Oktyabrın 11-14-də bölgələrdə gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə bağlı Milli Hidrometeorologiya Xidməti tərəfindən sarı xəbərdarlıq verilib. Sozcu.az xəbər veririr ki, sarı xəbərdarlığa uyğun olaraq Mingəçevir, Yevlax, Bərdə, Tərtər, Kəlbəcər, Sabirabad, Biləsuvar, Masallı, Şirvan, Neftçala, Lənkəran, Cəlilabad, Goranboy, Naftalan, Gəncə, Şabran, Siyəzən, Xaçmaz, Xızıda fasilələrlə qərb küləyi əsəcək, küləyin sürəti 13.9-20.7 m/san təşkil edəcək.
“Anadangəlmə xəstəliklərlə doğulan uşaqların sayında artımın bir çox səbəbi ola bilər və bunlar həm genetik, həm də ətraf mühit amillərinə bağlıdır. Statistikada 20 faiz artımın müşahidə olunması geniş miqyasda nəzərdən keçirilməli bir vəziyyətdir”. Bu sözləri “Yeni Sabah”a infeksionist Aytən Ziyadova anadangəlmə xəstəliklərin sayının artması ilə bağlı açıqlamasında deyib. Bildirib ki, aşağıdakı faktorlar bu artıma təsir göstərə bilər: Genetik amillər: Genetik xəstəliklər irsiyyət yoluyla ötürülə bilər. Ailə daxilində olan müəyyən genetik xəstəliklər və ya valideynlərin qohumluğu bu riskləri artırır. vakansiya 2023 Ana və atanın yaşı: Valideynlərin yaşı artdıqca, xüsusilə anaların yaşı 35-dən çox olduqda, uşaqda anadangəlmə xəstəliklərin yaranma riski artır. Ekoloji faktorlar: Zərərli kimyəvi maddələrə məruz qalmaq (havanın çirklənməsi, toksinlər), qida keyfiyyəti, infeksiyalar (məsələn, Zika virusu) və zərərli vərdişlər (siqaret çəkmək, alkoqol və narkotik maddə istifadəsi) ana hamiləlik dövründə uşağın inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. Prenatal qayğının çatışmazlığı: Hamiləlik dövründə keyfiyyətli tibbi xidmətin olmaması və ya gec diaqnostika anadangəlmə xəstəliklərin erkən aşkarlanmasına və qarşısının alınmasına mane ola bilər. Bəslənmə çatışmazlığı: Folik turşusu və digər vacib vitaminlərin çatışmazlığı, hamiləlikdə qeyri-sağlam qidalanma uşaqda bəzi nevroloji və fiziki qüsurların yaranmasına səbəb ola bilər”. Həkim çıxış yolları haqqında da danışıb: Hamiləlik planlaması və prenatal qayğı: Ailələrə hamiləlik öncəsi müayinələrdən keçməyi tövsiyə etmək vacibdir. Hamiləlik dövründə mütəmadi olaraq prenatal qayğı almaq və xüsusi analizlərdən keçmək mümkündür ki, erkən mərhələdə problemlər aşkar olunsun və tədbirlər görülsün. Genetik məsləhət: Valideynlərdə irsi xəstəliklər riski varsa, hamiləlikdən əvvəl genetik məsləhət almaları tövsiyə olunur. Bu, potensial problemlərin qabaqlayıcı tədbirlərini təmin edə bilər. Qidalanma və vitamin qəbulunun artırılması: Fol turşusu, dəmir, D vitamini kimi vacib qida əlavələri ana və uşağın sağlam inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Sağlam qidalanmanın təşviq edilməsi vacibdir. Ekoloji amillərin azaltılması: Zərərli maddələrin məruz qalmasının azaldılması, xüsusilə hamilə qadınların toksinlərdən uzaq qalması və ya bu cür amillərdən qorunmaları təmin edilməlidir. Maarifləndirmə kampaniyaları: Cəmiyyətə yönəlmiş maarifləndirmə və təlim proqramları ilə ailələr arasında hamiləlik və prenatal qayğı haqqında bilik artırıla bilər”. Pediatr bu tədbirlər nəticəsində anadangəlmə xəstəliklərin artımını nəzarət altında saxlamaq və gələcək nəsillərin daha sağlam olmasını təmin etməyin mümkün olduğunu vurğulayıb.
