Mövqe

"Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar və daha böyük təzyiqlə adekvat cavab vacibdir və məhz ABŞ daha təsirli addımlar ata bilər..." Pasxa bayramından sonrakı dövrdə Rusiya qoşunları öz adət etdikləri hücum fəallığını bərpa edib, Rusiya dünyanı aldatmağa və müharibəni uzatmağa çalışır. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski aprelin 27-də axşam videomüraciətində bəyan edib. Onun sözlərinə görə, aprelin 26-da Vatikan və Romada keçirilən görüşlər Ukraynanın tərəfdaşlarının vəziyyəti anladığını təsdiqləyib. "Biz mövqelərimizi möhkəm saxlayırıq ki, düzgün diplomatiya üçün bütün imkanlar olsun. Rusiyalılar guya ABŞ-ın təkliflərinə getməyə hazır olduqlarını deyir, amma Rusiya ordusunda real atəşkəsə hazırlıq əlamətləri müşahidə edilmir. Əksinə, Pasxadan sonra işğalçılar adət etdikləri hücum fəallığını bərpa edib və əlbəttə ki, bunu böyük itkilər bahasına edirlər", - dövlət başçısı bildirib. O, qeyd edib ki, rusiyalılar irəliləməyə çalışır, lakin bu, onlara böyük itkilər bahasına başa gəlir. "Hər gün cəbhədə gedən döyüşlər açıq şəkildə sübut edir ki, Rusiya həqiqətən də dünyanı - Amerikanı və digərlərini  aldatmağa və müharibəni daha da uzatmağa çalışır", – Zelenski vurğulayıb. O, Rusiyaya qarşı təzyiqin vacibliyini qeyd edib: "Təzyiqsiz rusiyalıları bütün lazımi addımları atmağa, müharibəni dayandırmaq üçün vacib olan hər şeyə getməyə məcbur etmək mümkün deyil". Zelenski bildirib ki, dünyadan yeni sanksiyalar və Rusiyaya qarşı daha böyük təzyiq şəklində adekvat cavab olmalıdır. Dövlət başçısı vurğulayıb ki, məhz ABŞ Moskvaya qarşı "ən təsirli addımları ata" bilər. Prezidentin fikrincə, aprelin 26-da  Vatikan və Romada keçirilən görüşlər bir daha göstərdi ki, tərəfdaşlar baş verənləri anlayır:  "Ukrayna diplomatiya sahəsində maksimum sürətlə irəliləməyə hazırdır. Biz 47 gün əvvəl ABŞ-ın qeyd-şərtsiz atəşkəs təklifini qəbul etdik və daha sonra rusiyalılara öz təkliflərimizi verdik ki, heç olmasa mülki obyektlərə hücumları dayandıraq. Amma Moskva buna cavab olaraq "Shahed" dronları, raketlər, artilleriya atəşi və yeni hücumlar həyata keçirir", - Zelenski vurğulayıb. Ukraynada müharibə: Zelenskinin bəyanatı Xatırladaq ki, Zelenskinin sözlərinə görə, Ukraynada cəbhənin bir çox istiqamətlərində vəziyyət hələ də mürəkkəb olaraq qalır: "Artıq bu günün ortalarına qədər rusiyalılar bizim mövqelərimizə təxminən 70 hücum həyata keçirib. Döyüşlər davam edir. İşğalçılar hücum cəhdlərini davam etdirir. Ən çox döyüşlər Pokrovsk, Kramatorsk, Liman və Kursk istiqamətlərində gedir".

Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan ötən gecə İrəvanda keçirilən məşəl yürüşü zamanı Türkiyə və Azərbaycan bayraqlarının yandırılmasını pisləyib və bunu təxribat adlandırıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Paşinyanın mətbuat katibi Nazeli Baqdasaryan deyib. “Baş nazir Paşinyan bunu məsuliyyətsiz və qəbuledilməz hesab edərək pisləyir. Beynəlxalq səviyyədə tanınmış bir dövlətin, xüsusən qonşu dövlətlərin bayraqlarının yandırılması dövlət başçısı tərəfindən başqa cür qəbul edilə bilməz. Bu təxribatçı və təhrikedici bir təcrübədir”, - o bildirib.

