Bakıda hansısa ərazi plana düşən zamanı sakinlər və söküntünü həyata keçirən şirkətlər arasında müəyyən anlaşılmazlıqlar meydana çıxır. Adətən evlərin ölçülərinin təyin olunması və təyin olunan ölçünün qiymətləndirilməsi zamanı vətəndaşlar nəticədən narazı qalır. Məsələn, sökülən obyektin yaşayış və qeyri-yaşayış sahəsi olmasından asılı olaraq, qiymətləndirmənin düzgün aparılması ilə bağlı mübahisələr yaranır. Mövzu ilə bağlı Yenisabah.az-a danışan əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev söküntülərin 2 formada aparıldığını qeyd edib: “Hazırda söküntülər 2 formada aparılır. Birincisi, özəl şirkətlər tərəfindən köhnə evlər sökülüb yerində yeni binalar tikilir. Adətən, belə olduqda söküntünü həyata keçirən şirkət vətəndaşa yeni binadan mənzil verir. Bu qanunun tələbidir. Vətəndaş mənzil təklifi ilə razılaşmayanda bazar dəyərinə uyğun pul verilir. Digər söküntü işləri isə dövlət tərəfindən aparılır. Qanunda da qeyd olunduğu kimi, hər hansısa bir ərazi dövlət ehtiyacı üçün tələb olunursa, həmin ərazinin ölçüləri götürülür və bazar dəyərindən 20 faiz artıq kompensasiya verilir. Əgər verilən məbləğ və ölçülərlə bağlı vətəndaşın hansısa narazılığı varsa, hansısa memarlıq şirkətinə müraciət edərək bu məsələni məhkəmədə mübahisələndirə bilər”. Ekspert qeyri-yaşayış obyektlərinin daha yüksək dəyərdə hesablanmalı olduğunu vurğulayıb: “Əslində, plana düşən zaman obyektin qiyməti mənzildən daha yüksək dəyərdə hesablanır. Əgər bir ərazinin sənədi qeyri-yaşayış təyinatlıdırsa, təbii ki, mənzildən daha bahadır və əraziyə görə dəyişir. Məsələn, ev söküntüsü zamanı yeni tikilən binadan vətəndaşa 1 mənzil təklif edilirsə, qeyri-yaşayış obyekti söküləndə 2 hətta 3 mənzil də təklif oluna bilir. Digər tərəfdən, yeni tikilən binadan sənə məxsus olan qeyri-yaşayış təyinatlı obyektini yenidən tələb etmək də mümkündür. Əgər bu dövlət əhəmiyyətli söküntüdürsə bu zaman qiyməti dövlət özü təyin edir. Yenə də vətəndaşa verilən məbləğ onu qane etmirsə, qiymətləndirmə şirkətlərinə müraciət edib, nəticə əsasında məhkəmədən real bazar dəyərini tələb edə bilər”.
Mərhum rusiyalı siyasətçi Aleksey Navalnının xanımı Yuliya Navalnaya Avropa İttifaqı ölkələrinin nazirləri qarşısında çıxış edəcək. Sozcu.az BBC-yə istinadən xəbər verir ki, xanım Navalnaya bu gün Aİ Xarici Əlaqələr Şurasının iclasında çıxış edəcək. Aİ-nin ali nümayəndəsi Jozep Borelin sözlərinə görə, Aİ nazirləri bununla da “Rusiyadakı azadlıq döyüşçülərinə güclü dəstək siqnalı göndərəcək və Aleksey Navalnının xatirəsini ehtiramla anacaqlar”. BBC-yə verdiyi şərhdə Borel bildirib ki, Navalnının ölümünə görə Rusiya prezidenti Vladimir Putin şəxsən məsuliyyət daşıyır. Eyni zamanda o, Qərbin Rusiya liderini məsuliyyətə cəlb etmək üçün yeni yollar tapmasının çətin olacağını etiraf edib və Rusiyada müxalifətə dəstək verməyə çağırıb.
