Sosial

Bakıda təmir zamanı tarixi abidəyə zərər vurulub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti məlumat yayıb. Bildirilib ki, Bakı şəhəri, Nəsimi rayonu, Salatın Əsgərova küçəsi 213 ünvanında yerləşən, yerli əhəmiyyətli memarlıq abidəsi kimi dövlət mühafizəsinə götürülmüş yaşayış binasının yaxınlığında 2023-cü ildə “VEST PARK” MMC tərəfindən yeni yaşayış binasının tikintisinin aparılması planlaşdırılıb. “Tarixi abidənin yaxınlığında tikinti işləri aparılacağı üçün yeni inşa olunacaq binanın layihəsinə baxılması məqsədilə 29 avqust 2023-cü il tarixində Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinə müraciət ünvanlanıb.  Dövlət Xidmətinin 5 sentyabr 2023-cü il tarixli cavab məktubunda planlaşdırılan tikinti nəticəsində sözügedən tarixi abidəyə təhlükə yarana biləcəyi nəzərə alınaraq, mümkün risklərin qarşısının alınması məqsədilə sözügedən şirkətin vəsaiti hesabına tarixi binada təmir-bərpa işlərinin həyata keçirilməsi tələb olunub. 7 noyabr 2023-cü il tarixində binanın bünövrəsinin gücləndirilməsi, fasad hissəsində, daxili həyətində və dam örtüyündə təmir-bərpa işlərinin layihəsi hazırlanmış və qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası və Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsi ilə razılaşdırılıb, Dövlət Xidməti tərəfindən təsdiq edildikdən sonra şirkət tərəfindən bərpa işlərinə başlanılıb. Lakin təmir-bərpa işlərinin gedişi zamanı təsdiq olunmuş layihənin tələbləri kobud şəkildə pozulub”. Əlavə olunub ki, Dövlət Xidmətinə təqdim edilərək razılaşdırılan layihədə mövcud dam örtüyünün (ruberoid) saxlanılması nəzərdə tutulduğu halda, şirkət tərəfindən həmin örtük yeni metal kirəmit tipli konstruksiya ilə əvəz edilib, damda yerləşən tüstü və havalandırma bacaları tamamilə qapadılıb və quraşdırılan əlavə konstruksiyalar binanın dayanıqlılığına əlavə təhlükə yaradıb: “Bu səbəbdən də Dövlət Xidməti tərəfindən işlər dayandırılıb, şirkət barəsində İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 231.2-ci maddəsi ilə protokol tərtib edilib və baxılması üçün Nəsimi Rayon Məhkəməsinə göndərilib. Nəsimi Rayon Məhkəməsinin 28 noyabr 2025-ci il tarixli Qərarı ilə “VEST PARK” MMC təqsirli hesab edilib. Abidənin tarixi görkəminə qaytarılması tələbinə “VEST PARK” MMC tərəfindən layihədən kənar quraşdırılmış dam örtüyü sökülüb və zədələnib. Nəticədə yağan yağış suları sakinlərin mənzillərinə dolub. Binanın dam örtüyünün şirkət tərəfindən tezliklə təmir edilməsi üçün aidiyyəti üzrə tədbirlər görüləcək”.

Avtomobil yollarında vəziyyət açıqlanıb. Sozcu.az Milli Hidrometeorologiya Xidmətinə istinadən xəbər verir ki, dekabrın 7-də bəzi dağlıq və dağətəyi rayonlarda dumanlı hava şəraiti ilə əlaqədar olaraq avtomobil magistral yollarında görünüş məsafəsinin 300-800 metrədək məhdudlaşacağı gözlənilir.