Qida Təhlükəsizlik Agentliyinin Bakı Regional bölməsinin rəisi vəzifəsindən istefa verib. Sozcu.az Manset.az-a istinadən xəbər verir ki, qurumun Bakı Regional bölməsinin rəisi Zaur Kərimov ərizə yazaraq AQTA-nın sədri Qoşqar Təhməzliyə təqdim edib. Daha sonra Q.Təhməzlinin müvafiq əmri ilə Zaur Kərimov tutduğu vəzifəsindən azad edilib. Onun vəzifəsi Qida Təhlükəsizlik Agentliyinin Hüquq şöbəsinin müdiri Elşad İsgəndərova həvalə edilib. Məlumat AQTA-dan təsdiq edilib. Zaur Kərimovun istefa vermə səbəbi bəlli deyil. Qeyd edək ki, Qida Təhlükəsizlik Agentliyinin Bakı Regional bölməsi qurumun ən mühüm strukturlarından hesab edilir.

“Vətəndaşların təlimə çağırılması ilə bağlı bütün məsuliyyət SHXÇDX-nin (Səfərbərlik və Hərbi Xidmət Çağırış üzrə Dövlət Xİdməti) üzərinə düşür. Xidmət həmin həm müəssisələrə, həm də dövlət qurumlarına rəsmən izah etməlidir ki, əgər vətəndaş qısa, yaxud uzunmüddətli təlim toplanışlarına cəlb olunursa, onun iş, yaxud təhsil yeri toxunulmaz qalmalıdır”. Bunu "Yeni Sabah"a ehtiyatda polkovnik və hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov deyib. O bildirib ki, sözügedən məsələ xeyli vaxtı insanları narahat edir: “Bu məsələ xeyli vaxtı insanları narahat edir. Bu məsələni Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti (SHXÇDX) həll etməlidir. Bu məsələ Müdafiə Nazirliyinin işi deyil. Müdafiə Nazirliyi yalnız təlimlərdən sonra həmin təlimlərə cəlb olunan şəxslərə arayış verir ki, filan şəxs 20 gün, yaxud 1 ay ərzində Müdafiə Nazirliyinin N saylı hərbi hissəsində təkmilləşdirmə kursunu bitirib. Vətəndaşların çağırılması ilə bağlı bütün məsuliyyət SHXÇDX-nin üzərinə düşür. Onlar həmin özəl müəssisələrə, o cümlədən dövlət qurumlarına rəsmən qanuni şəkildə izah etməlidirlər ki, əgər vətəndaş qısa, yaxud uzunmüddətli təlim toplanışlarına cəlb olunursa, onun iş, təhsil yeri toxunulmadan saxlansın. Bu təşkilatın, yaxud idarənin problemidir ki, filan şəxs 3 aylıq toplanışa gedəcək, həmin müddət ərzində onun işini kim görəcək?” Ekspert SHXÇDX-yə çağırış edib: “Azərbaycanın qanunları var, Azərbaycan hərbçisi həmin özəl, yaxud dövlət qurumlarının müdafiəsi və təhlükəsizliyi ilə məşğuldur. O insanlar hərbi təlimə öz kefindən getmir. Onlar hazırlığı keçirlər ki, sabah baş verə biləcək təhlükələrdə dövlətin yanında ola bilsinlər. İnsanalara problem yaratmaq olmaz. Bu işi SHXÇDX görməlidir. Həmin qurumda çalışan dostlarımıza təklif edirəm ki, işlərini ancaq çağırışla yekunlaşdırmasınlar. İnsanların digər problemlərinin həlli ilə də məşğul olsunlar. Çünki hərbidə olan insanlar Azərbaycan dövlətinin, hökumətinin maraqlarını təmsil etmək üçün həmin təlimlərə cəlb olunurlar. Bu nöqteyi-nəzərdən SHXÇDX məsuliyyət daşıyır və qanunlara əməl edilməsini onlar tələb etməlidir”. Xatırladaq ki, toplanışa çağırılmış hərbi vəzifəlilər çağırış üzrə vəzifələrini yerinə yetirdikləri, toplanış yerinə gedib-gəldikləri və toplanış keçirdikləri bütün dövrdə daimi iş yerində orta əmək haqqı saxlanılmaqla işdən azad edilirlər. Bu barədə Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti məlumat yayıb. Göstərilən şəxslərin əmək müqaviləsinə, onlar çağırış vərəqəsi aldıqları gündən toplanışdan qayıdana qədər təşkilatın ləğv edildiyi hallar istisna olmaqla, xitam verilə bilməz: "Hərbi vəzifəlinin işlədiyi təşkilat ləğv olunduqda toplanış dövründə ona verilməli məbləğlər ləğv edilən təşkilat və ya onların hüquq varisi tərəfindən ödənilir. Toplanış dövründə xəstələnmiş hərbi vəzifəlinin iş yeri (vəzifəsi) müalicə müddəti ərzində saxlanılır, ona müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada müavinət ödənilir".

