Azərbaycanda antik dönəmdən bəri var olan ən qədim türk tayfaları, yerli sakinlər. Azərbaycan ərazisi türk tarixinin araşdırılması üçün ən əlverişli məkan olaraq bütün tarixçilərin diqqətini hər zaman cəlb edib.
Ölkəmizin ərazisində var olan dövlətlərə, dini idarə sistemlərinə aid abidə və məbədlərin qalıqları bu gün də varlığını qoruyub saxlayıb. Bu gün bütün tarixçilərin qəbul etdiyi Urmu nəzəriyyəsi və Xəzər ərazisindən qövmlərin köçü yaşadığımız coğrafiyanın tarixi zənginliyindən xəbər verən ən böyük sübutdur. Qədim Azərbaycan ərazilərinin zaman-zaman Kuti, Turuki, Şumer, Akkad, Saka, İskit dövlətlərinə ev sahibliyi etdiyi və bu antik türk dövlətlərinin ölkəmiz hüdudundan on minlərlə kilometr uzaqlarda sərhədlərinin bitdiyini bu gün çoxumuz bilmirik.
Bütün türklərin əcdadı sayılan Oğuzdan gələn 24- Boyu bütövlükdə Azərbaycan ərazilərində var olduğu üçün bu gün də, ölkəmizin hər yerində Bayandur, Bayat, Avşar, Düyərli, Qarxun, Baharlı, və sair adlarla yaşayış yerləri mövcuddur. Azərbaycanın qədim sakinləri olan tayfalar bunlardır:
Qədimdən bəri Azərbaycanda yaşayan Türk boyları və tayfaları.
Xəzərlər
Qarapapaq
Tərəkəmə
Təklə
Xələc
Kəngərli
Qaradağlı
Muğanlı
Ağacəri
Qacar
Udulu
Alpout
Padar
Bucaq
Cəlayir
Corat
Qaravəlli
Qaraqaşlı
Qınıx
Qıraxlı
Caxırlı
Qaraqoyunlu
Qaraman
Bayandur
Bəydili
Muğal
Bayan
Quşçu
Ayrım
Oyrat
Ələt
Sulduz
Çobanlı
Xançobanlı
Çığatay
Poladlı
Abdal
Əfşar
Gəraybəyli
Tatarlı
Dəllər
Düyərli
Qayı
Qarakeçili
Qıpçaq
Bəylər
Bayat
Qarxun
Baydar
Quzanlı
Şahsevən
Ustaclı
Şamlı
Qıraxlı
Sənan
Turanli
Qılıncarslan
Sənan Turanlı QılıncArslan