Oktyabr ayının ilk on günlüyündə olmağımıza rəğmən hava çox isti keçir. Son iki gündür 26 dərəcə olan temperatur sabahkı hava proqnozuna əsasən 30 dərəcəyə yüksələcək. Bəs payız fəslində belə istinin müşahidə olunması normaldır? Meteoroloq Cavid Hüseynov bu barədə “Yeni Sabah”a açıqlama verib: “Ölkəmizdə payız fəsli 22 sentyabrdan 21 dekabradək davam edir. Bu zaman gecə ilə gündüz bərabərləşir. Günəş ekliptika üzrə hərəkət edərək ekvatoru kəsir və Şimal yarımkürəsindən Cənub yarımkürəsinə keçir. Həmin andan Şimal yarımkürəsində payız fəsli başlayır. Şimal-qərb istiqamətindən ölkəmizə daxil olan soyuq hava kütlələrinin təsiri nəticəsində həftə sonundan etibarən Bakıda və respublikamızın digər rayonlarında havanın temperaturları əvvəlki günlərlə müqayisədə 5-10°C aşağı enəcək, bir neçə gün fasilələrlə yağıntı müşahidə ediləcək”. vakansiya Ekspert yağışlı havanın ən çox Cənub zonasını əhatə edəcəyini də vurğulayıb: “Noyabr ayında havanın temperaturunda intensiv enmə davam edəcək, minimum temperatur Kiçik və Böyük Qafqazın yüksək dağlıq zonalarında qeydə alınacaq. Payız yağıntıları ən çox Astara və Lənkəran rayonlarında müşahidə edilir”.
“Respublikanski” kimi tanıdığımız Akademik M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanasının doğum şöbəsində övladını dünyaya gətirən 22 yaşlı Sara İsayeva doğuşdan sonra iynədən sepsis keçirib və komaya düşüb. Bu barədə Bakupost.az –a qadının həyat yoldaşı, İkinci Qarabağ müharibəsi qazisi Orucəli Ağayev bildirib. Onun sözlərinə görə, həyat yoldaşı oktyabrın 2-də qeysəriyyə əməliyyatı olunub: “O, hamiləlik dövründə məhz bu xəstəxanaya gəlib. Həkimi Almaz adlı ginekoloq olub. Hamiləlik normal keçib. Qeysəriyyə əməliyyatını isə Almaz Qəhrəmanovanın qızı, ginekoloq Günel Qəhrəmanova üzərinə götürüb. Hamilənin birinci doğuşu olmasına baxmayaraq, ona qeysəriyyə təklif ediblər. Uşaq sağlam doğulub, ana palataya köçürülüb, ailəsi ilə görüntülü danışaraq, normal olduğunu deyib. Lakin 3 oktyabrda ona iynə vurulub və halı pisləşib”. Və hər şey də bundan sonra baş verib... Orucəli Ağayev deyir ki, ayın 3-də həyat yoldaşı ona mesaj yazıb: “Yazdı ki, Günel doktorun yazdığı iynə vurulub, çox pisəm. Biz sonradan ona zəng etdik, həkimi axtardıq, amma əlaqə yarada bilmədik. Axşam saat 7-də bizə bildirdilər ki, Sara reanimasiyadadır, vəziyyəti ağırdır. Günel Qəhrəmanova ilə əlaqə saxlanılanda bildirdi ki, "mən evə getmişəm, növbəm bitib, xəstə reanimasiyadadır". Ona dəfələrlə zəng etdikdən sonra xəstəxanaya gəldi və müxtəlif bəhanələr uydurdu ki, guya əvvəlcədən Saranın qanında infeksiya olub. Gecə saat 1-dən sonra reanimasiya şöbəsinin həkimi də, Günel həkim də bildirdi ki, xəstənizin qanında vurulmuş iynə nəticəsində parçalanma baş verir, infeksiya