Ermənistanın əvvəlki konstitusiya referendumları xalqın iradəsini əks etdirmir. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan deyib. Baş nazirin sözlərinə görə, Ermənistanda asayiş və cəmiyyət arasında uçurum var: “Ədliyyə sektorunda problemlər məhz buna görə yaranır. Və bu boşluq, digər məsələlərlə yanaşı, bütün konstitusiya referendumlarında ictimaiyyətin rəsmi nəticələrin xalqın iradəsini ifadə etmədiyi və ya tam ifadə etmədiyinə əmin olması ilə bağlıdır”.

“Bu gün dövlətçilik qurmaq bizim mütləq prioritetimizdir”. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu aprelin 17-də Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan parlamentdə bildirib. "Təxminən 30 ildir ki, biz ilk növbədə Qarabağ probleminin həllinə, Qarabağ hərəkatına və bunun üçün hər şeyi qurban vermək məntiqinə sadiq olan bir dövlət modeli qururuq, bunu tənqid kimi deyil, reallıq kimi deyirəm, çünki hamımız, ən azı, çoxumuz bu modelə razıyıq. Mən Ermənistan Respublikasının Baş naziri kimi tədricən, addım-addım, əvvəlcə qeyri-müəyyən, sonra konkret olaraq başa düşdüm ki, əgər bizim üçün müstəqillik və dövlətçilik təsəvvür etdiyimiz Qarabağ probleminin həlli vasitəsidirsə, bir sıra xarici aktorlar üçün Qarabağ məsələsi dövlətimizin müstəqilliyi və inkişafının qarşısının alınması, dövlətçiliyimizə son qoyulması vasitəsidir”, - Paşinyan bildirib. Baş nazir bu hədəfin həyata keçirilməsinin 2020-ci ilin sentyabrında yekun mərhələsinə qədəm qoyduğunu, 2021-ci ilin mayında isə pik həddinə çatdığını, bu son məqsədin Ermənistanda da tərəfdarlarının olduğunu, müstəqillik və dövlətçilik deyil, Qarabağ məsələsinin vacib olduğuna inandıqlarını vurğulayıb. Paşinyan deyib ki, “Daşnaksütyun”un funksionerlərinin, Ermənistanın keçmiş rəhbərlərinin bu çərçivəyə, bu məntiqə uyğun olduğunu vurğulayıb: “Bu gün bu epoxal ideoloji toqquşmanın ikinci aktı baş verir. Hakim çoxluq və şəxsən mən bəyan edirik ki, Qarabağ hərəkatını davam etdirmək cəhdi dağıdıcıdır, çünki bu, Ermənistanın dövlətçiliyinin, müstəqilliyinin və suverenliyinin qarşısının alınması üçün alət olub və olacaq. Təəssüf ki, biz bunu çox gec başa düşdük. Müxalifət isə mahiyyət etibarı ilə deyir ki, Ermənistan dövlətçiliyinin bir məqsədi və mənası var – Qarabağ hərəkatı, Qarabağ məsələsi. Müxalifət deyir ki, Qarabağ hərəkatı onun hansı nəticələrindən asılı olmayaraq davam etməlidir”. Paşinyanın sözlərinə görə, 2018-ci ilin “məxməri inqilabı” nəticəsində Ermənistanda hakimiyyətə gələn siyasi komanda amansız sınaqlar və zərbələr altında intuisiya və cəsarət nümayiş etdirərək, Qarabağ hərəkatının çoxdan sona çatdığı faktına doğru addım-addım və hissə-hissə irəliləyib.