Yeni bir araşdırmaya görə, atmosferə karbon emissiyaları artımı dayandırılsa belə, dünyanın bir çox bölgəsi ən azı min il ərzində sənayedən əvvəlki dövrün temperatur səviyyələrinə qayıda bilməyəcək. Sozcu.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Avstraliya və “ARC Centre of Excellence for 21st Century Weather”in aparıcı alimləri tərəfindən hazırlanmış uzunmüddətli iqlim modelləri göstərir ki, qlobal tullantıların sıfıra endirilməsi hədəfinin gecikməsi planetin gələcək yüzillər ərzində şiddətli və uzunmüddətli son dərəcə yüksək isti dalğalarına məhkum edəcək. “Environmental Research: Climate” jurnalında dərc olunan tədqiqatda süperkompüterlərdən istifadə edilərək, emissiyaların sıfırlandığı andan sonra min illik dövrdə isti dalğalarının dəyişməsi simulyasiya olunub. Araşdırma göstərir ki, hər beş illik gecikmə şiddətli isti dalğalarını daha güclü, uzunmüddətli və sıx baş verən hala gətirir. Melburn Universitetindən Endrü Kinq xüsusilə ekvatora yaxın ölkələrin yüksək risk altında olduğunu vurğulayıb: “Əgər tullantıların sıfıra düşürülməsi hədəfi 2050-ci ilə qalarsa, bu gün rekord sayılan isti dalğalarını demək olar ki, hər il yaşaya bilərik”. Tədqiqatın baş müəllifi, Avstraliya Milli Universitetinin professoru Sara Perkins-Kirkpatrik isə bildirib ki, hədəfə çatandan sonra iqlimin sürətlə yaxşılaşacağı düşüncəsi yanlışdır. O bildirib ki, 2040-cı il qeyd olunan nəticənin əldə edilməsi üçün son tarixdir. Bu son dərəcə yüksək isti dalğalarının şiddətini azaltmaq üçün ən axırıncı möhlətdir. Araşdırma, xüsusilə cənub okeanı bölgəsindəki uzunmüddətli istiləşmənin gələcək min ildə isti dalğalarını gücləndirməyə davam edəcəyini göstərir. Bu nəticələr, iqlim dəyişikliyinin uzunmüddətli təsirlərinə dair ciddi xəbərdarlıqdır.bakupost)

Dekabrın 6-sı saat 11:00-a olan faktiki hava açıqlanıb. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən bildirilib. Məlumata görə, dekabrın 6-sı saat 11:00-a olan məlumatına əsasən ölkə ərazisinin bəzi rayonlarında, eləcə də Bakıda və Abşeron yarımadasında arabir leysan xarakterli yağış yağıb. Düşən yağıntının miqdarı Bakıda və Abşeron yarımadasında 19 (aylıq normanın 64%-i), Lerikdə 2, Qusarda 1 mm-dir. Şərur, Sədərək, Şəmkir, Qobustan, Sabirabad, Lerikdə duman müşahidə olunub. Görünüş məsafəsi 500 metrədək məhdudlaşıb.

15:34 Salyan rayon Aşağı Noxudlu kənd tam orta məktəbdə pelet sobasının tıxanması tüstülənməyə səbəb olub. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsindən məlumat verilib. Qeyd edilib ki, məktəbdə əvvəlcədən yanğın təhlükəsizliyi ilə bağlı görülmüş tədbirlər sayəsində hadisənin yayılmasının qarşısı alınıb, şagirdlər və müəllimlər təxliyə planına uyğun olaraq təhlükəsiz yerə təxliyə ediliblər. Tüstülənmə nəticəsində 10 şagird, 2 nəfər texniki işçi özünü pis hiss edib və təcili-tibbi yardıma müraciət edilib. Onların səhhəti diqqət mərkəzində saxlanılır. Hazırda aidiyyəti qurum tərəfindən hadisənin başvermə səbəbləri araşdırılır. *** Salyan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının Təcili tibbi yardım şöbəsinə 05.12.2025-ci il tarixində saat 13:40 radələrində 17 nəfər (13 nəfər qadın cinsi, 4 nəfər kişi cinsi olmaqla) tüstüdən zəhərlənmə şübhəsi ilə hospitalizasiya olunub. Bu barədə TƏBİB-dən məlumat verilib. Pasiyentlərin hər birinə zəruri tibbi xidmətlər göstərilib. Onlardan vəziyyəti stabil qiymətləndirilən 9 nəfər ambulator müalicə üçün evə buraxılıb. Hazırda 8 nəfərin müalicəsi davam etdirilir, vəziyyətləri stabildir. *** Salyan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının Təcili tibbi yardım şöbəsinə tüstüdən zəhərlənmə şübhəsi ilə hospitalizasiya olunanların sayı 18 (13 nəfər qadın cinsi, 5 nəfər kişi cinsi olmaqla) nəfərə çatıb. Bu barədə Salyan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının ictimaiyyətə əlaqələr üzrə mütəxəssisi Leyla Nəsirova məlumat verib. O bildirib ki, xəstəxanaya hospitalizasiya olunan 17 nəfərdən sonra kişi cinsli bir uşaq daha hospitalizasiya olunub. "Zəhərlənmə əsasən 5-7-ci sinif şagirdləri arasında olub, vəziyyətləri yüngüldür", - o əlavə edib. *** Salyan rayonu Aşağı Noxudlu kənd tam orta məktəbində 20 nəfər tüstüdən zəhərlənib. Bu barədə APA-ya Salyan rayon Mərkəzi Xəstəxanasından məlumat verilib. Məlumata görə, onların 14-ü şagird, 6-sı isə məktəbin əməkdaşıdır. Həmin şəxslərin bir qisminə ilkin tibbi yardım göstərilib və ambulator müalicə üçün evə buraxılıblar.