var. Burada qanı təmizləmək üçün lazımi plazmafarez, dializ avadanlığı yoxdur. Xəstə komaya düşüb, təcili buradan çıxarıb özəl xəstəxanaya aparılsın, yoxsa burada 1-2 saata öləcək”. Qazi qeyd edir ki, gecə saat 3 radələrində şəhərin müxtəlif özəl və dövlət xəstəxanalarına müraciət ediblər: “Heç bir xəstəxana xəstənin durumuna görə qəbul etmirdi. Yalnız "Liv Bona Dea" xəstəxanası onu qəbul etdi. İntensiv müalicə aparılsa da, hazırda trombositopeniya, qaraciyər və böyrək çatışmazlığı diaqnozu ilə koma vəziyyətindədir. Müalicə ilə əlaqədar xəstəxanaya ödənilməli olan böyük maddi xərclər var. Hamı bilir ki, o xəstəxanada müalicə üçün 30-40 min pul lazımdır”. Şikayətçi bildirir ki, həkim G.Qəhrəmanova həmin gecə xəstə yaxınlarına yalvararaq sağalanadək bütün xərcləri öhdəsinə götürəcəyini deyib: “Cəmi 1 gün xərcləri ödədi. Sonradan dedi ki, heç bir ödəniş etməyəcəyəm, hara şikayət edirsiniz, edin. Hazırda 11 min borc yığılıb. Ödəniş olunmasa, aparatdan ayıracaqlar. Maddi imkanım vəsaiti ödəməyə imkan vermir. Həkimin səhvi ucbatından çıxılmaz duruma düşmüşük. Xahiş edirəm, aidiyyəti qurumlar məsələni nəzarətə götürsünlər". Qeyd edək ki, Orucəli Ağayev İkinci Qarabağ müharibəsi qazisidir. O, “Xocavəndin azad olunmasına görə”, "Qubadlının azad olunmasına görə" və"Vətən müharibəsi iştirakçısı" medalları ilə təltif edilib. Hazırda Qarabağ bölgəsində ön xətdə xidmət edir. İddialarla bağlı Respublika Klinik Xəstəxanasının rəhbərliyi və adı çəkilən həkim G.Qəhrəmanova ilə əlaqə saxlamağa çalışdıq. Baş həkim Elviz Qasımovun ölkə xaricində olduğu bildirildi. Həkim G.Qəhrəmanova isə telefonlara cavab vermədi. Mirqasımov adına Respublika Klinik xəstəxanasının mətbuat katibi Namidə İsayeva dünəndən göndərdiyimiz sorğuya bu gün cavab veriləcəyini dedi.
Oktyabrın 9-u saat 09:00-a olan məlumata əsasən 8-i günün ikinci yarısından Azərbaycanda hava şəraiti dəyişib. Bu barədə Sozcu.az-a Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən məlumat verilib. Bildirilib ki, bəzi yerlərdə şimşək çaxıb, arabir leysan xarakterli yağış yağıb. Axşam saatlarında qısamüddətli arabir güclənən şimal-qərb küləyi gecəyə doğru 7-12 m/s-dək zəifləyib. Şahdağın 3500 metrdən yüksək dağlıq ərazilərinə qar yağıb. Düşən yağıntının miqdarı Qəbələdə 15 mm, Qaxda 7 mm, Şəki, Xaltan, Beyləqanda 4 mm, Şahbuz, Tərtər, Zaqatala, Şahdağ, Naxçıvan, Şərur, Culfa, Gədəbəy, Daşkəsən, Göygöl, Naftalan, Ceyrançöl, Ağdam, İsmayıllı, Balakən, Oğuz, Qusar, Xınalıq, Qrız, Göyçay, Bərdə, Yevlax, İmişli, Kürdəmirdə 3 mm-dək olub. Şəmkir, Qrız, Sabirabad, Neftçalada duman müşahidə olunub. Havanın maksimal temperaturu Bakıda və Abşeron yarımadasında 29, Naxçıvan MR-da 31, Aran rayonlarında 35, dağlıq rayonlarda 23 dərəcəyədək isti qeydə alınıb.