Ermənistanla Azərbaycan arasında yeni eskalasiya və hətta yeni müharibəni proqnozlaşdıran bütün söhbətlərə cavab vermək istəyirəm. Müharibə üçün heç bir əsas yoxdur. Ermənistan və Azərbaycan bir-birinin ərazi bütövlüyünü, suverenliyini, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığını, güc tətbiqinin yolverilməzliyini tanıyıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan parlamentdə çıxışında deyib. “Ermənistan və Azərbaycan xalqları sülhə və dinc yanaşı yaşamağa layiqdirlər. Müharibə olmayacaq, sülh olacaq”, - o bildirib.

Respublikaçı senatorlar arasında ABŞ prezidenti Donald Trampın səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılmasının zəruriliyindən danışan səslər peyda olmağa başlayıb. Sozcu.az "TSN"-ə istinadla xəbər verir ki, bunu "Ekspresso" kanalının efirində ABŞ dövlət katibinin keçmiş müşaviri, ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurasının Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə keçmiş direktoru, eyni zamanda ABŞ-ın Azərbaycanadakı sabiq səfiri Metyu Brayza deyib. Onun sözlərinə görə, artıq respublikaçılar arasında belə söhbətlər gedir, lakin hələlik bu, gerçəkdən Trampın səlahiyyətlərini məhdudlaşdırmaq üçün kifayət deyil. Hətta bəzi respublikaçı senatorların Trampın səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılmalı olduğunu və bu səlahiyyətlərin ABŞ Konqresinə qaytarılmasına ehtiyac olduğunu dediklərini eşitməyə başlayırıq.Lakin biz hələ də bu az sayda senatorun onun səlahiyyətlərini gerçəkdən məhdudlaşdıra bilməsindən çox uzağıq. Düşünürəm ki, ABŞ iqtisadiyyatının həqiqətən də böyük ziyana uğradığı aydınlaşdıqda, Trampın tarif siyasətinin və qlobal ticarət müharibəsinin çılğınlığından geri çəkiləcəyini görəcəyik və biz bunu artıq ABŞ fond bazarlarında azalma ilə müşahidə edirik. Və düşünürəm ki, biz getdikcə daha çox Amerika şirkətlərinin investisiya qərarlarını və inkişaf planlarını təxirə salacaqlarını söyləyəcəklərini görəcəyik ki, bu da iqtisadiyyatda ləngiməyə gətirib çıxaracaq,” - Brayza izah edib. Onun sözlərinə görə, ticarət müharibəsinin nəticələri aydınlaşdıqdan sonra Ağ Ev öz siyasətini dəyişəcək. Amma hətta siyasət dəyişikliyi də Donald Tramp administrasiyasının siyasəti nəticəsində yaranacaq böyük itkilərin qarşısını ala bilməz. "Bu, staqflyasiyaya gətirib çıxaracaq - 1970-ci illərdə ABŞ-da olduğu kimi, aşağı artımla yüksək inflyasiya. Yaponiya bunu 1990-cı illərdə yaşadı. Görünür, ABŞ iqtisadiyyatı da eyni istiqamətdə gedir. Və biz bu iqtisadi fəlakətə düşdükdən sonra düşünürəm ki, Trampın ticarət müharibəsindən geri çəkilməkdən başqa çarəsi qalmayacaq. Lakin bu, böyük iqtisadi zərər və ABŞ-ın hüquq sistemini sarsıtmaq üçün potensial cəhdlər bahasına olacaq”, - o, əlavə edib. Brayza əmindir ki, Donald Tramp hələ də ABŞ qanunverici sistemini pozmağa çalışacaq. “Nəhayət, Tramp artıq ona qarşı çıxan aparıcı Amerika hüquq firmalarına təzyiq göstərməyə başlayıb və bu çox təhlükəlidir. Hər bir ölkədə olduğu kimi ABŞ-da da qanun müqəddəs olmalıdır. ABŞ-da hamı, hətta prezident də qanunlara tabe olmalıdır. Amma Tramp bu ənənəni aradan qaldırmağa çalışacaq”, - deyə keçmiş səfir yekunlaşdırıb.