Bakı Metropoliteninin "28 May" stansiyasının yaxınlığında güclü yağışlardan sonra yollarda suyun yığılması nəqliyyatın hərəkətində çətinlik yaradıb. Sozcu.az xəbər verir ki, ərazidə kanalizasiya sisteminin işləməməsi nəticəsində yağış suları yolda toplanıb.

Bakıda və Abşeron yarımadasında dekabrın 5-də arabir yağış yağacağı, bəzi yerlərdə leysan xarakterli olacağı gözlənilir. Mülayim cənub-şərq küləyi əsəcək. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, havanın temperaturu gecə 8-10, gündüz 11-14 dərəcə isti olacaq. Atmosfer təzyiqi 769 mm civə sütunu, nisbi rütubət isə 80-90% təşkil edəcək. Azərbaycanın rayonlarında bəzi yerlərdə arabir yağış yağacağı gözlənilir. Əsasən şərq rayonlarında leysan xarakterli olacağı ehtimalı var. Səhər yağıntılar tədricən kəsiləcək. Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq. Qərb küləyi əsəcək. Havanın temperaturu gecə 5-10, gündüz 14-17 dərəcə isti, dağlarda gecə 0-5 dərəcə şaxta, gündüz 4-9 dərəcə isti olacaq.

Azərbaycanın bəzi rayonlarında fasilələrlə yağıntılı hava şəraitinin dekabrın 5-i səhərədək davam edəcəyi gözlənilir. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin məlumatına görə, ayrı-ayrı yerlərdə yağıntıların qısamüddətə intensivləşəcəyi, dağlıq ərazilərdə qar yağacağı, çaylarda sululuğun artacağı ehtimal olunur.