Nəsimi rayon ərazisində küçə ticarəti ilə məşğul olmaq üçün yeddi nəfər qazi ilə birgə, Bakı Şəhər Ticarət və Xidmət Departamentinə müraciət etmişdik. Təssüf ki, bizim müraciətimiz öz həllini tapmadı. Bunu sozcu.az saytına Qarabağ qazisi Ayaz Qasımov bildirib. Ayaz Qasımov bildirib ki, 44-günlük Qarabağ - Vətən müharibəsinin iştirakçıları və qaziləri olaraq, icra hakimiyyətinə və küçə ticarət departamentinə edilən müraciətə müsbət cavab verilmədikdə, Nəsimi rayon Baş Polis İdarəsinin rəisinin qəbulunda olublar və Baş Polis İdarəsində qazilərin müraciətinə müsbət cavab verilib. Buna baxmayaraq, bir aydan sonra qaziərin ticarətlə məşğul olmaları üçün ayrılan ərazilər polis əməkdaşları tərəfindən yığışdırılb. " Əqidə ilə döyüşən, statusuna və özünə hörmət edən qazilərə bu ölkədə çörək yoxdur və qazilərə çörək qazanmaları üçün heçbir şərait yaradılmır", - deyən Ayaz Qasımov qeyd edib ki, elə qazi yoldaşları var ki, pulsuzluqdan evinə çörək apara bilmədiyi üçün ailəsinin-uşağının üzünə çıxa bilmir. "Bu ölkədə hər şey oliqarx məmurlar, nazirlər, rəislər, yaltaqlar, üzə duranlar üçün ola bilər, onlar qazana, dəbdəbəli, komfortlu həyat tərzi sürə bilərlər ama şəhid ailələri, qazilər, müharibə iştirakçıları ailələrinə bir tikə çörək apara bilməzlər?" - deyən Ayaz Qasımov, bu sistemlə qazilərin lazımı diqqət və qayğı görəcəyinə inanmadığını qeyd edib.
Elm və Təhsil Nazirliyinin Təsərrüfat Hesablı Tikinti və Təchizat İdarəsi respublika üzrə təhsil müəssisələrində təmir və kommunal-kommunikasiya işlərinin satın alınması ilə bağlı tender keçirib. Qaynarinfo-nun məlumatına görə, tenderin qalibi "S.H. İnşaat" şirkəti seçilib. Tərəflər arasında bağlanacaq satınalma müqaviləsinin maliyyə dəyəri 3 492 100,54 manatdır. Tenderin şərtlərində görüləcək işlər haqqında məlumat olsa da, bu işlərin konkret olaraq hansı təhsil müəssisələrini əhatə edəcəyi barədə heç bir qeyd yoxdur. Bu isə satınalma müsabiqəsi ilə bağlı müəyyən şübhələr yaradır. Söhbət 3,5 milyon manat dövlət vəsaitindən gedir. Bu, kifayət qədər iri məbləğdir və naziriliyin borcudur ki, təmir işlərinin hansı təhsil müəssisələrində aparılacağını açıqlasın. Bu həm vəsaitin səmərəli xərclənməsi, həm də nəticəyə qiymət verilməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Lakin hansısa müəmmalı səbəblərdən nazirlik təhsil müəssisələrində təmir işləri ilə bağlı tenderlər elan etdikdə ümumiləşdirmədən istifadə edir: Respublikanın bir sıra təhsil müəssisəsləri... Tenderin qalibi seçilən şirkətə gəlincə, mediada bu onun nazirliyin Təsərrüfat Hesablı Tikinti və Təchizat İdarəsinin vəzifəli şəxsləri ilə işbirliyi barədə iddialar yer alıb. Bundan başqa, məlum olur ki, şirkət nazirliyin tərkibində fəaliyyət göstərən sözügedən idarənin tenderlərinin əvəzolunmaz qalibidir. Şirkət ötən il idarənin 1 146 507 manatlıq bir tenderin, 2022-ci ildə 1 770 094,8 manatlıq, 765 856,96 manatlıq və 2 657 133,88 manatlıq 3 tenderinin qalibi seçilib. Bu tenderlər də təhsil müəssisələrində təmir işlərinin aparılması ilə keçirilib. Azərbaycanın elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevdir. O, 2022-ci ildə nazir vəzifəsinə təyinat alıb.