Sosial şəbəkələrdə uşaq yaradıcılıq mərkəzlərində çalışan müəllimlərin də sertifikasiya prosesə cəlb ediləcəyi ilə bağlı iddialar yayılıb. Mövzu ilə bağlı Modern.az-a danışan Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın üzvü Rasif Dünyamalıyev bildirib ki, bu məsələyə birtərəfli baxılmamalıdır: “Uşaq yaradıcılıq mərkəzlərinin hamısı vaxtilə təhsil müəssisələri idi. İdman məktəbləri, şahmat məktəbləri, yaradıcılıq mərkəzləri fəaliyyət göstərir. Orta məktəbdə rastlaşdığımız neqativ hallar həmin mərkəzlərdə də var. Orada da bəzi əməkdaşlar vaxtilə hansısa yollarla işə düzəliblər. Onların inkişafı, yoxlanılması ilə bağlı heç bir fəaliyyət həyata keçirilməyib. Elm və Təhsil Nazirliyinin səlahiyyəti var ki, öz əməkdaşlarını yoxlasın. Çünki həmin şəxslərin əmək haqqı dövlətin büdcəsindən ödənilir. Həmin şəxslər tutduqları vəzifəyə uyğun deyillərsə, dövlət büdcəsini talamış sayılırlar. Biz məsələyə bu cür baxmalıyıq. Əgər bir nəfərin yerinə 5 nəfər uyğun olmayan şəxs işləyirsə, onları azad edək, həmin uyğun olan bir nəfərə də yüksək əmək haqqı verək. Bu məsələ digər məktəblərin sertifikatlaşdırılmasının yanında kölgədə qalır. Bu proses artıq gecikir. “Bu yaxınlarda Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyindəki məktəblərdə imtahanlar keçirildi. Gördünüzmü necə biabırçılıq ortaya çıxdı. Həmin insanlar da vaxtilə hansısa yollarlasa bu müəssisələrə doluşublar. Həmin şəxslər dövlət büdcəsini dağıtmaqla məşğuldurlar. Ona görə də, bu sahədə də sertifikatlaşdırma prosesinin zamanıdır. Gələcək bizdən tələb edir ki, büdcəmizi daha səmərəli və effektiv istidadə edək. Ona görə də cəmiyyət olaraq bu məsələlərin qarşısında durmamalı, dəstəkləməliyik”, - R.Dünyamalıyev qeyd edib.

ABŞ Rusiyaya qarşı sanksiyalar siyahısını genişləndirib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Maliyyə Nazirliyi məlumat yayıb. Qeyd olunur ki, terrorla mübarizə bəhanəsi ilə dörd fiziki şəxs, üç şirkət və bir yük gəmisi sanksiya siyahısına daxil edilib.

Yaxın günlərdə Fransa və Böyük Britaniya Ukraynaya birgə hərbi nümayəndə heyəti göndərəcək. Sozcu.az verir ki, bu barədə Fransa Prezidenti Emmanuel Makron məlumat verib. Makron qeyd edib ki, Fransa və Böyük Britaniya Ukrayna Silahlı Qüvvələri ilə işləmək üçün Ukraynaya hərbi heyət göndərəcək.