Fevralın 17-si saat 10:00-a olan məlumata əsasən ölkə ərazisində yağıntılı hava şəraiti müşahidə olunub. Bəzi yerlərdə yağış, dağlıq ərazilərdə qar yağıb. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib. Bildirilib ki, qar örtüyünün hündürlüyü Qrızda 10 sm, Qusarda 2 sm, Qubada 1 sm olub. Düşən yağıntının miqdarı Oğuzda 13 mm, Göygöldə 10 mm, Şəkidə 8 mm, Göyçay, Şabran, Şahdağ, Qəbələ, Mingəçevir, Xaltan, İsmayıllı, Lənkəran, Daşkəsən, Şamaxı, Astara, Yardımlı, Altıağac, Gədəbəy, Şahbuz, Naftalan, Gəncə, Şəmkir, Ağdam, Balakən, Zaqatala, Qax, Qobustan, Tərtər, Bərdə, Yevlax, Zərdab, İmişli, Sabirabad, Cəfərxan, Neftçala, Biləsuvar, Göytəpədə 7 mm-dək, Bakıda və Abşeron yarımadasında isə 11 mm-dək olub. Daşkəsən, Gədəbəy, Göygöl, Naftalan, Şəkmir, Tovuz, Oğuz, Qəbələ, Zaqatala, Şəki, Qax, Şamaxı, Quba, Qrız, Şahdağ, Yevlax, Göyçay, Lerik, Bakıda və Abşeron yarımadasında duman müşahidə olunub. Dumanda görünüş 500-1000 metrədək məhdudlaşıb. Havanın minimal temperaturu Bakıda və Abşeron yarımadasında 2, Naxçıvan MR-da 5, Aran rayonlarında 4, dağlıq rayonlarda 1 dərəcəyədək isti, yüksək dağlıq ərazilərdə 11 dərəcəyədək şaxta olub.
Dünən baş verən tükürpərdici qətl cəmiyyətdə müxtəlif müzakirələrə səbəb olub. Əqli çatışmazlığı olan bir şəxsə bu qədər imkan təqdim olunması, ayrı ev almaq, sərəncamına maşın vermək, küçədə rahat şəkildə hərəkət etməsinə imkan yaratmaq insanlar arasında birmənalı qarşılanmayıb. Çoxu onun ata-anasını qınasa da, caniyə sağlamlıq və sürücülük vəsiqəsi verən qurumlara irad bildirənlər də az olmayıb. Bəs, bu ailə faciəsində müqəssir kimdir? Mövzu barədə Əməkdar jurnalist Elçin Şıxlı “Yeni Sabah”a danışıb. O bildirib ki, əsas problem qətli törədən şəxsin ortalıqda sərbəst dolaşmasının hansı nəticələri olacağını heç kimin düşünməməsidir: “Bildiyim qədərilə həmin adam xəstə imiş. Bu səbəbdən həmin mövzuda tərbiyə məsələsindən söhbət gedə bilməz. Çünki əqli cəhətdən xəstə olan adam və tərbiyənin bir-biri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Adam gözəl müəllim olub, başqalarına tərbiyə vermiş ola bilər. Amma bu faciədir, xəstəlikdir. Burada əsas məsələ odur ki, həmin şəxs niyə müalicə almayıb, onun hansı fəsadlara bais ola biləcəyini düşünən olmayıb? Bu hadisədən cəmiyyətimiz hansı dərsi alsın? Bu cinayətdir. Hamı bilir ki, cinayət törətmək, adam öldürmək olmaz. Bunu anlamaq üçün kiminsə qətl törətməsinə şahidlik etməyə ehtiyac yoxdur”. Əməkdar jurnalist bildirib ki, qətli törədən şəxs haqda deyilənlər doğrudursa, burada ciddi hüquq pozuntusuna yol verilib: “Qətli törədən Əhməd haqda səsləndirilən ehtimallara gəlincə, əgər bu fikirlər doğrudursa, əgər onun idarəsinə avtomobil verilibsə, bu bir cinayətdir, hüquq pozuntusudur. Sağlam olmayan, ətrafına ziyan verəcək dərəcədə psixi problemləri olan adama heç nəyi etibar etmək olmaz. Ancaq bu məsələ araşdırılmalıdır. İddialar doğrudursa, sadalanan arayışları verən şəxslər də məsuliyyətə cəlb olunmalıdır. Hazırda o qədər insana sürücülük vəsiqəsi verilir ki, baxırsan, ona heç araba da vermək düzgün deyil. Şəhərdə maşın sürmək, ümumiyyətlə, özünü idarə etmək mümkün deyil”.
