partiyanın siyasi katibi təyin olunacaq. Partiya sədri postuna isə hazırkı baş nazir İrakli Qaribaşvili namizədliyini irəli sürəcək. Lakin bu vəzifəyə partiyanın yaradıcısı Bidzina İvanişvilinin oğlu Uta İvanişvilinin də namizədliyini irəli sürəcəyi istisna edilmir. Qeyd edək ki, Gürcüstan qanunlarına görə, baş nazir postunu tərk edərsə, kabinet avtomatik istefa verir, bundan sonra hakim partiya hökumətin sədri vəzifəsinə yeni namizəd irəli sürür, o da öz növbəsində Nazirlər Kabinetini formalaşdırır və təsdiq üçün parlamentə göndərir. Yeni baş nazir və gələcək hökumətin üzvləri 150 deputatdan ən azı 76-nın dəstəyini almalıdır. Yeni partiya sədrinə gəlincə, o, siyasi partiyanın qurultayında seçilir. Xatırladaq ki, 2023-cü ilin dekabrında “Gürcü Arzusu - Demokratik Gürcüstan” Partiyasının yaradıcısı, Gürcüstanın keçmiş baş naziri Bidzina İvanişvili siyasətə qayıdıb və partiyanın fəxri sədri vəzifəsini tutub.

Gürcüstanın hökumətində və hakim partiyasında kadr dəyişikliyi gözlənilir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə müxalifətin “Mtavari” telekanalı məlumat mənbəyinin adını çəkmədən yazıb. Məlumata görə, Gürcüstanın baş naziri postunu “Gürcü Arzusu”nun hazırkı sədri İrakli Kobaxidze tutacaq. Qeyd olunub ki, İrakli Qaribaşvili partiya sədri postuna namizədliyini irəli sürür. Lakin bu vəzifəni Bidzina İvanişvilinin oğlu Uta İvanişvilinin tutacağı istisna edilmir. "Uta İvanişvili Gürcüstanın ən varlı adamının böyük oğludur. Qardaşı, musiqiçi Beradan fərqli olaraq, o, heç vaxt ictimai xadim olmayıb. Onun Lion Universitetində təhsil aldığı və vaxtının çox hissəsini Fransada keçirdiyi məlumdur. Media həmçinin hesab edir ki, İvanişvilinin hesablarını və biznesinin bir hissəsini məhz Uta idarə edir", - deyə vurğulanıb. Mətbuat milyarder Bidzina İvanişvilinin siyasətə rəsmi qayıdışı elan edilən ötən ilin sonundan bəri hakim komandada kadr dəyişikliyi ilə bağlı proqnozlar verir. O, “Gürcü Arzusu”nun fəxri sədri vəzifəsini tutub və partiya üzvlərinə kömək edəcəyini söyləyib.

Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Ukraynada verdiyi itkilərin yeni siyahısı açıqlanıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Baş qərargahı məlumat yayıb. İtkilərin bu şəkildə olduğu bildirilir: 6280 tank 11 671 zirehli döyüş maşını 9097 artilleriya sistemi 972 reaktiv yaylım atəşi sistemi 660 hava hücumundan müdafiə vasitələri 331 təyyarə 324 helikopter 7041 PUA 1845 qanadlı raketlər 23 qayıq/gəmi 12 103 nəqliyyat vasitələri və yanacaq çənləri 1436 xüsusi avadanlıq Bildirilib ki, Rusiya tərəfi təxminən 382 110 nəfər (son sutkada 740 nəfər) insan itkisi verib.

Andlılar məhkəməsinin qərarı ilə ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Tramp yazıçı Elizabet Cin Kerrolla 83 milyon dollardan çox təzminat ödəməlidir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə “NBC Nyus” məlumat yayıb. Belə ki, məhkəmə Kerrollun reputasiyasına dəymiş ziyana görə 11 milyon, mənəvi zərər və digər itkilərə görə 7,3 milyon, cərimə olaraq 65 milyon dollar təzminat müəyyən edib. Tramp məhkəmə qərarını “tamamilə absurd” adlandırıb və apellyasiya şikayəti verəcəyini bildirib. “Onlar Birinci Düzəlişlə bağlı bütün hüquqlarımızı əlimizdən aldılar. Bu, Amerika deyil”, - Tramp sosial şəbəkə hesabında qeyd edib. Qeyd edək ki, Tramp yazıçıya qarşı cinsi zorakılıq və böhtan atmaqda ittiham edilir.