Şəmkirdə üç övladı olan ana baldızı tərəfindən amansızcasına döyülüb. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə Sarıtəpə kəndində qeydə alınıb. Malika Sarıyeva qız övladına hamilə qaldığı üçün baldızı tərəfindən vəhşicəsinə döyülüb, xəstəxanaya yerləşdirilib. Bətnindəki 4 aylıq uşaq isə tələf olub. Zərərçəkənin bacısının sözlərinə görə, bu kimi xoşagəlməz hadisələr dəfələrlə Malikanın başına gəlib. Məsələ polis və Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən nəzarətə götürülüb.
Bakıda avtmobil yeniyetməni vuraraq öldürüb. Sozcu.az xəbər verir ki, hadisə Suraxanı rayonu, Hövsan qəsəbəsində qeydə alınıb. Bannikov Vasili Vladimiroviçin idarə etdiyi "Lənd Rover" markalı avtomobillə yolu keçən 2007-ci il təvəllüdlü İlkin Kərimovu vurub. Piyada aldığı xəsarətlərdən ölüb. Faktla bağlı cinayət işi başlanılıb.
Azərbaycan avtomobil bazarı dinamik və dəyişkən bir mərhələdədir. İdxal və yerli istehsal arasında balansın yaradılması, yeni ekoloji tələblərə cavab verən avtomobillərin bazara daxil olması və ikinci əl avtomobillərin bazar payının artması kimi amillər bazarın formalaşmasında əsas rol oynayır. Qiymət artımları, tədarük zəncirindəki qlobal problemlər və daxili iqtisadi təzyiqlər avtomobil almaq istəyən istehlakçılar üçün çətinliklər yaratsa da, bazar ümumilikdə sabit qalmaqdadır. Bu barədə “Report”a açıqlamasında avtomobil bazarı üzrə ekspert Elnar Rzayev bildirib. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan avtomobil bazarının mövcud vəziyyəti bir sıra iqtisadi, sosial və texnoloji amillərin təsiri ilə formalaşır: “Bu bazarın dinamikası həm daxili, həm də xarici amillərlə, o cümlədən avtomobil idxalı, yerli istehsal, ikinci əl avtomobillərin satışı, avtomobil kreditləşməsi, qiymət dəyişiklikləri və digər iqtisadi göstəricilərlə müəyyən olunur. Azərbaycan avtomobil bazarı, əsasən xaricdən idxal olunan avtomobillərlə formalaşır. Ölkəyə hər il minlərlə avtomobil idxal olunur və bunlar arasında həm yeni, həm də istifadə olunmuş maşınlar üstünlük təşkil edir. Xüsusən də Avropa, Yaponiya, Cənubi Koreya və ABŞ kimi ölkələrdən idxal olunan avtomobillər böyük tələbat görür. Bu ildə isə bir sıra məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması və gömrük prosedurlarının sadələşdirilməsi ilə idxalda artım müşahidə olunub”. Ekspert bildirib ki, Azərbaycanda ikinci əl avtomobil bazarı böyükdür və əhali arasında bu seqmentə maraq yüksəkdir. “Hazırda ikinci əl avtomobil bazarında maşınların qiymətlərində əhəmiyyətli artımlar qeydə alınıb. Bu artım bir tərəfdən də dünya miqyasında inflyasiya təzyiqləri və istehsal xərclərinin yüksəlməsi ilə bağlıdır. Digər tərəfdən, COVID-19 pandemiyası zamanı istehsalın yavaşlaması və tədarük zəncirinin pozulması da bazara təsir göstərib.” E. Rzayev ikinci əl avtomobillərin qiymətlərindəki artımın təxminən 15-25 % təşkil etdiyini diqqətə çatdırıb: “Bu, əsasən tələbatın çox olması və yeni avtomobillərin