Ermənistan sərhəddə son qarşıdurma nəticəsində 4 hərbçisinin həlak olduğunu açıqlayıb. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin mətbuat xidməti “Telegram” kanalında məlumat yayıb. Məlumata görə, fevralın 13-də Sünik rayonunun Nerkin And kəndi yaxınlığında baş verən qarşıdurma nəticəsində Ermənistan tərəfdən 4 nəfər ölüb, 1 nəfər yaralanıb. Bildirilib ki, yaralının vəziyyəti orta ağır qiymətləndirilir, həyatı üçün təhlükə yoxdur. Ermənistan Müdafiə Nazirliyi həlak olanların adlarının daha sonra açıqlanacağını bəyan edib. Qeyd edək ki, bundan əvvəl Sünikdə 2 erməni hərbçisinin öldüyü, 1 erməni hərbçisinin isə yaralandığı bildirilmişdi. Xatırladaq ki, dünən səhər Azərbaycanın Müdafiə Nazirliyi erməni təxribatı barədə məlumat yayıb. Daha sonra isə Dövlət Sərhəd Xidməti fevralın 12-də baş verən erməni təxribatına qarşı "qisas əməliyyatı"nın keçirildiyini açıqlayıb.
Ermənistanın özü də qisas əməliyyatı nəticəsində öldürülənlərin “Yerkrap”ın üzvləri olduğunu etiraf edib. Biz də birmənalı şəkildə məhv edilən silahlıların terrorçu olduğunu deyə bilərik. Bu, Ermənistan ordusunun bərbad vəziyyətini və hətta strateji yerlərdə belə keçmişi qaranlıq olan hərbçilərin, yaxud terrorçuların fəaliyyət göstərdiyini təsdiqləyir. Bu sözləri Axar.az-a DSX-nin həyata keçirdiyi qisas əməliyyatı nəticəsində məhv edilən dörd erməni hərbçisi haqqında danışan ehtiyatda olan polkovnik, hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov deyib. Polkovnik Azərbaycana qarşı törədiləcək təxribatların Ermənistana baha başa gələcəyini vurğulayıb: “Məndə olan məlumata görə, bizim əsgərimizə atəş açan yaramaz da artıq gəbərdilib. Yəqin ki, yaxın saatlarda son vəziyyət haqqında detallı məlumat veriləcək. Təxribatı törədənlər yaşlarına və davranışlarına görə hərbçiyə bənzəmirlər. Çünki DSX-nin təqdim videodan göründüyü kimi, həmin postda komandirə tabeçilik yoxdur və silahlılar heç bir qaydaya məhəl qoymadan başıpozuq şəkildə rahat hərəkət edirlər. Üzə çıxan faktlar baş verən təxribatın Ermənistan hakimiyyətinin iradəsindən kənar həyata keçirildiyi ehtimalını gücləndirir. Ancaq istənilən halda bölgədə sülhə əngəl olmaq üçün təxribat törədənlər Azərbaycanın qisas əməliyyatı nəticəsində nə ilə üzləşəcəklərini bir daha əyani şəkildə gördülər”. Qeyd edək ki, Ermənistan-Azərbaycan şərti sərhədinin Qafan rayonu istiqamətindən atəşkəs pozaraq, əsgərimizi yaralayan terrorçulara qarşı qisas əməliyyatı keçirilib. Nəticədə 4 erməni əsgər məhv edilib, yaralılar var.