Siz bizə xəncər vura bilməzsiniz, əgər buna cəhd göstərsəniz, gecikmədən lazımi cavabı alacaqsınız. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Pakistan Silahlı Qüvvələrinin Quru Qoşunları komandanı general Asim Munir deyib. O, İranın Pakistan ərazisinə raket hücumlarına işarə edərək, buna layiqli cavab verildiyini söyləyib: "Heç kimə Pakistanın ərazi bütövlüyü və suverenliyini pozmaq icazəsi verilməyəcək". Qeyd edək ki, 16 yanvarda SEPAH-ın Pakistan ərazisində terrorçu saydığı "Ceyş ül-Ədl" qruplaşmasını raketlə vurması nəticəsində iki azyaşlı həlak olub. Buna cavab olaraq 18 yanvarda Pakistan İranın Sistan və Bəlucistan ərazisində terrorçu yuvalarına cavab zərbəsi endirib, 12 nəfər həlak olub.

Türkiyə rəsmi olaraq İsveçin NATO-ya üzvlüyünü təsdiq edib. Sozcu.az xəbər verir ki, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan parlamentin ardınca sənədi ratifikasiya edib. Bundan əvvəl yanvarın 24-də Türkiyə Böyük Millət Məclisi İsveçin NATO-ya üzv olmaq barədə müraciətinə baxıb. Gündəliyə daxil edilən məsələnin təsdiqi üçün səsvermədə iştirak edən deputatların səs çoxluğu kifayət edib. Hazırda Macarıstan yeganə NATO ölkəsi olaraq qalır ki, parlamenti İsveçin üzvlük ərizəsini hələ ratifikasiya etməyib.

Rusiya İl-76 qəzasından Ukraynada daxili narazılıq yaratmaq və Qərbin Kiyevə hərbi dəstəyini sarsıtmaq üçün istifadə edir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ-nin Müharibənin Öyrənilməsi İnstitutu məlumat yayıb. “Rusiya Dövlət Dumasının Müdafiə komitəsinin sədri Andrey Kartapolovun sözləri buna nümunə ola bilər. O, Ukraynanın göyərtəsində ukraynalı hərbi əsirlərin olduğunu bilə-bilə İl-76-nı qəsdən vurduğunu deyib və bütün əsir mübadiləsini qeyri-müəyyən müddətə dayandırmağa çağırıb. Eyni zamanda, Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedyev də Ukraynanın daxili siyasi mübarizəsini qəzaya səbəb kimi göstərib. Hazırda Nyu Yorkda BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında olan Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov sözügedən təyyarə qəzasına həsr olunmuş BMT Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclasının çağırılmasını tələb edib və Ukraynanı terrorizmdə ittiham edib. Rusiyanın bu cür ittihamları Ukraynada narazılıq yaratmaq və Kiyev hökumətinə inamsızlığı artırmaq məqsədi daşıyır. Bu da Kremlin Ukraynanı daxildə zəiflətməyə yönəlmiş digər informasiya səylərinə uyğundur. Hərbi əsirlərin mübadiləsi həm Rusiya, həm də Ukrayna üçün həssas məsələdir və hərbi əsirlərlə bağlı ritorik fikirlər emosional reaksiyalara səbəb olur. Rusiya rəsmiləri Ukraynanın qərbli tərəfdaşlarını Kiyevin müdafiəsi üçün lazım olan mühüm hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə təmin etməkdən çəkindirmək məqsədilə Ukraynanın İl-76-nı Amerika və ya Almaniya raket sistemləri ilə vurduğuna dair əsassız iddialar irəli sürüblər”, - məlumatda deyilir.

Böyük Britaniya Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Patrik Sanders Rusiya ilə müharibəyə hazır olmaqla bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edib. Sozcu.az Report-a istinadən xəbər verir ki, o, bu gün Londonda keçirilən Beynəlxalq Zirehli Maşınlar Sərgisində bu barədə danışıb. P.Sanders söyləyib ki, britaniyalılar Rusiya ilə müharibə olacağı təqdirdə orduda xidmət etməyə hazır olmalıdırlar. Onun sözlərinə görə, bu ehtimal edilən ssenari ilə bağlı olaraq britaniyalıların şüurunda dəyişiklik olmalıdır. Qeyd edək ki, bundan əvvəl NATO Hərbi Komitəsinin rəhbəri admiral Rob Bauer Alyansın Rusiya ilə müharibəyə hazır olduğunu bildirib. Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorios isə söyləyib ki, qarşıdakı illərdə Rusiya ilə Alyans arasında savaş başlaya bilər. NATO baş katibi Yens Stoltenberq isə bildirmişdi ki, Alyans Rusiya ilə müharibənin qarşısını almağa çalışır. Xatırladaq ki, NATO Soyuq müharibədən bəri ən irimiqyaslı hərbi təlimlər keçirir.