Bakı şəhərinin Yasamal rayonu, Həsən bəy Zərdabi küçəsi 92A ünvanında yerləşən yaşayış binasında onlarla ailənin mülkiyyət, təhlükəsizlik və digər hüquqları ciddi şəkildə pozulub. Bunu sakinlər Modern.az-a göndərdikləri məktubda bildiriblər. Sakinlərin iddiasına görə, bina əvvəl MTK tərəfindən, daha sonra isə “Yasamal-71” MMMC tərəfindən şəffaflıqdan uzaq, hüquqi əsası olmayan, müqaviləsiz ödəniş və borc tələbləri ilə idarə olunub. Ən narahatedici məqam isə odur ki, sakinlər yalnız idarəedici qurumlarla deyil, bəzi məhkəmələrin bu məsələlərə yanaşması ilə də çətin vəziyyətə salınır. Sakinlərin sözlərinə görə, onların nə əvvəlki ASP MTK ilə, nə özünü komendant adlandıran Etibar İbrahimov ilə, nə də “Yasamal-71” MMMC ilə hər hansı yazılı və ya şifahi müqaviləsi olub. “Heç bir öhdəlik götürülməyib, heç bir smeta, müqavilə, xidmət əsaslandırması təqdim edilməyib. Buna baxmayaraq, bəzi sakinlərdən 4-5 il əvvəlin borcu tələb olunur. Hüquqşünasların fikrincə, bu, Azərbaycan qanunvericiliyinə, Mülki Məcəlləyə, Mənzil Məcəlləsinə, Konstitusiyanın 60-cı maddəsinə və xüsusən də Konstitusiya Məhkəməsinin 22 sentyabr 2020-ci il tarixli qərarına ziddir. Konstitusiya Məhkəməsi həmin qərarda açıq şəkildə bildirir: Vətəndaşla idarəedici qurum arasında öhdəlik yalnız qanuna uyğun bağlanmış müqavilə olduqda yarana bilər. Deməli, müqavilə yoxdursa, borc da ola bilməz”, - sakinlər qeyd ediblər. Sakinlərin ən çox narazı qaldığı məqam “Yasamal-71” MMMC-nin yaranma prosesi ilə bağlıdır. İddialara görə, MMMC-nin yaradılmasında qərar səs çoxluğu, cəmi 4 nəfər qaraj sahibinin adlarına yazılan təxminən 650 səslə təmin edilib. "Bu isə çox ciddi suallar yaradır: bu 4 şəxs 650 qarajı necə əldə edib? Bu qədər səs hüququ hansı əsasla təsdiqlənib? Necə olur ki, qaraj sahibləri mənzil sahiblərinin ödənişlərini müəyyən edir? Əgər kommunal haqqı onlar müəyyən edirsə, bəs özləri bu binaya görə nə qədər ödəyiblər?”, - sakinlər sual ediblər. Sakinlər “Bizim yerimizə qərar verənlər mənzil sahibi deyil. Bu ədalət deyil”, - əlavə ediblər Onlar binanın 3 mərtəbəli zirzəmisində onlarla anbar, avtoyuma məntəqəsi, təmir sexləri, mənşəyi və təhlükəsizlik statusu bilinməyən avadanlıqlar, hətta yanıcı və partlayıcı maddələr ola biləcəyi ehtimal edilən materiallar saxlanıldığını bildirirlər. “Ən narahatedici məsələ bu obyektlərə kim nəzarət edir, bilinmir, FHN, bələdiyyə və digər orqanların sistemli yoxlama apardığına dair heç bir məlumat yoxdur. Təhlükəsizlik qaydalarının pozulması ehtimalı ilə bağlı müraciətlər cavabsız qalır. Bu isə sadəcə hüquqi problem deyil, birbaşa insan həyatı üçün təhlükə deməkdir”. Sakinlərin ən ciddi narazılığı məhz məhkəmə mərhələsində ortaya çıxır. Hazırda təkcə Yasamal Rayon Məhkəməsində 30-dan çox iş “Yasamal-71” MMMC-nin iddiası əsasında baxılır. Bu işlərin böyük qismi iki hakimə düşür: Aydan Oruclu və Aytəkin Əsədzadə. Sakinlərin dediyinə görə, hakim Aydan Oruclu və Aytəkin Əsədzadə eyni mahiyyətli işlərdə tam fərqli qərarlar verir, bəzi işlərlə bağlı sübut tələb edir, bəzilərində isə heç bir əsas olmadan icraata qəbul edir, digər hakimlərin rədd etdiyi işləri tələsik şəkildə qəbul edir, vəsatətlər təmin edilmir, iddiaçıdan əsas sübutlar tələb olunmur. Sakinlər bunu belə adlandırır: “Bu məhkəmədə qərarı qanun yox, kimin icraatına düşməyimiz müəyyən edir”. Artıq onlarla sakin eyni vaxtda Apelyasiya Məhkəməsinə müraciət hazırlayır. Çünki onların sözlərinə görə, Yasamal məhkəməsində səs eşidilmir, vəsatətlər təmin edilmir, sübutlar tələb olunmur, iddialar tələsik qəbul edilir. “Biz ədaləti Yasamal məhkəməsində deyil, daha yuxarı instansiyalarda axtaracağıq”, - onlar deyiblər. Bildiriblər ki, Yasamal məhkəməsində şirkətin maraqlarına toxunan şikayətlərə baxılmır, sakinlərin yüzlərlə müraciəti cavabsız qalır, məhkəmə qərarları isə çox vaxt şirkətin mövqeyi ilə üst-üstə düşür. Sakinlərin gözləntisi sadədir: qanun işləsin, Konstitusiya və Konstitusiya Məhkəməsinin qərarları tətbiq olunsun, məhkəmələr həqiqəti araşdırsın, müqaviləsiz borc yaratma praktikasına son qoyulsun, insanların səsi eşidilsin. Və ən böyük sual hələ də açıqdır: Bu özbaşınalığa kim və nə vaxt “dayan” deyəcək?