Daşınmaz əmlakın yanğın və ya digər hadisələr nəticəsində zədələnməsi, məhv olması, yaxud hər hansı formada itkisi ilə bağlı dəyən zərərin əvəzinin ödənilməsi üçün sığorta sisteminin tətbiq olunması geniş yayılıb. Son illər bir çox vətəndaşımız öz mənzillərini, obyektlərini və fərdi yaşayış evlərini sığortalamağa üstünlük verir. Bəs paytaxt Bakıda və Abşeronun digər ərazilərində əksəriyyət təşkil edən sənədsiz evlərin sığortalanması hüquqi paraktikada mümkündürmü? Mövzu ilə bağlı Yenisabah.az-a danışan hüquqşünas Ramil Süleymanov bildirib ki, sığorta şirkətləri heç bir halda çıxarışı olmayan evləri sığorta etmir: “Birinci onu qeyd etmək lazımdır ki, vətəndaşların sənədsiz ev və torpaq sahələrini alması və yaxud təyinatı başqa növ kateqoriyalı olan fərdi yaşayış evləri və torpaq sahələri üçün ödəniş etməsi risklidir. Nəticə etibarı ilə bu gün vətəndaşlar evlərinin qanuni çıxarışlarının olmaması səbəbindən daşınmaz əmlaklarını icbari qaydada sığorta etdirə bilmirlər. Sığorta şirkətlərinin bu növə aid oaln daşınmaz əmlakları sığorta etməkdən imtina etməsi də qanuni və əsaslıdır. Çünki icbari sığorta haqqında qanunvericiliyin tələblərindən biri odur ki, mütləq şəkildə daşınmaz əmlak müvafiq dövlət qeydiyyatına alınmalıdır. Qeyd edim ki, çıxarışı olmayan evlərin və torpaqların sığortası mümkünsüzdür. Çünki sığorta şirkətləri mütləq qaydada çıxarışı olan fərdi yaşayış evlərini sığorta etmək barədə qanunvericiliyin tələblərini icra etmək məcburiyyətindədir”. Hüquqşünas fərdi yaşayış evlərinin sığorta edilməsi üçün mütləq şəkildə çıxarış alınmalı olduğunu diqqətə çatdırıb. “O cümlədən neft ərazisi, kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq, sahibkarlıq və sənaye təyinatı torpaqlarda tikilən evlərin sənədləşdirilməsi ciddi problemdir. Bununla bağlı ilkin olaraq ərazidə yaşayan vətəndaşların müvafiq icra hakimiyyəti qurumuna müraciət etməsi tələb olunur. Bundan sonra Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı və sərəncamı əsasında əhalinin kütləvi halda məskunlaşdığı ərazinin torpağının təyinatı dəyişdirilir. Sonra isə vətəndaşların tikmiş olduğu fərdi yaşayış evlərinin sənədləşməsinə başlanıla bilər və sənədləşmədən sonra vətəndaşlar mənzillərini, fərdi yaşayış evlərini sığorta etdirə bilər”.
Bu gün Ermənistanın təkcə Hindistan və Fransa ilə deyil, həm də hərbi-texniki sahədə ciddi irəliləyişlər əldə etmiş digər dövlətlərlə əməkdaşlıq edir və silahların alınması ilə bağlı çox ciddi razılaşmaları var. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu Ermənistanın hakim "Mülki müqavilə" fraksiyasının deputatı Armen Xaçatryan deyib. “Biz ultra-müasir sayıla bilən, ən azı dördüncü və beşinci nəsil silahlar alırıq. Biz istifadə edilmiş silahları almayacağıq. Yəni müasir müharibələrin taktikasını öyrənməklə həm də ciddi təhlilimiz var və 44 günlük müharibənin acı təcrübəsindən artıq bilirik ki, hansı silahlara ehtiyac var. Və biz təbii ki, bu silahlara sahib olan və onları bizə satmağa hazır olan ölkələrlə əməkdaşlıq edirik”, - Xaçatryan bildirib. Qeyd edək ki, bundan öncə Xaçatryan 4 və 5-ci nəsil ultra-müasir silahları Ermənistanın da istehsal etdiyini bildirmişdi.