Milli Məclisin Aqrar siyasət komitəsinin sədri Tahir Rzayev bir müddət öncə bildirib ki, heyvanların kəsilməsi üçün yaş həddinin müəyyən edilməsi, qadağaların qoyulması, cərimələrin tətbiqi yaxşı olardı. O, dana və quzuların erkən yaşda kəsilməsinin əleyhinə olduğunu qeyd edib. Deputatın təklifi ictimaiyyət tərəfindən birmənalı qarşılanmayıb. Kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Vahid Məhərrəmli Modern.az-a bildirib ki, dünya praktikasında qeyri-peşəkarlar aqrar sahə ilə bağlı təkliflər vermir, qanunda dəyişikliklə bağlı çıxışlar etməkdən çəkinirlər: “Sahəni dərindən bilmədən sahə ilə bağlı nəsə danışmaq yersizdir. Bütün ölkələrdə qədim zamanlardan heyvanların kəsim zamanını sahibkarlar müəyyən edir. Heyvanın kəsim zamanı heç bir ölkədə dövlət qanunu ilə tənzimlənmir. Bunu kim uydurdu, kim dildən-dilə gəzdirdi bilinmir. Bu barədə kənd təsərrüfatı naziri Məcnun Məmmədovun da çıxışı olmuşdu. İndi də Aqrar siyasət komitəsinin sədrinin belə bir çıxış etməsi yalnızca qeyri-peşakarlıqdan irəli gəlir. Çünki heyvanlar ilk aylarda daha sürətlə inkişaf edirlər. Məsələn, quzular 6 ay müddətinə, eləcə də buzovlar 6-7 müddətinə sürətə inkişaf edirlər. Sonrakı etapda isə gündəlik yem tələbatı artır. Elə bil ki, bütün canlılar ilk etapda sürətlə inkişaf edir. Sonrakı etapda isə təbii inkişaf dayanır və ancaq qidalanma hesabına inkişaf mümkün olur”. V.Məhərrəmli bildirib ki, Azərbaycanda ot və yem çatışmazlığı var: “Biz tələbatımızdan 2.5 dəfə az ot, 15 dəfə az qüvvəli yem istehsal edirik. Belə bir halda heyvanları uzun müddətə saxlamaq mümkün olmayacaq. Olsa da, baş sayı azalacaq. Ölkəmizdə 1.8 milyon xırdabuynuzlu, 350 min iribuynuzlu heyvan sayı azalıb. Bunun səbəbi kifayət qədər yem olmamasıdır. Əgər yem olarsa, niyə sahibkarlarımız daha az heyvan saxlasınlar?! Azərbaycanda ətin qiyməti regionda ən yüksək dərəcədədir. Ət istehsal edib satmaq sahibkarlarımıza sərf etdiyi halda bunu etmirlər, çünki örüş əraziləri tükənib, məhsuldarlıq aşağı düşüb”. Müsahibimiz qeyd edib ki, kənd təsərrüfatı naziri və Aqrar siyasət komitəsinin üzvləri nə etdiyini bilmirlər: “Yaxşı olar ki, onlar nəsə deməzdən əvvəl mütəxəssislərlə məsləhətləşsinlər. Əgər imkan yaradılarsa, Aqrar siyasət komitəsinin üzvlərindən özünü ən hazırlıqlı hesab edənlərlə bu məsələni müzakirə etməyə hazıram. Heyvanların kəsilməsi üçün yaş həddinin müəyyən edilməsi bu sahədə çalışan sahibkarlara ciddi problem yarada bilər. Məmurlar elə deməklə deyil, mən bilirəm ki, onların əksəriyyəti 4-5 aylıq quzu əti ilə qidalanırlar. Bu əgər qanun şəklində həyata keçirilərsə, fermerlərlə yanaşı, istehlakda da ciddi problemlər yaradacaq. Elə adamlar var ki, onlar quzu əti yeyə bilir, amma toğlu ətini yeyə bilmir. Yaxşı olar ki, hər kəs öz bildiyi sahə üzrə danışsın. Bu sahə olduqca mürəkkəbdir, onsuz da bərbad vəziyyət yaradıblar, daha da pis günə qoya bilərlər”.