Bakıda və Abşeron yarımadasında dekabrın 4-də gecə və axşam bəzi yerlərdə havanın çiskinli olacağı ehtimalı var. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib. Bildirilib ki, sabah hava şəraitinin dəyişkən buludlu olacağı, arabir tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir. Lakin gecə və axşam bəzi yerlərdə çiskinli olacağı ehtimalı var. Şimal-qərb küləyi gündüz şimal-şərq küləyi ilə əvəz olunacaq. Havanın temperaturu gecə 8-11, gündüz 12-15 dərəcə isti olacaq. Atmosfer təzyiqi 771 mm civə sütunu, nisbi rütubət isə gecə 80-85%, gündüz 65-75% təşkil edəcək. Azərbaycanın rayonlarında bəzi yerlərdə fasilələrlə yağıntılı olacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə qısamüddətli intensivləşəcəyi, dağlıq ərazilərdə qar yağacağı ehtimalı var. Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq. Mülayim qərb küləyi əsəcək. Havanın temperaturu gecə 3-8, gündüz 12-17 dərəcə isti, dağlarda gecə 0-5 dərəcə şaxta, gündüz 5-10 dərəcə isti olacaq.

Bakının bir sıra yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) Nəqliyyatı İntellektual İdarəetmə Mərkəzi (NİİM) məlumat yayıb. Hal-hazırda yollardakı vəziyyət: 1. Bakı-Sumqayıt şosesi, "Xırdalan" dairəsi istiqamətində; 2. Ziya Bünyadov prospekti, Müzəffər Nərimanov küçəsi ilə kəsişmədən "20 Yanvar" metro stansiyası istiqamətində; 3. Ziya Bünyadov prospekti, Əbdülvahab Salamzadə küçəsi ilə kəsişmədən Əhməd Rəcəbli küçəsi istiqamətində; 4. Üzeyir Hacıbəyli küçəsi, Azadlıq prospekti ilə kəsişməyə qədər; 5. Mikayıl Müşfiq küçəsi, "Badamdar" dairəsindən 20 nörməli məktəb-lisey istiqamətində; 6. Bakıxanov küçəsi, İnşaatçılar prospekti ilə kəsişmədən "Dədə Qorqud" parkı istiqamətində; 7. Bakıxanov küçəsi, Cəlil Məmmədquluzadə küçəsi ilə kəsişmədən "Statistika" dairəsi istiqamətində; 8. Yusif Səfərov küçəsi, mərkəz istiqamətində; 9. Yusif Səfərov küçəsi, Heydər Əliyev prospekti istiqamətində; 10. Tbilisi prospekti, İzmir küçəsi ilə kəsişmədən "20 Yanvar" metro stansiyası istiqamətində; 11. 28 May küçəsi, Puşkin küçəsi ilə kəsişmədən Rəşid Behbudov küçəsi ilə kəsişməyə qədər; 12. Mikayıl Useynov prospekti, Bayraq Meydanının qarşısından "Azneft" dairəsi istiqamətində; 13. Binəqədi şosesi, "Azadlıq prospekti" metro stansiyasından Binəqədi qəsəbəsi istiqamətində; 14. Atatürk prospekti, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində; 15. Rəşid Behbudov küçəsi, Mərkəzi Bank istiqamətində; 16. Alı Mustafayev küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində; 17. Əbdülvahab Salamzadə küçəsi, Ziya Bünyadov prospekti istiqamətində; 18. Tbilisi prospekti, "20 Yanvar" metro stansiyasından mərkəz istiqamətində; 19. Neftçilər prospekti, Yusif Səfərov küçəsi istiqamətində; 20. Niyazi küçəsi, "Azneft" dairəsi istiqamətində; 21. Heydər Əliyev prospekti, əsas yol, mərkəz istiqamətində; 22. Heydər Əliyev prospekti, köməkçi yol, mərkəz istiqamətində sıxlıq müşahidə olunur.

Bakı metrosunda ölüm hadisəsi baş verib. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə dekabrın 1-i saat 07 radələrində metronun “Əhmədli” stansiyasında qeydə alınıb. Bakı şəhər sakini 1966-cı il təvəllüdlü Elçin Babəli oğlu Babayevin halı stansiyada qəfil pisləşib. Təcili tibbi yardım briqadası gələnədək o vəfat edib. 59 yaşlı şəxsin infarktdan öldüyü bildirilib. Araşdırmalar aparılır.