Ermənistan işğaldan azad edilmiş ərazilərdə mövcud olan mina sahələrinə dair 8 formulyarı Azərbaycana təqdim edib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə ANAMA məlumat yayıb. Təqdim olunan formulyarlar əsasən Kəlbəcər rayonu Murovdağ silsiləsini əhatə edən minalanmış ərazilərə dair qeydlərdən ibarətdir. Normativ texniki qaydalara əsasən, mina sahələrinin formulyarlarında istinad nöqtələri, basdırılmış minaların növləri, sayları, ara məsafələri, basdırılma və gizlətmə üsullarına dair məlumatlar qeyd olunur. Lakin, əvvəl olduğu kimi son təqdim edilən formulyarlarda da məlumatlar qeyri-dəqiq, etibarsız və natamam əks olunub. Formulyarlar üzərində təhlil və emal işləri aparıldıqdan sonra qeyd edilən məlumatların real mina sahələri ilə uzlaşmadığı, istinad nöqtələrinin koordinatlarının yanlış və yararsız olduğu müəyyən edilib. Ümumilikdə mina sahələrinə dair Ermənistan tərəfindən təqdim edilən formulyarlar keçmiş təmas xətti boyu ərazilərin bir qismini əhatə edir. Keçmiş təmas xəttinin Xocavənd, Tərtər və Goranboy rayonları ərazisindən keçən hissəsi, habelə 2020-ci ilin noyabr ayında geri çəkilən zaman Ermənistan hərbi birləşmələri tərəfindən minalanmış ərazilər barədə məlumatlar hələ də təqdim edilməyib. Qeyd edək ki, Ermənistan tərəfindən Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl və Zəngilan rayonlarında basdırılan mina sahələrinə dair 2021-ci ildə verilmiş məlumatların dəqiqliyi 25% təşkil edib. Baş verən mina hadisələrinin statistikasına nəzər salsaq, təkcə keçmiş təmas xətti boyu ərazilərin deyil, eyni zamanda yaşayış məntəqələrinin, əkin sahələrinin, çay kənarlarının, meşə massivlərinin, məzarlıqların minalarla yüksək səviyyədə çirkləndiyinin şahidi oluruq. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra 345 nəfər mina qurbanından 247 nəfəri keçmiş təmas xəttindən kənarda baş verən mina hadisələri nəticəsində həlak olub və ya müxtəlif dərəcədə bədən xəsarətləri alıb. Mülki təyinatlı ərazilərin kütləvi şəkildə minalanması beynəlxalq hüquq normalarının ciddi şəkildə pozulması ilə yanaşı, insanlıq əleyhinə törədilən cinayətdir.
Astara rayonunda altı yaşlı uşaq qızılcadan ölüb. Hadisə rayonun Maşxan kəndində baş verib. Belə ki, kənd sakini - 2018-ci il təvəllüdlü Y.Ə.-də dörd gün əvvəl qızdırma olub. Valideynləri onu xəstəxanaya aparıb və müalicə təyin edilib. Buna baxmayaraq, uşağın hərarəti enməyib, əksinə, vəziyyəti daha da pisləşib. Dünən isə təcili yardım xidməti ilə uşaq yenidən xəstəxanaya aparılıb. Lakin onun həyatını xilas etmək mümkün olmayıb. Faktla bağlı araşdırma aparılır. Ötən gün daha bir nəfər qızılcadan vəfat edib. Cəlilabad rayon Alar kənd sakini, 2010-cu il təvəllüdlü İbayev Yusif Bəhruz oğlu qızdırma əlamətləri ilə xəstəxanaya aparılsa da, vəfat edib. Bəs 2024-cü ilin ilk 40 gününün tendensiyası nə deyir, ölüm halları getdikcə azalır, yoxsa? Uşaq qənimi virus nə vaxt dayanacaq? Hazırda ölkə boyu daha hansı viruslar tüğyan edir? Ölkə ərazisində müşahidə olunan və qış fəslinə xas olmayan mülayim-isti hava şəraiti yoluxmalara necə təsir edə bilər? Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı da (ÜST) həyəcan təbili çalır. ÜST ötən il Avropada qızılcaya yoluxma hallarının 45 dəfə artdığını bildirib. 