yüksək qiymətləri ilə bağlıdır. Xüsusən də daha populyar markalar və modellər üzrə qiymətlər daha yüksək faizlə artıb. Yeni avtomobillərin qiymətləri də artıb, lakin bu artım daha çox 10-20 % arasında dəyişir. Bunun səbəbi dünya üzrə avtomobil istehsalında yaranmış qıtlıq, logistika problemləri və xammal qiymətlərinin artmasıdır. Xüsusilə Avropa və Asiya ölkələrindən idxal olunan avtomobillərin qiymətləri bu kateqoriyada əhəmiyyətli dərəcədə artıb”. “Elektrik və hibrid avtomobillərin qiymətləri ən çox dəyişkənlik göstərən seqmentdir. Hazırda elektrikli avtomobillərin qiymətləri Azərbaycanda 20-30 % arası artım göstərib. Çünki bu seqment hələlik yenidir və infrastruktur məhduddur. Lüks avtomobil bazarında qiymət artımı ümumilikdə 10-15 % səviyyəsində qeydə alınıb. Bu tip avtomobillər üçün tələbat daha sabit olsa da, qlobal təchizat zəncirindəki gecikmələr və yüksək xərclər bu bazara da təsir göstərib”, – deyə ekspert əlavə edib. Digər avtomobil bazarı üzrə ekspert Eldəniz Cəfərli bildirib ki, dünyada elektrik və hibrid avtomobillərə maraq artdıqca, Azərbaycanda da bu tendensiya müşahidə olunur. “Dövlətin ekoloji tələbləri sərtləşdirməsi və daha müasir avtomobillərin dəstəklənməsi siyasəti çərçivəsində hibrid və elektrikli nəqliyyat vasitələrinə tələb artmağa başlayıb. Hazırda elektrik avtomobillərinin idxalı və satışlarında müəyyən qədər artım olsa da, bazarın ümumi payında bu növ nəqliyyat vasitələri hələ də məhdud sayda təmsil olunur”. O qeyd edib ki, ikinci əl avtomobillərin qiymətlərinin artmasına avtomobil bazarında olan tələbatın çoxluğu və yenilənmiş nəqliyyat vasitələrinin çatışmazlığı da təsir edir: “Əksər istehlakçılar üçün yeni avtomobil almaq məhdudiyyətlərlə bağlıdır. Bu, ikinci əl bazarının güclü qalmasına səbəb olur. Xüsusilə SUV tipli avtomobillərə və yanacağa qənaətcil modellərə maraq daha yüksəkdir”.
Oktyabrın 6-7-də bölgələrdə gözlənilən küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib. Sozcu.az xəbər verir ki, bu barədə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Xidməti məlumat yayıb. Sarı xəbərdarlığa uyğun olaraq Şabran, Xızı, Siyəzən, Xaçmaz, Altıağac, Qobustan, Neftçala, Cəlilabadda fasilələrlə cənub-şərq küləyi əsəcək, küləyin sürəti 13.9-20.7 m/san təşkil edəcək.
Bakıda və Abşeron yarımadasında oktyabrın 6-da hava şəraitinin dəyişkən buludlu olacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən Sozcu.az-a verilən məlumata görə, sabah mülayim cənub-şərq küləyi əsəcək. Havanın temperaturu gecə 14-18° isti, gündüz 22-26° isti olacaq. Atmosfer təzyiqi normadan yüksək 765 mm civə sütunu olacaq. Nisbi rütubət gecə 70-80 %, gündüz 45-55 % olacaq. Azərbaycanın rayonlarında hava şəraiti əsasən yağmursuz keçəcək. Gecə və səhər bəzi yerlərdə arabir duman olacaq. Mülayim şərq küləyi əsasən şərq rayonlarında arabir güclənəcək Havanın temperaturu gecə 14-18° isti, gündüz 23-28° isti, dağlarda gecə 2-7° isti, gündüz 13-18° isti olacaq.