2022-ci ildə 941, 2023-cü ildə 42,200 hadisə qeydə alınıb. Peyvənd qızılcadan qorunmaq üçün ən təsirli strategiyadır. Peyvənd olunduqdan sonra qızılcaya yoluxma ehtimalı çox aşağı olur və insan ömürlük qorunmuş sayılır. Bununla belə, peyvənd olunmuş hər 100 nəfərdən biri virusa məruz qaldıqda hələ də qızılca xəstəliyinə tutula bilər. ÜST mütəxəssisləri bildirirlər ki, Avropada qızılca xəstəliyinin yayılması COVİD-19 pandemiyası səbəbindən uşaqlıqda peyvəndlənmə nisbətlərinin aşağı olması ilə bağlıdır. “Təəccüblüdür ki, indiki nəsil valideynlər bir vaxt qızılcaya qarşı peyvənd olunublar. Və praktiki olaraq xəstələnmədilər. Amma bu gün valideynlər nədənsə övladlarının peyvənd edilməsinə ehtiyac olmadığını düşünürlər. Hazırda qızılcaya yoluxanların əksəriyyəti müxtəlif yaşlarda olan uşaqlardır”, - deyə tibb elmləri doktoru Aleksandr Marçenko qeyd edib. O qeyd edib ki, bu gün qızılca ilə bağlı epidemioloji vəziyyət qeyri-sabitdir və narahatlıq doğurur: “Axı indiyə qədər bu virus üçün xüsusi bir müalicə təklif edilməyib, bundan yalnız dayanıqlı immunitet xilas edə bilər. Hər halda, qızılca ilə bağlı epidemioloji vəziyyət Rospotrebnadzor və Rusiya Federasiyası Səhiyyə Nazirliyinin nəzarəti altındadır. Bəli, biz epidemiya əleyhinə tədbirlər görməliyik. Lakin gec-tez həmin immun təbəqə və ya kollektiv immunitetin lazımi səviyyəsi əldə olunacaq ki, bu da gələcəkdə bu epidemioloji vəziyyətin inkişafına imkan verməyəcək”, - epidemioloq əmin edib. Virusoloq alim, N.F.Qamaleya Epidemiologiya və Mikrobiologiya Elmi-Tədqiqat İnstitutunun interferonlar və interferonogenez laboratoriyasının müdiri Feliks Erşov bildirib ki, hadisələrin axını gənc valideynlərin şüurundan asılı olacaq. UNİCEF-dən isə bildirilir ki, COVİD-19 pandemiyası müddətində peyvəndlənmənin azalması nəticəsində Avropa və Mərkəzi Asiyada qızılcaya yoluxma halları artmaqdadır. QPM peyvəndi ilə tam peyvənd olunmamış uşaqlar pnevmoniya, ömürlük beyin zədələnməsi, eşitmə qabiliyyətinin itirilməsi və hətta ölümlə nəticələnə bilən qızılca virusuna yoluxma riski ilə üzləşir. Dünyadakı həkimlərin və alimlərin böyük əksəriyyəti QPM peyvəndini məsləhət görür və peyvəndin təhlükəsizliyinə və effektivliyinə inanır. QPM peyvəndi uşağını qızılca, parotit və məxmərəyə qarşı qoruyur. UNICEF mütəxəssisləri bir neçə virusun yarada biləcəyi təhlükələr barədə xəbərdarlıq edirlər. Qeyd edilir ki, qızılca yüksək yoluxduruculuğa malik virus mənşəli bir xəstəlikdir. O, yoluxmuş şəxsin öskürməsi və ya asqırması zamanı yayılaraq başqalarına keçə bilər. Digər insanlar çirklənmiş hava ilə nəfəs aldıqda və ya virusun olduğu səthə toxunduqdan sonra göz, burun və ya ağıza toxunduqda virusa yoluxa bilər. Qızılca virusu havada iki saata qədər qala bilər. Onun yoluxuculuğu o qədər yüksəkdir ki, bir nəfər bu xəstəliyə yoluxubsa, ona yaxın olan və qızılcaya qarşı immuniteti olmayan insanların 90%-ə yaxını yoluxa bilər. Bir çox insanlar xəstəlik yoluxmuş şəxsin dərisində olan səpgilərə səbəb olduqda ondan xəbərdar olur. Lakin qızılca həm də yüksək hərarət, öskürək və burun axmasına da səbəb ola bilər. Ağır hallarda, o, pnevmoniya, tənəffüs və nevroloji ağırlaşmalara səbəb olur və ölüm ilə nəticələnə bilir. Qızılcanın simptomları virusla təmasdan 7-14 saat sonra başlayır və adətən yüksək hərarət, öskürək, burun axması və gözlərdə sulanma ilə təzahür edir. Qızılca səpgiləri ilk simptomlardan 3-5 gün sonra başlayır. Uşağı qızılcadan qorumağın ən yaxşı yolu onun QPM (qızılca-parotit-məxmərək) peyvəndi almasını təmin etməkdir. Parotit yüksək yoluxduruculuğa malik virus mənşəli xəstəlikdir. Yoluxmuş şəxs yanımızda öskürdükdə və ya asqırdıqda biz də yoluxa bilərik. O, həmçinin yoluxmuş bir şəxs burnuna və ya ağzına toxunduqdan sonra başqa birinin toxuna biləcəyi səthə toxunanda da yayılır. Simptomlar çox vaxt yüngül olur və adətən bir neçə gündən sonra başlayır. Ən çox nəzərəçarpan simptomlar yanaqlarda şişkinlik və qulaq və çənə arasındakı nahiyədə boyun ağrısıdır. Digər simptomlara baş ağrısı, yüngül hərarət, iştahasızlıq, boğaz ağrısı və çeynəmədə ağrı hissi daxildir. Lakin parotit ciddi fəsadlara, o cümlədən eşitmə qabiliyyətinin itirilməsinə, ürək problemlərinə və baş beyin və onurğa beyninin zədələnməsinə gətirib çıxara bilər. Parotitin müalicəsi yoxdur. Övladlarımızı parotitdən qorumağın ən yaxşı yolu onların peyvənd edilməsini təmin etməkdir. QPM (qızılca-parotit-məxmərək) bir inyeksiya vasitəsilə uşaqlarımızı hər üç xəstəlikdən qoruya bilən, inanılmaz dərəcədə təhlükəsiz, kombinə edilmiş vaksindir. Məxmərək virus mənşəli yoluxucu infeksiyadır. Yoluxmuş şəxs yanımızda öskürdükdə və ya asqırdıqda biz də bu infeksiyaya yoluxa bilərik. Bundan əlavə, yoluxmuş bir şəxsin toxunduğu və nəticədə məxmərək virusu ilə çirklənmiş səthə toxunduğumuz və sonra gözümüzə, ağzımıza və ya burnumuza toxunduğumuz zaman da bu infeksiya yayılır. Məxmərək keçmişdə “alman qızılcası” adlandırılırdı. Bəziləri indi də onu bu cür adlandırır. Lakin ona qızılcanı törədən virus səbəb olmur. Məxmərəyə yoluxan azyaşlı uşaqlarda adətən 2-3 həftə sonra yüngül simptomlar meydana gəlir. Ən çox rast gəlinən simptom bədən nahiyələrində qırmızı səpginin meydana çıxmasıdır. Digər simptomlara yüngül qızdırma, ürəkbulanma və yüngül konyunktivit daxildir. Son günlər əhali arasında azyaşlıların göy öskürək infeksiyasına da yoluxduğu bildirilir. Göy öskürək xəstəliyinin əlamətləri və yayılma yollarından danışan Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, pediatr Nigar Bayramova ATV-yə bildirib ki, bakterial infeksiya hava damcı yolu ilə yayılır: “Bu dövrdə uşaqlarda asqırma, öskürmə, burun axması və qızdırma kimi siptomlar müşahidə edilir. Özəlliklə gecə boğulma şəklində öskürəklər olur”. “Yeni Müsavat”
Azərbaycanda daha bir nəfər qızılcadan vəfat edib. Sozcu.az “Qafqazinfo”ya istinadən xəbər verir ki, Cəlilabad rayon Alar kənd sakini, 2010-cu il təvəllüdlü İbayev Yusif Bəhruz oğlu qızdırma əlamətləri ilə xəstəxanaya aparılsa da, vəfat edib. İlkin məlumata görə, 14 yaşlı yeniyetmə qızılcanın yaratdığı fəsadların ağırlaşması səbəbindən həyatını itirib. Xatırladaq ki, ötən gün Astara rayonunda da 2018-ci il təvəllüdlü Yusif Ağamir oğlu Əliyev qızılca nəticəsində vəfat edib. Son aylarda Azərbaycanda 10-dan çox azyaşlı və yeniyetmə qızılcadan vəfat edib.
Araz çayının çirkəndirilməsi ilə bağlı İşçi Qrupu yaradılır. Sozcu.az xəbər verir ki, bunu İranın vitse-prezidenti, Ekologiya Təşkilatının sədri Əli Səlaceqe “Şəfəqna” saytına müsahibəsində deyib. O, məsələnin nəzarətə götürüldüyünü bildirib: “Bizim Ermənistanla bu sahədə əlaqələrimiz çox yaxşı səviyyədədir. 18 il ərzində bu məsələyə Energetika Nazirliyi cavabdeh idi. Artıq bir neçə aydır ki, ölkənin Ekologiya Təşkilatına həvalə olunub. Xoşbəxtlikdən bu məqsədlə bizim birinci nümayəndə heyətimiz iki-üç ay öncə İrəvanda Ermənistan rəsmiləri ilə çox səmərəli görüş keçirib. Həmin görüşdə birgə bəyanat və memorandum imzalanıb. Memorandumda Araz çayının çirkləndirilməsi ilə bağlı həm Ermənistanda, həm də İranda üç əsas işçi qrupunun yaradılması nəzərdə tutulub ki, bir-biri ilə əməkdaşlıq edərək lazımi tədbirlər görsün və müzakirələri qarşılıqlı şəkildə davam etdirsin”.